FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Prasa – jego chleb powszedni. Walery Pisarek jako badacz języka prasy i kontynuacja jego dzieła

Data publikacji: 27.06.2019

Zeszyty Prasoznawcze, 2019, Tom 62, Numer 2 (238), s. 135 - 149

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.19.017.10542

Autorzy

Małgorzata Kita
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Bankowa 12, 40-007 Katowice
https://orcid.org/0000-0003-1456-634X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Prasa – jego chleb powszedni. Walery Pisarek jako badacz języka prasy i kontynuacja jego dzieła

Abstrakt

Artykuł wskazuje dokonania Walerego Pisarka, językoznawcy, prasoznawcy, komunikologa w zakresie badań nad językiem prasy. W szkicu przyjęto dwie perspektywy: wydobycie nowatorstwa problemowego i metodologicznego z uwzględnieniem kontekstu historycznego wybranych publikacji (opublikowanych w postaci książek) oraz wskazanie nośności pomysłów i propozycji uczonego. Kontynuacja tematów i metod wprowadzonych do nauki przez Walerego Pisarka dostrzegalna jest w wielu książkach i artykułach innych badaczy. Jego koncepcje stosuje się w sposób wierny pierwowzorowi, ale też są modyfikowane, dostosowywane do nowych realiów językowych i medialnych. Inspiracje dziełami W. Pisarka obserwuje się zwłaszcza w badaniach takich zagadnień, jak: struktura i forma tytułu, środki retoryczne w mediach, kultura języka w mediach, analiza zawartości mediów. Często przywoływane są także autorski podręcznik propedeutyczny do nauki o komunikowaniu i słownik terminologii medialnej redagowany przez Profesora.

Press – His Daily Bread. Walery Pisarek as a Researcher of Polish Press and Continuation of His Work

This article presents scientific achievements of Walery Pisarek, specialist on language, press, communication in the language of press. There are two perspectives presented in the article: bringing out problematic and methodological innovations considering historical context of selected publications (published as books) and presentation of the scientist’s propositions and bearing capacity. Continuation of themes and methods introduced into science by Walery Pisarek is visible in many books and articles of other researchers. His concepts are used in the way proposed in prototype, but also modified, adjusted to new language and media realties. Inspirations of Walery Pisarek’s works are observed especially in research on such issues ad: structure and form of the title, rhetoric in media, language culture in media, analysis of media content. Author’s textbook to teach communication and dictionary of media terminology edited by Professor are also commonly recalled.

Bibliografia

Badania nad tekstami prasowymi w Polsce i w Niemczech. Głos w tej dyskusji zabrali: prof. Maria Wojtak i prof. Heinz-Helmut Lüger [http://www.tdk.ur.edu.pl/pliki/BADANIA_PRASOZNAWCZE.pdf; 30.11.2018].

Bajerowa I. (2003). Zarys historii języka polskiego 1939–2000. Warszawa.

Bogołębska B. (2015). Retoryka, genologia i stylistyka tekstów literackich i dziennikarskich. Łódź.

Bogołębska B. (2018). Współczesne gatunki i style wobec tradycji retorycznej. Łódź.

Bogołębska B., Worsowicz M. (2016). Retoryka i jej zastosowania. Podręcznik dla studentów dziennikarstwa i innych kierunków humanistycznych. Łódź.

Cieślak R. (2009). Retoryka ciała w dyskursie publicznym. Toruń.

Cotteret J.-M. (2000). La magie du discours. Précis de rhétorique audiovisuelle. Paris.

Duszak A. (1998). Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa.

Furman W. (2006). Tytuł. W: W. Pisarek (red.). Słownik terminologii medialnej (s. 225). Kraków.

Gajda S. (1987). Społeczna determinacja nazw własnych tekstów (tytułów). Socjolingwistyka, t. 6, s. 82–95.

Goban-Klas T. (2011). Wartki nurt mediów: ku nowym formom społecznego życia informacji. Pisma z lat 2000–2011. Kraków.

Godzic W. (1982). Komunikowanie filmowe a retoryka. Katowice.

Grochala B. (2002). Intertekstualność w nagłówkach Gazety Wyborczej. W: K. Michalewski (red.). Tekst w mediach (s. 222–229). Łódź.

Jost W., Olmsted W. (2012). Retoryka i krytyka retoryczna, red. J.Z. Lichański, tłum. zbiorowe. Warszawa.

Kajtoch W. (2011). O Profesorze Walerym Pisarku. Język Polski, t. XCI, z. 2–3, s. 82–93.

Kajtoch W. (2011). W świecie tabloidowych nagłówków. Ich retoryka oraz tworzony przez nie obraz rzeczywistości. Oblicza Komunikacji, nr 4, s. 119–138.

Kaszewski K. (2018). Media o sobie. Językowe elementy autopromocyjne w przekazach informacyjnych prasy, radia i telewizji. Warszawa.

Kawka M. (2016). Językoznawcze oblicza prasoznawstwa. W: M. Kawka, R. Filas, P. Płaneta (red.). Zeszyty Prasoznawcze – analiza zawartości (1957–2012). Metody – tematy – autorzy (s. 191–214). Kraków.

Kawka M., Filas R., Płaneta P. (red.) (2016). Zeszyty Prasoznawcze – analiza zawartości (1957–2012). Metody – tematy – autorzy. Kraków.

Kita M. (2008). Medialna kariera błędu językowego. W: M. Kita, M. Czempka (red.). Błąd językowy w perspektywie komunikacyjnej (s. 39–62). Katowice.

Kita M. (2011). Recenzja dorobku Profesora Walerego Pisarka. W: K. Waśkowski (red.). Walery Pisarek. Doctor Honoris Causa Universitatis Silesiensis (s. 51–78). Katowice.

Kita M. (2013). Dyskurs prasowy. W: E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk (red.). Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej (s. 199–288). Kraków.

Kita M. (2016). Czy „społeczeństwo medialne” żyje w medialnej dobie językowej? W: B. Skowronek, E. Horyń, A. Walecka-Rynduch (red.). Język a media. Zjawiska językowe we współczesnych mediach (s. 25–37). Kraków.

Kita M., Loewe I. (red.) (2012). Język w mediach. Antologia. Katowice.

Kita M., Loewe I. (red.) (2016a). Język w internecie. Antologia. Katowice.

Kita M., Loewe I. (red.) (2016b). Język w telewizji. Antologia. Katowice.

Kita M., Loewe I. (red.) (2018). Język w radiu. Antologia. Katowice.

Kita M., Loewe I. (red.) (2019). Język w prasie. Antologia. Katowice.

Kita M., Ślawska M. (red.) (2012). Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną. T. 1. Stan wiedzy i postulaty badawcze. Katowice.

Kita M., Ślawska M. (red) (2013a). Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną. T. 2. Osobiste – prywatne – intymne w przestrzeni publicznej. Katowice.

Kita M., Ślawska M. (red.) (2013b). Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną. T. 3. Tożsamość dziennikarza. Katowice.

Kudra A. (2012). Pojęcie figury konceptualnej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 4(18), s. 217–221.

Kukieła E. (2010). O kulturze wypowiedzi w mediach. W: E. Pleszkun-Olejniczakowa, J. Bachura, M. Worsowicz (red.). O mediach i komunikowaniu. Skrypt dla studentów dziennikarstwa i komunikacji społecznej (s. 305–318). Łódź.

Lewiński P.H. (1999). Retoryka reklamy. Wrocław.

Lisowska-Magdziarz M. (2004). Analiza zawartości mediów. Przewodnik dla studentów, wersja 1.1. Kraków.

Marcjanik M. (red.) (2006). Retoryka codzienności: zwyczaje językowe współczesnych Polaków. Warszawa.

Maślanka J. (red.) (1976). Encyklopedia wiedzy o prasie. Wrocław.

Nita A., Wasilewski J. (2011). Instrukcja obsługi tekstów. Metody retoryki. Podręcznik akademicki. Gdańsk.

Pałuszyńska E. (2006). Nagłówki w Gazecie Wyborczej (ekspresywna leksyka, frazematyka, metaforyka). Łódź.

Pałuszyńska E. (2016). Zmiany w językowej formie nagłówków prasowych. Rozprawy Komisji Językowej ŁTN, t. LXII, s. 103–115.

Pamuła S. (1996). Metoda analizy zawartości prasy i jej zastosowanie w wybranych tygodnikach. Częstochowa.

Pietrzak M. (2005). Retoryka na co dzień: słownik zwrotów popularnych i często używanych. Warszawa.

Pisarek W. (1960). O metodzie badań nad językiem prasy. Zeszyty Prasoznawcze, nr 5–6, s. 110–115.

Pisarek W. (1966). Tytuł utworu swoistą nazwą własną. Zeszyty Naukowe WSP w Katowicach, z. 3, s. 67–81.

Pisarek W. (1967). Poznać prasę po nagłówkach! Nagłówek wypowiedzi prasowej w oświetleniu lingwistycznym. Kraków.

Pisarek W. (1970, wyd. 2., popr. i uzup. 1975, wyd. 3. 1988). Retoryka dziennikarska. Kraków.

Pisarek W. (1972). Frekwencja wyrazów w prasie. Wiadomości – komentarze – reportaże. Kraków.

Pisarek W. (1978a). Prasa – nasz chleb powszedni. Wrocław.

Pisarek W. (1978b). Słownik języka niby-polskiego, czyli błędy językowe w prasie. Wrocław.

Pisarek W. (1983). Analiza zawartości prasy. Kraków.

Pisarek W. (1985), wyd. 2. zmien. 2004). Słowa między ludźmi. Warszawa.

Pisarek W. (2002a). Nowa retoryka dziennikarska. Kraków.

Pisarek W. (2002b). Polskie słowa sztandarowe i ich publiczność. Kraków.

Pisarek W. (2007). O mediach i języku. Kraków.

Pisarek W. (2008a). Wstęp do nauki o komunikowaniu. Kraków.

Pisarek W. (2008b). Raport o stanie komunikacji społecznej w Polsce sierpień 1980 – 13 grudnia 1981. Kraków.

Pisarek W. (2016). Język mediów czy język w mediach? Język Polski, nr 92, s. 5–10.

Pisarek W. (red.) (2006). Słownik terminologii medialnej. Kraków.

Poulet B. (2011). Śmierć gazet i przyszłość informacji, przeł. O. Hedemann. Wołowiec.

Rozmowa na temat statusu mediolingwistyki z prof. Ewą Marthą Eckkrammer, prof. Martinem Luginbühlem i prof. Bogusławem Skowronkiem (2018). [http://www.tdk.ur.edu.pl/pliki/ROZMOWA_NA_TEMAT_STATUSU_MEDIOLINGWISTYKI.pdf; 30.11.2018].

Rusinek M., Załazińska A. (2007). Retoryka podręczna, czyli jak wnikliwie słuchać i przekonująco mówić. Kraków.

Rutkowski M. (2016). Medioonomastyka w ramach mediolingwistyki. Prace Językoznawcze 18/3, s. 171–180.

Skowronek B. (2013). Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków.

Skowronek B. (2014). Mediolingwistyka. Teoria. Metodologia. Idea. Postscriptum Polonistyczne, nr 2(14), s. 15–26.

Skowronek K., Rutkowski M. (2004). Media i nazwy. Z zagadnień onomastyki medialnej. Kraków.

Sobczak B.(red.) (2017). Powinowactwa retoryki. Poznań.

Sobczak B. (2018). Retoryka telewizji. Poznań.

Ślawska M. (2008). Tytuł – najmniejszy tekst prasowy. Rocznik Prasoznawczy, nr 2, s. 117–126.

Wasilewski J. (2006). Retoryka dominacji. Warszawa.

Wojtak M. (2004). Gatunki prasowe. Lublin.

Wojtak M. (2010). Głosy z teraźniejszości. O języku współczesnej prasy. Lublin.

Wojtak M. (2014). Językoznawca na medialnym polu badawczym. Stylistyka, nr 23, s. 163–178.

Worsowicz M. (2013). O duchu stosowności. Teoria retoryczna a współczesna praktyka medialna. Łódź.

Wójcicka M. (2006). Tytuł a stylowo-gatunkowe zróżnicowanie tekstu. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia. Sectio FF, vol. XXIV, s. 113–146.

Zbróg P. (2007). Najczęstsze przykłady naruszania normy językowej w prasie. W: Szpila G. (red.). Język polski XXI wieku: analizy, oceny, perspektywy (s. 327–336). Kraków.

Żydek-Bednarczuk U. (2005). Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tekstu. Kraków.

[http://universitas.com.pl/produkt/2351/Slownik-terminologii-medialnej].

Informacje

Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2019, Tom 62, Numer 2 (238), s. 135 - 149

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Prasa – jego chleb powszedni. Walery Pisarek jako badacz języka prasy i kontynuacja jego dzieła

Angielski:

Press – His Daily Bread. Walery Pisarek as a Researcher of Polish Press and Continuation of His Work

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-1456-634X

Małgorzata Kita
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Bankowa 12, 40-007 Katowice
https://orcid.org/0000-0003-1456-634X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Śląski w Katowicach, Bankowa 12, 40-007 Katowice

Publikacja: 27.06.2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Małgorzata Kita (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski