cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 2021
Konteksty Kultury, 2021, Tom 18 zeszyt 1, s. 107 - 129
https://doi.org/10.4467/23531991KK.21.008.13538Autorzy
W artykule zostają podjęte rozważania nad dokumentem osobistym w perspektywie etycznej. Przedmiotem analiz jest Dziennik Jana Józefa Szczepańskiego. Interpretacje są prowadzone głównie za pomocą rozpoznań Charlesa Taylora nad etyką i podmiotowością oraz przy użyciu badań Davida Parkera dotyczących etycznych interpretacji literatury autobiograficznej. Kluczowe dla wywodu są pojęcia między innymi „dobra konstytutywnego”, „silnych wartościowań”, „przestrzeni moralnej”, „jakościowych rozróżnień”, „ram pojęciowych”. W swoich rozważaniach staram się odpowiedzieć na pytanie, czy i jak dziennik, zwłaszcza Dziennik Szczepańskiego, może być aktem budowania tożsamości oraz konstytuowania podmiotowości oraz w jaki sposób artykułuje dobra konstytutywne i przybliża do moralnych źródeł. Próbuję również ukazać konieczność perspektywy etycznej w odniesieniu do badań nad literaturą (ze szczególnym uwzględnieniem literatury autobiograficznej) w „epoce świeckiej”.
Barbour J.D., The Conscience of the Autobiographer: Ethical and Religious Dimension of Autobiography, London 1992.
Barnat D., Między wiarąa niewiarą. Charles Taylor o kulturze świeckiej świata zachodniego, Toruń 2019.
Barnat D., Silne wartościowania i problem tożsamości ludzkiej, „Analiza i Egzystencja” 2013, nr 23.
Coetzee J.M., Wyznania i podwójne myśli: Tołstoj, Rousseau, Dostojewski [w:] tegoż, Punkty nawigacyjne. Eseje i wywiady, tłum. A. Skucińska, M. Król, Kraków 2011.
Conrad J., Przedmowa, tłum. A. Zagórska [w:] tegoż, Murzyn z załogi „Narcyza”: opowiadanie o Kasztelu, tłum. J. Lemański, Warszawa 1923.
Głąb A., Moralnośćjako uwaga. Słownik etyczny Iris Murdoch, „Logos i Ethos” 2013, nr 2.
Głąb A., Oceany Jana Józefa Szczepańskiego, „Znak” 2010, https://www.miesiecznik.znak.com.pl/6572010anna-glaboceany-jana-jozefa-szczepanskiego-2/, dostęp: 31.10.2020.
Gontarz B., Pisarz i historia. O twórczości Jana Józefa Szczepańskiego, Katowice 2001.
Gontarz B., Szczepański o swoim pokoleniu – rocznik 1920 [w:] Twórczośćl iteracka i filmowa Jana Józefa Szczepańskiego, red. S. Zabierowski, Katowice 1995.
Hadot P., Filozofia jako ćwiczenie duchowe, tłum. P. Domański, Warszawa 2003.
Herbert Z., Wiersze zebrane, red. R. Krynicki, Kraków 2008.
Jan Jozef Szczepański [w:] Encyklopedia Solidarności, oprac. K. Biernacki, http://www.encysol.pl/wiki/Jan_J%C3%B3zef_Szczepa%C5%84ski, dostęp: 2.11.2020.
Jarzyńska K., Literatura jako ćwiczenie duchowe. Dzieło Czesława Miłosza w perspektywie postsekularnej, Kraków 2018.
Jaspers K., Problem winy, tłum. J. Garewicz, „Etyka” 1979, nr 17.
Murdoch I., Prymat dobra, tłum. A. Pawelec, Kraków 1996.
Parker D., The Self in a Moral Space: Life Narrative and the Good, Ithaca 2007.
Ricoeur P., O sobie samym jako innym, tłum. B. Chełstowski, oprac. M. Kowalska, Warszawa 2003.
Rodak P., Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza w XX wieku, Warszawa 2011.
Różewicz, Wybór poezji, oprac. A. Skrendo, BN I nr 328, Wrocław 2016.
Samsel K., Conrad Stanisława Lema. Trudne powinowactwa z wyboru, „Rocznik Historii Filozofii Polskiej” 2015, t. 8.
Smith N.H., Charles Taylor: Meaning, Moral and Identity, Cambridge 2002.
Spiechowicz A., Oblicza milczenia. Postawa pisarska Jana Józefa Szczepańskiego i jego „Dziennik” w rzeczywistości zniewolenia (1945–1989), „Maska” 2019, nr 41: Milczenie – tabu – tajemnica.
Sulikowski A., Nie można świata zostawićw spokoju. O pisarstwie Jana Józefa Szczepańskiego, Lublin 1992.
Szczepański J.J., Buty i inne opowiadania, Kraków 1956.
Szczepański J.J., Dziennik, t. 1: 1945–1956, Kraków 2009.
Szczepański J.J., Dziennik, t. 2: 1957–1963, Kraków 2011.
Szczepański J.J., Dziennik, t. 3: 1964–1972, Kraków 2013.
Szczepański J.J., Dziennik, t. 4: 1973–1980, Kraków 2015.
Szczepański J.J., Dziennik, t. 5: 1981–1989, Kraków 2017.
Szczepański J.J., Dziennik, t. 6: 1990–2001, Kraków 2019.
Szczepański J.J., Polska jesień, Kraków 1955.
Szczepański J.J., Przed nieznanym trybunałem, Kraków 1980.
Taylor Ch., A Secular Age, Cambridge Mass. 2007.
Taylor Ch., Etyka autentyczności, tłum. A. Pawelec, Kraków 1996.
Taylor Ch., Samointerpretujące sięzwierzęta, tłum. A. Sierszulska [w:] Filozofia podmiotu. Fragmenty filozofii analitycznej, red. J. Górnicka-Kalinowska, Warszawa 2001.
Taylor Ch., Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, tłum. M. Gruszczyński i in., oprac. T. Gadacz, wstęp A. Bielik-Robson, Warszawa 2001.
Tischner Ł., Epifaniczna moc literatury. O badaniach Charlesa Taylora [w:] Literatura a religia – wyzwania epoki świeckiej, t. 1: Teorie i metody, red. Ł. Tischner, T. Garbol, Kraków 2020.
„Trzeba wierzyć, że życie cośznaczy”. Z Michałem Szczepańskim rozmawiają Anna Mateja i Anna Spiechowicz, „Konteksty Kultury” 2019, t. 16, z. 3.
Walczak D., Od zarządzania twórczościądo zarządzania własnym życiem. Wstęp do lektury „Dziennika 1962–1989” Sławomira Mrożka, „Teksty Drugie” 2018, nr 6.
Weil S., Myśli, wyb. A. Olędzka-Frybesowa, Warszawa 1985.
Werner A., Pisarza dziennik intymny, „dwutygodnik.com” 2009, nr 13, https://www.dwutygodnik.com/artykul/453-pisarza-dziennik-intymny.html, dostęp: 18.01.2019.
Werner A., Towarzysz powracającej nadziei. O „Dzienniku” Jana Józefa Szczepańskiego, „Magazyn Wyborczej” 2015, http://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,18110445,Towarzysz_powracajacej_nadziei_O_Dzienniku_Szczepanskiego.html, dostęp: 27.10.2020.
Werner A., Wysoko. Nie na palcach. O pisarstwie Jana Józefa Szczepańskiego, Kraków 2003.
Zawadzki A., Autor. Podmiot literacki [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2012.
Informacje: Konteksty Kultury, 2021, Tom 18 zeszyt 1, s. 107 - 129
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 2021
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 946
Liczba pobrań: 946