FAQ

Przekładaniec

logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Przetłumaczyć świat. Socjotranslatologia według Alicji Iwańskiej

Data publikacji: 28.12.2018

Przekładaniec, 2018, Numer 37 – Historia przekładu literackiego 2, s. 7 - 18

https://doi.org/10.4467/16891864PC.18.009.9551

Autorzy

Ewa Rajewska
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań
https://orcid.org/0000-0002-8561-0638 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Przetłumaczyć świat. Socjotranslatologia według Alicji Iwańskiej

Abstrakt

Translating the World. Socio-translation Studies According to Alicja Iwańska

The article focuses on cultural translation and its ethical consequences according to Alicja Iwańska (1918–1996), a Polish sociologist and writer. In her book Świat przetłumaczony [The Translated World] (1968) Iwańska uses a figure of a translator-traitor while trying to translate Mexico conquered by the Spanish to Poland ruined by the Nazis and  Stalinists – the book was the literary aftermath of her field work on the culture of Indian Mazahua of a secluded Mexican village. The scientific aftermath of the same research was her anthropological monograph Purgatory and Utopia. A Mazahua Indian Village of Mexico (1971). The first book, written in Polish, was described by the author as “a  fictionalized account”, “a literary production”; the second, written in English, was designed as “relatively free from the interference of extra-scientific emotional elements”. For Alicja Iwańska, before the Second World War a philosophy student under prof. Tatarkiewicz, translating a culture is an ethical problem; the complex relations between truth, falsity and fiction in intercultural translation are coupled with the issues of expressibility in a specific narrative (literary versus scientific) and a specific language (Polish versus English). Iwańska’s books, read again after 50 years from their creation, seem to be a forgotten link of the Polish translation theory.

Bibliografia

Iwańska A. 1968. Świat przetłumaczony, Paryż: Instytut Literacki.

––––– 1971. Purgatory and Utopia. A Mazahua Indian Village of Mexico. Cambridge–Massachusetts: Schenkman Publishing Company.

––––– 1993. Potyczki i przymierza. Pamiętnik 1918–1985. Warszawa: Gebethner i Ska.

Bassnett S., Lefevere A. 1998. Constructing Cultures. Essays on Literary Translation, Clevendon – Philadelphia – Toronto –Sydney – Johannesburg: Multilingual Matters.

Brzostowska-Tereszkiewicz T. 2004. Komparatystyka literacka wobec translatologii. Przegląd stanowisk badawczych. „Przestrzenie Teorii” 3–4, s. 279–321.

Chesterman A. 1997. Ethics of Translation, w: M. Snell-Hornby, Z. Jettmarová, K. Kaindl (eds.), Translation as Intercultural Communication, Amsterdam: John Benjamins, s. 147–157.

––––– 2006. Questions in the Sociology of Translation, w: J. Ferreira Duarte, A. Assis Rosa, T. Seruya (eds.), Translation Studies at the Interface of Disciplines, Amsterdam: John Benjamins.

Heydel M. 2011. Import, szmugiel i zdrada, „Tygodnik Powszechny” 44, s. 6–9.

Leppihalme R. 1997. Culture Bumps. An Empirical Approach to the Translation of Allusions, Helsinki: Helsinki University Press.

Malinowski B. 1967 (1922). Argonauci Zachodniego Pacyfiku. Relacje o poczynaniach i przygodach krajowców z Nowej Gwinei, przeł. B. Olszewska-Dyoniziak, S. Szynkiewicz, red. A. Waligórski, Warszawa: PWN.

––––– 2001. Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu, red. G. Kubica, Kraków: Wydawnictwo Literackie.

––––– 2013. Tłumaczenie słów nieprzetłumaczalnych, przeł. B. Strassberg, w: P. de Bończa Bukowski, M. Heydel (red.), Polska myśl przekładoznawcza. Antologia, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Markiewicz H. 1984. Autor i narrator, w: H. Markiewicz, Wymiary dzieła literackiego, Kraków: Wydawnictwo Literackie, s. 73–96.

Tatarkiewicz W. 1975. Dzieje sześciu pojęć. Warszawa: PWN.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2018, s. 7 - 18

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Przetłumaczyć świat. Socjotranslatologia według Alicji Iwańskiej

Angielski:

Translating the World. Socio-translation Studies According to Alicja Iwańska

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-8561-0638

Ewa Rajewska
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań
https://orcid.org/0000-0002-8561-0638 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań

Publikacja: 28.12.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Ewa Rajewska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1752

Liczba pobrań: 1146