Idea wielopoziomowości rozwoju osobowego a narracje autobiograficzne
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEIdea wielopoziomowości rozwoju osobowego a narracje autobiograficzne
Data publikacji: 15.12.2010
Psychologia Rozwojowa, 2010, Tom 15, Numer 3, s. 11 - 17
Idea wielopoziomowości rozwoju osobowego a narracje autobiograficzne
Multilevelness of personal development and autobiographical narratives
Autobiographical narrative is a means of continuous ordering, integrating and giving new meanings to life experiences. Analyses of autobiographical narratives of adults characterized by a high level of generativity (commitment to passing down values and supporting development of the next generation) – as described by E. Erikson – found differences between the structure and content of their stories and the ones created by less generative adults (McAdams, Diamond, Mansfield, de St. Aubin, 1997). One of the basic structural differences is that the former are dominated by redemption sequences (subjective negative-to-positive revaluation of situations), whereas the latter – by contamination sequences (positive-to-negative revaluation). In the context of the above-specifi ed fi ndings, the question arises whether the observations of the particular type of revaluation can be linked with the concept of multilevelness of personal development and how developmental transformations, connected with the extension of conscious actualization of individual freedom, are refl ected in the means of structuring self-narratives. Analyses of autobiographical narratives by individuals who reached a high level of personal development suggest possible links between the concept of multilevel personal development and the following characteristic features of self-narratives: fi nding coherence between many plots of a story, the prevalence of redemption imagery and integration of basic motifs contained in a life story.
Bruner J. (1990), Życie jako narracja. Kwartalnik Pedagogiczny, 4, 3–17.
Colby A., Damon W. (1994), Some do Care.Contemporary Lives of Moral Commitment. New York: The Free Press.
Dąbrowski K. (1975), Osobowość i jej kształtowanie poprzez dezintegracje pozytywną. Warszawa: PTHP.
Dąbrowski K. (1984), Funkcje i struktura emocjonalna osobowości. Lublin: PTHP.
Dąbrowski K. (1988), O wartościowaniu w psychologii. Zdrowie Psychiczne, 2, 5–11.
Frankl V. (1998), Homo patiens. Warszawa: PAX.
Gałdowa A. (1990), Rozwój i kryteria dojrzałości osobowej. Przegląd Psychologiczny, 1, 13–27.
Hermans H., Hermans-Jansen E. (2000), Autonarracje: Tworzenie znaczeń w psychoterapii. Warszawa: PTP.
McAdams D., Diamond A., Mansfi eld E., de St. Aubin E. (1997), Stories of Commitment: The Psychosocial Construction of Generative Lives. Journal of Personality and Social Psychology, T. 72, 3, 678–694.
McAdams D., Bowman Ph. (2002), Narrating Life’s Turning Points: Redemption and Contamination [w:] D. McAdams, R. Josselson, A. Lieblich (red.), Turns in the Roads. Narrative Studies of Lives in Transition, 3–34. Washington: APA.
Mróz A. (2008), Rozwój osobowy człowieka. Badania w kontekście teorii dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Opoczyńska M. (1999), Sama Keena „mityczna podróż do wewnątrz” [w:] A. Gałdowa (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii osobowości, 139–150. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Singer J. (2002), Living in the Amber Cloud: A Live Story Analysis of a Heroin Addict [w:] D. McAdams, R. Josselson, A. Lieblich (red.), Turns in the Roads. Narrative Studies of Lives in Trasition, 253–277. Washington: APA.
Straś-Romanowska M. (1992), Los człowieka jako problem psychologiczny. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Straś-Romanowska M. (1995), Główne idee teoretyczne i metodologiczne psychologii personalistyczno-egzystencjalnej jako dyscypliny humanistycznej [w:] M. Straś-Romanowska (red.), Na tropach psychologii jako nauki humanistycznej, 16–47. Warszawa–Wrocław: PWN.
Straś-Romanowska M. (1997), Kulturowe wyznaczniki rozwoju osobowości [w:] J. Rostowski, T. Rostowska, I. Janicka (red.), Psychospołeczne aspekty rozwoju człowieka, 17–26. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Trzebiński J. (2002a), Narracyjne konstruowanie rzeczywistości [w:] J. Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata, 17–42. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Trzebiński J. (2002b), Autonarracje nadają kształt życiu człowieka [w:] J. Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata, 43–80. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Żylicz O. (2002), Narracje a moralność [w:] J. Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata, 151–172. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2010, Tom 15, Numer 3, s. 11 - 17
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Idea wielopoziomowości rozwoju osobowego a narracje autobiograficzne
Multilevelness of personal development and autobiographical narratives
Publikacja: 15.12.2010
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2509
Liczba pobrań: 1715