FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Przestrzeń miasta postsocjalistycznego jako dobro wspólne. Przegląd koncepcji teoretycznych

Data publikacji: 22.08.2017

Prace Geograficzne, 2017, Zeszyt 149, s. 33 - 53

https://doi.org/10.4467/20833113PG.17.009.6925

Autorzy

Maja Grabkowska
Uniwersytet Gdański, Instytut Geografii, ul. Bażyńskiego 4, 80-309 Gdańsk
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Przestrzeń miasta postsocjalistycznego jako dobro wspólne. Przegląd koncepcji teoretycznych

Abstrakt

Urban space after socialism as a common good. An overview of theoretical concepts

While cities are sites of both individuality and collectivity, the resulting dualism translates into contradictory processes. On the one hand, city dwellers are inclined to adopt egoistic and self-concerned attitudes, while on the other, there is an opposite tendency with common interests secured and celebrated through common actions for the common sake. The aim of the article is to discuss the notions of common good, to examine urban space as its particular case and to conduct a preliminary analysis of conditions typical for Central European cities, all of which is followed by a proposal for an empirical study and conclusions

Bibliografia

Attoh K.A., 2011, What kind of right is the right to the city?, Progress in Human Geography, 35 (5), 669–685.

Bank Danych Lokalnych, http://bdl.stat.gov.pl (23.06.2016).

Bartetzky A., 2008, Czyje miasto? Spory o wizerunki miast i przestrzeń miejską w postsocjalistycznej Europie, Res Publica Nowa, 193 (3), 6–17.

Bartmański D., 2012, The Liminal Cityscape: Post-Communist Warsaw as Collective Representation, [w:] M. Grubbauer, J. Kusiak (red.), Chasing Warsaw: Socio-material dynamics of urban change since 1990, Campus Verlag, Frankfurt–New York, 133–156.

Batorski D., 2011, O cyfrowym wykluczeniu i potrzebie e-integracji, [w:] Social Watch 2010. Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Kampania Przeciw Homofobii, Warszawa, 129–131.

Bauman Z., 2003, Razem, osobno, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Berge E., McKean M., 2015, On the commons of developed industrialized countries, International Journal of the Commons, 9 (2), 469–485.

Blakely E.J., Snyder M.G, 1998, Separate places: Crime and security in gated communities, [w:] M. Felson, R.B. Peiser (red.), Reducing crime through real estate development and management, Urban Land Institute, Washington D.C., 53–70.

Blandy S., Lister D., 2005, Gated communities: (Ne)gating community development? Housing Studies, 20 (1), 287–301.

Bollier D., 2014, The Commons. Dobro wspólne dla każdego, Spółdzielnia Socjalna Faktoria, Zielonka.

Bravo G., De Moor T., 2008, The commons in Europe: From past to future, International Journal of the Commons, 2 (2), 155–161.

Brenner N., Marcuse P., Mayer M. (red.), 2011, Cities for people, not for profit: Critical urban theory and the right to the city, Routledge, New York.

Budds J., Teixeira P., 2005, Ensuring the right to the city: Pro-poor housing, urban development and tenure legalization in São Paulo, Brazil, Environment and Urbanization, 17 (1), 89–113.

Castells M., 2000, The rise of network society: The information age: Economy, society and culture, I, Blackwell, Oxford.

Castells M., 2004, The power of identity: The information age: Economy, society and culture, II, Blackwell, Oxford.

Crowley D., 2002. Warsaw interiors: The public life of private spaces, 1949–1965, [w:] D. Crowley, S.E. Reid (red.), Sites of everyday life in the Eastern Bloc, Berg, Oxford–New York, 181–206.

Czapiński J., 2008, Molekularny rozwój Polski, [w:] J. Szomburg (red.), Modernizacja Polski. Kody kulturowe i mity, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk, 96–104.

Czapiński J., Panek T. (red.), 2013, Diagnoza społeczna 2013, http://www.diagnoza.com (29.11.2014).

Davy B., 2014, Polyrational property: Rules for the many uses of land, International Journal of the Commons, 8 (2), 472–492.

Dear M., 1992, Understanding and overcoming the NIMBY Syndrome, Journal of the American Planning Association, 58 (3), 288–300.

DiMaggio P., Hargittai W., Neuman W.R., Robinson J.P., 2001, Social implications of the internet, Annual Review of Sociology, 27, 307–333.

Dymnicka M., 2013, Przestrzeń publiczna a przemiany miasta, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Fennell L.A., 2011, Ostrom’s law: Property rights in the commons, International Journal of the Commons, 5 (1), 9–27.

Gądecki J., 2009, Za murami: osiedla grodzone w Polsce – analiza dyskursu, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.

Gehl J., 2009, Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych, Wydawnictwo RAM, Kraków.

Gontarz J., Gutowska I. (red.), 2014, Wspólna przestrzeń wspólne dobro. Dobre praktyki w kształtowaniu ładu przestrzennego, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa.

Grabowska M., Szawiel T., 2003, Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo obywatelskie w postkomunistycznej Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Grubbauer M., Kusiak J. (red.), 2012, Chasing Warsaw: Socio-material dynamics of urban change since 1990, Campus Verlag, Frankfurt–New York.

Hamel P., Lustiger-Thaler H., Mayer M. (red.), 2000, Urban movements in a globalising world, Routledge, London.

Hardin G., 1968, Tragedy of the commons: The population problem has no technical solution; it requires a fundamental extension in morality, Science, 162, 1243–1248.

Hardt M., Negri A., 2009, Commonwealth, Harvard University Press, Cambridge.

Harvey D., 1973, Social justice and the city, Arnold, London.

Harvey D., 2003, The right to the city, International Journal of Urban and Regional Research 27 (4), 939–941.

Harvey, D. , 2012, Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa.

Hofomokl J., 2009, The Internet commons: Towards an eclectic theoretical framework, International Journal of the Commons, 4 (1), 226–250.

Howe E., 1992, Professional roles and the public interest in planning, Journal of Planning Literature, 6 (3), 230–248.

Izdebski H., 2013, Ideologia i zagospodarowanie przestrzeni, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa.

Jacobs J., 2014, Śmierć i życie wielkich miast Ameryki, Fundacja Centrum Architektury, Warszawa.

Jałowiecki B., Łukowski W. (red.), 2007, Gettoizacja polskiej przestrzeni miejskiej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Jałowiecki B., Sekuła E.A., Smętkowski M., Tucholska A., 2009, Warszawa – czyje jest miasto?, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2006. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Kalandides A.,Vaiou D., 2012, ‘Ethnic’ neighbourhoods? Practices of belonging and claims to the city, European Urban and Regional Studies, 19 (3), 254–266.

Karta Przestrzeni Publicznej, 2009, III Kongres Urbanistyki Polskiej, Poznań.

Kębłowski W., 2014, Budżet partycypacyjny. Ewaluacja, Instytut Obywatelski, Warszawa.

Kochanowski M., Lorens P. (red.), 2004, Miasto – wspólne dobro i zbiorowy obowiązek, Materiały I Kongresu Urbanistyki Polskiej, Urbanista, Warszawa.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., 1997, Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483.

Kuć-Czajkowska K., Sidor M., 2014, Miasta. Społeczne aspekty funkcjonowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.

Kusiak J., Kacperski W., 2012, Kiosks with vodka and democracy: Civic cafés between new urban movements and old social divisions, [w:] M. Grubbauer, J. Kusiak (red.), Chasing Warsaw. Socio-material dynamics of urban change since 1990, Campus Verlag, Frankfurt–New York, 213–238.

Laborda Pemán M., De Moor T., 2013, A tale of two commons: Some preliminary hypotheses on the long-term development of the commons in Western and Eastern Europe, 11th–19th centuries, International Journal of the Commons, 7 (1), 7–33.

Laerhoven F. van, Barnes C.A., 2014, Communities and commons: The role of community development support in sustaining the commons, Community Development Journal, 49 (S1), i118–i132.

Laerhoven F. van, Ostrom E., 2007, Traditions and trends in the study of the Commons,International Journal of the Commons, 1 (1), 3–28.

Lefebvre H., 1968, Le droit à la ville, Anthropos, Paris.

Lefebvre H., 1991, The production of space, Blackwell, Oxford.

Liszewski S., 2001, Model przemian przestrzeni miejskiej miasta postsocjalistycznego, [w:] I. Jażdżewska (red.), Miasto postsocjalistyczne – organizacja przestrzeni miejskiej i jej przemiany, XIV Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Cz. II, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 303–309.

Machnikowska A., 2010, Prawo własności w Polsce w latach 1944–1981. Studium historycznoprawne, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.

Madurowicz M., 2011, Miejskie pro publico bono... Szlachetny aksjomat czy cyniczny idiom?, [w:] I. Jażdżewska (red.), Człowiek w przestrzeni publicznej miasta, XXIV Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Łódź, 9–21.

Markowski T., 2004, Miasto polskie w procesie transformacji. Bilans zmian w zagospodarowaniu przestrzennym – szanse i zagrożenia wynikające z integracji z Unią Europejską, [w:] M. Kochanowski, P. Lorens (red.), Miasto – wspólne dobro i zbiorowy obowiązek, Materiały I Kongresu Urbanistyki Polskiej, Urbanista, Warszawa, 29–39.

Marody M., Giza-Poleszczuk A., 2004, Przemiany więzi społecznych. Zarys teorii zmiany społecznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Mayer M., 2014, Toward glocal movements? New spatial politics for a just city, [w:] V. Eick, K. Briken (red.), Urban (in)security: Policing the neoliberal crisis, Red Quill Books, Ottawa, 27–59.

Mergler L., 2014, O ruchach miejskich, czyli dla kogo jest miasto?, [w:] Ł. Bukowiecki, M. Obarska, X. Stańczyk (red.), Miasto na żądanie. Aktywizm, polityki miejskie, doświadczenia, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 89–93.

Murphy E., Fox-Rogers L., 2015, Perceptions of the common good in planning, Cities, 42, 231–241.

Nawratek K., 2008, Miasto jako idea polityczna, Korporacja Ha!art, Kraków.

Novak M., 1998, Wolne osoby i dobro wspólne. Wydawnictwo Znak, Kraków.

Ostrom E., 2015, Dysponowanie wspólnymi zasobami, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.

Pancewicz Ł., 2013, Miasto jako dobro wspólne. Od „użytkowników” miasta do obywateli, [w:] Ł. Pancewicz, P. Zbieranek (red.), Pomorskie miasta – jak je kształtować dla dobra wspólnego?, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk, 13–17.

Peräkylä A., 2009. Analiza rozmów i tekstów, [w:] N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. 2., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 325–343.

Pickvance C., 2003, From urban social movements to urban movements: A review and introduction to a symposium on urban movements, International Journal of Urban and Regional Research, 27 (1), 102–109.

Piechowiak M., 2012, Dobro wspólne jako fundament polskiego porządku konstytucyjnego, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa.

Plyushteva A., 2009, The right to the city and struggles over urban citizenship: Exploring the links, Amsterdam Social Science, 1 (3), 81–97.

Portney K.E., 2013, Taking sustainable cities seriously: Economic development, the environment, and quality of life in American cities, MIT Press, Cambridge.

Purcell M., 2002, Excavating Lefebvre: The right to the city and its urban politics of the inhabitant, GeoJournal, 58, 99–108.

Sagan I., Baranowska A., Frankowski J., Grabkowska M., 2014, Miejska obywatelskość, [w:] Przestrzeń życia Polaków, Stowarzyszenie Architektów Polskich SARP, Warszawa, 117–122.

Samuelson P., 1954, The pure theory of public expenditure, Review of Economics and Statistics, 36 (4), 387–389.

Sandberg A., Theesfeld I., Schlüter A., Penov I., Dirimanova V., 2013, Commons in a changing Europe, International Journal of the Commons, 7 (1), 1–6.

Schively C., 2007, Understanding the NIMBY and LULU phenomena: Reassessing our knowledge base and informing future research, Journal of Planning Literature, 21 (3), 255–266.

Schradie J., 2011, The digital production gap: The digital divide and Web 2.0 collide, Poetics, 39 (2), 145–168.

Sennett R., 2012, Together: The rituals, pleasures, and politics of cooperation, Yale University Press, Yale.

Słodowa-Hełpa M., 2015, Odkrywanie na nowo dobra wspólnego, Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, 43 (3), 7–24.

Smith T.W., 1999, Aristotle on the conditions for and limits of the common good, American Political Science Review, 93 (3), 625–636.

Staniszkis M., 2012, Continuity of change vs. change of continuity: A diagnosis and evaluation of Warsaw’s urban transformation, [w:] M. Grubbauer, J. Kusiak (red.), Chasing Warsaw. Socio-material dynamics of urban change since 1990, Campus Verlag, Frankfurt–New York, 81–108.

Szmytkowska M., 2008, Przestrzeń społeczna miasta w okresie transformacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Tait M., 2011, Trust and the public interest in the micropolitics of planning practice, Journal of Planning Education and Research, 31 (2), 157–171.

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, 1990, Dz.U. 1990 nr 16 poz. 95.

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, 2003, Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717.

Węcławowicz G., 2000, Kształtowanie się nowego modelu zróżnicowań społeczno-przestrzennych miasta w Europie Środkowej – wybrane elementy przejścia od miasta socjalistycznego do miasta postsocjalistycznego, [w:] I. Jażdżewska (red.), Miasto postsocjalistyczne – organizacja przestrzeni miejskiej i jej przemiany, XIII Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Cz. I, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 25–39.

Wodak R., Krzyżanowski M. (red.), 2011, Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa.

Załęcki J., 2010, Przestrzeń społeczna Gdańska w świetle badań socjologicznych. Rozwój zrównoważony czy przypadkowa hybrydyzacja?, [w:] L. Michałowski, D. Rancew-Sikora, A. Bachórz (red.), Miasto nie-miasto. Refleksje o mieście jako społeczno-kulturowej hybrydzie, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.

Żuk P. (red.), 2010, O wspólnocie obywatelskiej w cieniu kapitalizmu. Ład lokalny, lewica, demokracja, Oficyna Naukowa, Warszawa.

Informacje

Informacje: Prace Geograficzne, 2017, Zeszyt 149, s. 33 - 53

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Przestrzeń miasta postsocjalistycznego jako dobro wspólne. Przegląd koncepcji teoretycznych

Angielski:

Urban space after socialism as a common good. An overview of theoretical concepts

Autorzy

Uniwersytet Gdański, Instytut Geografii, ul. Bażyńskiego 4, 80-309 Gdańsk

Publikacja: 22.08.2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Maja Grabkowska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski