FAQ

Między „swoim” a „obcym”: figura pośrednika w powieściach „Świat Rocannona” Ursuli K. Le Guin i „Pan Lodowego Ogrodu” Jarosława Grzędowicza

Data publikacji: 19.05.2017

Wielogłos, 2016, Numer 4 (30) 2016, s. 47 - 67

https://doi.org/10.4467/2084395XWI.16.028.6856

Autorzy

Anita Całek
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Między „swoim” a „obcym”: figura pośrednika w powieściach „Świat Rocannona” Ursuli K. Le Guin i „Pan Lodowego Ogrodu” Jarosława Grzędowicza

Abstrakt

Between the “self” and the “other:” The figure of the middleman in Ursula K. Le Guin’s Rocannon’s World and Jarosław Grzędowicz’s The Lord of the Ice Garden

The article presents an analysis of Stephen Greenblatt’s figure of the middleman read through the lenses of Bernhard Waldenfels’s notion of “the third” and attributed to a comparative reading of two science fantasy novels: Ursula K. Le Guin’s Rocannon’s World, considered a hallmark of the genre, and Jarosław Grzędowicz’s tetralogy The Lord of the Ice Garden. In both these works the protagonist engages in the role of a middleman, which allows for pointing at specific similarities in the storytelling, creation of the two worlds, and a symbolic “gate” between them. Nevertheless, it is the identity created within the sphere of the intermundium that remains here the most prominent issue, as it belongs neither to the world abandoned by “the third,” nor to the one where “the third” finally finds him/herself.
 

Bibliografia

Benedyktowicz Z., Portrety „obcego”. Od stereotypu do symbolu, Kraków 2000.

Bernardo S.M., Murphy G.J., Ursula K. Le Guin: a critical companion, Westport 2006.

Cadden M., Ursula K. Le Guin Beyond Genre: Fiction for Children and Adults, New York 2005.

Całek A., „Pan Lodowego Ogrodu” Jarosława Grzędowicza, czyli o (nie)możliwości utopii (w druku).

Całek A., Retellingw literaturze fantasy: od renarracji do metafikcji (w druku).

Conversations with Ursula K. Le Guin, red. C. Freedman, Jackson 2008.

Czermińska M., „Punkt widzenia” jako kategoria antropologiczna i narracyjna w prozie niefikcjonalnej [w:] Opowiadanie w perspektywie badań porównawczych, red. Z. Mitosek, Kraków 2004.

Czerniak S., Założenia i historyczne aplikacje Bernharda Waldenfelsa fenomenologii obcego [w:] B. Waldenfels, Topografia obcego. Studia z fenomenologii obcego, przeł. J. Sidorek, Warszawa 2002.

Czyżewski K., Medea – obca/inna/swoja [w:] Warto zapytać o kulturę 3. Obcy, inny, swój, red.idem, Białystok–Sejny 2008.

Dąbrowski M., Swój/obcy/inny: Z problemów interferencji i komunikacji międzykulturowej, Izabelin 2001.

Greenblatt S., Pośrednik, przeł. K. Karpinowicz, M. Łukowska [w:] idem, Poetyka kulturowa. Pisma wybrane, red. i wstęp K. Kujawińska-Courtney, Kraków 2006.

Grzędowicz J., Pan Lodowego Ogrodu, t. I–IV, Lublin 2012.

Grzędowicz J., Winiarski J., Nie ma żadnej spuścizny po Lemie. Z Jarosławem Grzędowiczem rozmawia Jakub Winiarski, „Nowa Fantastyka” 2010, nr 8 (335), s. 12–13.

Kończak J., Tom trzeci, nieostatni (recenzja Pana Lodowego Ogrodu t. 3 Jarosława Grzędowicza), „Nowa Fantastyka” 2010, nr 1 (328), s. 69.

Kubica G., Wytyczanie granic między nauką a literaturą: proza etnograficzna [w:] Granice i pogranicza: państw, grup, dyskursów... Perspektywa antropologiczna i socjologiczna, red. G. Kubica, H. Rusek, Katowice 2013.

Le Guin U.K., Świat Rocannona, przeł. D. Górska, L. Jęczmyk, Katowice 2010 [wydanie najnowsze] U.K. Le Guin, Świat Rocannona, przeł. D. Górska, L. Jęczmyk [w:] Eadem, Sześć światów Hain, Warszawa 2015.

Maj K.M., Allotopie. Topografia światów fikcjonalnych, Kraków 2015.

Maj K.M., Ksenologia i ksenotopografia Bernharda Waldenfelsa wobec podstawowych założeń światotwórczych literatury fantastycznej (Orson Scott Card, Neil Gaiman, George R.R. Martin), „Hybris” 2014, nr 27, s. 72–94.

Maj K.M., Ksenotopografia fikcji w świetle późnej fenomenologii Bernharda Waldenfelsa, „Polisemia” 2012, nr 2 (9), http://www.polisemia.com.pl/numery-czasopisma/numer-2-2012-9/ksenotopografia-fikcji#_ftnref13 [dostęp: 10.01.2016].

Olkusz K., Portret fantastycznego żołnierza. O postaci i drodze wojownika w powieści Jarosława Grzędowicza Pan Lodowego Ogrodu [w:] Fantastyczność i cudowność: wokół źródeł fantasy, red. T. Ratajczak, B. Trocha, Zielona Góra 2009.

Olkusz K., Tajemnice nieludzkich bytów. Topos istnień niesamowitych na przykładzie utworów Jarosława Grzędowicza, Tadeusza Oszubskiego i Pawła Siedlara, „Orbis Linguarum” 2008, nr 33, s. 287–308.

Olkusz K., Olkusz W., Pisarz w krainie obrazów. O inspiracji malarstwem Hieronima Boscha w twórczości Jarosława Grzędowicza, „Zbliżenia Interkulturowe” 2008, nr 4, s. 40–46.

Prokop-Janiec E., Etniczność [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006.

Prokop-Janiec E., Etnopoetyka [w:] Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, red. T. Walas, R. Nycz, Kraków 2012.

Pustowaruk M., Od Tolkiena do Pratchetta. Potencjał rozwojowy fantasy jako konwencji literackiej, Wrocław 2009.

Schmeling M.,„Nie będziesz czynił żadnego obrazu…”. Obcość kulturowa jako dziedzina badań literaturoznawstwa porównawczego [w:] Narodowy i ponadnarodowy charakter literatury, red. M. Cieśla-Korytowska, Kraków 1996.

Schmeling M., Opowiadanie o konfrontacji: Inny w narracji współczesnej, przeł. T. Komendant [w:] Opowiadanie w perspektywie badań porównawczych, red. Z. Mitosek, Kraków 2004.

Szahaj A., Wielokulturowość: za i przeciw (kilka uwag) [w:] Studia nad wielokulturowością, red. D. Pietrzyk-Reeves, M. Kułakowska, Kraków 2010.

Trębicki G., Fantasy – ewolucja gatunku, Kraków 2007.

Waldenfels B., In Place of the Other, „Continental Philosophy Review” 2011, nr 44, s. 151–164.

Waldenfels B., Podstawowe motywy fenomenologii obcego, przeł. J. Sidorek, Warszawa 2009.

Waldenfels B., Topografia obcego. Studia z fenomenologii obcego, przeł. J. Sidorek, Warszawa 2002.

Wierucka A., Dobra Czarownica Zachodu. Wątki antropologiczne w twórczości Ursuli K. Le Guin, Łask 2008.

Wood S., Discovering Worlds: The Fiction of Ursula K. Le Guin [w:] Voices for the Future: Essays on Major Science Fiction Writers, red. T. Clareson, vol. 2, Bowling Green 1979.

 

Informacje

Informacje: Wielogłos, 2016, Numer 4 (30) 2016, s. 47 - 67

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Między „swoim” a „obcym”: figura pośrednika w powieściach „Świat Rocannona” Ursuli K. Le Guin i „Pan Lodowego Ogrodu” Jarosława Grzędowicza

Angielski:

Between the „Self” and the „Other”. The Figure of Middleman in Ursula K. Le Guin’s Rocannon’s World and Jarosław Grzędowicz’s The Lord of the Ice Garden

Autorzy

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 19.05.2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Anita Całek (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski