Wierzący, ale niepraktykujący. Neutralność ideologiczna jako alibi naukowości postpolitycznej politologii
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEWierzący, ale niepraktykujący. Neutralność ideologiczna jako alibi naukowości postpolitycznej politologii
Data publikacji: 06.04.2018
Teoria Polityki, 2018, Nr 2/2018, s. 85 - 104
https://doi.org/10.4467/25440845TP.18.005.8440Autorzy
Wierzący, ale niepraktykujący. Neutralność ideologiczna jako alibi naukowości postpolitycznej politologii
W artykule wskazuje się na pozorną neutralność aksjologiczną i ideologiczną współczesnej polskiej politologii. Poznanie teoretyczne w naukach społecznych osadzone jest w ideologicznej perspektywie różnych klas społecznych. Nauki o polityce, podobnie jak pozostałe nauki społeczne, pozostają zatem pod wpływem czynników „świadomościowych”, osadzonych w partykularnej, europejskiej kulturze. Pod względem treści nauki społeczne są mniej autonomiczne i suwerenne. Także nauka o polityce legitymizuje ład instytucjonalny, który utrwala władzę ponadnarodowych korporacji nad państwami, pracą, naturą i umysłami. Dlatego krytyczny politolog powinien się kierować racjonalnością ogólnospołeczną i planetarną w swoich analizach problemów i tendencji rozwojowych, które rodzi neoliberalna konfiguracja kapitalizmu bez granic.
Faithful but Not Practicing: Ideological Neutrality as an Alibi for Science in the Era of Post-Political Politology
Abstract: This article illustrates the presumed axiological and ideological neutrality of modern Polish politology. Theoretical cognition in social sciences is set in an ideological perspective of various social classes. Political science, similarly to other fields in the realm of social sciences, remains under the strict influence of the variables of awareness, strongly situated in European culture based on individualism. In terms of meaning, content and understanding, social sciences are autonomous to a significantly lesser extent. Political science seems to legitimize the current institutional order, which petrifies the power of multinational corporations over seemingly independent states, labor, the natural world and the individual, as well as the collective mind. This is precisely the reason, why a critical, non-partisan and autonomous scientist must be guided by a globally understood sense of rationality in his/her analysis of social problems and developmental tendencies proposed by the neoliberal configuration of “capitalism without borders”.
ideologia, poznanie teoretyczne, konflikt redystrybucyjny, ideologiczna funkcja nauki o polityce, politologia krytyczna, ogólnospołeczna i planetarna racjonalność ; ideology, theoretical cognition, conflict of redistribution, the ideological function of political science, critical politology, social and planetary rationality
Althusser, L. (2009). W imię Marksa, przeł. M. Herer. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Blok, Z. (2013). „Drogi poszukiwania tożsamości nauki o polityce”. Przegląd Polityczny, 4.
Bugaj, R. (2014). „«Wyższe podatki dla bogatych są konieczne». Z Ryszardem Bugajem rozmawia P. Skwirowski. Gazeta Wyborcza, 10–11.05.2014.
Czapnik, S. (2014). Władza, media i pieniądze. Amerykańska ekonomia polityczna komunikowania. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Dowbor, L. (2016). „Przechwytywanie władzy przez system korporacyjny”. Le Monde diplomatique – edycja polska, 9 (127).
Dowbor, L. (2017). Co to za gra? Nowe podejścia do ekonomii. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Fücks, R. (2016). Zielona rewolucja, przeł. Ś.F. Nowicki. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Galbraith, J.K. (2005). Gospodarka niewinnego oszustwa. Prawda naszych czasów, przeł. G. Łuczkiewicz. Warszawa: MT Biznes.
Glattfelder, J.B. (b.d.). The Network of Global Corporate Control – Revised, www.bit.ly/pWsIEs (dostęp: 21.11.2016).
Göle, N. (2016). Muzułmanie w Europie. Dzisiejsze kontrowersje wokół islamu, przeł. M. Ochab. Kraków: Karakter.
Hobson, J.K. (2007). „Deconstructing the Etnocentric Clash of Civilisations: De-Westernising the West by Acknowledging the Dialog of Civilisations”. W: M. Hall, Ph.T. Jackson. Civilisations and International Relations Theory. New York–Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Ingham, G. (2011). Kapitalizm, przeł. S. Królak, K. Sosnowska. Warszawa: Sic!
Jackson, T. (2015). Dobrobyt bez wzrostu. Ekonomia dla planety o ograniczonych możliwościach, przeł. M. Polakowski. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Kaczmarek, B. (2003). „Polityka jako proces organizacji życia społecznego”. W: B. Kaczmarek (red.). Metafory polityki, t. 2. Warszawa: Elipsa.
Karpiński, R. (1991). Świadomość potoczna jako kategoria świadomości społecznej. Próba eksplikacji krytycznej. Katowice: Akademia Nauk Społecznych.
Karwat, M. (2012). O karykaturze polityki. Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza.
Klementewicz, T. (2015). Stawka większa niż rynek. U źródeł stagnacji kapitalizmu bez granic. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Kozyr-Kowalski, S. (1998). Struktura gospodarcza i formacja społeczeństwa. Warszawa: Książka i Wiedza.
Krauz-Mozer, B., Ścigaj, P. (2013). „Sklep z podróbkami? Podejścia badawcze i metodologie w nauce o polityce”. W: B. Krauz-Mozer, P. Ścigaj (red.). Podejścia badawcze i metodologie w nauce o polityce. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Kurowicki, J. (2013). Figury i maski w praktykach ideologicznych. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Laska, A (red). (2013). Marksowskie inspiracje w badaniach polityki. Warszawa: Difin.
Lazonick, W. (2013). „The Financialization of the U.S. Corporation: What Has Been Lost, and How It Can Be Regained”. Seattle University School of Law, 36 (2), s. 857–909.
Lewandowski, E. (2007). „Konfrontacje cywilizacyjne”, Dziś, 1.
Łagowski, B. (2014a). „Wielka księga”. Przegląd, 19–25 maja 2014.
Łagowski, B. (2014b). „Strefa partyjna”. Przegląd, 1–7 grudnia 2014.
Mencwel, A. (2006). Wyobraźnia antropologiczna. Próby i studia. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Młyńczyk, Ł. (2013). „Politolog w «sporze» z metodą. Quasi-badacz a quasi-ekspert”. Atheneum. Polskie Studia Politologiczne, 39.
Mokrzycki, E. (1984). Kryzys i schizma. Antyscjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej, t. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Nowak, L. (1998). „O ukrytej jedności nauk społecznych i nauk przyrodniczych”. Nauka, 1.
Nowicki, F. (2016). „Idea demokracji a rzeczywistość. Tezy o ideologii europejskiego uniwersalizmu”. Studia Politologiczne, 41, s. 62–67.
O’Neil, C. (2017). Broń matematycznej zagłady. Jak algorytmy zwiększają nierówności i zagrażają demokracji, przeł. M.Z. Zieliński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ollman, B. (2000). „What is Political Science? What Should it Be?”. New Political Science, 22 (4).
Opara, S. (2009). Tyrania złudzeń. Studia z filozofii polityki. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
Ost, D. (2007). Klęska „Solidarności”. Gniew i polityka w postkomunistycznej Europie, przeł. H. Jankowska. Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza.
Pierzchalski, F. (2013). Morfogeneza przywództwa politycznego. Pomiędzy strukturą a podmiotowością sprawczą. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Popkiewicz, M. (2015). Rewolucja energetyczna. Ale po co? Katowice: Wydawnictwo Sonia Draga.
Saratoga HC Benchmarking 2012. Wyniki analizy. (2012). Warszawa: Pricewaterhouse-Coopers.
Singer, P. (2006). Jeden świat. Etyka globalizacji, przeł. C. Cieśliński. Warszawa: Książka i Wiedza.
Soin, M. (2017). Kryzys filozofii i zadanie krytycznego myślenia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Streeck, W. (2014). Buying Time: The Delayed Crisis of Democratic Capitalism. London: Verso.
Streeck, W. (2016). How Will Capitalism End? London–New York: Verso.
Szahaj, A. (2014). Kapitalizm drobnego druku. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Szahaj, A. (2015). Inny kapitalizm jest możliwy. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Sześciło, D. (2015). Samoobsługowe państwo dobrobytu. Czy obywatelska koprodukcja uratuje usługi publiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Tuchańska, B. (2012). Dlaczego prawda? Prawda jako wartość w sztuce, nauce i codzienności. Warszawa: Poltext.
Walicki, A. (2013). Od projektu komunistycznego do neoliberalnej utopii. Kraków: Universitas. Woś, R. (2014). Dziecięca choroba liberalizmu. Warszawa: Studio Emka.
Informacje: Teoria Polityki, 2018, Nr 2/2018, s. 85 - 104
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Wierzący, ale niepraktykujący. Neutralność ideologiczna jako alibi naukowości postpolitycznej politologii
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
Publikacja: 06.04.2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1996
Liczba pobrań: 1108