FAQ

Media społecznościowe a funkcjonowanie wiedzy historycznej w Polsce. Raport z badań

Data publikacji: 2019

Przegląd Archiwalno-Historyczny, 2019, Tom VI, s. 211 - 235

https://doi.org/10.4467/2391-890XPAH.19.013.14942

Autorzy

,
Wiktor Werner
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-3004-6021 Orcid
Wszystkie publikacje autora →
,
Dawid Gralik
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0003-2093-4938 Orcid
Wszystkie publikacje autora →
Adrian Trzoss
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-6287-418X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Media społecznościowe a funkcjonowanie wiedzy historycznej w Polsce. Raport z badań

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest funkcjonowaniu wiedzy historycznej w Polsce w mediach społecznościowych. Podstawą badania jest badanie ilościowe przeprowadzone drogą internetową w marcu 2019 r. Projekt ankiety, wypełnionej przez 2200 respondentów, został oparty o dotychczasowy dyskurs dotyczący świadomości historycznej. Powołując się na prace Jana Pomorskiego, Barbary Szackiej i Niny Assorodobraj autorzy dokonali zestawienia samooceny wiedzy historycznej użytkowników mediów społecznościowych, ich zainteresowań tematycznych, trendów popularności środków przekazu oraz wpływu mediów epoki przed Web 2.0 (film, telewizja, gry komputerowe). W wyniku przeprowadzonej analizy autorzy stworzyli charakterystykę społecznego zapotrzebowania na narracje historyczne (public history), a także nakreślili obecny stan społecznej roli historii w obszarze, jakim jest rozrywka (cyfrowy homo ludens). Praca ta stanowi element szerszego autorskiego projektu badań nad świadomością historyczną oraz funkcjonowaniu wiedzy historycznej w Polsce z towarzyszącymi mu analizami szczegółowymi zawartymi w innych tekstach.


Social media and the condition of historical knowledge in Poland. Research report

The article discusses the condition of historical knowledge in Poland in social media. The study is based on a quantitative survey performed online in March 2019. The survey, filled out by 2200 respondents, was designed following the contemporary discourse on historical awareness. Quoting the works of Jan Pomorski, Barbara Szacka, and Nina Assorodobraj, the authors compared self-assessed historical knowledge of social media users with their interests, media popularity trends, and the impact of media of the pre-Web 2.0 era (film, television, computer games). Based on this analysis, the authors created a description of social need for historical narratives (public history), and presented the contemporary condition of the social role of history in entertainment (digital homo ludens). This work is a part of a broader original research project on historical awareness and the condition of historical knowledge in Poland with detailed analyses included in other texts.

Keywords: quantitative study, digital homo ludens, film, computer games, social media, public history, television series, historical awareness, historical knowledge

Bibliografia

Ashton P., Kean H., People and Their Pasts Public History Today, Palgrave Macmillan 2009.

Assorodobraj N., „Żywa historia”. Świadomość historyczna: symptomy i propozycje badawcze, „Studia Socjologiczne” 1963, nr 2, s. 5–45.

Bolter J.D., Grusin R., Remediation. Understanding New Media, MIT Press 1999.

Bożewicz M., Świadomość historyczna Polaków, „Komunikat z Badań” 2016, nr 68, CBOS.

Brexit: The Uncivil War, reż. T. Haynes, 7 stycznia 2019.

Burgess J., Green J., Youtube: wideo online a kultura uczestnictwa, tłum. T. Płudowski, Warszawa 2011.

Cadwalladr C., The Great British Brexit Robbery: How Our Democracy Was Hijacked, „Guardian”, 7 maja 2017, https://www.theguardian.com/technology/2017/may/07/the-great-britishbrexit-robbery-hijacked-democracy (dostęp: 21.09.2019).

Clement J., Most Popular Social Networks Worldwide as of July 2019, https://www.statista.com/statistics/272014/global-social-networks-ranked-by-number-of-users/ (dostęp: 21.09.2019).

Filiciak M., Internet – społeczne metamedium, [w:] Media audiowizualne, red. W. Godzic, Warszawa 2010, s. 104-124.

Formularz ankiet google: https://docs.google.com/forms/u/0/ (dostęp: 21.09.2019).

Gralik D., Wpływ gier wideo na wiedzę historyczną i popularyzację historii, [w:] Popularyzacja nauk historycznych – teoria i praktyka. Zbiór studiów, red. D. Gołaszewska-Rusinowska, M. Mielewska, T. Sińczak, Toruń 2018 s. 181-192.

Raport Polacy wobec historii – zainteresowanie a wiedza, http://www.tnsglobal.pl/archiwumraportow/2014/04/04/polacy-wobec-historii-zainteresowanie-a-wiedza/ (dostęp: 21.09.2019).

Strona Ciekawostki historyczne, https://www.facebook.com/ciekawostkihistoryczne/  (dostęp: 15.05.2019).

Strona Histmag.org, https://www.facebook.com/histmag.org/?ref=br_rs (dostęp: 15.05.2019).

Strona Historia i wojskowość – wszystko czego mógłbyś nie wiedzieć, https://www.facebook.com/

Historia-i-wojskowo%C5%9B%C4%87-wszystko-czego-m%C3%B3g%C5%82by%C5%9Bnie-

wiedzie%C4%87-1710778358946910/ (dostęp: 15.05.2019).

Strona Historia bez cenzury, https://www.facebook.com/historiabezcenzury/ (dostęp: 15.05.

2019).

Strona Historia.org.pl, https://www.facebook.com/historiaorgpl/?ref=br_rs (dostęp 15.05.

2019).

Strona Historia w 5 minut, https://www.facebook.com/historiaw5minut/ (dostęp: 15.05.2019).

Strona Historycy.org, https://www.facebook.com/historycy/ (dostęp: 15.05.2019).

Strona Historyczne Bzdury, https://www.facebook.com/historycznebzdury/ (dostęp: 15.05.2019).

Strona Historykon, https://www.facebook.com/historykon/?ref=br_rs (dostęp: 15.05.2019).

Strona Hrabia Tytus, https://www.facebook.com/Hr.Tytus/ (dostęp: 15.05.2019).

Strona Napoleon.org.pl, https://www.facebook.com/napoleonorgpl/?ref=br_rs (dostęp: 15.05. 2019).

Strona Ohistorie, https://www.facebook.com/ohistorie/ (dostęp: 15.05.2019).

Strona Sigillum Authenticum, https://www.facebook.com/sigillum.authenticum/?ref=br_rs (dostęp: 15.05.2019).

Strona Thrashingmadpl, https://www.facebook.com/Thrashingmadpl-248440875304443/ (dostęp: 15.05.2019).

Strona II wojna światowa w kolorze, https://www.facebook.com/WojnawKolorze/?ref=br_rs (dostęp: 15.05.2019).

Keen A., Kult Amatora. Jak internet niszczy kulturę, tł. M. Bernatowicz, Warszawa 2007.

Kosinski M., Matz S.C., Gosling S.D., Popov V., Stillwell D.J., Facebook as a Research Tool for the Social Sciences: Opportunities, Challenges, Ethical Considerations and Practical Guidelines, „American Psychologist” 2015, vol. 70, Issue 6, s. 543–556.

Litwic-Kaminska K., Kultura obrazkowa w dydaktyce – szanse i zagrożenia, „Forum Dydaktyczne”2011, nr 7–8, s. 177–188.

MacLuhan M., Understanding Media. The Extensions of Man, London-New York 1964.

Manovich L., Software Takes Command: Extending the Language of New Media, New York 2013.

Matz S.C., Kosinski M., Nave G., Stillwell D.J., Psychological Targeting as an Effective Approach to Digial Mass Persuasion, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America” 2017, vol. 114, Issue 48, s. 12714–12719.

Michalski Ł., Kilka uwag o mitach na temat świadomości historycznej Polaków, [w:] Historycy i politycy: polityka pamięci w III RP, red. P. Skibiński, T. Wiścicki, M. Wysocki, Warszawa 2011, s. 193–209.

Pomorski J., Jakiej historiografii Polacy dzisiaj potrzebują?, [w:] Spoglądając w przeszłość. Studia i szkice metahistoryczne, red. J. Pomorski, Lublin 2017, s. 29–51.

Pomorski J., Przyszli historycy o historii. Z badań nad świadomością historyczną Polaków w latach 1987–1988, [w:] Spoglądając w przeszłość. Studia i szkice metahistoryczne, red. J. Pomorski, Lublin 2017, s. 53–87.

Prosumpcja: pomiędzy podejściem apokaliptycznych a emancypującym, red. P. Siuda, T. Żaglewski, Gdańsk 2014.

Przeszłość jako przedmiot zainteresowań i dyskusji we współczesnym społeczeństwie polskim, CBOS 1988.

Rulka J., Przemiany świadomości historycznej młodzieży, Bydgoszcz 1991.

Sartori G., Homo videns: telewizja i post-myślenie, przekł. J. Uszyński, Warszawa 2005.

Sayer F., Public History. A Practical Guide, Bloomsbury 2019.

Sunstein C., #Republic: Divided democracy in the age of social media, Princeton University Press 2017.

Szacka B., Świadomość historyczna (Wnioski z badań empirycznych), „Studia Socjologiczne” 2011, nr 1(200), s. 233–260; oryginał: „Studia Socjologiczne” 1977, nr 3(66), s. 66–103.

The Great Hack, reż. K. Amer, J. Noujaim, 26 stycznia 2019.

Trzoss A., Cyfrowy homo ludens. Historia jako element obszaru rozrywki na portalu społecznościowym Youtube, [w:] Popularyzacja nauk historycznych – teoria i praktyka. Zbiór studiów, red. D. Gołaszewska-Rusinowska, M. Mielewska, T. Sińczak, Toruń 2018, s. 193–209.

Tufekci Z., Facebook’s Surveillance Machine, „The New York Times” 19 marca 2018, https://www.nytimes.com/2018/03/19/opinion/facebook-cambridge-analytica.html (dostęp: 21.09.2019).

Werner W., Gralik D., Trzoss A., Wiedza historyczna w świecie cyfrowym. Funkcjonowanie, problemy, wymiana pokoleniowa, [w:] Historia a media. Zbiór studiów, t. 4, red. D. Gołaszewska-Rusinowska, M. Mielewska, Toruń 2019, s. 120–141.

Werner W., Polityczność i etnocentryzm pamięci w świetle badań trendów internetowych i portali społecznościowych, [w:] Miejsca (Nie)Pamięci, red. D. Strojnowska, Kraków 2019, s. 24–46.

Werner W., Trzoss A., Czy cyfrowe media wywołują społeczną paranoję? Dwugłos w sprawie obecności teorii spiskowych w mediach społecznościowych i kulturze masowej, „Nauka” 2019, nr 3, s. 147–169.

Werner W., Trzoss A., Czy tożsamość kulturowa może być zmierzona? Badania nad mentalnością z perspektywy Cyfrowej Humanistyki i Obliczeniowych Nauk Społecznych, [w:] Kul’turologìčnij al’manah: Vipusk 10., Fakul’tet fìlosofs’koї osvìti ì nauki Kafedra kul’turologìї ta fìlosofs’koї antropologìї, Winnica 2018, s. 105–118.

Werner W., Julkowska V., Contemporary Lives of the Past, Poznań 2018.

Wojdon J., Historia w przestrzeni publicznej, Warszawa 2018.

Wysocki A., Stosunek społeczeństwa polskiego do przeszłości a tożsamość narodowa. Analiza badań sondażowych, „Annales Sectio I Philosophy and Sociology” 2018, vol. 43, 1, s. 111–124.

Żuchowicz R., Wielka Lechia. Źródła i przyczyny popularności teorii pseudonaukowej okiem historyka, Warszawa 2018.

Informacje

Informacje: Przegląd Archiwalno-Historyczny, 2019, Tom VI, s. 211 - 235

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Media społecznościowe a funkcjonowanie wiedzy historycznej w Polsce. Raport z badań

Angielski:

Social media and the condition of historical knowledge in Poland. Research report

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-3004-6021

Wiktor Werner
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-3004-6021 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

https://orcid.org/0000-0003-2093-4938

Dawid Gralik
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0003-2093-4938 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

https://orcid.org/0000-0002-6287-418X

Adrian Trzoss
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-6287-418X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Publikacja: 2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Wiktor Werner (Autor) - 33%
Dawid Gralik (Autor) - 33%
Adrian Trzoss (Autor) - 34%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski