Wchłanialne nici chirurgiczne: katgut i Dexon w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej na tle rozwoju technologii zachodnich
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 26.09.2024
Medycyna Nowożytna, 2024, Tom 30 (2024) Suplement II, s. 45 - 67
https://doi.org/10.4467/12311960MN.24.034.20092Autorzy
Wchłanialne nici chirurgiczne: katgut i Dexon w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej na tle rozwoju technologii zachodnich
Having come to grips with the deficit in basic drug production after the Second World War, the management of the state-owned pharmaceutical conglomerate (since 1961 known as Zjednoczenie Przemysłu Farmaceutycznego “Polfa”) attempted to chase after its western rivals. These aspirations turned out to pursue much more propaganda than practical goals, and the country’s technological backwardness continued to deepen. A kind of autarky within the chemical and pharmaceutical industries and political isolation meant that any scientific contacts with foreign countries were hampered. The industrial development policy in the People’s Republic of Poland began to change at the end of 1970, when Edward Gierek was appointed First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. Meanwhile, the surgical medical community began to increasingly question the quality of domestically produced resorbable surgical sutures. Faced with futile attempts to solve this problem within its own and academic research institutions, “Polfa” began efforts to acquire a licence for the production of modern Dexon polyglycol sutures, offered by the American Cyanamid company. This transaction was intended to protect the country’s medical system from a shortage of suture materials. The aim of this paper is to analyse implementation of modern technologies of surgical sutures manufacturing in polish planned economy system and pharmaceutical industry. The source material is the archives of “Polfa” located in the Archive of New Files in Warsaw and the State Archive in Poznań.
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Zespół Zjednoczenie Przemysłu Farmaceutycznego „Polfa”: sygn. 2/963/8/5;
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Zespół Zjednoczenie Przemysłu Farmaceutycznego „Polfa”: sygn. 2/963/8/44;
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Zespół Zjednoczenie Przemysłu Farmaceutycznego „Polfa”: sygn. 2/963/9/28.
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/1.2/30;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/10.3/408;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/10.3/410;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/10.3/411;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/12.2/170;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/12.3/601;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/12.3/602;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/12.3/604;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/4.6/73;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/4.6/75;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/7.1/449;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/7.1/451;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/7.1/453;
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”: sygn. 53/5430/0/7.1/455.
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu sygn. IPN Po 0186/352.
Barr J., Lister’s ligatures, „Historical vignettes in vascular surgery” 2014, t. 60, nr 5. DOI: 10.1016/j.jvs.2014.04.005.
Beard M.J., Osborn J., Common Office Procedures, [w:] D. Rakel, R.E. Rakel (red.), Textbook of Family Medicine, Filadelfia 2011.
Boguń M., Nanokompozytowe włókna alginianowe i kompozyty z ich udziałem do zastosowań w inżynierii biomateriałowej, „Zeszyty Naukowe” 2010, z. 389, nr 1062.
Cieślik-Bielecka A., Adwent M., Proszek M. i wsp., Ocena wstępna kopolimerów p(lla/gla) wprowadzonych w tkanki miękkie i żuchwę królików nowozelandzkich, „Inżynieria Biomateriałów” 2004, t. 7, nr 38–42.
Croce C.M., Hilary Koprowski (1916–2013): Vaccine pioneer, art lover, and scientific leader, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America” 2013, t. 110, nr 22. DOI: 10.1073/pnas.1307665110.
Cutaraj J., Sutures and ligatures in surgery, „The St. Luke`s Hospital Gazette” 1975, t. 10, nr 1.
Dave T., Habte A., Vora V. et al., Sushruta: The Father of Indian Surgical History, „Plastic and Reconstructive Surgery. Global Open” 2024, t. 12, nr 4. DOI: 10.1097/GOX.0000000000005715.
Gierek M., Kuśnierz K., Lampe P. et al., Przegląd wchłanianych nici chirurgicznych stosowanych w chirurgii ogólnej – dobór obecnie istniejących materiałów oraz optymalizacja doboru, „Polski Przegląd Chirurgiczny” 2018, t. 90, nr 2. DOI: 10.5604/01.3001.0010.5632.
Holder E.J., The story of catgut, “Post Graduate Medical Journal” 1949, t. 25, z. 287.
Jasiński L.J., Bliżej centrum czy na peryferiach?, Trio, Warszawa 2011. Kamosiński S., Modernizacja oparta na strategii naśladownictwa. Polski przemysł w latach 1950–1989 a import i eksport myśli technicznej, [w:] E. Kościk, T. Głowiński (red.), Między zacofaniem a modernizacją. Społeczno-gospodarcze problemy ziem polskich na przestrzeni wieków, GAJT, Wrocław 2009.
Kikta T., Przemysł farmaceutyczny w Polsce (1823–1939), Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1972.
Kniepkamp H., The Historical Development of Sutures Comparing the Manufacturing Process, Handling Characteristics and Biocompatibility, [w:] H. Planck, M. Dauner, M. Renardy (red.), Medical Textiles for Implantation, Springer, Berlin–Heidelberg 1990. DOI: 10.1007/978-3-642-75802-7_16.
Król J.A., Bylica J., Historia opatrywania ran, „Medycyna Paliatywna” 2020, t. 12, nr 1. DOI: 10.5114/pm.2020.95862.
Kurkowska-Bondarecka K., Historia polskiego przemysłu farmaceutycznego, [w:] Z. Gondek, F. Kruszka, H. Konopacki et al. (red.), Karty z historii polskiego przemysłu chemicznego, t. 3, Zakład Wydawniczy Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, Warszawa 1995.
Lekic N., Dodds S.D., Suture Materials, Needles, and Methods of Skin Closure: What Every Hand Surgeon Should Know, „The Journal of Hand Surgery” 2022, t. 47, nr 2. DOI: 10.1016/j.jhsa.2021.09.019.
Łotysz S., Fabryka z darów. Penicylina za żelazną kurtyną 1945–1954, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2020.
Łotysz S., Penicylina i protezy. Pomoc UNRRA w odbudowie polskiego przemysłu medycznego po drugiej wojnie światowej, „Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka” 2018, t. 102, nr 3.
Mackenzie D., The history of sutures, „Medical History” 1973, t. 17, nr 2. DOI: 10.1017/s0025727300018469.
Magowska A., Poznański przemysł farmaceutyczny w latach 1939– 1962, „Farmacja Polska” 1997, t. 53, nr 9.
Marin E., Boschetto F., Pezzotti G., Biomaterials and biocompatibility: An historical overview, „Journal of Biomedical Materials Research. Part A”, t. 108, nr 8. DOI: 10.1002/jbm.a.36930.
Murawski M., Staniszewska-Kuś J., Rutowski R., Ocena nici chirurgicznych o krótkim okresie resorpcji w zespoleniach jajowodowych z zastosowaniem technik mikrochirurgicznych, „Polimery w medycynie” 2005, t. 35, nr 3.
Rukhsar A., Shah Alam S., Sofi G., Evolution of Suture Material – A Systemic Review, „South Asian Research Journal of Nursing and Healthcare” 2023, t. 5, nr 1. DOI: 10.36346/sarjnhc.2023.v05i01.004.
Schiappa J., Van Hee R., From Ants to Staples: History and Ideas Concerning Suturing Techniques, „Acta Chirurgica Belgica” 2012, t. 112, nr 5. DOI: 10.1080/00015458.2012.11680861.
Schulick R.D., Yeo Ch.J., Whipple Procedure: 1935 to Present, [w:] D.B. Evans, P.W. Pisters, J.L. Abbruzzese et al. (red.), Pancreatic Cancer, Springer, Nowy Jork 2002. DOI: 10.1007/ 0-387-21600-6_10.
Selden E., Sutures and Ligatures (Continued), „The American Journal of Nursing” 1917, t. 17, nr 7.
Sikora M., Pro publico bono? Wywiad w służbie przemysłu farmaceutycznego PRL 1973–1989. Zarys problemu, [w:] W. Skóra, P. Skubisz (red.), Studia nad wywiadem i kontrwywiadem Polski w XX wieku, t. 2, Szczecin 2015.
Skalski P., Produkcja katgutu w Polsce (1922–1972). Przyczynek do badań, [w:] W. Ślusarczyk, G. Frischke (red.), Dawne surowce lecznicze, Wyd. Episteme, Lublin 2021.
Skalski P., Wybrane przeszkody na drodze modernizacji przemysłu farmaceutycznego w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1950–1980), [w:] W. Ślusarczyk, M. Kozdrój (red.), Wyzwania, idee i czas. Wybrane problemy z dziejów nauk medycznych, Episteme, Lublin 2023.
Szadkowska-Nicze M., Historia Międzyresortowego Instytutu Techniki Radiacyjnej, „Postępy Techniki Jądrowej” 2012, t. 56, nr 2.
Warad T.A., Karbhari V.N., Dhanasure S.G., Recent Trends in Pharmacuetical Reverse Engineering, „Indo American Journal of Pharmaceutical Research” 2018, t. 8, nr 9.
Warren Lober C., Fenske N.A., Suture Materials, [w:] R.K. Roenigk, H.H. Roenigk (red.), Roenigk & Roenigk’s Dermatologic Surgery. Principles and Practice, Nowy Jork–Bazylea 1996.
Wieniawski W., Nowe trendy w światowym przemyśle farmaceutycznym, „Farmacja Polska” 1998, t. 54, nr 14.
Yergin D., Stanislaw J., Wielkie bitwy o światową gospodarkę, tłum. D. Konowrocka, M. Halaba, Kurhaus Publishing, Warszawa 2014. Zdanowicz U., Estetyczna blizna cz. II, „Acta Clinica” 2002, t. 2, nr 2.
Oficjalna strona internetowa firmy Assut Sutures: https://www.assutsutures.com/pages/history.php.
Oficjalna strona internetowa firmy B. Braun: https://www.bbraun.com/en/about-us/company/facts-and-figures/history.html.
Oficjalna strona internetowa firmy Johnson & Johnson: https://www.jnj.com/our-heritage/history-of-sutures-ethicon.
Informacje: Medycyna Nowożytna, 2024, Tom 30 (2024) Suplement II, s. 45 - 67
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
Polska
Publikacja: 26.09.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Informacje o autorze:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 72
Liczba pobrań: 31