Prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Albanii w okresie transformacji politycznych po 1991 r.
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPrawa mniejszości narodowych i etnicznych w Albanii w okresie transformacji politycznych po 1991 r.
Data publikacji: 29.10.2018
Rocznik Administracji Publicznej, 2018, 2018 (4), s. 171 - 185
https://doi.org/10.4467/24497800RAP.18.009.9224Autorzy
Prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Albanii w okresie transformacji politycznych po 1991 r.
The Rights of National and Ethnic Minorities in Albania in the Post-1991 Period of Political Transformation
Making constant progress in the areas of key importance for the start of its accession negotiations, Albania after 1991 has introduced a range of reforms as regards respecting the rights and freedoms of the national minorities living within its territory. Currently, the picture is a mixed one when it comes to their protection and largely based on appearances. Although the international commitments of the Council of Europe’s Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms have been adopted and most international human rights conventions ratified, no comprehensive legislation related to minorities has been put in practice. The minority laws protect only persons in minority zones (since 2017 minority communes). Only time will tell whether the Albanian Government follows the Act of 13 October 2017 extending such rights to embrace citizens from outside of the minority communes. The freedoms of assembly and association are largely respected. Minorities are represented in local government bodies. Yet there are no safeguard to ensure active participation of national minorities in making Albanian law. Small minority parties are not represented in the Parliament as the electoral system offers no such guarantees. Faulty procedures governing the collection and processing of statistical data concerning the number and residence of national minorities result in falsified and unreliable picture as to their volume. However, the reforms carried out in Albania, to a large extent monitored by the EU and NGOs, go in the right direction while the EU-friendly attitude of the Albanian public and authorities alike offer a prospect of speedy implementation of remedies to fill the existing legal gaps and overcome the deficiencies.
Streszczenie
Tirana, czyniąca stałe postępy w obszarach kluczowych dla rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych, po 1991 r. przeprowadziła szereg reform w dziedzinie poszanowania praw i wolności mniejszości narodowych żyjących w Albanii. Obecnie ochrona ta ma charakter w dużej mierze fasadowy. Wprawdzie przyjęto zobowiązania międzynarodowe Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz ratyfikowano większość międzynarodowych konwencji praw człowieka, jednak kompleksowe przepisy dotyczące mniejszości nie zostały wprowadzone w życie. Objęte prawem mniejszościowym zostały tylko osoby w tzw. strefach mniejszościowych (od 2017 r. tzw. gminach mniejszościowych). Czy jednak zgodnie z ustawą z dnia 13 października 2017 r. rząd w Tiranie będzie poszerzał te uprawnienia na obywateli z poza gmin mniejszościowych, pokaże przyszłość. Prawa do zgromadzeń i stowarzyszania się są na ogół przestrzegane. Mniejszości mają swe przedstawicielstwo w organach samorządowych, nie biorą jednak czynnego udziału w tworzeniu albańskiego prawa. Małe partie mniejszościowe nie mają swych przedstawicieli w parlamencie, gdyż system wyborczy nie daje im takich możliwości. Nieodpowiednie procedury zbierania i przetwarzania danych statystycznych dotyczących liczby i miejsca zamieszkania członków mniejszości narodowych tworzą zafałszowany i niewiarygodny obraz. Mimo to wprowadzane w Albanii reformy, w dużym stopniu monitorowane przez UE i organizacje pozarządowe, obrały dobry kierunek, a prounijne nastawienie społeczeństwa i albańskich władz sprawiają, że braki i luki prawne mogą być szybko uzupełnione.
Албански парламент усвои законот за малцинствата, 14 октомври 2017, „МИА”, http://www.mia.mk/mk/Inside/RenderSingleNews/288/133907943#.
Azizaj A., Çёshtja e minoriteteve në plnin ndërkombëtar, për mbrojtjen e diplomës, Vlorë 2009.
Commission Report on Albania (2016/2312(INI)), Report, 3 February 2917 (raport Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego), http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+REPORT+A-8–2017–0023+0+DOC+XML+V0//EN.
Ethnic Composition of Albania 2011, 7.04.2014, http://pop-stat.mashke.org/albania-ethnic-comm2011.htm.
Halili R.R., Macedonians in Albania – from Ethnic Group to National Minority [w:] Macedonia; Land, Region, Borderland, J. Sujecka (red.), Warszawa 2013, s. 483–505.
Home Office, Country Policy and Information Note, Albania: Ethnic Minority Groups, version 3.0, May 2017, http://www.refworld.org/pdfid/591d66744.pdf.
Киселиновски С., Ставови-Кавка И., Малцинствата на Балканот (XX век), Скопје 2004.
Kotzias N., Minoriteti grek në Shqipëri të njihet kudo, 28 Shtator 2017, http://klankosova. tv/kotzias-minoriteti-grek-ne-shqiperi-te-njihet-kudo/.
Minoritetet në Shqipëri, A. Puto, V. Hysi (ed.), Tiranë 2003.
Nikola Gjurgjaj Speaks on the Level of Rights of Ethnic Macedonians in Albania, 24 February 2017, „MIA”, http://www.mia.mk/Mobile/en/Home/RenderSingleNews/324?newsID=133584752.
Nitsiakos V., On the Border. Transborder Mobility, Ethnic Groups and Boundaries along the Albanian – Greek Frontier, Berlin 2010.
Norris H.T., Islam in the Balkans, London 1993.
OBWE jest zadowolona z wyborów w Albanii i wzywa rząd do reform, które umożliwią państwu członkostwo w UE, 27.06.2017, https://pl.sputniknews.com/polityka/201706275757795–Albania-wybory-UE-OBWE/.
Omari L., Ç›ështja e pakicave kombëtare dhe Shqipëria, Tiranë 2014.
Pettifer J., The Greek Minority in the Albanian Rising, „Anglo-Hellenic Review” 1997, no. 16, Autumn.
Pettifer J., The Greek Minority in Albania. In the Aftermath of Communism, „Conflict Studies Research Centre” 2001, no. 97, July.
Poulton H., Minorities in Southeast Europe: Inclusion and Exclusion, London 1998.
Predpełski R., Religie i wyznania w Albanii, http://albania.republika.pl/Religie%20w%20Albanii.pdf.
Republika e Shqipërisë, Avokatii i Popullit, Raport i Veçantë, Raport i posaçëm i veprimtarisë së Avokatit të Popullit për punësimin e Personave me Aftësi të Kufizuar (PAK), në institucionet e pushtetit qendror e atij lokal, Prill 2013, http://www.parlament.al/web/pub/2013_raporti_per_ligjin_e_nxitjes_se_punesimit_te_pak_copy_1_15423_1.pdf.
The Greek Minority in Albania: A Documentary Record, 1921–1993, B. Kondis (ed.), Eleftheria Manda, Thessaloniki 1994.
Тодороска К., Македонците во Алнаиа (1912–1991), Скопје 2013.
Vickers M., The Greek Minority in Albania. Current Tension, „Balkans Series” 2002, no. 10, http://www.voltairenet.org/IMG/pdf/Greek_minority_in_Albania.pdf.
Vangjel Dule kundër ligjit të minoriteteve, https://www.vizionplus.tv/vangjel-dulekunder-ligjit-te-minoriteteve/.
Winnifrith T.J., Southern Albania, Northern Epirus: Survey of a Disputed Ethnological Boundary, http://www.farsarotul.org/nl17_1.htm.
Akty prawne
Konstytucja Albanii z 1998 roku, tłum. D. Horodyska, E. Lloha, Warszawa 2001, http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/albania98.html.
Ligj Nr. 10/129, datë 11.05.2009, „Për Gjendjen Civile”, Ndryshuar me ligjin Nr. 6/2012, datë 2.02.2012 Nr. 130/2013, date 25.4.2013 (I përditësuar), Nëmbështetje të neneve 78 dhe 83 pika 1 të Kushtetutës, me propozimin e Këshillittë Ministrave, http://www.vendime.al/wp-content/uploads/2015/07/LIGJ--Nr.-10–129–dat%C3%AB-11.5.2009–P%C3%8BR-GJENDJEN-CIVILE.pdf.
Ligj Nr. 115/2014 Për ndarjen administrativo-territoriale të njësive të qeverisjes vendore në Republikën e Shqipërisë, http://himara.gov.al/ligj-nr-1152014–per-ndarjen-administrativo-territoriale-te-njesive-te-qeverisjes-vendore-ne-republiken-e-shqiperise/.
Ligj Nr. 96/2017, Për mbrojt jen pakicave kombëtare në Republikën e Shqipërisë, http://www.qbz.gov.al/Botime/Akteindividuale/Janar%202017/Fletore%20196/Ligj%20nr.%20962017,%20date%2013.10.2017.pdf.
Resolution CM/Res CMN(2014)1 on the implementation of the Framework Convention for the Protection of National Minorities by Albania, https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=2161315.
Informacje: Rocznik Administracji Publicznej, 2018, 2018 (4), s. 171 - 185
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Albanii w okresie transformacji politycznych po 1991 r.
The Rights of National and Ethnic Minorities in Albania in the Post-1991 Period of Political Transformation
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 29.10.2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1982
Liczba pobrań: 1869