FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Najintymniejsze czytanie jako alternatywa dla egzotyzacji w przekładzie tekstu orientalnego

Data publikacji: 04.12.2024

Przekładaniec, 2024, Numer 48 – Czułość w przekładzie, s. 100 - 121

https://doi.org/10.4467/16891864PC.24.006.20380

Autorzy

Karolina Rakowiecka-Asgari
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0001-8413-0328 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Najintymniejsze czytanie jako alternatywa dla egzotyzacji w przekładzie tekstu orientalnego

Abstrakt

The article examines strategies for translating the widely acclaimed Persian novel Shāzde Ehtejāb (Prince Ehtejāb) by Hushang Golshiri into Polish. Pointing to the widespread tendency in Polish translation tradition from Oriental languages towards exoticization and artificial preservation of original syntax, termed by researchers as “the sin of literality”, the author explores the possibilities of a translation based on the concept of “the most intimate act of reading” (Spivak) and the search for means to achieve emotional equivalence and an empathetic engagement with the text.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Boochani Behrouz 2021. Tylko góry będą ci przyjaciółmi, przeł. T.S. Gałązka, Warszawa – Wrocław: Artrage.pl, Książkowe Klimaty (seria: Irańskie Klimaty).

Dulęba W. (wybr. i przeł.) 1986. Trzeci dywan perski, Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Ferdousi Abolqasem 2004. Księga Królewska. Szahname, t. 1, przeł. W. Dulęba, wstęp, przypisy, opr. filolog. i lit. A. Krasnowolska, Kraków: Nomos.

Gałązka Tomasz S. 2021. Od tłumacza wydania polskiego, w: B. Boochani, Tylko góry będą ci przyjaciółmi, przeł. T.S. Gałązka, Warszawa – Wrocław: Artrage.pl, Książkowe Klimaty (seria: Irańskie Klimaty), s. 13–15.

Golshiri Houshang 2005. The Prince, Buchan J. (transl.), London: Harvill Secker.

Golsziri Huszang 1380/2000. Ājenehā-je dardār, Tehrān: Enteszārāt-e Nilufar.

Golsziri Huszang 1400/2001a. Challāqijat, sahm-e asli dar newisandegi, w: tenże, Bāq dar bāq, wyd. IV, Tehrān: Enteszārāt-e Nilufar, t. II, s. 695-703.

Golsziri Huszang 1400/2001b. Goft-o gu bā dāneszdżujān-e Dāneszgāh-e Pahlavi-ye Szirāz, w: idem, Bāq dar bāq, wyd. IV, Tehrān: Enteszārāt-e Nilufar, t. II, s. 704-722.

Golsziri Huszang [1348/1969] 1379/2000. Szāzde Ehtedżāb, wyd. XI, Tehrān: Enteszārāt-e Nilufar.

Ingarden Roman 1960. O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury, przeł. M. Turowicz, Warszawa: PWN.

Jarniewicz Jerzy [2014] 2018. Czy tłumacz może sobie pozwolić na czułość? O spieszczeniach w przekładzie literackim. Wrocław: Ossolineum, s. 105–119.

Kędra-Kardela Anna 2012. Empatia w tekście narracyjnym. Analiza kognitywna opowiadania „Kew Gardens” Virginii Woolf, w: H. Kardela, Z. Muszyński, M. Rajewski (red.), Empatia, obrazowanie i kontekst jako kategorie kognitywistyczne, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (seria: RRR – Kognitywistyka, 3), s. 181–188.

Krasnowolska Anna 2006. Translating a Modern Persian Novel with a Historical Background (on the Example of Tubā va ma’nā-ye šab by Šahrnuš Pārsipur), in: eadem, K.Maciuszak, B. Mękarska (eds.), In The Orient Where the Gracious Light… Satura Orientalis in Honorem Andrzej Pisowicz, Kraków: Księgarnia Akademicka, s. 50–54.

Kuno Susumo 1976. Speaker’s Empathy, w: Li Charles N. (ed.), Subject and Topic, New York: Academic Press, s. 419–444.

Kurecka Maria 1970. Diabelne tarapaty. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Macor Isabelle 2018. Słowo od tłumacza. „Tłumaczenie daje tekstowi podwójne życie. Przekład to czuła lektura” – wywiad z Isabelle Macorhttps://instytutksiazki.pl/aktualnosci,2,wutlumaczenia-tlumaczenie-daje-tekstowi-podwojne-zycie-przeklad-to-czula-lektura-%E2%93-wywiad-z-isabelle-macor,2014.html (dostęp: 16.09.2024).

Madjidi Maryam 2018. Lalka i Marks, przeł. M. Pluta, Warszawa: PIW.

Mandanipour Shahriyār 2010. Irańska historia miłosna. Ocenzurowano, przeł. M. Świerkocki na podstawie angielskiego tłumaczenia S. Khalili, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B (seria: Don Kichot i Sancho Pansa).

Nasalski Ignacy 2002. Koran w tłumaczeniu Józefa Bielawskiego. Ograniczenia poprawności komunikacyjnej i semantycznej, w: A. Krasnowolska, B. Mękarska, A. Zaborski (eds.), Oriental Languages in Translation, Cracow: Polish Academy of Sciences Press (seria: Prace Komisji Orientalistycznej – Polska Akademia Nauk. Oddział w Krakowie, nr 24), s. 123–132.

Parispur Shahrnush 2006. Touba and the Meaning of Night, trans. K. Talattof, H. Houshmand, New York: Feminist Press.

Parsipur Shahrnush 2013. Kissing the Sword. A Prison Memoir, transl. S. Khalili, New York: The Feminist Press.

Piela Marek 2003. Grzech dosłowności we współczesnych polskich przekładach Starego Testamentu, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Satrapi Marjane 2006. Persepolis. Historia dzieciństwa, przeł. W. Nowicki, Kraków: Wydawnictwo Post.

Satrapi Marjane 2022. Wyszywanki, przeł. P. Łapiński, Warszawa: Story House Egmont (seria: Klub Świata Komiksu; album 2481 – Mistrzowie Komiksu).

Smurzyński Marek 2002. The Parataxis of Persian Narration and the Problem s of the Segmentation of a Translated Text, w: A. Krasnowolska, B. Mękarska, A. Zaborski (eds.), Oriental Languages in Translation, Cracow: Polish Academy of Sciences Press (seria: Prace Komisji Orientalistycznej – Polska Akademia Nauk. Oddział w Krakowie, nr 24), s. 185–190.

Spivak Gayatri Chakravorty 2009. Polityka przekładu, przeł. D. Kołodziejczyk, w: M. Heydel, P. Bukowski (red.), Współczesne teorie przekładu. Antologia, Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 403–427.

Stockwell Peter 2002. Cognitive Poetics: An Introduction, London – New York: Routledge.

Tabakowska Elżbieta 2009. Tłumacząc się z tłumaczenia, przedm. A. Sulczyńska, Kraków: Wydawnictwo Znak.

Tabakowska Elżbieta 2012. Empatia – w języku, w tekście, w przekładzie, w: H. Kardela, Z. Muszyński, M. Rajewski (red.), Empatia, obrazowanie i kontekst jako kategorie kognitywistyczne, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (seria: RRR – Kognitywistyka, 3), s. 153–166.

Zając Grażyna 2002. O przekładzie z tureckiego na przykładzie „Legendy Tysiąca Byków” Wojciecha Hensla, w: A. Krasnowolska, B. Mękarska, A. Zaborski (eds.), Oriental Languages in Translation, Cracow: Polish Academy of Sciences Press (seria: Prace Komisji Orientalistycznej – Polska Akademia Nauk. Oddział w Krakowie, nr 24), s. 227–233.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2024, Numer 48 – Czułość w przekładzie, s. 100 - 121

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Najintymniejsze czytanie jako alternatywa dla egzotyzacji w przekładzie tekstu orientalnego

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-8413-0328

Karolina Rakowiecka-Asgari
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0001-8413-0328 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Publikacja: 04.12.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Karolina Rakowiecka-Asgari (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Karolina Rakowiecka-Asgari – iranistka (Zakład Iranistyki UJ) specjalizująca się przede wszystkim w perskiej literaturze współczesnej, laureatka Programu START FNP, współautorka monografii nominowanej do prestiżowej irańskiej nagrody Al-e Ahmada (Seda-ye zamane), wydała także dwie samodzielne monografie (Poetyka pytania. Analiza zjawiska w poezji Qejsara Aminpura 2010 i Myśl nieoswojona oswaja świat. O kulturotwórczej roli zagadki w starożytnej Eurazji 2011). Obecnie pracuje nad przekładem Szazde Ehtedżab Huszanga Golsziriego.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski