FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Teoria Polityki

Opis

TEORIA POLITYKI jest międzynarodowym czasopismem naukowym poświęconym zagadnieniem teorii polityki i metodologii nauki o polityce. Zakres zainteresowań czasopisma obejmuje szeroko rozumianą refleksję teoretyczną nad polityką, prowadzoną według wszystkich paradygmatów nauk społecznych oraz podejść badawczych nauki o polityce. Podstawowym celem pisma jest rozwijanie refleksji teoretycznej nad polityką, integrowanie środowiska teoretyków polityki oraz włączanie polskiej refleksji nad polityką w obieg międzynarodowy. W tym celu czasopismo udostępnia swoje łamy najwybitniejszym polskim i zagranicznym teoretykom polityki.

ISSN: 2543-7046

eISSN: 2544-0845

Punkty MNiSW: 40

UIC ID: 498513

DOI: 10.4467/25440845TP

Redakcja

Redaktor naczelny:
Piotr Borowiec

Orcid

Sekretarz redakcji:
Małgorzata Kułakowska

Orcid

Magdalena Kozub-Karkut

Afiliacja

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Zawartość czasopisma

zobacz wszystkie wydania Następne

Nr 9/2024

Redaktor naczelny: Piotr Borowiec

Zastępca redaktora naczelnego:

Sekretarz redakcji: Małgorzata Kułakowska, Magdalena Kozub-Karkut

Publikacja finansowana przez: Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Zielonogórski.

Zawartość numeru

Magdalena Mikołajczyk, Filip Pierzchalski

Teoria Polityki, Nr 9/2024, Early View 2024

Czytaj więcej Następne

Epistemologiczne rekonfiguracje

Filip Pierzchalski, Mariangela D’Ambrosio

Teoria Polityki, Nr 9/2024, Early View 2024

Czytaj więcej Następne

Edyta B. Pietrzak

Teoria Polityki, Nr 9/2024, Early View 2024

Nowe materializmy to niejednorodny i dynamiczny nurt filozoficzny oraz ruch teoretyczny przywracający zainteresowanie materialnością. Powstał w obrębie humanistyki nieantropocentrycznej, spowodowany poczuciem wyczerpania się tradycyjnego sposobu myślenia o świecie. Choć jego źródeł szukać możemy u Barucha Spinozy i Gillesa Deleuzea, to sam termin pojawił się pod koniec lat 90. XX wieku w tekstach Rosi Braidotti i Manuela DeLandy, a do jego głównych przedstawicielek zaliczyć możemy Karen Barad, Elizabeth Grosz, Donnę Haraway czy Jane Bennett. Nowe materializmy wyłaniają się z dialogu teorii feministycznych i nauk ścisłych i koncentrują się na życiu i działaniu materii oraz wytwarzaniu przez nią znaczenia. Pytają o ontologiczne podstawy rzeczywistości społecznej i politycznej. Odrzucają̨ antropocentryzm i androcentryzm, za punkt wyjścia przyjmując relacje bytów ludzkich i nie-ludzkich, naturalnych i technologicznych, organicznych i syntetycznych, materii i języka. Tym samym budzą tyleż zainteresowania, co i kontrowersji. W artykule podjęte są kwestie związane z politycznym znaczeniem nowych materializmów. Przedstawione są polityczne konteksty ucieleśnienia teorii i filozofii oraz nowe ścieżki interpretacyjne, wytyczone przez nie dla polityki.

Czytaj więcej Następne

Agnieszka Hensoldt

Teoria Polityki, Nr 9/2024, Early View 2024

Punktem wyjścia dla moich rozważań jest ukonstytuowana we wrześniu 2016 sieć FADA (Feminism(s) and Degrowth Alliance). Sojusz ruchu dewzrostowego z nurtami feministycznymi analizowany jest od obu stron: feministycznej i dewzrostowej. Artykuł podzielony jest na cztery części. W pierwszej przyglądam się obecności idei feministycznych w myśli dewzrostowej. W drugiej części sprawdzam, jakie idee dewzrostowe mają feministyczną genezę, ewentualnie zostały przez któryś z nurtów feminizmu zaakceptowane. Trzecia część poświęcona jest odpowiedzi na pytanie o ideową bliskość krytyki ekofeministycznej i feministyczno-ekonomicznej oraz dewzrostowej. Część czwarta dotyczy polskiej sceny feministycznej. W krótkiej analizie zastanawiam się, czy sojusz idei dewzrostowych z (niektórymi) nurtami feministycznymi jest widoczny także w polskim życiu społecznym i politycznym.

Czytaj więcej Następne

Paweł Ścigaj

Teoria Polityki, Nr 9/2024, Early View 2024

O ile przemoc wobec kobiet i jej ideologiczne uzasadnienia istnieją od zawsze, utrwalając i reprodukując wiekowe nierówności płci, o tyle w ostatnich dziesięcioleciach pojawiło się nowe zjawisko w postaci organizacji mężczyzn, które domagają się reakcji na to, co postrzegają jako erozję statusu mężczyzn i ich rosnącą dyskryminację. Ruchy te mają rożne cele i promują rożne narzędzia wpływu, począwszy od perswazji i argumentacji na rzecz praw mężczyzn, aż po akceptację, a nawet wezwania do przemocy wobec kobiet i niektórych mężczyzn. Artykuł ten przedstawia podstawowe idee oraz główne grupy składające się na manosferę” – rozdrobniony i wewnętrznie zróżnicowany zbiór społeczności internetowych komunikujących się głownie na forach oraz czatach, dyskutujących kwestie tożsamości współczesnych mężczyzn i ich praw w odniesieniu do wyobrażeń na temat pozycji i zachowań współczesnych kobiet.

Czytaj więcej Następne

Magdalena Ozimek-Hanslik

Teoria Polityki, Nr 9/2024, Early View 2024

Celem artykułu jest przyjrzenie się refleksji feministycznej w tym wariancie, który wiąże się z klasą społeczną jako istotnym czynnikiem analitycznym w badaniach pozycji społecznej kobiety. Jako ważne kwestie w tym kontekście rozpoznaję: sprzeczności klasowe w ruchu feministycznym i teorii oraz poznawczy potencjał ich konceptualizacji. Ważnym uzupełnieniem są doświadczenia kobiet z klasy ludowej w kontekście społeczno-ekonomicznym, porządku klasowego. W tym świetle diagnozy feministyczne oferują ciekawe rozpoznanie zjawisk i procesów politycznych. Celem niniejszych rozważań jest ukazanie komplementarnego przepływu pomiędzy teorią polityki a feminizmem oraz wzmocnienie heurystycznego potencjału tych przepływów. Pozwalają one bowiem na eksplorację sprzeczności i napięć w feminizmie oraz uznanie markera płci jako istotnego w kształtowaniu zjawisk i procesów politycznych, a także dostarczają przykłady z doświadczeń kobiecych.

Czytaj więcej Następne

Mateusz Kufliński

Teoria Polityki, Nr 9/2024, Early View 2024

Eleanor Burke Leacock była amerykańską feministką i antropolożką marksistowską, która broniła hipotezy komunizmu pierwotnego Lewisa H. Morgana. W tym celu, prowadząc badania, Leacock, zainspirowana przede wszystkim Pochodzeniem rodziny, własności prywatnej i państwa Engelsa, potwierdziła swoją hipotezę, że patriarchat nie ma nic wspólnego z naturą ludzką, ale stanowi konsekwencję zmian w ramach stosunków produkcji. Obierając tę konstatację jako punkt wyjścia, antropolożka zaproponowała intersekcjonalny program feministyczny w tradycji marksistowskiej. Artykuł jest próbą rekonstrukcji: 1) stanowiska Leacock wobec genezy patriarchatu i jego związków z kapitalistycznym sposobem produkcji oraz 2) diagnozy oraz propozycji społecznej zmiany; a także uchwycenia występującej między nimi relacji, relacji między historią i aktualnością.

Czytaj więcej Następne

Piotr Sieńko

Teoria Polityki, Nr 9/2024, Early View 2024

Nadrzędnym celem niniejszego artykułu jest analiza tekstów autorstwa wybranych współczesnych polskich artystek. Utwory, które poddaję interpretacjom, charakteryzują się emancypacyjnym wydźwiękiem. Ich autorkami są kobiety, które w swojej twórczości zainteresowały się sytuacją kobiet w społeczeństwie. Założyłem, że zaproponowane teksty odwołują się do polityki, np. poprzez namysł nad systemem patriarchalnym. Autorki przywołują w nich także bieżące wydarzenia społeczno-polityczne. Dlatego przedstawione analizy cechuje także to, że teksty autorstwa współczesnych polskich artystek umieściłem w konkretnej przestrzeni. W związku z tym artykuł rozpoczyna się od objaśnienia pojęcia polityczności oraz opisu wyboru metodologii, którą, ze względu na podjęty materiał, jest krytyka feministyczna. Kolejne części artykułu to omówienia wybranych tekstów autorstwa współczesnych polskich artystek, których główny wątek twórczości stanowi emancypacja kobiet; są to Żelazne Waginy i Gang Śródmieście. Wartością dodaną artykułu jest to, że wymienione autorki realizują swoje projekty w rożnych gatunkach muzycznych, co także zauważono w niniejszym tekście.

Czytaj więcej Następne