FAQ

Uwarunkowania instytucji obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej

Data publikacji: 29.09.2023

Rocznik Administracji Publicznej, 2023, 2023 (9), s. 75 - 91

https://doi.org/10.4467/24497800RAP.23.005.18301

Autorzy

Paulina Pietkun
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytecka 22/26, 50-145 Wrocław
https://orcid.org/0000-0002-2967-0935 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Uwarunkowania instytucji obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej

Abstrakt

W niniejszym opracowaniu podjęto próbę określenia uwarunkowań instytucji obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Podstawowym celem analizy było przedstawienie wybranych prawnych oraz faktycznych ograniczeń związanych z korzystaniem z instytucji obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej, identyfikowanych zarówno na poziomie regulacji samorządowych ustaw ustrojowych, jak również w wybranych uchwałach określających szczegółowe zasady wnoszenia inicjatywy uchwałodawczej. Prowadzone rozważania objęły swoim zakresem także kwestie związane z kierowaniem projektu uchwały do zaopiniowania (a precyzyjniej – etapu, na którym takie zaopiniowanie powinno następować) i/lub uzgodnienia z innymi właściwymi organami (a przede wszystkim problem podmiotu odpowiedzialnego za realizację obowiązku uzgodnienia). W artykule zostały uwzględnione także zagadnienia, które na podstawie przepisów ustaw szczególnych nie mogą stanowić przedmiotu obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Zastosowano głównie analityczno‑dogmatyczną metodę badań, wykorzystano opracowania monograficzne i artykuły naukowe z zakresu nauki prawa administracyjnego oraz orzeczenia sądów administracyjnych.


Determinants of the institution of a civic legislative initiative

This study addresses the issue of identifying the determinants of the institution of a civic legislative initiative. It aims to present selected legal and factual limitations related to this institution, identified at the level of the regulations of local self‑government systems, and in selected resolutions defining the detailed principles for filing a legislative initiative. The discussion also covers issues related to submitting a draft resolution for an opinion (the stage at which such an opinion should be given) and/or for agreement with other competent authorities (the entity responsible for performing the duty of agreement). The article also looks at matters that, based on specific provisions, cannot be the subject of a civic legislative initiative. It primarily uses an analytical‑dogmatic research method, drawing on monographs and scholarly articles on the studies of administrative law, along with administrative court judgments. 

Bibliografia

Literatura

Arczyński P., Inicjatywa uchwałodawcza (w ujęciu pośrednim i bezpośrednim) w zakresie planów zagospodarowania przestrzennego, „Annales Universitatis Mariae Curie‑Skłodowska” 2021, nr 68 (2).

Augustyniak M., Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym w Polsce i we Francji. Studium administracyjnoprawne na tle porównawczym, Warszawa 2017.

Bandarzewski K., O podmiotowości wspólnot samorządowych, w: Podmiotowość samorządu terytorialnego – ustrojowe pytania i dylematy, red. K. Małysa‑Sulińska, M. Stec, Warszawa 2020.

Bąkowski T., w: P. Bielski et al., Zasady techniki prawodawczej. Komentarz, Warszawa 2003.

Borecka K., Podstawowe cechy obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej w gminach miejskowiejskich, w: Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza w procesie stanowienia aktów prawa miejscowego, red. R.B. Zientarski, E. Mreńca, Warszawa 2020.

Borski M., Przywora B., Obywatelska inicjatywa ustawodawcza w polskim porządku prawnym – próba oceny z perspektywy praktyki parlamentarnej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, z. 2.

Cybulska R., Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza jako forma współpracy mieszkańców z gminą, powiatem i województwem, „Acta Iuridica Resoviensia” 2023, nr 37 (119).

Dąbek D., w: Ustawa o samorządzie gminnym, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2022, LEX/el.

Dolnicki B., Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza jako nowa forma partycypacji obywateli w podejmowaniu rozstrzygnięć na poziomie lokalnym, w: Partycypacja obywateli i podmiotów obywatelskich w podejmowaniu rozstrzygnięć publicznych na poziomie lokalnym, red. M. Stec, M. Mączyński, Warszawa 2012.

Kaczocha M., Akty prawa miejscowego. Tworzenie. Procedura. Kontrola, Warszawa 2022.

Kaczor J., Stosowanie „Zasad techniki prawodawczej” do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, „Samorząd Terytorialny” 2019, nr 7–8.

Korczak J., Samorządowe formy demokracji bezpośredniej, w: Prawo administracyjne – zagadnienia ogólne i ustrojowe, red. J. Blicharz, P. Lisowski, Warszawa 2022.

Kuciński J., Obywatelska inicjatywa ustawodawcza jako instytucja ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. Studium prawnopolitologiczne, Warszawa 2018.

Lisowski P., Lokalne źródła prawa administracyjnego, w: Prawo administracyjne – zagadnienia ogólne i ustrojowe, red. J. Blicharz, P. Lisowski, Warszawa 2022.

Lisowski P., Relacje strukturalne w polskim samorządzie terytorialnym, Wrocław 2013.

Lisowski P., Skargi korporacyjnosamorządowe a samodzielność jednostek samorządu terytorialnego – kontekst samorządowych form demokracji bezpośredniej, „Studia Iuridica” 2020.

Lisowski P., Ustrojowe qui pro quo – perspektywa podmiotowości w administracji samorządowej, w: Podmiotowość samorządu terytorialnego – ustrojowe pytania i dylematy, red. K. Małysa‑Sulińska, M. Stec, Warszawa 2020.

Marchaj R., w: Ustawa o samorządzie gminnym, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021.89 Paulina Pietkun RAP 2023 (9)

Podgórska‑Rykała J., Rozstrzygnięcia nadzorcze a praktyka samorządowa na przykładzie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej, „Samorząd Terytorialny” 2021, nr 5.

Ziółkowski D., Obowiązek uregulowania obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej, w: Ustawy samorządowe. Komentarz, red. S. Gajewski, A. Jakubowski, Warszawa 2018.

Akty prawne

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.).

Europejska Karta Samorządu Lokalnego, sporządzona w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. (Dz.U. z 1994 r. Nr 124, poz. 607 ze sprost.).

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.).

Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1188 ze zm.).

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1526 ze zm.).

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 2094 ze zm.).

Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1317 ze zm.).

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 977).

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1270 ze zm.).

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1277 ze zm.).

Ustawa z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (tekst jedn. Dz.U. poz. 301 ze zm.).

Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 870).

Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. poz. 130 ze zm.).

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 283).

Uchwała nr VI/57/19 Sejmiku Województwa Małopolskiego z 25 lutego 2019 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu występowania przez mieszkańców Województwa Małopolskiego z obywatelską inicjatywą uchwałodawczą (Dz.Urz. Woj. Małopolskiego poz. 2051).

Uchwała nr V/60/3/2018 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 13 listopada 2018 r. w sprawie występowania mieszkańców województwa śląskiego z obywatelską inicjatywą uchwałodawczą (Dz.Urz. Woj. Śląskiego poz. 7323).

Uchwała nr XLI/867/18 z dnia 11 października 2018 r. Sejmiku Województwa Warmińsko‑Mazurskiego w sprawie określenia zasad obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej do Sejmiku Województwa Warmińsko‑Mazurskiego (Dz.Urz. Woj. Warmińsko‑Mazurskiego poz. 4935 ze zm.).90 Uwarunkowania instytucji obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej RAP 2023 (9)

Uchwała nr IV/43/2019 Rady Powiatu Chojnickiego z dnia 31 stycznia 2019 r. w sprawie szczegółowych zasad wnoszenia obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych przez mieszkańców powiatu chojnickiego (Dz.Urz. Woj. Pomorskiego poz. 4165 ze zm.).

Uchwała nr XII.69.2019 Rady Miejskiej w Łęknicy z dnia 6 września 2019 r. w sprawie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej (Dz.Urz. Woj. Lubuskiego poz. 2444).

Uchwała nr VII/52/2019 Rady Miejskiej Mieroszowa z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie ustalenia szczegółowych zasad wnoszenia inicjatyw obywatelskich, zasad tworzenia komitetów inicjatyw uchwałodawczych, zasad promocji obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych oraz formalnych wymogów, jakim muszą odpowiadać składane projekty na terenie Gminy Mieroszów (Dz.Urz. Woj. Dolnośląskiego poz. 3249).

Uchwała nr XV/143/2020 Rady Gminy Obrzycko z dnia 26 maja 2020 r. w sprawie szczegółowych zasad wnoszenia inicjatyw obywatelskich, zasad tworzenia komitetów inicjatyw uchwałodawczych, zasad promocji obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych i formalnych wymogów, jakim muszą odpowiadać składane projekty (Dz.Urz. Woj. Wielkopolskiego poz. 4747).

Uchwała nr VI/69/2019 Rady Miejskiej w Proszowicach z dnia 25 kwietnia 2019 r. w sprawie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej (Dz.Urz. Woj. Małopolskiego poz. 3678).

Uchwała nr IX.161.2019 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 28 maja 2019 r. w sprawie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej (Dz.Urz. Woj. Lubuskiego poz. 1633).

Orzecznictwo

Wyrok NSA z dnia 20 czerwca 2007 r., II OSK 346/07, LEX nr 341369.

Wyrok NSA z dnia 14 grudnia 2011 r., II OSK 2058/11, LEX nr 1152130.

Wyrok WSA w Łodzi z dnia 10 października 2019 r., III SA/Łd 683/19, LEX nr 2734349.

Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 28 października 2008 r., II SA/Ol 737/08, LEX nr 506950.

Wyrok WSA w Opolu z dnia 5 października 2017 r., II SA/Op 196/17, LEX nr 2380880.

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 22 stycznia 2020 r., IV SA/Po 763/19, LEX nr 2780407.

Rozstrzygnięcia nadzorcze

Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Warmińsko‑Mazurskiego z dnia 15 marca 2019 r. (PN.4131.123.2019, Dz.Urz. Woj. Warmińsko‑Mazurskiego poz. 1401).

Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Warmińsko‑Mazurskiego z dnia 29 marca 2019 r. (PN.4131.187.2019, Dz.Urz. Woj. Warmińsko‑Mazurskiego poz. 1782).

Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Warmińsko‑Mazurskiego z dnia 1 kwietnia 2019 r. (PN.4131.193.2019, Dz.Urz. Woj. Warmińsko‑Mazurskiego poz. 1792).

Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Warmińsko‑Mazurskiego z dnia 6 maja 2019 r. (PN.4131.248.2019, Dz.Urz. Woj. Warmińsko‑Mazurskiego poz. 2360).

Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Warmińsko‑Mazurskiego z dnia 24 października 2019 r. (PN.4131.545.2019, Dz.Urz. Woj. Warmińsko‑Mazurskiego poz. 5107).

Informacje

Informacje: Rocznik Administracji Publicznej, 2023, 2023 (9), s. 75 - 91

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Uwarunkowania instytucji obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej

Angielski:

Determinants of the institution of a civic legislative initiative

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-2967-0935

Paulina Pietkun
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytecka 22/26, 50-145 Wrocław
https://orcid.org/0000-0002-2967-0935 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytecka 22/26, 50-145 Wrocław

Publikacja: 29.09.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Paulina Pietkun (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski