Człowiek pogranicza i nestor badań nad granicami – Zbigniew A. Kruszewski w Polsce i na emigracji
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTECzłowiek pogranicza i nestor badań nad granicami – Zbigniew A. Kruszewski w Polsce i na emigracji
Publication date: 12.2022
Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2022 (XLVIII), Vol. 3 (185), pp. 139 - 161
https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.22.026.16727Authors
Człowiek pogranicza i nestor badań nad granicami – Zbigniew A. Kruszewski w Polsce i na emigracji
W artykule poddano refleksji wieloaspektowość określenia człowiek pogranicza, a także definicje pojęcia tożsamość pogranicza. Analizy dokonano na podstawie przemyśleń, konstrukcji biograficznej i interpretacji historii konkretnego człowieka – prof. Zbigniewa A. Kruszewskim, który sam określa się mianem człowieka pogranicza i w środowisku naukowym uchodzi za nestora badań nad granicami.
Podstawę źródłową stanowi obszerny wywiad przeprowadzony metodą biograficzną, a punktem wyjścia jest pytanie: jakie granice przekraczał w swoim życiu Zbigniew A. Kruszewski? Odpowiedź na nie pozwoliła stworzyć długą listę zjawisk społecznych, które ściśle związane są z przekraczaniem granic i bywają częstym doświadczeniem ludzi pogranicza. Lista ta zawiera także zjawiska mniej oczywiste, które niekoniecznie wpisują się do kanonu przedstawionych definicji. W części drugiej przedstawiono, jakie owoce przyniosło naukowe i społecznie zaangażowanie Zbigniewa A. Kruszewskiego na rzecz badań nad granicami i propagowania wiedzy o pograniczach.
In this article I follow the question, what does it mean to be a borderlander and reflect about some definitions of borderland’s identity. The analysis is based on reflections, biographical constructions, and interpretations of the history by a particular man - prof. Zbigniew A. Kruszewski. He calls himself a borderlander and is considered the doyen of border studies in the scientific community. The source basis is an extensive interview conducted with him 2016 using the biographical method. The starting point for this article is the question: what kind of boundaries did Zbigniew A. Kruszewski cross in his life? For answering this question, I created a long list of social phenomena that are closely related to crossing borders and are often experienced by borderlanders. This list also includes less obvious phenomena that do not necessarily fit into the canon of the presented definitions. In the second part I present Zbigniew A. Kruszewski’s scientific and social commitments to borderland studies and his way of promoting the knowledge about borderlands.
Biegus Z., Biegus J., Polish Resettlement Camps in England and Wales, 1946–1969, Hockley 2013.
Bulletin of the Cross-Cultural Southwest Ethnic Study Center, University of Texas at El Paso.
Burrell K., Migrant memories, migrant lives: Polish national identity in Leicester since 1945, “Transactions of the Leicestershire Archaeological and Historical Society” 2002, nr 76, s. 59–77, tu 60. Por. http://www.le.ac.uk/lahs/ downloads/2002/burrell2002-3.pdf pogranicza [dostęp: 22.09.2022]
de la Garza R., Kruszewski Z.A., Arciniega T., Chicanos and Native Americans: The Territorial Minorities, New Jersey 1973.
Jordan Zbigniew, Oder-Neisse Line; A Study of Political, Economic and European significance of Poland’s Western Frontier, London 1952. Wydanie w jęz. polskim: Ebenda: Granica Polski na Odrze i Nysie Łużyckiej: znaczenie Ziem Zachodnich dla Polski, Londyn 1954.
Halicka Beata, Kulturowe oswajanie przestrzeni, w: Studia nad granicami i pograniczami. Leksykon pod redakcją naukową Elżbiety Opiłowskiej i in. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2020, s. 184–189. https://leksykon.granice.uni.wroc.pl/Artykuly/Kulturowe-oswajanie-przestrzeni [dostęp: 22.09.2022]
Halicka, Beata, Życie na pograniczach. Zbigniew Anthony Kruszewski. Biografia, Instytut Historii Nauki PAN, seria wydawnicza: FONTES RERUM AD HISTORIAM SCIENTIAE SPECTANTIUM, Vol. XXVII, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2019. Wydanie angielskie: Taż, Borderlands Biography. Z. Anthony Kruszewski in wartime Europe and postwar America, Brill/ Ferdinand Schönningh, Paderborn 2021.
Kaźmierska, Kaja, „Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne”, w: Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych, red. Renata Dopierała, Katarzyna Waniek, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016, s. 61–72.
Kruszewski Z.A., Hough R.L., Ornstein-Galicia J., Politics and Society in the Southwest: Ethnicity and Chicano Pluralism, Westview Press Bounder 1982.
Kurcz Zbigniew, Przedmiot socjologii pogranicza w świetle polskich doświadczeń, w: Zbigniew Kurcz (red.), Polskie pogranicza w procesie przemian, t. I, Wydawnictwo WSZiP, Wałbrzych 2008, s. 19–28.
Mata, Reyes, WWII resistance fighter-turned-professor talks borders, immigration, in: Las Crusas Sun News, Border Report, 28 styczeń 2022 https://eu.lcsun-news.com/story/news/local/new-mexico/2022/01/30/immigration-discussed-utep-professor-once-wwii-resistance-fighter/9255307002/ [dostęp: 22.09.2022]
Meinhof Urlike H., Introduction, in: Living (with) Borders. Identity discourses an East-West Borders in Europe, Hampshire 2002.
Mierzwiński Z., Generałowie II Rzeczypospolitej, Warszawa 1990.
Mostwin, Danuta, Trzecia wartość. Wykorzenienie i tożsamość, Lublin 1995, s. 126.
Paasi A., Territory, in: J. Agnew, K. Mitchell and G. Toal (eds.), A Companion to Political Geography, Blackwell Publishing, Oxford 2003, s. 109–122.
Park Robert E, Human migration and the marginal man, The American Journal of Sociology, 33(6)/ 1928, s. 881–893.
Payan Tony, Staudt Kathleen, Kruszewski Zbigniew A. (red.), Human Rights on the U.S.-Mexico Border, Tucson 2009.
Payan Tony, Staudt Kathleen, Kruszewski Zbigniew A. (red.), A War that Can’t Be Won: Binational Perspectives on the War on Drugs, Tucson 2013.
Perspektiven der Wirtschaftsentwicklung zwischen Polen und der EG angesichts der US-mexikanischen Erfahrungen bei der grenzüberschreitenden Zusammenarbeit, Friedrich-Ebert Stiftung, Warszawa 1992.
Sadowski Andrzej, Człowiek pogranicza, w: Studia nad granicami i pograniczami. Leksykon pod redakcją naukową Elżbiety Opiłowskiej i in. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2020, https://leksykon.granice.uni.wroc.pl/Artykuly/Czlowiek-pogranicza [dostęp: 22.09.2022]
Staudt Kathleen, Violence and Activism at the Border – Gender, Fear and Everyday Life in Ciu- dad Juárez, Austin 2008.
Sevastianov Sergei V., Laine Jussi P. and Krieev Anton A., Introduction to Border Studies. Vladivostok 2015.
Twardochleb Bogdan, Polska jest na niebezpiecznej drodze, „Przez granice”. Dodatek SPG Euroregionu Pomerania i „Kuriera Szczecińskiego”, lipiec 2016, s. 1–3.
Znaniecka-Łopata Helena, Polscy Amerykanie. Współzawodnictwo o pozycję społeczną w grupie etnicznej, Wrocław i in. 1986. Wydanie angielskie: Taż, Polish Americans. Status Competition in an Ethnic Community, New Jersey 1976.
Strony internetowe
https://absborderlands.org/meetings/world-conference/
Information: Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2022 (XLVIII), Vol. 3 (185), pp. 139 - 161
Article type: Original article
Titles:
Człowiek pogranicza i nestor badań nad granicami – Zbigniew A. Kruszewski w Polsce i na emigracji
Człowiek pogranicza i nestor badań nad granicami – Zbigniew A. Kruszewski w Polsce i na emigracji
Adam Mickiewicz University in Poznań, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Poland
Published at: 12.2022
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 457
Number of downloads: 333