IE *-kʷe ‘and; if’ in Slavic languages
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEIE *-kʷe ‘and; if’ in Slavic languages
Data publikacji: 23.05.2024
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2024, Volume 141, Issue 2, s. 103 - 115
https://doi.org/10.4467/20834624SL.24.007.19669Autorzy
IE *-kʷe ‘and; if’ in Slavic languages
The article examines the origin and functional development of the Slavic conjunction ače ‘if; although’ (OPol. acz). The marker of the protasis in conditional clauses was the enclitic *-če, which continues the function of IE *-kʷe ‘and; if’. Thus, Sl. *-če ‘if’ is an archaism and may be compared with corresponding forms in Indo- ranian, Hittite, and Latin. The concessive ače ‘although’ evolved from conditional concessive clauses. The proposed interpretation also sheds light on the genesis of OCz. leč ‘if only’.
ALEW = Hock W. et al. 2015. Altlitauisches etymologisches Wörterbuch. [3 volumes]. Hamburg: Baar.
Baetke W. 2006. Wörterbuch zur altnordischen Prosaliteratur (digital). Vollständiges Faksimile der 1. Auflage (Berlin 1965–1968) zusammen mit Titelei und beiden Vorwörtern der zweiten, durchgesehenen Auflage (Darmstadt 1976) samt Korrekturen, erweitert um einen alphabetischen Stichwortindex aller im Wörterbuch verzeichneten altnordischen Wörter mit Flexionsund Wortklassenangaben. Greifswald: Akademie Verlag.
Dunkel, G.E. 2014. Lexikon der indogermanischen Partikeln und Pronominalstamme. Teil 1: Einleitung, Terminologie, Lautgesetze, Bibliographie. Teil 2: Lexikon. Heidelberg: Universitätsverlag Winter.
Eichner H. 1971. Urindogermanisch -kwe ‘wenn’ im Hethitischen. – Münchener Studien zur Sprachwissenschaft 29: 27–46.
Endzelin J. 1922. Lettische Grammatik. Riga: Komissionsverlag A. Gulbis.
ESSJa = Trubačev O.N. (ed.). 1974–. Ėtimologičeskij slovar’ slavjanskich jazykov. Moskva: Nauka.
EWA = Mayrhofer M. 1992–2001. Etymologisches Wörterbuch des Altindoarichen. [3 volumes]. Heidelberg: Verlag C. Winter.
Gebauer J. 1970. Slovník staročeský. Druhé, nezměněné vydání. Praha: Academia. [available at: https://vokabular.ujc.cas.cz/informace.aspx?t=GbSlov&o=slovniky, accessed: 2 February 2024]
Girdenis A. 1979. Dėl nelūpinių sprogstamųjų priebalsių “maišymo” pietinėse lietuvių šnektose. Baltistica 15.1: 23–30.
Haiman J. 1978. Conditionals are topics. – Language 54: 564–589.
Haiman J. 1986. Constraints on the form and meaning of the protasis. – Traugott E.C., ter
Meulen A., Snitzer Reilly J., Ferguson Ch.A. (eds.). On conditionals. Cambridge: Cambridge University Press: 215–227.
Harris C.A., Campbell L. 1995. Historical syntax in cross-linguistic perspective. Cambridge: Cambridge University Press.
Haspelmath M., König E. 1998: Concessive conditionals in the languages of Europe. – van der Auwera J. (ed.). Adverbial constructions in the languages of Europe. Berlin, New York: Mouton de Gruyter: 563–640.
Holvoet A. 2005. Nochmals zur Verallgemeinerung des o-Vokalismus in der thematischen Konjugation des Baltischen. – Indogermanische Forschungen 110: 267–272.
Ickler N. 1977. Topicalization and relativization in Old Russian. – Proceedings of the 3rd Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society: 656–669.
Klein J.S., Condon N.L. 1993. Gothic -(u)h: A synchronic and comparative study. – Transactions of the Philological Society 91.1: 1–62.
Klemensiewicz Z. 1965. Składnia. – Klemensiewicz Z., Lehr-Spławiński T., Urbańczyk S. Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe: 393–508.
König E. 1985. On the history of concessive connectives in English. Diachronic and synchronic evidence. – Lingua 66: 1–19.
König E. 1986. Conditionals, concesive conditionals and concessives: Areas of contrast, overlap and neutralization. – Traugott E.C., ter Meulen A., Snitzer Reilly J., Fergusson Ch.A. (eds.). On conditionals. Cambridge: Cambridge University Press: 220–246.
König E., Siemund P. 2000. Causal and concessive clauses: Formal and semantic relations. – Couper-Kuhlen E., Kortmann B. (eds.). Cause – Condition – Concession – Contrast. Cognitive and discourse perspectives. Berlin, New York: Mouton de Gruyter: 341–360.
Kuryłowicz J. 1957/1987. O jedności językowej bałtosłowiańskiej. – Biuletyn PTJ 16: 71–113. [Here cited after: Kuryłowicz J. 1987. Studia językoznawcze. Wybór prac opublikowanych w języku polskim. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe: 355–397.
Malchukov A.L. 2004. Towards a semantic typology of adversative and contrast marking. – Journal of Semantics 21: 177–198.
MEC: Middle English compendium [available at: https://quod.lib.umich.edu/m/middle-english-dictionary/dictionary, accessed: 2 February 2024].
Meillet A. 1902. Études sur l’étymologie & le vocabulaire du vieux Slave. Paris: Librairie Émile Bouillon.
Meillet A., Vaillant A. 1965. Le slave commun. Paris: Honoré Champion.
Ostrowski N. 2010. Latvian jeb ‘or’ – from conditional to disjunctive conjunction. – Nau N., Ostrowski N. (eds.). Particles and connectives in Baltic. Vilnius: Vilniaus universitetas, Asociacija „Academia Salensis“: 135–150.
Ostrowski N. 2017. “Natural coordination” and the origin of the Lithuanian conjunction beĩ ‘and’, with comments on Old Prussian-Lithuanian language contact. – Baltistica 52.1: 47–64.
Otrębski J. 1958. Gramatyka języka litewskiego. Tom 1: Wiadomości wstępne. Nauka o głoskach. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Snoj M. 2015. Slovenski etimološki slovar. Ljubljana: Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša.
SP: Słownik prasłowiański. [vol. 1]. 1974. Sławski F. (ed.). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Sreznevsky I. 1893. Materials for a dictionary of Ancient Russian per written records. Vol. 1: A–K. Sankt Petersburg: Akademiia Nauk.
SStp: Słownik staropolski. 1953–1987. [vol. 1–9]. Urbańczyk S. (ed.). Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. 1988–2002. [vol. 10–11]. Kraków: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk.
Sweetser E. 1990. From etymology to pragmatics: Metaphorical and cultural aspects of semantic structure. Cambridge: Cambridge University Press.
Traugott E.C. 1985. Conditional markers. – Haiman J. (ed.). Iconicity in syntax. Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins: 289–307.
Vermeer W. 2014. Early Slavic dialect differences involving the consonant system. – Studies in Slavic and General Linguistics 40: 181–228.
Viti C. 2006. And in the Early Indo-European languages. – Archivio Glottologico Italiano XCI.2: 129–165.
Wackernagel J. 1942/1955. Indogermanisch *-que als alte nebensatzeinleitende Konjunktion. KZ 67, 1–5. [Here cited after: Wackernagel J. 1955. Kleine Schriften. [vol. 1]. Göttingen: Kommissionsverlag Vandenhoeck und Ruprecht: 257–261].
Watkins C. 1985/1994. Indo-European *-kwe ‘and’ in Hittite. – Ölberg H. M., Schmidt G. (eds.). Sprachwissenschaftliche Forschungen. Festschrift fūr Johann Knobloch. Innsbruck: Institut fūr Sprachwissenschaft: 491–497. [Here cited after: Watkins C. 1994. Selected Writings. Vol. 1: Language and Linguistics. ed. by L. Oliver. Innsbruck: Innsbrucker Beiträge zur Sprachwissenschaft: 200–206.]
Wälchli B. 2005. Co-compounds and natural coordination. Oxford: Oxford University Press.
West M.L. 2011. Old Avestan syntax and stylistics. With an edition of the texts. Berlin: De Gruyter.
Informacje: Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2024, Volume 141, Issue 2, s. 103 - 115
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Polska
Publikacja: 23.05.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 177
Liczba pobrań: 104