Wpływ pandemii COVID-19 na zmiany podejścia do zarządzania miastami historycznymi na przykładzie Florencji
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEWpływ pandemii COVID-19 na zmiany podejścia do zarządzania miastami historycznymi na przykładzie Florencji
Data publikacji: 02.2024
Prace Geograficzne, 2023, Zeszyt 172, s. 7 - 30
https://doi.org/10.4467/20833113PG.23.013.19200Autorzy
Wpływ pandemii COVID-19 na zmiany podejścia do zarządzania miastami historycznymi na przykładzie Florencji
Miasta historyczne zyskały w ostatnich latach na atrakcyjności w oczach turystów dzięki modzie na krótkie podróże miejskie (tzw. city breaks) i dostrzeżenie uroków korzystania z przestrzeni historycznych dzielnic. Wzrost liczby turystów w historycznych przestrzeniach miast przyniósł zarówno pozytywne skutki (np. korzyści ekonomiczne, przyśpieszenie procesów rewitalizacji), jak i negatywne (np. pogorszenie jakości życia, rosnące zatłoczenie i ceny nieruchomości mieszkalnych) dla miast i ich mieszkańców. Kryzys wywołany pandemią COVID-19 i związane z nim ograniczenia możliwości podróżowania rozpoczęły dyskusję na temat przyszłości historycznych dzielnic i zmian, jakie powinny zostać wprowadzone, aby ograniczyć niepożądane przez społeczności lokalne oddziaływanie turystyki na śródmieścia miast. Korzystając z opracowań naukowych, danych zastanych i informacji pozyskanych z wywiadów pogłębionych przeprowadzonych przez autora w 2022 r., analizie z tej perspektywy zostały poddane przemiany oraz polityka miejska wobec historycznej dzielnicy śródmiejskiej Florencji, miasta wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. We Florencji w trakcie trwania pandemii była kontynuowana debata dotycząca pożądanych kierunków zmian w podejściu władz miasta do jego historycznego centrum, czego efektem było m.in. wypracowanie wspólnie z mieszkańcami nowego planu zarządzania obszarem UNESCO. Problemy funkcjonowania zabytkowej dzielnicy wyeksponowane przez pandemię stały się motorem napędowym do zainicjowania procesu zmian. Część proponowanych rozwiązań jest już obecna w lokalnych dokumentach miejskich i jest sukcesywnie wdrażana. Kwestią dyskusyjną pozostaje jednak skuteczność wprowadzonych przez władze lokalne instrumentów zarządzania dzielnicą śródmiejską i możliwość ich rzeczywistego wpływu na sposób funkcjonowania historycznego centrum miasta w postpandemicznych warunkach.
Acuto M., 2020, COVID-19: Lessons for an urban(izing) world, One Earth 2(4), 317–319.
Bandarin F., Van Oers R., 2012, The historic urban landscape: Managing heritage in an urban century, John Wiley & Sons, London.
Baum T., Hai N.T.T., 2020, Hospitality, tourism, human rights and the impact of COVID-19, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 32(7), 2397–2407.
Butler R. W., Dodds R., 2022, Overcoming overtourism: A review of failure, Tourism Review, 77(1), 35–53.
Capocchi A., Vallone C., Pierotti M., Amaduzzi A., 2019, Overtourism: A literature review to assess implications and future perspectives, Sustainability, 11(12), 3303.
Clark E., 2005, The order and simplicity of gentrification: A political challenge, [w:] R. Atkinson (red.), Gentrification in a global context: The new urban colonialism, Routledge, London, 261–269.
Cocola-Gant A., 2019, Gentrification and displacement: Urban inequality in cities of late capitalism, [w:] T. Schwanen (red.), Handbook of urban geography, Edward Elgar Publishing, Cheltenham, 297–310.
Comune di Firenze, 2022, The management plan of the historic Centre of Florence, Comune di Firenze, Firenze.
Czachor R., 2019, Koncepcja urban resilience. Założenia, treść, możliwości implementacji, Społeczności Lokalne. Studia Interdyscyplinarne, 3, 127–148.
Dastgerdi A.S., De Luca G., Francini C., 2021, Reforming housing policies for the sustainability of historic cities in the post-covid time: Insights from the atlas world heritage, Sustainability, 13, 74.
Deklaracja Amsterdamska, Amsterdam 1975, 2015, [w:] B. Szmygin (red.), Vademecum konserwatora zabytków, PKN ICOMOS, Warszawa, 55–60.
De Luca G., Shirvani A., Dastgerdi A., Francini C., Liberatore G., 2020, Sustainable cultural heritage planning and management of overtourism in art cities: Lessons from Atlas World Heritage, Sustainability, 12(9), 3929.
Derek M., 2013, Turystyka poza utartym szlakiem – nowy model turystyki miejskiej, Turystyka Kulturowa, 9, 5–17.
Diaz-Parra I., Jover J., 2021, Overtourism, place alienation and the right to the city: Insights from the historic centre of Seville, Spain, Journal of Sustainable Tourism, 29(2–3), 158–175.
Dodds R., Butler R., 2019, The phenomena of overtourism: A review, International Journal of Tourism Cities, 5(4), 519–528.
Francini C., Bocchio C., Ippolito V., Marin M., 2016, The Management Plan of the Historic Centre of Florence, UNESCO World Heritage, Florence.
Florida R., 2003, Cities and the creative class, City & Community, 2(1), 3–19.
Frago L., 2021, Impact of COVID-19 pandemic on retail structure in Barcelona: From tourism-phobia to the desertification of city center, Sustainability, 13(15), 8215.
Goodwin H., 2017, The challenge of overtourism, Responsible Tourism Partnership, 4, 1–19.
Gotham K.F., 2010, Tourism gentrification: The case of new Orleans’ vieux carre (French Quarter), [w:] J. Brown-Saracino (red.), The gentrification debates, Routledge, London, 145–165.
Jokilehto J., 2017, A history of architectural conservation, Routledge, London.
Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, Paryż 1972, 2015, [w:] B. Szmygin (red.), Vademecum konserwatora zabytków, PKN ICOMOS, Warszawa, 45–55.
Kowalczyk-Anioł J., Grochowicz M., Pawlusiński R., 2021, How a tourism city responds to COVID-19: A CEE perspective (Kraków case study), Sustainability, 13(14), 7914.
Liberatore G., Biagioni P., Ciappei C., Francini C., 2023, Dealing with uncertainty, from overtourism to overcapacity: A decision support model for art cities: the case of UNESCO WHCC of Florence, Current Issues in Tourism, 26 (7), 1067–1081.
Loda M., Bonati S., Puttilli M., 2020, History to eat: The foodification of the historic centre of Florence, Cities, 103, 102746.
Loda M., Puttilli M., 2022, History (still) to eat. L’impatto della pandemia sul settore della ristorazione nel centro storico di Firenze, Rivista Geografica Italiana, 4, https://doi.org/10.3280/rgioa4-2022oa14992 (dostęp: 10.09.2023).
Melotti M., 2018, Florence: Tourism, heritage and consumption, [w:] M. Kozak, N. Kozak (red.), Tourist behavior: An experiential perspective, Springer, Cham, 97–109.
Murzyn-Kupisz M., 2012, Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków.
Murzyn-Kupisz M., 2015, Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania zarządzania obszarami historycznych śródmieść wpisanymi na listę UNESCO oraz możliwości finansowania prac konserwatorskich na ich terenie, [w:] B. Szmygin (red.), Wybrane zagadnienia zarządzania dobrami UNESCO w Polsce, ICOMOS Polska, Politechnika Lubelska, Warszawa–Lublin, 127–146.
Nieuwland S., van Melik R., 2020, Regulating Airbnb: How cities deal with perceived negative externalities of short-term rentals, Current Issues in Tourism, 23(7), 811–825.
Paris M., Ying F., 2021, Toward a new normality in Via Paolo Sarpi (Milan, Italy)? Social behaviors and spatial transitions during and after the lockdown, Journal of Human Behavior in the Social Environment, 31(1–4), 305–324.
Pawlusiński R., Mróz K., Grochowicz M., 2020, Rozwój gospodarki nocnej w miastach historycznych – aspekty przestrzenne i funkcjonalne. Przykład krakowskiej dzielnicy Kazimierz, Konwersatorium Wiedzy o Mieście, 33(5), 55–69.
Porębska A., Barnaś K., Dendura B., Kania O., Łukasik M., Rogulska A. i in., 2021, Lockdown in a Disneyfied city: Kraków Old Town and the first wave of the Covid-19 pandemic, Urban Design International, 26(4), 315–331.
Prayag G., 2020, Time for reset? COVID-19 and tourism resilience, Tourism Review International, 24(2–3), 179–184.
Purchla J. (red.), 2008, Florencja i Kraków wobec dziedzictwa, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
Sassen S., Kourtit K., 2021, A Post-Corona perspective for smart cities: ‘Should I stay, or should I go?’, Sustainability, 13(17), 9988.
Searle A., Turnbull J., Lorimer J., 2021, After the anthropause: Lockdown lessons for more‐thanhuman geographies, The Geographical Journal, 187(1), 69–77.
Seijas A., Gelders M.M., 2021, Governing the night-time city: The rise of night mayors as a new form of urban governance after dark, Urban Studies, 58(2), 316–334.
Szmygin B., 2016, Światowe dziedzictwo kultury UNESCO. Charakterystyka, metodologia, zarządzanie, Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Politechnika Lubelska, Warszawa–Lublin.
Szromek A.R., Kruczek Z., Walas B., 2019, The attitude of tourist destination residents towards the effects of overtourism — Kraków case study, Sustainability, 12(1), 228.
Tarsi E., Carta M., 2021, The landscape of tourism beyond COVID-19: Perspectives for a resilient Florence, Ri Vista-Ricerche Per La Progettazione Del Paesaggio, 1, 84–99.
Zalecenia UNESCO w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego, Paryż 2011, 2015,
[w:] B. Szmygin (red.), Vademecum konserwatora zabytków, PKN ICOMOS, Warszawa, 183–190.
Zukin S., 1987, Gentrification: Culture and capital in the urban core, Annual Review of Sociology, 13, 129–147.
Strony internetowe
Airbnb, https://www.airbnb.pl/help/article/1229/florencja (dostęp: 25.09.2022).
Airdna, https://www.airdna.co/ (dostęp: 10.10.2022).
Centri storici: le citta d’arte a caccia della svolta, Nove da Firenze, https://www.nove.firenze.it/centri-storici.htm, dostęp (dostęp : 12.01.2023).
BBC, 2022, https://www.bbc.com/news/world-europe-52687448 (dostęp: 24.09.2022).
Feel Florence, https://www.feelflorence.it/en/node/11039 (dostęp: 15.09.2022).
Florence with guide, https://www.florencewithguide.com/blog/florence-and-tourism-in-covid-time/ (dostęp: 25.09.2022).
Firenze CityPass, https://www.firenzepass.com/ (dostęp: 26.09.2022).
Historic Centre of Florence, https://whc.unesco.org/en/list/174 (dostęp: 20.10.2022).
La Nazione, https://www.lanazione.it/firenze/cronaca/ristoranti-pizzerie-centro-storico-9dd6ccc4 (dostęp: 2.10.2022).
Piano di prevenzione e controllo per una Movida Sostenibile, 2021, Uchwała Rady Miasta nr 269/2021, https://www.comune.fi.it (dostęp: 3.10.2022).
Studying in Florence: a classroom with a view, 2018, https://www.theflorentine.net/2018/09/11/studying-in-florence-a-classroom-with-a-view/ (dostęp: 3.10.2022).
Ufficio Centro Storico UNESCO del Comune di Firenze, https://www.firenzepatrimoniomondiale.it/wp-content/uploads/2022/12/A4_ENG_WEB_PagAff.pdf (dostęp: 3.10.2022).
Urban Access Regulations in Europe, https://urbanaccessregulations.eu/countries-mainmenu-147/italy-mainmenu-81/toscana-tuscany/firenze-florence-ar (dostęp: 10.10.2022).
Statista, https://www.statista.com/ (dostęp: 10.10.2022).
Wonderful Copenhagen: „The end of Tourism as we know it”, 2017, https://destinationthink.com/blog/copenhagen-end-of-tourism-4-year-destination-strategy/ (dostęp: 10.10.2022).
World Heritage Convention, https://whc.unesco.org/en/list/174/ (dostęp: 10.10.2022).
World Heritage Committee, https://whc.unesco.org/en/committee/ (dostęp: 20.10.2022).
Informacje: Prace Geograficzne, 2023, Zeszyt 172, s. 7 - 30
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Wpływ pandemii COVID-19 na zmiany podejścia do zarządzania miastami historycznymi na przykładzie Florencji
The impact of the COVID-19 pandemic on changes in approaches to the management of historic cities. The example of Florence
Instytut Rozwoju Miast i Regionów, ul. Targowa 45, 03-728 Warszawa
Publikacja: 02.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 236
Liczba pobrań: 187