FAQ

Po co czytać Harolda Blooma i jak, czyli o kanoniczności krytyka

Data publikacji: 31.12.2020

Konteksty Kultury, 2020, Tom 17 zeszyt 4, s. 505 - 517

https://doi.org/10.4467/23531991KK.20.039.13258

Autorzy

Karina Jarzyńska
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0001-9568-4027 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Po co czytać Harolda Blooma i jak, czyli o kanoniczności krytyka

Abstrakt

W artykule analizie poddane zostają relacje pomiędzy koncepcją kanonu literackiego Harolda Blooma a statusem jego własnej twórczości krytycznej. Rożne tematy i style pisarstwa uprawianego przez autora Lęku przed wpływem zostały scharakteryzowane i ocenione pod kątem ich kanoniczności, rozumianej jako wartość estetyczna i społeczna. Według samego Blooma teksty kanoniczne oferują także wartość duchową, za pomocą takich narzędzi jak ironia i metafora, prowokując czytelników do poznawania własnej kondycji. Artykuł zdaje także sprawę z polskiej recepcji pism Blooma oraz porusza kwestię sposobu, w jaki literatura polska jest obecna w zaprojektowanym przez niego zachodnim kanonie. Jej słaba reprezentacja domaga się odpowiedzi krytyków, którzy mogliby zaproponować własną listę dzieł, według kryteriów podobnie mocnych jak te Bloomowskie, lecz przezwyciężających jego – niejednokrotnie kolonizatorski, patriarchalny i ekskluzywistyczny – wpływ.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Arbiszewska P., „Lęk przed wpływem” wobec „Wielkiej improwizacji”, „Słupskie Prace Filologiczne” 2010, t. 8.

Bayard P., Jak rozmawiać o książkach, których się nie czytało?, tłum. M. Kowalska, Warszawa 2008.

Bąk M., Twórczy lęk Słowackiego. Antagonizm wieszczów po latach, Katowice 2013.

Being Poland: A New History of Polish Literature and Culture, red. T. Trojanowska, J. Nizyńska, P. Czapliński, Toronto 2018.

Bielik-Robson A., Inna nowoczesność. Pytanie o współczesną formułę duchowości, Kraków 2000.

Bielik-Robson A., Na pustyni. Kryptoteologie późnej nowoczesności, Kraków 2009.

Bielik-Robson A., Podmiot jako akt woli. Harold Bloom i teoria dziedziczenia agonicznego, „Teksty Drugie” 1999, nr 1–2.

Bielik-Robson A., The Saving Lie: Harold Bloom and Deconstruction, Illinois 2011.

Bloom H., Jak czytać i po co, tłum. A. Kunicka, Warszawa 2019.

Bloom H., Księga J, tłum. B. Baran, Warszawa 2018.

Bloom H., Lęk przed wpływem. Teoria poezji, tłum. A. Bielik-Robson, M. Szuster, Kraków 2002.

Bloom H., Take Arms Against a Sea of Troubles: The Power of the Reader’s Mind over a Universe of Death, New Haven 2020.

Bloom H., Zachodni kanon. Książki i szkoła wieków, tłum. B. Baran, M. Szczubiałka, Warszawa 2019.

Błoński J., Bieguny poezji [w:] tegoż, Odmarsz, Kraków 1978.

Botton de A., Jak Proust może zmienić twoje życie, tłum. W. Sadkowski, Warszawa 2013.

Botton de A., Religia dla ateistów. Poradnik dla niewierzących, jak korzystać z religii, tłum. H. Pustuła-Lewicka, Warszawa 2013.

Bućko-Żmuda P., „Ocalony, bo z nim wieczne i boskie zdziwienie”. Epilog burzliwego romansu wieszczów w kontekście teorii wpływu Harolda Blooma, „Postscriptum Polonistyczne” 2011, nr 1.

Garbol T., Subtelniejsze języki refleksji nad relacją: literatura a religia. Meyer Howard Abrams, Harold Bloom i Geoffrey Hartman [w:] Literatura i religia – wyzwania epoki świeckiej, t. 1: Teorie i metody, red. Ł. Tischner, T. Garbol, Kraków 2020.

Harold Bloom Interview on Harry Potter, the Internet and More, 2000, https://www.youtube.com/watch?v=EVWiwd0P0c0&t=513s&ab_channel=ManufacturingIntellect, dostęp: 26.10.2020.

Hierarchie, kanony, wartości. Z A. Czerniawskim rozmawia P. Wilczek, „Opcje” 2001, nr 5.

Hniduk J., Co tam panie w Ameryce – o recepcji poezji Adama Zagajewskiego w Stanach Zjednoczonych, „Teksty Drugie” 2010, nr 3.

Kitliński T., Humanizm po antyhumanizmie. Myśl Marii Janion, Julii Kristevej, Marthy C. Nussbaum i Harolda Blooma, „Studia Etyczne i Estetyczne” 2003, t. 6.

Lipszyc A., Międzyludzie. Koncepcja podmiotowości w pismach Harolda Blooma z nieustającym odniesieniem do podmiotoburstwa, Kraków 2004.

Lista lektur obowiązkowych do matury z języka polskiego na poziomie podstawowym, https://cke.gov.pl/egzamin-maturalny/, dostęp 26.10.2020.

„Literatura na Świecie” 2003, nr 9–10.

Markowski M.P., Czarny nurt. Gombrowicz, świat, literatura, Kraków 2004.

Markowski M.P., Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy, Kraków 2007.

Potkański J., Parabazy wpływu. Iwaszkiewicz, Bloom, Lacan, Warszawa 2008.

Sandauer A., Poeci czterech pokoleń, Kraków 1977.

Sandauer A., Poeci trzech pokoleń, Warszawa 1955.

Światowa historia literatury polskiej, red. M. Popiel, T. Bilczewski, S. Bill, Kraków 2020.

The Sterling Professors of Yale: Evolution of a Species, „Yale News” 2011, https://yaledailynews.com/blog/2011/01/21/the-sterling-professors-of-yale-evolution-ofa-species/, dostęp: 5.10.2020.

Informacje

Informacje: Konteksty Kultury, 2020, Tom 17 zeszyt 4, s. 505 - 517

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Po co czytać Harolda Blooma i jak, czyli o kanoniczności krytyka
Angielski:

Reading Harold Bloom – What For and How? On Canonicality of the Critic

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-9568-4027

Karina Jarzyńska
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0001-9568-4027 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 31.12.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Karina Jarzyńska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski