FAQ

Dwie drogi starożytnej paidei

Data publikacji: 04.2013

Konteksty Kultury, 2013, Tom 10, Numer 1-2, s. 227 - 239

Autorzy

Anna Ślezińska
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Dwie drogi starożytnej paidei

Abstrakt

Zasadą greckiej kultury nie jest indywidualizm, ale humanizm sprowadzający się do wychowania w człowieku jego właściwego charakteru, prawdziwego człowieczeństwa. Humanizm taki określał ramy greckiej paidei, której punktem wyjścia nie jest jednostka, lecz człowiek jako idea, stojący ponad autonomią „ja” i ponad człowiekiem jako członkiem gromady. Doprowadzenie wychowania antycznego do dojrzałości i ostatecznej postaci tradycja zawdzięcza dwóm mistrzom – Platonowi i Isokratesowi. Nauczanie Platona zmierza do wychowania człowieka, względnie grupy uczniów zjednoczonych w Akademii, tworzących elitę niedostępną dla ogółu. Natomiast według Isokratesa celem nauczania było opanowanie słowa i sposobu wyrażania go, dlatego szczególny nacisk kładł na naukę retoryki, która wiązała się ściśle z etyką. Obaj wychowawcy przywiązywali wagę do indywidualnego kształcenia, w ich szkołach duże znaczenie mają relacje mistrz – uczeń. Jednak, pomimo owego indywidualizmu w kształceniu, ogólny pogląd na wychowanie, a co za tym idzie – na ideał, u Platona charakteryzuje się silnym elitaryzmem, u Isokratesa zaś –  egalitaryzmem. Tradycja wychowania greckiego, realizowanego przez Isokratesa, była kontynuowana na gruncie rzymskim, co znajduje wyraz przede wszystkim w pismach Cycerona.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Cyceron, O mówcy, tłum. B. Awianowicz, Kęty 2010.

Dugan J., Making a New Man, New York 2005.

Isocrates, Against the Sophists [w:] Isocrates, t. 2, Cambridge, Massachusets, London 1992.

Isocrates, Areopagiticus [w:] Isocrates,t. 2, Cambridge, Massachusets, London 1992.

Isocrates, Panathenaicus 30–32 [w:] Isocrates, t. 2, Cambridge, Massachusets, London 1992.

Isocrates, To Nicocles [w:] Isocrates,t. 1, Cambridge, Massachusets, London 1992.

Jaeger W., Paideia, tłum. M. Plezia, H. Bednarek, Warszawa 2001.

Kurdybacha Ł., Historia wychowania, t. 1, Warszawa 1965.

MacIntyre A., Czyja sprawiedliwość? Jaka racjonalność?, tłum. A. Chmielewski i in., oprac. A. Chmielewski, Warszawa 2007.

MacIntyre A., Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, tłum. A. Chmielewski, Warszawa 1996.

Marrou H.-I., Historia wychowania w starożytności, tłum. S. Łoś, Warszawa 1969.

Perelman Ch., Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, tłum. M. Chomicz, Warszawa 2004.

Platon, Fajdros [w:] tegoż, Dialogi, t. 2, tłum. W. Witwicki, Kęty 2005.

Platon, Gorgiasz [w:] Platon, Dialogi, t. 1, tłum. W. Witwicki, Kęty 2005.

Platon, Obrona Sokratesa [w:] tegoż, Dialogi, t. 1, tłum. W. Witwicki, Kęty 2005.

Platon, Państwo, tłum. W. Witwicki, Kęty 2009.

Plutarch, Lives of The Ten Orators,http://www.attalus.org/old/orators1.html#Isocrates.

Popper K.R., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie. Urok Platona, t. 1, tłum. H. Krahelska, Warszawa 1993.

Reale G., Myśl starożytna, tłum. I. Zieliński, Lublin 2003.

Informacje

Informacje: Konteksty Kultury, 2013, Tom 10, Numer 1-2, s. 227 - 239

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Dwie drogi starożytnej paidei

Publikacja: 04.2013

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Anna Ślezińska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 2769

Liczba pobrań: 3439