Prawda i wartości w psychologii

Jolanta Miluska

Prawda i wartości w psychologii

Data publikacji: 31.03.2022

Psychologia Rozwojowa, 2021, Tom 26, Numer 3, s. 29 - 37

https://doi.org/10.4467/20843879PR.21.018.15219

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF PDF

drukuj

Tytuły

Prawda i wartości w psychologii

Abstrakt

Truth and Values in Psychology

The paper refers to three issues: the effective way to reach the truth, the inconclusive and equivocal (interpretative) nature of truth, and the axiological involvement of developmental psychology. The first issue can be resolved by arguing for the need to connect a good theory with a thoughtful research program. The second thesis finds its confirmation in that the critique and reconsideration of what was previously established are the essence of scientific investigations. Finally, the issue of the role played by values in developmental psychology will be analysed on four levels: the first deals with theories and concepts of values; the second with values as the object of psychological investigations; the third points to how values enter the research process itself; and the fourth refers to how concepts and theories in psychology become filled with axiology.

Słowa kluczowe

szukanie prawdy, wieloznaczność prawdy, rola wartości w psychologii; search for truth, ambiguity of truth, role of values in psychology

search for truth, ambiguity of truth, role of values in psychology

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Allport G.W., Vernon P.E., Lindzey G. (1960), Study of Values. Manual. Boston: Houghton Mifflin.

Apanowicz J. (2002), Metodologia ogólna. Gdynia: Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej „Bernardinum”.

Archer S.L., Waterman A. (1989a), Ego identity status interview: Early and middle adolescent form. Maszynopis niepublikowany.

Archer S.L., Waterman A. (1989b), Ego identity interview: Adult form. Maszynopis niepublikowany.

Cieciuch J., Zaleski Z. (2011), Polska adaptacja Portretowego Kwestionariusza Wartości Shaloma Schwartza. Czasopismo Psychologiczne, 17(2), 251–262.

Cieciuch J. (2013), Kształtowanie się systemu wartości od dzieciństwa do wczesnej dorosłości. Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri.

Czerwińska-Jasiewicz M. (2005), Rozwój psychiczny młodzieży a jej koncepcje dotyczące własnego życia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.

Emmons R.A. (2000), Is spirituality an intelligence? Motivation, cognition, and the psychology of ultimate concern. The International Journal for the Psychology of Religion, 10(1), 3–26.

Erikson E. (2004), Tożsamość a cykl życia. Tłumaczenie Mateusz Żywicki. Poznań: Zysk i S-ka.

Gałęski J. (1997), Ogólna charakterystyka ważniejszych metod i technik badania wartości. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. Studia Pedagogiczne, 30, 215–219.

Gałdowa A. (1990), Rozwój i kryteria dojrzałości osobowej. Przegląd Psychologiczny, 33(1), 13–26.

Hay D. (1994), The biology of God: What is the current status of Hardy’s hypothesis? The International Journal for the Psychology of Religion, 4(1), 1–23.

MacLennan B. (2002), Evolutionary neurotheology and the varieties of religious experience. W: R. Josephs (ed.), NeuroTheology: Brain, Science, Spirituality, Religious Experience, s. 317–334. San Jose: University Press.

Marcia J.E. (1966), Development and validation of ego identity status. Journal of Personality and Social Psychology, 3(5), 551–558.

Matusewicz C. (1975), Psychologia wartości. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Misztal M. (1980), Problematyka wartości w socjologii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Osgood C.E., Suci G.J., Tannenbaum P.H. (1957), The Measurement of Meaning. Urbana: University of Illinois Press.

Osgood C.E., Ware E.E., Morris C. (1961), Analysis of the connotative meanings of a variety of human values as expressed by American college students. Journal of Abnormal and Social Psychology, 62, 62–73.

Pieter J. (1933). Psychologia filozoficznego światopoglądu młodzieży. W: S. Szuman, J. Pieter, H. Weryński (red.), Psychologia światopoglądu młodzieży, s. 215–389. Warszawa: Naukowe Towarzystwo Pedagogiczne.

Piotrowski A. (1990), Teoria a badanie empiryczne. Parę uwag o ich związku w orientacjach współczesnej socjologii. W: A. Giza-Poleszczuk, E. Mokrzycki (red.), Teoria i praktyka socjologii empirycznej, s. 19–32. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Reinharz S. (1992), Feminist Methods in Social Research. New York: Oxford University Press.

Renzetti C.M., Curran D.J. (2005), Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo. Tłumaczenie Agnieszka Gromkowska-Melosik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Rokeach M. (1968), Beliefs, Attitudes and Values. San Francisco: Jossey-Bass.

Rokeach M. (1973), The Nature of Human Values. London: The Free Press.

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych (2018), Dziennik Ustaw, poz. 1818.

Rychlak J.F. (1982), Personality and Life – Style of Young Male Managers: A Logical Learning Theory Analysis. New York: Academic Press.

Schwartz S.H. (2007), Universalism values and the inclusiveness of our moral universe. Journal of Cross-Cultural Psychology, 38(6), 711–728.

Scott W. (1965), Values and Organizations. A Study of Fraternities and Sororities. Chicago: Rand McNally.

Straś-Romanowska M. (1999). Rozwój osobowy. Próba konceptualizacji problemu w nawiązaniu do psychologii life-span. Forum Psychologiczne, 4(2), 115–127.

Straś-Romanowska M. (2002). Rozwój człowieka a rozwój osobowy. Studia Psychologica, 3, 91–104.

Szczukiewicz P. (1998), Rozwój psychospołeczny a tożsamość. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Thomas W.J., Znaniecki F. (1976), Chłop polski w Europie i Ameryce. Tłumaczenie Maryla Metelska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Wyka A. (1993), Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Ziółkowski M. (1981), Znaczenie, interakcja, rozumienie. Studium z symbolicznego interakcjonizmu i socjologii fenomenologicznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Zohar D.D., Marshall I.N. (2001), Inteligencja duchowa. Tłumaczenie Piotr Turski. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2021, Tom 26, Numer 3, s. 29 - 37

DOI: https://doi.org/10.4467/20843879PR.21.018.15219

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Prawda i wartości w psychologii

Angielski:

Truth and Values in Psychology

Autorzy

Jolanta Miluska

https://orcid.org/0000-0002-7790-0563

Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań

Publikacja: 31.03.2022

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Jolanta Miluska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 865

Liczba pobrań: 817

<p> Prawda i wartości w psychologii</p>

Pobierz xml