FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Precipitation in the Polish Carpathian Mountains in 2010 compared to the period 1881–2010

Data publikacji: 12.07.2013

Prace Geograficzne, 2013 , Zeszyt 133, s. 35 - 48

https://doi.org/10.4467/20833113PG.13.009.1099

Autorzy

Anna Woźniak
Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński, 30-387 Kraków, ul. Gronostajowa 7
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Opady w 2010 roku w Karpatach Polskich na tle wielolecia 1881 – 2010

Abstrakt

The paper characterises the annual and monthly precipitation recorded in the Polish Carpathian Mountains in 2010 against a wider background of the period 1881–2010. Monthly precipitation totals were taken as the input data covering the period 1881–2010 and recorded at 11 stations, including: Wisła, Bielsko-Biała, Żywiec, Maków Podhalański, Zakopane, Nowy Sącz, Krynica, Jasło, Dukla, Sanok and Wetlina. The study demonstrates that the precipitation totals of 2010 were among the highest during the period and their anomaly was either high or extremely high, depending on the criterion adopted. The highest totals were recorded in the Beskid Śląski, Beskid Żywiecki and Beskid Mały ranges, in the Silesian Foothills and in the Tatras. When compared to the long-term average, the totals of 2010 ranged from 139% in Maków Podhalański and Wetlina to 159% in Nowy Sącz. At five of the stations the precipitation totals were the highest of the period. At all of the stations the monthly totals between May and September were higher than average and at all but one station (Jasło) the combined total of these months was the highest during the long-term period constituting between 72% (Wetlina) and 79% (Nowy Sącz) of the annual total in 2010. There was a difference between the eastern and western part of the study area in the monthly pattern. May yielded very high totals at all stations, including the highest of the long-term period at eight of them, constituting between 259% (Jasło, Dukla) and 497% (Żywiec) of the longterm average. At the other end of the spectrum, the October totals were anomalously low. An increased incidence of cyclonic circulation types was accountable for the high precipitation totals recorded in southern Poland in 2010.

Bibliografia

Brzeźniak E ., 2007, Zmiany opadów atmosferycznych w Karpackim Wschodnim regionie opadowym w drugiej połowie XX wieku [ w : ] K. Piotrowicz, R . Twardosz ( red. ), Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych, I nstytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, 397 – 401.
Cebulak E ., 1998 – 1999, Charakterystyka wysokich opadów wywołujących wezbrania rzek karpackich, Folia Geographica, Series Geographica – Physica, 29 – 30, 43 – 65.
Cebulska M., Twardosz R ., Cichocki J., 2007, Zmiany rocznych sum opadów atmosferycznych w dorzeczu górnej Wisły w latach 1881 – 2030, [ w : ] K. Piotrowicz, R . Twardosz ( red. ), Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych, I nstytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, 383 – 390.
Cebulska M., Twardosz R ., 2012, Zmienność czasowa najwyższych miesięcznych sum opadów atmosferycznych w polskich Karpatach Zachodnich ( 1951 – 2005 ), Prace Geograficzne U J, 128, 123 – 134.
Grela J., Słota H., Zieliński J. ( red. ), 1999, Dorzecze Wisły – monografia powodzi lipiec 1997, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa.
Kaczorowska Z., 1962, Opady w Polsce w przekroju wieloletnim, Prace GeograficzneP A N, 33, Warszawa.
Kossowska-Cezak U., Skrzypczuk J., 2012, Zmiany roczne i wieloletnie opadów atmosferycznych we wschodniej części Niziny Mazowieckiej ( na przykładzie Warszawy-Okęcia i Siedlec ), Atlas współzależności parametrów meteorologicznych i geograficznych w Polsce, t. 26/27, Z badań klimatu Mazowsza, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 540 – 559.
Maciejewski M., Ostojewski M., Walczykiewicz T. ( red. ), 2011, Dorzecze Wisły : monografia powodzi maj – czerwiec 2010, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
Milata W., 1955, Synoptyka wielkich opadów atmosferycznych w Karpatach, Przegląd Meteorologiczny i Hydrologiczny, 8 ( 3 – 4 ), 210 – 217.
Mrugała S., 2001, Opady atmosferyczne o normalnej i anomalnej wysokości na obszarze Polski (1951 – 1990 ), Wydawnictwo U M C S, Lublin.
Mycielska H., 1979, Atlas typowych sytuacji synoptycznych przy występowaniu opadów powodziowych w dorzeczu górnej Wisły ( 1951 – 1960 ), Wydawnictwa I M G W, Warszawa.
Mycielska H., Michalczewski J., 1972, Meteorologiczne przyczyny wezbrania w lipcu 1970 r. [w:] W. Depczyński i in. ( red. ), Powódź w lipcu 1970 r. – Monografia, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 17 – 42.
Niedźwiedź T., Czekierda D., 1998, Cyrkulacyjne uwarunkowania katastrofalnej powodzi w lipcu 1997 roku [ w : ] Powódź w dorzeczu górnej Wisły w lipcu 1997 roku, Wyd. Oddziału P A N w Krakowie, 53 – 65.
Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B., 1991, Klimat [ w : ] I . Dynowska, M. Maciejewski ( red. ), Dorzecze górnej Wisły, Wydawnictwo P W N, Kraków, 68 – 84.
Woźniak A., 2012, Opady w 2010 roku w Krakowie na tle wielolecia 1863 – 2010, Przegląd  Geofizyczny, 3 – 4, 406 – 419.

Informacje

Informacje: Prace Geograficzne, 2013 , Zeszyt 133, s. 35 - 48

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Opady w 2010 roku w Karpatach Polskich na tle wielolecia 1881 – 2010
Angielski: Precipitation in the Polish Carpathian Mountains in 2010 compared to the period 1881–2010

Autorzy

Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński, 30-387 Kraków, ul. Gronostajowa 7

Publikacja: 12.07.2013

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Anna Woźniak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski

Liczba wyświetleń: 3839

Liczba pobrań: 1922

Opady w 2010 roku w Karpatach Polskich na tle wielolecia 1881 – 2010