Dekodowanie mimicznych i wokalnych oznak emocji przez dzieci w wieku 4–7 lat
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEDekodowanie mimicznych i wokalnych oznak emocji przez dzieci w wieku 4–7 lat
Data publikacji: 09.07.2009
Psychologia Rozwojowa, 2009, Tom 14, Numer 2, s. 73-82
Autorzy
Dekodowanie mimicznych i wokalnych oznak emocji przez dzieci w wieku 4–7 lat
Porozumiewać się można zarówno za pomocą kanału werbalnego, jak i niewerbalnego. To właśnie za pomocą tego drugiego często przekazywana jest właściwa intencja nadawcy. Dwa główne kanały niewerbalne to głos i mimika. Badania pokazują (por. Edwards i in., 1984; Głodowski, 1999), że dzieci, które najtrafniej dekodują sygnały niewerbalne, są najbardziej popularne wśród rówieśników, te natomiast, które nie wykazują zdolności w tym kierunku, mogą doznawać towarzyskich i szkolnych niepowodzeń.
Celem przeprowadzonych badań było ustale nie: 1) Czy i w jakim zakresie dzieci w wieku 4;0–7;11 roku życia rozpoznają mimiczne oznaki emocji? 2) Czy i w jakim zakresie dzieci w wieku 4:0–7;11 roku życia rozpoznają wokalne oznaki emocji? 3) Czy, w wy padku niespójności przekazu werbalnego i niewerbalnego, dzieci w wieku 4;0–7;11 roku życia kierują się treścią, czy intonacją zawartą w wypowiedzi?
W badaniu uczestniczyło 113 dzieci uczęszczających do przedszkoli na terenie Trójmiasta. Analiza wyników badań pozwoliła stwierdzić, że wraz z wiekiem rośnie umiejętność dekodowania emocji z wyrazu twarzy, spada natomiast zdolność rozpoznawania emocji wyrażanej modulacją głosu. Ponadto okazuje się, że w wypadku niejednoznaczności komunikacyjnej młodsze dzieci większe znaczenie niż ich starsi koledzy nadają intonacji głosu, starsze dzieci natomiast preferują treść wypowiedzi jako główny wskaźnik informacyjny.
Argyle M. (1988), Bodily comunication. London: Methuen.
Argyle M i in. (1970), The cominication of inferior and superior attitudes\by verbal and nonverbal\sibnals. British Journal of Social and Clinical Psychology, 9, 221–231.
Berryman J., Hargreaves D. (2002), Psychologia moje hobby. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Boiten F. (1993), Component analysisnof task-relatedcrespiratory patterns. International Journal of psychophysiology, 75 (2), 91–104.
Bugental D.E. (1974), Interpretations of naturally occuring discrepanties between words and intonation: Modes of inconsistency resolution. Journal of Abnormal Psychology, 77, 9.
Burgoon J.K. (1985), Nonverbal signals [w:] M.I. Knapp, G.P. Miller (red.), Handbook of interpersonal comunication, 344–390. New York: Sage.
Campus J. i in. (1983), Socioemotional development [w:] P.H. Mussen (red.), Handbook of child psychology, t. 3, 783–915. New York: Willey.
Caron A.J., Caron R.F. MacLean D.J. (1988), Infant discrimination of naturalistic emotional expression: The role of face and voice. Child Development, t. 59, 604–616.
Caron R.F., Caron A.J., Myers R.S. (1985), Do infanys see facial expression in statoc faces? Child Development, t. 56, 1552–1560.
Craig R.T. (1999), Cominication theory as a field. Communication Theory, t. 9, 120, 97–122.
Czaplewska E. (2006), Rozumienie dyrektyw bezpośrednich i pośrednich przez dzieci przedszkolne. Poznanie i komunikacja - rozwój typowy i atypowy: Psychologia rozwojowa, t. 10, 3, 101–110. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Czaplewska E. (2002), Rozpoznawanie emocji – materiały do badań (do użytku wewnętrznego). Gdańsk: Zakład Logopedii Uniwersytetu Gdańskiego.
Dunn J., Brown J.R. (1991), Relationships, talk about feelings, and development affect regulation in early childhood [w:] J. Garber, K. Dodge (red.), Affect regulation and dysregulation in childhood, 80–108. Cambridge: Cambridge University Press.
Edwards R., Manstead A.S., MacDonald C.J. (1984), The relationship between children’s sociometricstatus and ability to recognize facial expressions of emotion. European Journal of Social Psychology, 14, 235–238.
Ekman P. i in. (1984), The international lanfuage of gestures. Psychology Today, 18 May, s. 6469.
Ekman P., Frisen W.V., Angoli S. (1980), Facial signs of emotional experience. Journal of personality and Social Psychology, 39, 1125–1134.
Fabes R.A., Hagan R. (1991), Observations of parent reactions to sex-stereotyped behaviors: Age and sex effects. Child Development, 62, 617–628.
Feinman S. (1982), Social referencing in infancy. Merrill-Palmer Qarterly, 28, 445–470.
Fernald A. (1989), International and comunicative intent in mothers’ speech to infants: Is the melody the message? Child Development, 60, 827–839.
Frydrychowicz S. (1999), Proces mówienia. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Głodowski W. (1999), Bez słowa. Komunikacyjne funkcje zachowań niewerbalnych, Warszawa: Wydawni- ctwo Hansa Communication.
Haviland J.M., Lelwica M. (1987), The induced affect response: 10-week-old infants’ response to three emotion expressions. Developmental Psychology, 23, 97–104.
Johnstone T., Scherer K.R. (2005), Wokalne komunikowanie emocji [w:] M. Lewis, J.M. Haviland-Jones, Psychologia emocji, 288–306. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Keltner D., Ekman P. (2005), Wyrażanie emocji twarzą [w:] M. Lewis, J.M.Haviland-Jones, Psychologia emocji, 307–323. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kielar-Turska M. (2001), Średnie dzieciństwo. Wiek przedszkolny [w:] B. Harwas-Napierała i J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka, t. 2. Warszawa: PWN.
Kurcz I. (2000), Psychologia języka i komunikacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. Lazarus R. S. (1991), Emotion and adaptation. New York: Oxford University Press.
Leathers D.G. (2007), Komunikacja niewerbalna. Zasady i zastosowania. Warszawa: Wydawnictwo Na- ukowe PWN.
Lewis M., Haviland-Jones J.M. (2005), Psychologia emocji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Malatesta C.Z. i in. (1989), The devolopment of emotion expression during the first two years of life. Monographs of Society for Research in Child Development, 54, 1–2.
Matsumoto D., Ekman P. (1989), American-Japanese cultural differences in intensitybratings of facial ex- presions of emotion. Motivation and Emotion, 13, 143–157.
Matsumoto D., Kudoh T. (1993), American-Japanese cultural differenences in atributions of personality based on smiles. Journal of Nonverbal Behavior, 17, 231–243.
Mehrabian A. (1981), Silent messages: Implicit communication of emotions and attitudes. Belmont, California: Wadsworth.
Milewski S. (2004), Mowa dorosłych kierowana do niemowląt. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Oniszczenko W. (1998), Odziedziczalność temperamentu u dzieci w wieku 3–10 lat. Psychologia Wychowawcza, t. 41, 1, 1–16.
Scherer K.R. (1986), Ocal affect expresion: A review and a model for future research. Psychological Bulletin, 99, 143–165.
Schaffer R. (2005), Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Snow M.J., Stackhouse J. (2006), Dyslexia Speech and Language. London and Philadelphia: Whurr Publishers.
Sołtys-Chmielowicz A. (1998), Wymowa dzieci przedszkolnych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Vasta M., Haith M.M., Miller S.A. (2004), Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2009, Tom 14, Numer 2, s. 73-82
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Dekodowanie mimicznych i wokalnych oznak emocji przez dzieci w wieku 4–7 lat
Deciphering vocal and facial signs of emotion by children aged 4 to 7
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
Publikacja: 09.07.2009
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2655
Liczba pobrań: 1480