FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Przekład jako próba „przyświadczenia”. Wokół wiersza Stanisława Barańczaka Pięć pocztówek od i do Emily Dickinson

Data publikacji: 12.2020

Przekładaniec, 2020, Numer 41 – Wschód – Zachód. Translacje, s. 189 - 197

https://doi.org/10.4467/16891864PC.21.010.13592

Autorzy

Łukasz Tischner
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0001-8640-9648 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Przekład jako próba „przyświadczenia”. Wokół wiersza Stanisława Barańczaka Pięć pocztówek od i do Emily Dickinson

Abstrakt

Translation as a Test of Assent: Stanisław Barańczak’s Poem Five Postcards from and to Emily Dickinson

Stanisław Barańczak is well known not only as a poet, but also as an extremely prolific translator who became famous for translating the works of Shakespeare and British and American poets. In the 1980s, just before and immediately after his forced political emigration to the United States, he extensively translated religious poets (e.g. ‘metaphysical poets’, Gerard Manley Hopkins, Emily Dickinson). This was a rather surprising choice, given the fact that Barańczak was an agnostic, distrustful of the world of religion. On the other hand, however, it was at that time that he introduced in his own poetry (“Atlantis”, “A Postcard from this World”) phrases testing the possibility of religious “real assent” (John Henry Newman’s term). It seems that for Barańczak translation of some poets becomes not only an opportunity to broaden the scope of the Polish language and improve his own technique, but also an attempt to “assent” to the religious vision of the world, which is evoked by the lyric of the poets he admired. The poem Five Postcards from and to Emily Dickinson seems to support such an interpretation. My analyses are inspired by scholars of Barańczak’s work, as well as by those who study literature and religion: Paul Ricoeur and Charles Taylor.

Bibliografia

Barańczak S. 1990. Wstęp, w: E. Dickinson, 100 wierszy, wybór, wstęp i przekład S. Barańczak, Kraków: Arka, s. 5–22.

— 1993. Poezja musi być wieczną czujnością. Ze S. Barańczakiem rozmawia P. Wierzchosławski, w: K. Biedrzycki (red.), Zaufać nieufności. Osiem rozmów o sensie poezji, Kraków: Wydawnictwo m, s. 59–79.

— 1996a. Tablica z Macondo, w: S. Barańczak, Poezja i duch uogólnienia, Kraków: Znak. 

— 1996b. Zemsta ręki śmiertelnej, w: S. Barańczak, Poezja i duch uogólnienia, Kraków: Znak.

— 2013, Wiersze zebrane, Kraków: a5.

Jasper D. 2016, Literature and Theology as a Grammar of Assent, Farnham: Ashgate.

— 2020, Osłabianie teologii przez literaturę: David Jasper odpowiada na pytania Tomasza Garbola i Łukasza Tischnera, w: Ł. Tischner, T. Garbol (red.), Literatura a religia: wyzwania epoki świeckiej, t. 1: Teorie i metody, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 787–814.

Kaczorowska M. 2011, Przekład jako kontynuacja twórczości własnej. Na przykładzie wybranych translacji Stanisława Barańczaka z języka angielskiego, Kraków: Universitas.

Kandziora J. 2007, Ocalony w gmachu wiersza. O poezji Stanisława Barańczaka, Warszawa: IBL.

Kłos J. 2012, Pewność zdania a pewność osoby – czyli o strukturze przyświadczenia, „Przegląd Filozoficzny”, cz. I, R. 21, nr 2(82), s. 73–86.

Newman J.H. 1989, Logika wiary, przeł. P. Boharczyk, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.

Rabizo-Birek M. 1994, Traktat poetycki Stanisława Barańczaka. Stanisław Barańczak –„Pięć pocztówek od i do Emily Dickinson”, w: P. Żbikowski (red.), Wśród starych i nowych lektur szkolnych – zbiór analiz i interpretacji, Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, s. 211–228.

Rajewska E. 2007, Stanisław Barańczak – poeta i tłumacz, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Ricoeur P. 2011, Pomiędzy filozofią a teologią: nazywanie Boga, tłum. R. Grzywacz SJ, w: P. Ricoeur, Nazwać Boga, Kraków: WAM, s. 61–84.

Taylor Ch. 2007, A Secular Age, Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University Press.

Tischner Ł. 2020, Epifaniczna moc literatury: o badaniach Charlesa Taylora, w: Ł. Tischner, T. Garbol (red.), Literatura a religia: wyzwania epoki świeckiej, t. 1: Teorie i metody, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 19–55.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2020, Numer 41 – Wschód – Zachód. Translacje, s. 189 - 197

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Przekład jako próba „przyświadczenia”. Wokół wiersza Stanisława Barańczaka Pięć pocztówek od i do Emily Dickinson
Angielski:

Translation as a Test of Assent: Stanisław Barańczak’s Poem Five Postcards from and to Emily Dickinson

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-8640-9648

Łukasz Tischner
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0001-8640-9648 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 12.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Łukasz Tischner (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski