FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

The Issue of Faithful Translation According to Roman Ingarden

Data publikacji: 11.2024

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2024, Volume 19, Issue 1, s. 13 - 29

https://doi.org/10.4467/20843933ST.24.003.20370

Autorzy

Piotr de Bończa Bukowski
Instytut Filologii Germańskiej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9593-9413 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tłumacze

Piotr Pieńkowski

Tytuły

The Issue of Faithful Translation According to Roman Ingarden

Abstrakt

In this article I reflect on the concept of fidelity, which I believe is of fundamental importance in any discourse on translation. According to Roman Ingarden in his essay “On Translation,” this concept may appear in a variety of different contexts – ethical, epistemological and aesthetic – allowing us to better understand the essential components of a faithful translation. When attempting to reconstruct Ingarden’s own concept of what constitutes a faithful literary translation, I refer not only to the above text, but also to his research within the fields of ethics, epistemology and the philosophy of literature. I also consider his role as an author and editor of translations of Immanuel Kant’s works, published in the series Library of Philosophical Classics. To conclude, I try to place the results of this reconstruction within the context of the various theories to be found in contemporary translation studies.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Bartoszyński, Kazimierz. 1995. O niektórych założeniach estetyki Romana Ingardena.In W kręgu filozofii Romana Ingardena, eds. Władysław Stróżewski, Adam Węgrzecki, 221238. WarszawaKraków: PWN.

Bergson, Henri. 1912. An Introduction to Metaphysics, transl. T.E. Hulme. New York and London: G.P. Putnams Sons.

Chamberlain, Lori. 2005. Gender and the Metaphorics of Translation. In The Translation Studies Reader, 2nd edition, ed. Lawrence Venuti, 306321. New York and London: Routledge.

[De Bończa] Bukowski, Piotr, Heydel, Magda. 2013. Polska myśl przekładoznawcza. Badacze, teorie, paradygmaty. In Polska myśl przekładoznawcza. Antologia, eds. Piotr de Bończa Bukowski, Magda Heydel, 738. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

De Bończa Bukowski, Piotr. 2017. Roman Ingarden and Polish Translation Studies.In Going East: Discovering New and Alternative Traditions in Translation Studies, eds. Larisa Schippel, Cornelia Zwischenberger, 429448. Berlin: Frank & Timme.

De Bończa Bukowski, Piotr. 2020. Friedricha Schleiermachera drogi przekładu. W kręgu problemów języka i komunikacji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

De Bończa Bukowski, Piotr. 2021. Krytyka przekładu jako dialog. Model hermeneutyczny.Przekładaniec 42: 1439.

Depraz, Natalie. 2010. Zrozumieć fenomenologię. Konkretna praktyka, transl. Agata Czarnacka. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Domański, Juliusz. 2006. O teorii i praktyce przekładania w łacińskim obszarze językowym. In O poprawnym przekładaniu. Teksty łacińskie i przekłady polskie, transl. Władysław Seńko, Juliusz Domański, Włodzimierz Olszaniec, introduction Juliusz Domański, 590. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.

Eco, Umberto. 2006. Dire quasi la stessa cosa. Esperience di traduzione. Milano: Bompiani.

Gloyna, Tajna. 1999. “’Treue: zur Geschichte des Begriffs.Archiv für Begriffsgeschichte, 41: 6485.

Hanuszewicz, Stanisław. 2001. Przekład. In Słownik pojęć filozoficznych Romana Ingardena, eds. Andrzej J. Nowak, Leszek Sosnowski, 229233. Kraków: Universitas.

Hejwowski, Krzysztof. 2004. Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu. Warszawa: PWN.

Jerome, St. 2005. On the Best Method of Translating, transl. Kathleen Davis. In The Translation Studies Reader, 2nd edition, ed. Lawrence Venuti, 2130. New York and London: Routledge.

Ingarden, Roman. 1966. Przeżycie – dzieło – wartość. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Ingarden, Roman. 1972. O tłumaczeniach. In Ingarden, Roman, Z teorii języka i filozoficznych podstaw logiki. Warszawa: PWN.

Ingarden, Roman. 1973a. The Literary Work of Art. An Investigation of the Borderlines of Ontology, Logic, and Theory of Language, transl. George G. Grabowicz. Evanston: Northwestern University Press.

Ingarden, Roman.1973b. The Cognition of the Literary Work of Art, transl. Ruth Ann Crowley and Kenneth Olsen. Evanston: Northwestern University Press.

Ingarden, Roman. 1976. O poznawaniu dzieła literackiego, transl. Danuta Gierulanka. Warszawa: PWN.

Ingarden, Roman. 1987. Spór o istnienie świata, vol. II, part I., 3rd edition, Warszawa: PWN.

Ingarden, Roman. 1988. O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury, transl. Maria Turowicz. Warszawa: PWN.

Ingarden, Roman. 1989. Wykłady z etyki, selection, edition and introduction Adam Węgrzecki. Warszawa: PWN.

Ingarden, Roman. 1991, On Translations, transl. Jolanta W. Wawrzycka. In Ingardeniana III. Roman Ingarden’s Aesthetics in a New Key and the Independent Approaches of Others: The Performing Arts, the Fine Arts, and Literature, ed. Anna-Teresa Tymieniecka. 131192. Dordrecht: Springer.

Ingarden, Roman. 1995. Studia z teorii poznania, selection, edition and introduction Adam Węgrzecki. Warszawa: PWN.

Ingarden, Roman. 2016, Controversy over the Existence of the World, Volume II, transl. Arthur Szylewicz. Frankfurt am MainBernBruxellesNew YorkOxfordWarszawaWien: Peter Lang.

Ingarden, Roman. 2019, On Translations, transl. Jolanta Wawrzycka. In Polish Translation Studies in Action. Concepts – Methodologies – Applications. A Reader, ed. Piotr de Bończa Bukowski and Magda Heydel. 85104. BerlinBern BruxellesOxfordWarszawaWien: Peter Lang.

Ingarden, Roman W. 2021. Lwowskie wykłady o krytycyzmie Kanta z roku akademickiego 1935/1936, edition, introduction and commentary Radosław Kuliniak, Leszek Pandura. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.

Koller, Werner. 1979. Einführung in die Übersetzungswissenschaft. 4. Aufl., HeidelbergWiesbaden: Quelle & Meyer.

Kołakowski, Leszek. 1990. Husserl i poszukiwanie pewności, transl. Piotr Marciszuk. Warszawa: Aletheia.

Kuliniak, Radosław, Pandura, Leszek. 2020. Lwowskie seminarium Arystotelesowskie Romana Witolda Ingardena z lat 1937–1938. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.

Kußmaul, Paul. 1994. Übersetzung als Entscheidungsprozeß. Die Rolle der Fehleranalyse in der Übersetzungsdidaktik. In Übersetzungswissenschaft. Eine Neuorientierung. 2 Aufl. Hrsg. Mary Snell-Hornby, 207229. TübingenBasel: Francke.

Kussmaul, Paul. 1995. Training the Translator. AmsterdamPhiladelphia: John Benjamins.

Luther, Martin. 1990. Sendbrief vom Dolmetschen und Fürbitte der Heiligen. In Luther, Martin. Ausgewählte Schriften V. 141161. Frankfurt a.M.: Insel.

Mikołajko, Agata. 2018. Ingardenowska myśl translatologiczna w praktyce. Przypadek wybranych tłumaczeń Owidiusza. In Estetyka Romana Ingardena a praktyka interpretacyjna, eds. Beata Garlej, Bernadetta Kuczera-Chachulska, Andrzej Tyszczyk, 147163. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.

Nord, Christiane. 2009. Wprowadzenie do tłumaczenia funkcjonalnego, transl. Katarzyna Jaśtal. In Współczesne teorie przekładu, eds. Piotr Bukowski, Magda Heydel, 175191. Kraków: Znak.

Ogrodnik, Bogdan. 2000. Ingarden. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Olszaniec, Włodzimierz. 2008. Od Leonarda Bruniego do Marsilia Ficina. Studium renesansowej teorii i praktyki przekładu. Warszawa: Instytut Filologii Klasycznej UW.

Pisarska, Alicja, Tomaszkiewicz, Teresa. 1996. Współczesne tendencje przekładoznawcze. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Półtawski, Andrzej. 2011. Po co filozofować? Ingarden – Wojtyła – skąd i dokąd? Warszawa: Oficyna Naukowa.

Rosiak, Marek. 2011. Ingardenowska koncepcja przedmiotu czysto intencjonalnego a spór realizm/idealizm, In W kręgu myśli Romana Ingardena, ed. Adam Węgrzecki, 4260. Kraków: WAM.

Schleiermacher, Friedrich. 2005. On the Different Methods of Translating, transl. Susan Bernofsky. In The Translation Studies Reader, 2nd edition, ed. by Lawrence Venuti, 43-63. New Yorkand London: Routledge.

Simon, Sherry. 1996. Gender in Translation. Cultural Identity and the Politics of Transmission. LondonNew York: Routledge.

Szczepańska. Anita. 1989. Estetyka Romana Ingardena. Warszawa: PWN.

Tabakowska, Elżbieta. 2001. Językoznawstwo kognitywne a poetyka przekładu, transl. Agnieszka Pokojska. Kraków: Universitas.

Informacje

Informacje: Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2024, Volume 19, Issue 1, s. 13 - 29

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Angielski:
The Issue of Faithful Translation According to Roman Ingarden

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-9593-9413

Piotr de Bończa Bukowski
Instytut Filologii Germańskiej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9593-9413 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Filologii Germańskiej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Publikacja: 11.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Piotr de Bończa Bukowski (Autor) - 50%
Piotr Pieńkowski (Tłumacz) - 50%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski