Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 20 zeszyt 4, 2023, s. 495 - 506
https://doi.org/10.4467/23531991KK.23.039.18842Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 20 zeszyt 1, 2023, s. 45 - 52
https://doi.org/10.4467/23531991KK.23.007.17910Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 20 zeszyt 1, 2023, s. 1 - 3
https://doi.org/10.4467/23531991KK.23.001.17904Łukasz Tischner
Wielogłos, Numer 4 (62) 2024, Early Access
Tekst jest polemiczną odpowiedzią na artykuł recenzyjny na temat książki Pau Freixy Terradasa Witoldo wyobrażony. Recepcja twórczości Witolda Gombrowicza w Argentynie i obraz pisarza w argentyńskim imaginarium kulturowym, który napisał Marian Bielecki. Tischner dowodzi, iż najważniejsze zarzuty stawiane Terradasowi nie mają uzasadnienia, i twierdzi, że książka Katalończyka pozostaje wiarygodnym i nieodzownym źródłem informacji na temat recepcji Gombrowicza w Argentynie.
Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 18 zeszyt 1, 2021, s. 1 - 3
https://doi.org/10.4467/23531991KK.21.001.13531Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 4, 2018, s. 421 - 424
Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 19 zeszyt 3, 2022, s. 351 - 352
https://doi.org/10.4467/23531991KK.22.026.16540Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 3, 2018, s. 269 - 270
https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.027.9898Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 12, Numer 4, 2015, s. 426 - 435
https://doi.org/10.4467/23531991KK.17.4777Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 155 - 157
Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 16 zeszyt 3, 2019, s. 297 - 298
https://doi.org/10.4467/23531991KK.19.029.11733Łukasz Tischner
Przekładaniec, Numer 41 – Wschód – Zachód. Translacje, 2020, s. 189 - 197
https://doi.org/10.4467/16891864PC.21.010.13592Translation as a Test of Assent: Stanisław Barańczak’s Poem Five Postcards from and to Emily Dickinson
Stanisław Barańczak is well known not only as a poet, but also as an extremely prolific translator who became famous for translating the works of Shakespeare and British and American poets. In the 1980s, just before and immediately after his forced political emigration to the United States, he extensively translated religious poets (e.g. ‘metaphysical poets’, Gerard Manley Hopkins, Emily Dickinson). This was a rather surprising choice, given the fact that Barańczak was an agnostic, distrustful of the world of religion. On the other hand, however, it was at that time that he introduced in his own poetry (“Atlantis”, “A Postcard from this World”) phrases testing the possibility of religious “real assent” (John Henry Newman’s term). It seems that for Barańczak translation of some poets becomes not only an opportunity to broaden the scope of the Polish language and improve his own technique, but also an attempt to “assent” to the religious vision of the world, which is evoked by the lyric of the poets he admired. The poem Five Postcards from and to Emily Dickinson seems to support such an interpretation. My analyses are inspired by scholars of Barańczak’s work, as well as by those who study literature and religion: Paul Ricoeur and Charles Taylor.
Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 19 zeszyt 3, 2022, s. 393 - 406
https://doi.org/10.4467/23531991KK.22.029.16543Solaris należy do kanonu gatunku fantastyki naukowej, a ściśle do jej wersji wykorzystującej motyw kontaktu z obcym. Choć ma już przeszło 60 lat, nie przestaje fascynować kolejnych pokoleń czytelników. Czy wynika to z faktu, że otacza ją nimb nowoczesności i postępu technologicznego? Problem podboju kosmosu i zgłębiania jego tajemnic wciąż należy do kategorii fantastyki naukowej, postrzeganej jako namysł nad scenariuszami przyszłości. Sprawa jest jednak bardziej złożona, bo powieść jest jednocześnie zanurzona w futurologii i „retro”. W tekście pojawiają się zaskakujące inspiracje, które karmiły wyobraźnię Lema – opowiadanie Stefana Grabińskiego Kochanka Szamoty oraz niektóre filozoficzne idee Arthura Schopenhauera. Wpływy te wydają się zaskakujące, ponieważ nie pasują do popularnego wizerunku Lema jako zwolennika naturalizmu filozoficznego i antyromantycznego „mózgowca”. Autor sugeruje, że Solaris odniosło sukces, ponieważ jest jednocześnie futurystyczne i dobrze zakorzenione w tradycji.
Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Special Issue (2018), 2018, s. 31 - 40
https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.022.9724Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Special Issue (2018), 2018, s. 1 - 2
https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.019.9721Łukasz Tischner
Wielogłos, Numer 2 (28) 2016, 2016, s. 145 - 154
https://doi.org/10.4467/2084395XWI.16.014.5904
The review discusses the book by Edyta Sołtys-Lewandowska O „ocalającej nieporządek rzeczy” polskiej poezji metafizycznej i religijnej drugiej połowy XX wieku i początków XXI wieku, which is aimed at describing contemporary Polish poetry in terms of its religious/metaphysical quests. Sołtys-Lewandowska distinguishes two types of poetry, namely, religious and metaphysical. The first type refers to the poems which depict a personal relationship with God; the second implies a premonition of an outer reality which transcends the limits of human cognition. Sołtys-Lewandowska interprets a variety of poems. She analyzes what she calls the “sacralization” and the “desacralization” effects, describes the figures of God (especially the figure of Father and Lord) and argues that contemporary Polish poetry may be interpreted as an expression of a “return of religion”. The reviewer appreciates the original idea of the book but criticizes the too broad scope of the project which results in very general conclusions. He also disagrees with some typological concepts which don’t seem to be really consistent and helpful.
Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Special Issue (2018), 2018, s. 61 - 68
https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.024.9726Łukasz Tischner
Konteksty Kultury, Tom 18 zeszyt 2, 2021, s. 291 - 296
https://doi.org/10.4467/23531991KK.21.020.13698Łukasz Tischner
Wielogłos, Numer 4 (34) 2017: Proza modernizmu, 2017, s. 63 - 81
https://doi.org/10.4467/2084395XWI.17.028.8535“Is it worth being a pure sceptic, without any admixture?” Secrets of Witold Gombrowicz’s Opętani
The article analyzes Witold Gombrowicz’s pre-war novel Opętani (Possesed). The novel was published under a pseudonym and Gombrowicz had professed to be its actual author just before he died. This long-term concealment provoked an argument about the nov- el’s artistic value. According to Maria Janion, the novel is a legitimate and important part of Gombrowicz’s writings, whereas Jerzy Jarzębski, the second major participant of the dispute, pointed out the flamboyant schematism of the text. The author of the article espouses Jarzębski’s viewpoint, although he believes Opętani to be a mediocre good book rather than a good bad book. The novelty of this interpretation lies in discovering an im- portant inspiration of Gombrowicz’s text: Julian Ochorowicz’s writings on mediumship. The author proves that Hińcz, one of the novel’s characters, was undoubtedly modeled on Ochorowicz. The author also states that Gombrowicz composed the plot of the novel under the influence of some accounts of Ochorowicz’s mediumistic experiments. The ar- ticle suggests that the poetics of popular fiction and gothic novel might hide some more sophisticated psychological meanings, but they are revoked by the schematism of Opętani to eventually come to the fore in Ślub (The Marriage) and Pornografia.