Ruchy osuwiskowe są jednymi z najpoważniejszych zagrożeń naturalnych w Karpatach. W pracy ukazano skalę zagrożenia, jakie stanowią one dla zabudowy w 4 podhalańskich gminach: Biały Dunajec (powiat tatrzański) oraz Szaflary, Nowy Targ oraz miasto Nowy Targ (powiat nowotarski). Informacje dotyczące osuwisk pozyskano z bazy danych osuwisk Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO). Skonfrontowano ją z bieżącym stanem zabudowy, ze szczególnym uwzględnieniem obiektów zabytkowych oraz budynków o znaczeniu społecznym. Następnie przeanalizowano dokumenty planistyczne gmin pod kątem przeznaczenia obszarów zagrożonych osuwiskami. Stwierdzono m.in., że w badanym obszarze na osuwiskach aktywnych zlokalizowanych jest 21 budynków, na osuwiskach okresowo aktywnych – 127, a w granicach osuwisk nieaktywnych – 287. 681 budynków znajduje się natomiast w terenach uznanych za zagrożone ruchami masowymi i w bezpośredniej bliskości osuwisk. Na obszarach osuwisk lub uznanych za zagrożone przez ruchy masowe posadowione są głównie domy mieszkalne jednorodzinne i budynki gospodarcze; ale też budynki o znaczeniu społecznym, np. szkoły, kościół, gminny ośrodek kultury, hala sportowa i stacje wyciągów narciarskich. W dokumentach planistycznych gmin obszary osuwisk i zagrożone ruchami masowymi są w większości przeznaczone pod lasy i zadrzewienia, użytki rolne, tereny zielone, a także rekreacyjne. Na części tych terenów dopuszczona jest zabudowa mieszkaniowa, usługowa i nieuciążliwa dla środowiska produkcja. Stwierdzono, że w analizowanym obszarze 4,4% istniejących budynków jest zagrożone osuwiskami. Liczba ta nie wydaje się duża, ale warto zwrócić uwagę, że większość obszaru badanych gmin ma charakter równinny i tam koncentruje się ich zabudowa. Prawie co 20 budynek jest posadowiony w miejscu niebezpiecznym, a miejscowe plany przestrzenne nie w pełni stanowią barierę dla dalszego rozwoju zabudowy w takich miejscach.

Landslide movements are one of the most serious natural hazards in the Carpathians. The paper shows the scale of the threat they pose to buildings in 4 Podhale communes: Biały Dunajec (Tatra County) and Szaflary, Nowy Targ and the city of Nowy Targ (Nowy Targ County). Information on landslides was obtained from the landslide database of the Landslide Protection System (SOPO). It was confronted with the current state of development, with particular emphasis on historic buildings and buildings of social importance. The planning documents of the municipalities were then analysed with regard to the designation of landslide- prone areas. It was found, inter alia, that in the study area 21 buildings are located on active landslides, 127 on periodically active landslides and 287 within inactive landslides. On the other hand, 681 buildings are located in areas considered to be at risk from mass movements and in close proximity to landslides. Mainly single-family houses and outbuildings are located in landslide areas or deemed at risk from mass movements; but also buildings of social importance, e.g. schools, a church, a municipal cultural centre, a sports hall and ski lift stations. In the planning documents of the municipalities, the areas at risk of landslides and mass movements are mostly designated for forests and trees, agricultural land, green areas and also recreational areas. Nevertheless, some of these areas allow for housing, services and environmentally unfriendly production. 4.4% of the existing buildings in the study area were found to be at risk of landslides. This number does not seem high, but it is worth noting that most of the area of the studied municipalities is flat and their buildings are concentrated there. Almost one in 20 buildings is sited in a hazardous location and local spatial plans do not fully provide a barrier to further development in such locations.