Dystrybucja szczytów tatrzańskich P10 w świetle teorii prominencji i danych LIDAR
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 27.03.2024
Prace Geograficzne, 2023, Zeszyt 173, s. 31 - 56
https://doi.org/10.4467/20833113PG.23.020.19232Autorzy
Dystrybucja szczytów tatrzańskich P10 w świetle teorii prominencji i danych LIDAR
Teoria prominencji opisuje zasady klasyfikowania obiektów górskich pod kątem ich wybitności oraz przyporządkowania. Na podstawie danych orograficznych dotyczących wysokości oraz układu wododziałów ustala się stopień wybitności szczytów, głębokość przełęczy oraz przyporządkowuje się szczyty do odpowiednich obszarów dominacji prominencyjnej. Celem artykułu jest analiza dystrybucji szczytów P10 (a więc o wybitności na poziomie co najmniej 10 m) na przykładzie masywu tatrzańskiego. Podstawą analizy są mapy cyfrowe bazujące na danych LIDAR, które stanowią unikalne źródło informacji o precyzyjnych deniwelacjach pomiędzy wierzchołkami a ich przełęczami prominencyjnymi oraz o układzie linii wododziałowych. Artykuł stanowi pierwszą w literaturze kompleksową analizę prominencji dla całych Tatr na podstawie upublicznionych danych ze skaningu laserowego. Artykuł składa się z pięciu części: wprowadzenia teoretycznego, definicji i metody badania, wyników na bazie analizy danych, dyskusji oraz podsumowania. Analiza danych obejmuje trzy elementy: wyznaczenie funkcji gęstości rozkładu wybitności w populacji, analizę dyspersji geograficznej punktów o odpowiedniej wybitności oraz przypisanie wybranych zmiennych statycznych do każdego znalezionego punktu. W ten sposób zidentyfikowano 1343 obiekty o minimalnej deniwelacji względnej równiej co najmniej 9,5 m.
Balon J., 2015, Rola badań terenowych w tatrzańskich studiach krajobrazowych krakowskiego ośrodka uniwersyteckiego, Problemy Ekologii Krajobrazu, 29, 15–24.
Balon J., Jodłowski M., Krąż P., 2015, Tatry – regionalizacja fizycznogeograficzna, [w:] K. Dąbrowska, K. Guzik (red.), Atlas Tatr – przyroda nieożywiona, TPN, Zakopane.
Bîca I., 2019, The prominence of the peaks from Rodnei mountains (Romania) with relevance for mountaineering. Methodological and practical aspects, Studia Universitatis Babes-Bolyai, Educatio Artis Gymnasticae, 64(3).
Bîca I., 2021, Topographical prominence of the peaks from Făgăraș mountains (Romania) with relevance to the mountain activities. Methodological and practical aspects, Studia Universitatis Babes-Bolyai, Educatio Artis Gymnasticae, 66(3).
Cywiński W., 1994–2014, Tatry. Przewodnik szczegółowy, (t. 1–19), Wydawnictwo Górskie, Poronin.
Dawnson A., 1992, The Relative Hills of Britain, Cicerone Press, Milthorpe.
Goedeke R., 1991, The Alpine 4000 m Peaks by the Classic Routes, Bâton Wicks, London.
Helman A., 2005, The Finest Peaks, Prominence and other Mountain Measures, Trafford Publishing, Victoria–Crewe.
Kirmse A., de Ferranti J, 2017, Calculating the prominence and isolation of every mountain in the world, Progress in Physical Geography, 41(6), 788–802.
Kong Y., Wang Y., Guo S., Wang J., 2021, A mountain summit recognition method based on improved faster R-CNN, Complexity, Hindawi-Wiley.
Kroh P., 2016, Głaz w Wantulach – przykład możliwości i ograniczeń danych LIDAR oraz ich wpływ na prowadzenie badań terenowych, Problemy Ekologii Krajobrazu, 41, 59–68.
Kunicki M., Szczerba T, 1999), Słowackie Tatry Zachodnie. Monografia, RMR, Gliwice.
Llobera M., 2001, Building past landscape perception with GIS: Understanding topographic prominence, Journal of Archaeological Science, 28(9), 1005–1014.
Mielus P., 1998, Korona Tatr, Góry, 46.
Mielus P., 2005, Studium nad wybitnością szczytów tatrzańskich, Magazyn Górski 35.
Mielus P., 2021, Lidarowe odkrycia w Tatrach, Tatry, 76, 60–65.
Munro H.T., 1891, The list of distinct Scottish peaks of 3000 ft, Scottish Mountaineering Club Journal.
Nelson G.D., McKeon R., 2019, Peaks of people: using topographic prominence as a method for determining the ranked significance of population centers, The Professional Geographer, 71(2), 342–354.
Nyka J., 1994, Tatry, wyd. 2, Sport i Turystyka, Warszawa.
Paryski W.H., 1951–1985, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki (t. 1–15), Sport i Turystyka, Warszawa.
Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., 1995, Wielka encyklopedia tatrzańska, Wydawnictwo Górskie, Poronin.
Schmidt A., Stumme G., 2018, Prominence and dominance in networks, [w:] European Knowledge Acquisition Workshop, Springer, Cham, 370–385.
Stubbemann M., Hanika T., Stumme G., 2020, Orometric methods in bounded metric data, [w:] International Symposium on Intelligent Data Analysis, Springer, Cham, 496–508.
Torres R.N., Fraternali P., Milani F., Frajberg D., 2018, A deep learning model for identifying mountain summits in digital elevation model data, [w:] First IEEE International Conference on Artificial Intelligence and Knowledge Engineering, AIKE 2018, Laguna Hills, CA, 26–28 September 2018, 212–217.
Informacje: Prace Geograficzne, 2023, Zeszyt 173, s. 31 - 56
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Szkoła Główna Handlowa, Katedra Ekonomii Ilościowej SGH, Niepodległości 128, 02-554 Warszawa
Publikacja: 27.03.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 219
Liczba pobrań: 150