Partycypacja obywatelska w procesach decyzyjnych samorządu gminnego
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPartycypacja obywatelska w procesach decyzyjnych samorządu gminnego
Data publikacji: 29.09.2023
Rocznik Administracji Publicznej, 2023, 2023 (9), s. 27 - 39
https://doi.org/10.4467/24497800RAP.23.002.18298Autorzy
Partycypacja obywatelska w procesach decyzyjnych samorządu gminnego
Pierwsze dziesięciolecie funkcjonowania w Polsce odrodzonego samorządu terytorialnego to czas konstruowania rozwiązań ustrojowych, tworzenia struktury organów samorządowych oraz określania katalogu zadań publicznych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Zarówno okres ten, jak i też następujące po nim lata, to także czas tworzenia narzędzi umożliwiających bezpośredni udział obywateli w zarządzaniu swoją wspólnotą lokalną. Celem niniejszego opracowania jest nakreślenie procesu rozwoju narządzi bezpośredniego zarządzania gminą – podstawową jednostką samorządu terytorialnego – przez mieszkańców na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat, a także zaprezentowanie najważniejszych procedur i mechanizmów współdecydowania obywateli o kształcie swoich małych ojczyzn.
Civic participation in the decision‑making processes of municipal self‑government
The first decade of the revived functioning of local self‑government in Poland was a time of constructing system solutions, setting up the structure of local self‑governing bodies, and defining the catalogue of public tasks carried out by these units. Both then and in the years that followed, tools were developed to enable direct citizen participation in the governance of their local community.
This study aims to outline the process of developing the tools for direct management of the municipality – the basic unit of local government – by its inhabitants over the last thirty‑plus years and, therefore, to present the most important procedures and mechanisms for citizen co‑determination on the shape of their small homelands.
Literatura
Bluj A., Stokłuska E., Budżet partycypacyjny (obywatelski) krok po kroku. Poradnik dla praktyków, Warszawa 2015.
Co to są konsultacje społeczne?, ngo.pl, https://poradnik.ngo.pl/co-to-sa-konsultacje-spoleczne (dostęp: 23.20.2020).
Gerwin M., Panele obywatelskie, przewodnik po demokracji, która działa, Kraków 2018.
Gilowska Z., Kieres L., Sowiński R., Samorząd terytorialny w Polsce a standardy europejskie, Warszawa 1993.
Kębłowski W., Budżet partycypacyjny, krótka instrukcja obsługi, Warszawa 2013.
Kłucińska P., Sześciło D., Miejski budżet partycypacyjny – w kierunku współzarządzania czy fasadowej partycypacji?, „Pedagogika Społeczna” 2017, nr 3.
Mało znana inicjatywa lokalna, Najwyższa Izba Kontroli, 28 maja 209 r., https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/malo-znana-inicjatywa-lokalna.html (dostęp: 26.10.2022).
Mamaj M., Czym jest demokracja bezpośrednia?, Prawowity.pl, http://prawowity.pl/aktualnosci/18/1”1142,Czym_jest_demokracja_bezposrednia/ (dostęp: 22.10.2022).
Miruć A., Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza, „Samorząd Terytorialny” 2010, nr 1–2.38 Partycypacja obywatelska w procesach decyzyjnych samorządu gminnego RAP 2023 (9)
Ogórek P., Kraków. Urzędnicy majstrują przy budżecie obywatelskim. Mają być tylko zadania jednoroczne. „To wybicie jednego z zębów BO”, „Gazeta Krakowska”, 12 lutego 2020 r., https://gazetakrakowska.pl/krakow-urzednicy-majstruja-przy-budzecie-obywatelskim-maja-byc-tylko-zadania-jednoroczne-to-wybicie-jednego-z-zebow-bo/ar/c1-14783658 (dostęp: 24.10.2020).
Pokładecki J., Samorząd terytorialny w warunkach transformacji systemu politycznego w Polsce, Poznań 1996.
Prawo administracyjne, red. J. Boć, Wrocław 2005.
Puszkarska A., Skutkiem starań o odwołanie wójta może być koniec działalności rady gminy, „Rzeczpospolita”, 30 lipca 2019 r., https://www.rp.pl/Ustroj-i-kompetencje/307309990-Skutkiem-staran-o-odwolanie-wojta-moze-byc-koniec-dzialalnosci-rady-gminy.html (dostęp: 22.10.2022).
Sejm może rozwiązać organ stanowiący samorządu, Prawo.pl, https://www.prawo. pl/samorzad/sejm-moze-rozwiazac-organ-stanowiacy-samorzadu,104241.html (dostęp: 22.10.2020).
Sześciło D., Nowe narzędzia dla obywateli i radnych w samorządzie, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2019/05/Opinia-prawna_Nowela-Kw-a-Samorzad-.pdf (dostęp: 24.10.2020).
Sześciło D., Wilk B., Czego dowiedzieliśmy się z raportów o stanie gminy?, https://www.batory.org.pl/wp‑content/uploads/2020/05/Czego‑dowiedzielismy‑sie‑z‑raportow‑o‑stanie‑gminy.pdf (dostęp: 24.10.2022).
Szewc A., Jyż G., Pławecki Z., Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, Warszawa 2010.
Woźniczko J., Konsultacje społeczne jako narzędzie partycypacji publicznej, Warszawa 2019.
Akty prawne
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.).
Ustawa z dnia 6 maja 1987 r. o konsultacjach społecznych i referendum (Dz.U. Nr 14, poz. 83).
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.).
Ustawa z dnia 11 października 1991 r. o referendum gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 1996 r. Nr 84, poz. 386).
Ustawa z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym (Dz.U. Nr 58, poz. 261).
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1317 ze zm.).
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.).
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 571).
Ustawa z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1443).
Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 823).39 Dominik Jaśkowiec RAP 2023 (9)
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 225 ze zm.).
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1904 ze zm.).
Ustawa z dnia 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. Nr 52, poz. 420 ze zm.).
Ustawa z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 28, poz. 146).
Ustawa z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. poz. 301 ze zm.).
Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 485 ze zm.).
Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. poz. 130 ze zm.).
Informacje: Rocznik Administracji Publicznej, 2023, 2023 (9), s. 27 - 39
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Partycypacja obywatelska w procesach decyzyjnych samorządu gminnego
Civic participation in the decision‑making processes of municipal self‑government
Instytut Prawa, Ekonomii i Administracji, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Polska
Publikacja: 29.09.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 473
Liczba pobrań: 516