FAQ
logotyp Archiwum Narodowego w Krakowie

Jan Drachny, „artysta sztuki budowniczej”, Inspektor Budownictwa (1802–1816) i Budowniczy Miejski Wolnego Miasta Krakowa (1816–1822)

Data publikacji: 01.2023

Krakowski Rocznik Archiwalny, 2022, XXVIII, s. 135 - 159

https://doi.org/10.4467/12332135KRA.22.008.16848

Autorzy

Kamila Follprecht
Archiwum Narodowe w Krakowie
ul. Rakowicka 22E, 31-510 Kraków, Polska
https://orcid.org/0000-0002-0776-7576 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Jan Drachny, „artysta sztuki budowniczej”, Inspektor Budownictwa (1802–1816) i Budowniczy Miejski Wolnego Miasta Krakowa (1816–1822)

Abstrakt

Jan Tomasz Drachny (1770–1822) pochodził z Cieszyna, był synem Józefa Drachny (zm. 1816), architekta i budowniczego. W 1797 r. zamieszkał w Krakowie i został przyjęty do krakowskiego cechu murarzy i kamieniarzy. W latach 1802–1816 był zatrudniony jako Inspektor Budownictwa w Urzędzie Budownictwa Miejskiego podlegającym krakowskiemu Magistratowi. W 1816 r. po objęciu stanowiska Budowniczego Miejskiego Wolnego Miasta Krakowa zajmował się m.in. zakupem specjalistycznych narzędzi niezbędnych w pracy urzędu, przygotował wykaz budynków opustoszałych, czyli w bardzo złym stanie technicznym w jedenastu gminach miejskich WMK. Jako budowniczy i architekt opracował szereg planów budowy czy przebudowy krakowskich kamienic, jako urzędnik wiele z nich nadzorował i zatwierdzał. Wykonał liczne plany i pomiary związane ze zmianami urbanistycznymi na obszarze aglomeracji krakowskiej.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła rękopiśmienne

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Rada Stanu i Rada Ministrów Księstwa Warszawskiego. Akta spraw, sygn. 1/175/39f.

Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta gubernialne, sygn. 29/67/7.

Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej Województwa Krakowskiego, sygn. 29/30/40.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta miasta Krakowa, sygn. 29/33/949, 29/33/954, 29/33/955, 29/33/1400, 29/33/1433, 29/33/3961.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta notariusza Ignacego Rogalskiego w Krakowie, sygn. 29/892/6, 29/892/7.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Najświętszej Marii Panny w Krakowie, sygn. 29/328/35, 29/328/36, 29/328/49, 29/328/103.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Archiwum planów Budownictwa Miejskiego w Krakowie, sygn. 29/1410/64, 29/1410/102, 29/1410/193, 29/1410/200, 29/1410/213, 29/1410/214, 29/1410/312, 29/1410/348, 29/1410/373, 29/1410/380, 29/1410/409, 29/1410/1508, 29/1410/ ABM 1532, 29/1410/15065, 29/1410/ABM Regulacja Za Murami 14, 29/1410/ ABM Regulacja Za Murami 16, 29/1410/ABM Regulacja Za Murami 17.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Archiwum Wolnego Miasta Krakowa, sygn. 29/200/208, 29/200/836, 29/200/1323, 29/200/1350, 29/200/1353, 29/200/4007, 29/200/4114, 29/200/4284, 29/200/4293, 29/200/4325, 29/200/4331, 29/200/4407, 29/200/4465, 29/200/4506, 29/200/4543, 29/200/4576, 29/200/4584.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Cechy murarzy, kamieniarzy, cieśli i studniarzy w Krakowie i Kazimierzu, sygn. 29/158/45, 29/158/46, 29/158/54.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Księgi gruntowe miasta Krakowa i dóbr tabularnych z obszaru Sądu Okręgowego w Krakowie, sygn. 29/465/436.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Księgi metrykalne parafii Mariackiej w Krakowie (mikrofilm), księga chrztów 1801–1804, księga chrztów 1805–1808; księga zgonów 1805–1808.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Księgi metrykalne parafii św. Szczepana w Krakowie (mikrofilm), księga małżeństw 1797–1804.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Księgi metrykalne parafii Wszystkich Świętych w Krakowie (mikrofilm), księga chrztów 1797–1802.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Spis ludności miasta Krakowa z r. 1857, sygn. 29/85/4.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Urząd Zdrowia w Krakowie, sygn. 29/83/9.

Muzeum Krakowa, rkps 413 (Kadaster miasta Krakowa z wieku XIX, XVIII, XVII zebrał i napisał Karol Richter, 1862).

Parafia rzymskokatolicka pw. św. Marii Magdaleny w Cieszynie, Metryki chrztów, t. 13 (rok 1770).

Prasa

„Gazeta Krakowska” 1822, nr 56, 58.

Druki urzędowe

„Dziennik Praw Księstwa Warszawskiego” 1810, t. 1–2.

„Dziennik Rządowy Wolnego Miasta Krakowa i Jego Okręgu” 1822, nr 7.

Kalendarzyk polityczny wolney i niepodległey Rzeczypospolitey Krakowskiey pod opieką trzech Nayiaśnieyszych i Naypotężnieyszych Monarchow zostaiącey na Rok 1819. Kraków: Drukarnia Józefa Mateckiego, b.d.

Przegląd nowego podziału i oliczbowania domów w głównem mieście krajowem Krakowie. Kraków: gedruckt in der k.k. Jagellonischen Universitäts Buchdruckerei, 1858.

Schematismus für die Königreiche Galizien und Lodomerien für das Jahr… 1803, 1806, 1807, 1808, 1809.

Wykaz ulic, placów i właścicieli domów w mieście Krakowie. Kraków: nakł. Drukarni Czasu Fr. Kluczyckiego i Sp., 1892.

Opracowania

Banier Antoine: Erläuterung der Götterlehre und Fabeln aus der Geschichte. Leipzig: Johann Gottfried Dyck, 1754–1766. Wien: Franz Anton Schrämbl, 1791.

Bąkowski Klemens: Kronika Krakowska 1796–1848. Część I: od r. 1796 do 1815. Biblioteka Krakowska nr 27. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1905.

Bernasikowa Maria: Dwór Wodzickich w Krakowie. „Rocznik Krakowski” 1965, R. 37, s. 127–144.

Bęczkowska Urszula: Karol Kremer i Krakowski Urząd Budownictwa w latach 18371860. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2010.

Blondel Jacques-François: De la distribution des maisons de plaisance et de la decoration des édifices en general. Paris: A Paris, rue S. Jacques, chez Charles-Antoine Jombert, libraire du Roy pour l’artillerie, à l’Image Notre-Dame, 1737–1738.

Bonnet Charles: Betrachtung über die Natur. Leipzig (kilka wydań: bei Johann Friedrich Junius 1774, bei Johann Friedrich Junius 1783). Wien: Franz Anton Schrämbl bei Ignaz Alberti, 1790.

Borowiejska-Birkenmajerowa Maria, Demel Juliusz: Działalność urbanistyczna i architektoniczna Senatu Wolnego Miasta Krakowa w latach 18151846. Studia i Materiały do Teorii i Historii Architektury i Urbanistyki t. 4. Warszawa 1963.

Chmiel Adam: Domy krakowskie: ulica Floryańska, część I (Liczby or. nieparzyste 157). Biblioteka Krakowska nr 54. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1917.

Chmiel Adam: Domy krakowskie: ulica św. Jana, część III. Biblioteka Krakowska nr 61–62. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1924.

Chmiel Adam: Domy krakowskie: ulica Sławkowska, część I (Liczby or. nieparzyste 125). Biblioteka Krakowska nr 73. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1931.

Cichoń Paweł: Centralne władze administracyjne Rzeczypospolitej Krakowskiej (18151846). W: Dzieje biurokracji, t. 9. Red. Tatjana Bykowa, Artur Górak, Grzegorz Smyk. Lublin: Towarzystwo Nauki i Kultury „Libra”, 2016, s. 307–319.

Cichoń Paweł: O rządach prawa w Wolnym Mieście Krakowie uwag kilka. „Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2012, t. 5 (3), s. 241–254.

Cyrankiewicz Stanisław: Przewodnik po cmentarzach rzeczowo spisany. Kraków: Drukarnia „Czasu”, 1908.

Follprecht Kamila: Galeria mieszkańców Rynku krakowskiego w XIX wieku. W: Andrzej Nowakowski: Czas. Rynek Główny w Krakowie. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2020, s. 43–65.

Golec Józef, Bojda Stefania: Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 3. Cieszyn: nakład własny autorów, 1998.

Hollender Henryk: Miasto książek. Popularny przewodnik po cieszyńskich zbiorach bibliotecznych i archiwalnych. Cieszyn: Książnica Cieszyńska, 2010.

Iwanek Witold: Ignacy Chambrez – malarz, architekt i teoretyk sztuki. W: O sztuce Górnego Śląska i przyległych ziem małopolskich. Materiały IV Seminarium Sztuki Górnośląskiej Zakładu Historii Sztuki Uniwersytetu Śląskiego i Oddziału Górnośląskiego SHS odbytego w dniach 2627 października 1987 r. w Katowicach. Katowice: Wydawnictwo Oddziału Górnośląskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, 1993, s. 61–76.

Iwanek Witold: Klasycyzm w architekturze Cieszyna. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe Rozprawy Komisji Historii Sztuki t. 6. Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, 1970.

Iwanek Witold: Słownik artystów na Śląsku Cieszyńskim. „Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Sztuka” 1967, z. 2.

Jarosławiecka-Gąsiorowska Maria: Architektura neoklasyczna w Krakowie. „Rocznik Krakowski” 1933, R. 24, s. 119–198.

Krasnowolski Bogusław: Zapomniany, wybitny zabytek architektury krakowskiego Kazimierza. „Rocznik Biblioteki Kraków” 2017, R. 1, s. 15–51.

Leniek Jan: Książka pamiątkowa ku uczczeniu jubileuszu trzechsetnej rocznicy założenia Gimnazyum św. Anny w Krakowie. Kraków: Nakładem Komitetu Jubileuszowego, 1888.

Les bâtiments et les desseins de André Palladio recueillis et illustrés par Octave Bertotti Scamozzi, ouvrage divisé en quatre volumes, avec des planches, qui représentent les plans, les façades, et les coupes. Vicence: chez Jean Rossi, 1786.

Leupold Jacob: Theatrum machinarum molarium oder Schau-Platz der Mühlen-Bau-Kunst. Kilka wydań: Leipzig: verlegts Wolffgang Deer, 1735, Dresden: in der Waltherischen hof Buchhandlung, 1767.

Łoza Stanisław: Architekci i budowniczowie w Polsce. Warszawa: Budownictwo i Architektura, 1954.

Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. 4: Miasto Kraków. Cz. 10: Śródmieście. Mury obronne i Planty. Rynek Główny. Red. Michał Myśliński. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2005.

Marmontel Jean François: Contes moraux (wiele wydań).

Ochman Marcin: Polski korpus inżynierów wojskowych w latach 18071831. Zabrze–Tarnowskie Góry: Wydawnictwo infoteditions, 2020.

Ostrowski Jan: Architektura Pałacu Wielopolskich. „Rocznik Krakowski” 1973, R. 44, s. 37–62.

Perrier François: Abbildungen der vorzüglichsten alten Statuen und Grouppen, die sich theils in Rom theils in Paris befinden. Wien: Anton Pichler, 1797.

Plan miasta Krakowa Ignacego Enderle z lat (1802–1805) 1807–1808 tak zwany Senacki wraz z wykazem realności miasta z początku XIX wieku. Wyd. Henryk Münch. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 1959.

Purchla Jacek: O architekturze krakowskiej połowy XIX wieku. „Rocznik Krakowski” 1987, R. 53, s. 97–138.

Purchla Jacek: W sercu dziewiętnastowiecznego Krakowa. W: Rynek Główny 25. Dzieje jednego adresu. Red. Jacek Purchla. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, 2019, s. 69–94.

Rederowa Danuta: Studia nad wewnętrznymi dziejami Krakowa porozbiorowego (17961806). Zagadnienia urbanistyczne. „Rocznik Krakowski” 1957–1959, R. 34, s. 61–178.

Rederowa Danuta: Studia nad wewnętrznymi dziejami Krakowa porozbiorowego (17961806). Zagadnienia ustrojowe i ekonomiczno-społeczne. „Rocznik Krakowski” 1967, R. 36, s. 1–85.

Sierakowski Sebastian: Architektura obejmująca wszelki gatunek murowania i budowania. Kraków: w Drukarni Akademickiey, 1812.

Spyra Janusz: Śląsk Cieszyński w okresie 16531848. Dzieje Śląska Cieszyńskiego od zarania do czasów współczesnych t. 4. Red. Idzi Panic. Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2012.

Sroka Łukasz Tomasz: Sprawiedliwi chcą być doskonali. Z dziejów wolnomularstwa w Krakowie od XVIII wieku do współczesności. Biblioteka Krakowska nr 154. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 2010.

Stieglitz Christian Ludwig: Zeichnungen aus der schönen Baukunst. Leipzig (kilka wydań: Voss und Compagnie, 1798, Voss und Compagnie, 1800, Georg Voss, 1805).

Stoksik Janina Mirosława: Geometrzy małopolscy do końca XVIII wieku. Z dziejów geodezji i kartografii wielkoskalowej w Polsce. Kraków: Archiwum Narodowe w Krakowie, 2013.

Stoksik Janina Mirosława: Udział Akademii Krakowskiej w kształceniu geodetów w XVII i XVIII stuleciu. „Krakowski Rocznik Archiwalny” 1997, R. 3, s. 35–53.

Vojkovská Eva: Působení těšínského stavitele Josefa Drachného na Frýdecku. „Sborník Státního okresního archivu Frýdek-Místek” 2008, t. 9, s. 115–133.

Ziemierski Maciej: Skład osobowy Sądu Wyższego Prawa Magdeburskiego na Zamku Krakowskim w XVII–XVIII wieku. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2013.

Żeleńska-Chełkowska Anna: Inwentarz akt Senatu i władz nadrzędnych oraz Wydziałów Uniwersytetu Jagiellońskiego 1796–1849. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1962.

Żeleńska-Chełkowska Anna: Próby wprowadzenia nauk technicznych w Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1776–1833. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1966.

Żychiewicz Tadeusz: Architektura klasycystyczna Kazimierza i Stradomia w Krakowie. „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 1956, t. 1/4, s. 297–348.

Żychiewicz Tadeusz: Dom klasycystyczny przy ul. Józefa 21 na Kazimierzu w Krakowie. „Ochrona Zabytków” 1956, t. 9/4 (35), s. 235–241.

Wydawnictwa elektroniczne

Portal Przodkowie z Cieszyna. Poszukiwania genealogiczne na Śląsku Cieszyńskim, http://przodkowiezcieszyna.blogspot.com/ (odczyt: 29.03.2022).

Informacje

Informacje: Krakowski Rocznik Archiwalny, 2022, XXVIII, s. 135 - 159

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Jan Drachny, „artysta sztuki budowniczej”, Inspektor Budownictwa (1802–1816) i Budowniczy Miejski Wolnego Miasta Krakowa (1816–1822)

Angielski:

Jan Drachny, “artist of construction art”, Building Inspector (1802–1816) and Municipal Constructor of the Free Town of Krakow (1816–1822)

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-0776-7576

Kamila Follprecht
Archiwum Narodowe w Krakowie
ul. Rakowicka 22E, 31-510 Kraków, Polska
https://orcid.org/0000-0002-0776-7576 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Archiwum Narodowe w Krakowie
ul. Rakowicka 22E, 31-510 Kraków, Polska

Publikacja: 01.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Kamila Follprecht (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski