Kierowanie strumieniem świadomości. O staraniach Profesora Lecha Witkowskiego o poprawne odczytania myśli Erika H. Eriksona w Polsce
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEKierowanie strumieniem świadomości. O staraniach Profesora Lecha Witkowskiego o poprawne odczytania myśli Erika H. Eriksona w Polsce
Data publikacji: 14.11.2016
Psychologia Rozwojowa, 2016, Tom 21, Numer 3, s. 47 - 66
https://doi.org/10.4467/20843879PR.16.016.5527Autorzy
Kierowanie strumieniem świadomości. O staraniach Profesora Lecha Witkowskiego o poprawne odczytania myśli Erika H. Eriksona w Polsce
Directing the stream of consciousness. on Professor Lech Witkowski’s endeavours to appropriately interpret Erik H. Erikson’s ideas in Poland
The way a given theoretical concept is interpreted depends on several temporal perspectives. First of all, not only is it the age of the interpreter and the historical time when the interpretation takes place, but also the chronology of successive versions of the author’s ideas or their interpretations by others. Without taking those into account, the misinterpretation which could have been avoided may be mistaken with another which is impossible to avoid. Thus, a correct interpretation might be considered wrong. Allowing for time variables must result in the conclusion that a close-to-correct interpretation of a theoretical concept is available only to a mature person who has both the physical and psychological access to the content of the theory, and who has become independent from the historical actuality to a large extent.
The root of this reflection is in the book Versus. About the structural duality of development phases in the ecology of life cycle in Erik H. Erikson’s psychodynamic model published by Lech Witkowski in 2015. The concept presented in the work seems a perfect example of such a dependency. Only at the last phase of his lifecycle did the author himself fully understand and synthetically describe the logic of the stage development of the ego and self identity, as well as the central content and dynamics of inner- and interstage processes.
Basistowa J. (1995), Istota i rozwój tożsamości w koncepcji E.H. Eriksona. W: A. Gałdowa (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii osobowości. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bee H. (2004), Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka.
Birch A. (2005), Psychologia rozwojowa w zarysie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Birch A., Malim T. (1999), Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bokszański Z. (2005), Tożsamości zbiorowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brzezińska A.I. (2000/2014), Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa: Scholar.
Brzezińska A.I. (red.). (2005), Portrety psychologiczne człowieka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Brzezińska A.I., Cieciuch J. (2015). Tożsamość – nowe operacjonalizacje, nowe problemy. Studia Psychologiczne, 3, 5–8.
Brzezińska A.I., Piotrowski K. (2010), Polska adaptacja Skali Wymiarów Rozwoju Tożsamości (DIDS). Polskie Forum Psychologiczne, 15(1), 66–84.
Brzezińska A.I., Piotrowski K. (2015), Polska adaptacja kwestionariusza Identity Stage Resolution Index (ISRI) Jamesa Côté. Studia Psychologiczne, 3, 33–45.
Brzezińska A.I., Appelt K., Ziółkowska B. (2016), Psychologia rozwoju człowieka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne (przedruk z: Brzezińska A.I., Appelt K., Ziółkowska B. (2008). Psychologia rozwoju człowieka. W: J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne).
Brzezińska A.I., Lutomski G., Czub T., Smykowski B. (red.) (1995), Dziecko w zabawie i w świecie języka. Poznań: Zysk i S-ka.
Buss D.M. (2001), Psychologia ewolucyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Czub T. (2009), Wartość niewiedzenia. Refleksja na podstawie koncepcji świadomości L.S. Wygotskiego. Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki, 8(21), 367–379.
Erikson E.H. (1968a), Identity Youth and Crisis, New York–London: W.W. Norton & Company.
Erikson E.H. (1968b), Identity, Psychosocial. W: D.L. Sills (ed.), International Encyclopedia of theSocial Sciences, 17, 61–63. New York: Macmillan.
Erikson E.H. (1980), Identity and the life cycle. New York: Norton.
Erikson E.H. (1995), Zabawa i aktualność. W: A. Brzezińska, G. Lutomski, T. Czub, B. Smykowski (red.), Dziecko w zabawie i w świecie języka, 232–269. Poznań: Zysk i S-ka.
Erikson E.H. (1997), Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Erikson E.H. (2002), Dopełniony cykl życia (The Life Cycle Completed). Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Erikson E.H. (2004), Tożsamość a cykl życia (Identity and the Life Cycle wyd: 1980, New York–London: W.W. Norton & Company). Poznań: Zysk i S-ka.
Erikson E.H., Erikson J.M., Kivnick H.Q. (1986), Vital Involvement in Old Age. New York: W.W. Norton & Company.
Esteban-Guitart M., Moll L. (2014), Funds of identity: A new concept based on the funds of knowledge approach. Culture & Psychology, 20(1), 31–48.
Falikman M.B., Cole M. (2014), Kulturalna riewoliucia w kognitywnej naukie: Od nierwonnoj płastignosti do gieneticzeskich miechanizmow priobpietienia kulturnowo opyta. Kulturno Istoriczeskaja Psychologia, 10(3), 4–18.
Franz C.E., White K.M. (1985), Individuation and attachment in personality development: Extending Erikson’s theory. Journal of Personality, 53(2), 224–256.
Freud Z. (1984), Wstęp do psychoanalizy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Gałdowa A. (red.) (1995), Wybrane zagadnienia z psychologii osobowości. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Gasiul H. (1992), Niektóre uwarunkowania i właściwości wiedzy potocznej na temat zachowań człowieka. W: A. Januszewski, P. Oleś, T. Witkowski (red.), Wykłady z psychologii w KUL, T. 6, s. 11–31. Lublin: RW KUL.
Gasiul H. (1992), Świadomość standardów „ja” a obraz siebie w oczach innych. Zdrowie Psychiczne, 3–4, 68–78.
Giddens A. (2010), Nowoczesność i tożsamość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Gottlieb G. (2007), Probabilistic epigenesist. Developmental Science, 10(1), 1–11.
Hall C.S., Lindzey G. (1990), Teorie osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hejmanowski Sz. (1999), Tożsamość młodzieńcza w ponowoczesnym świecie. W: T. Rzepa (red.), W poszukiwaniu tożsamości, 39–50. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński.
Henrich J., McElreath R. (2007), Dual-inheritance theory: The evolution of human cultural capacities and cultural evolution. W: L Barrett, R. Dunbar (eds.), Oxford Handbook of Evolutionary Psychology, 555–570. Oxford: Oxford University Press.
Jabłoński S. (2009), Źródła hierarchii potrzeb w świetle koncepcji rozwoju człowieka. W: B. Ziółkowska, Opętanie (nie)jedzeniem, 75–89. Warszawa: Scholar.
Karaś D., Cieciuch J. (2015), Domenowe podejście do kształtowania tożsamości. Weryfikacja trójwymiarowego modelu w różnych sferach życia w grupie młodych dorosłych. Studia Psychologiczne, 3, 63–75.
Kuhn T. (1963), Struktura rewolucji naukowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kwieciński Z. (2015), Rekomendacja wydawnicza. W: L. Witkowski (2015), Versus o dwoistości strukturalnej faz rozwoju w ekologii cyklu życia psychodynamicznego modelu Erika H. Eriksona. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Lerner R.M. (1989), Developmental contextualism and the life-span view of person-context interaction. W: M.H. Bornstein, J. S. Bruner (red.), Interaction in Human Development. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Lewin K. (1936), Principles of Topological Psychology. New York: J. Wiley.
Lorenz K. (1986), Regres człowieczeństwa. Warszawa: PIW.
Luyckx K., Schwartz S., Berzonsky M., Soenens B., Vansteenkiste M., Smits I., Goossens L. (2008), Capturing ruminative exploration: Extending the four dimensional model of identity formation in late adolescence. Journal of Research in Personality, 42, 58–82.
Mead M. (2000), Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Oleś P. (2008), Osobowość. W: J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Oleś P. (2012), Psychologia człowieka dorosłego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Orzelska J. (2014), W stronę pedagogiki istotnej egzystencjalnie. Życie i jego trudności z energią duchową jako wyzwania pedagogiki rezyduów tożsamości. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Penuel W.R., Wertsch J.V. (1995), Vygotsky and Identity Formation: A sociocultural approach. Educational Psychologist, 30(2), 83–92.
Piaget J. (1969), Punkt widzenia Piageta. Psychologia Wychowawcza, 5, 509–531.
Piaget J. (1981), Równoważenie struktur poznawczych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN.
Piotrowski K. (2015), Kapitał tożsamości uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Studia Psychologiczne, 3, 47–61.
Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M. (2000), Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rękosiewicz M. (2015), Konstrukcja zmodyfikowanej Skali Rozwoju Wymiarów Tożsamości (DIDS/PL-1) dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Studia Psychologiczne, 3, 19–31.
Schaffer H.R. (2005), Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Schwartz S.J. (2001), The evolution of Eriksonian and Neo-Eriksonian identity theory and research: A review and integration. Identity: An International Journal of Theory and Research, 1, 7–58.
Senejko A. (2010), Inwentarz Stylów Tożsamości (ISI) – dane psychometryczne polskiej adaptacji kwestionariusza. Psychologia Rozwojowa, 15(4), 31–48.
Sękowska M. (2000), Neopsychologiczna koncepcja rozwoju psychospołecznego Erika H. Eriksona. W: P. Socha (red.), Duchowy rozwój człowieka, 101–143, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Słowińska A., Oleszkowicz A. (2015), Kwestionariusz procesów tożsamościowych (KPT) – walidacja narzędzia. Studia Psychologiczne, 3, 9–18.
Smykowski B. (1999), Wpływ kontaktu z INNYM rówieśnikiem na przekształcenia podstaw organizacji zachowania dziecka w wieku przedszkolnym. Czasopismo Psychologiczne, 5(4), 333–344.
Smykowski B. (2001), U progu solidarności społecznej. Forum Oświatowe, 1(24), 37–51.
Smykowski B. (2002), Zabawa i solidarność społeczna w analizie genetycznej. Czasopismo Psychologiczne, 8(1), 219–228.
Smykowski B. (2004), O badaniu znaczenia nowych zjawisk kulturowych w procesach rozwoju człowieka. Forum Oświatowe, 1(30), 5–26.
Smykowski B. (2006a), Jean Piaget – historyk ludzkiej inteligencji. W: J. Piaget, Studia z psychologii dziecka, 7–14. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Smykowski B. (2006b), Poczucie intymności a proces formowania tożsamości. W: M. Beisert (red.), Seksualność w cyklu życia, 83–112. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Smykowski B. (2012), Psychologia kryzysów w kulturowym rozwoju dzieci i młodzieży. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Smykowski B. (2015), Teoria kryzysów a edukacja. Ruch Pedagogiczny, 2, 33–45.
Smykowski B. (2016), Efekty kryzysów rozwojowych okresu dzieciństwa i dorastania jako kapitał psychologiczny u progu dorosłości. W: A.I. Brzezińska, W. Syska (red.), Ścieżki wkraczania w dorosłość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Socha P. (red.) (2000), Duchowy rozwój człowieka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Strelau J., Doliński D. (red.) (2008), Psychologia. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Stuart-Hamilton I. (2006), Psychologia starzenia się. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Szczukiewicz P. (1998), Rozwój psychospołeczny a tożsamość. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Tomasello M. (1999), The human adaptation for culture. Annual Reviews, 28, 509–529.
Topolewska E., Cieciuch J. (2015), Wewnętrzne zróżnicowanie stylu dyfuzyjno-unikowego w modelu Berzonsky’ego. Wyniki analiz w podejściach skoncentrowanym na zmiennych i skoncentrowanym na osobach. Studia Psychologiczne, 3, 77–89.
Trempała J. (2000), Modele rozwoju człowieka. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
Turner J.S., Helms D.B. (1999), Rozwój człowieka. Warszawa: WSiP.
Tyszkowa M., Przetacznik-Gierowska M. (2000), Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Urry J. (2009), Socjologia mobilności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Vasta R., Haith M.M., Miller S.A. (1995), Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP.
Wilson E.O. (2011), Konsiliencja. Jedność wiedzy. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Witkowski L. (1989), Rozwój i tożsamość w cyklu życia. Studium koncepcji Erika H. Eriksona. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika (wyd. II: 2000, Toruń: Wydawnictwo WIT-GRAF; wyd. III: 2009, Łódź: Wydawnictwo WSEZ).
Witkowski L. (1997), Edukacja wobec sporów o (po)nowoczesność. Warszawa:Wydawnictwo Instytutu Badań Edukacyjnych.
Witkowski L. (2000), Rozwój i tożsamość w cyklu życia. Studium koncepcji E.H. Eriksona. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Witkowski L. (2015), Versus. O dwoistości strukturalnej faz rozwoju w ekologii cyklu życia psychodynamicznego modelu Erika H. Eriksona. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Wolfgang W. (2001), Przygoda z komunikacją. Bateson, Perls, Satir, Erickson. Początki NLP. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Wygotski L.S. (1927/2004), Historical meaning of crisis in psychology. W: R.W. Reiber, D.K. Robinson (eds.), The Essential Vygotsky, 227–257. New York: Kluwer Academic–Plenum Press.
Wygotski L.S. (1971), Wybrane prace psychologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wygotski L.S. (2002), Zabawa i jej rola w rozwoju dziecka. W: A. Brzezińska, M. Marchow (red.), Wybrane prace psychologiczne. II: Dzieciństwo i dorastanie, 141–163. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Zamiara K. (1988), Formalne cechy rozwoju w różnych ujęciach modelowych. W: M.Tyszkowa (red.), Rozwój psychiczny człowieka w ciągu życia, 21–43. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Zeidler W. (2009), „Krajobraz wojenny” Kurta Lewina: Przyczyny i sposoby poszukiwania własnej metodologii. Studia Psychologica, 9, 179–190.
Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2016, Tom 21, Numer 3, s. 47 - 66
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Kierowanie strumieniem świadomości. O staraniach Profesora Lecha Witkowskiego o poprawne odczytania myśli Erika H. Eriksona w Polsce
Directing the stream of consciousness. on Professor Lech Witkowski’s endeavours to appropriately interpret Erik H. Erikson’s ideas in Poland
Instytut Psychologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Publikacja: 14.11.2016
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2562
Liczba pobrań: 953