FAQ

Czego chcieliśmy się dowiedzieć o funkcjonowaniu dwujęzycznego umysłu, ale o co dotychczas nie potrafiliśmy zapytać

Data publikacji: 06.07.2009

Rocznik Kognitywistyczny, 2009, Tom 3, s. 101 - 108

Autorzy

,
Anna Marzecowa
Wszystkie publikacje autora →
Dariusz Asanowicz
Instytut Psychologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, ul. Ingardena 6, 30-060 Kraków
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Czego chcieliśmy się dowiedzieć o funkcjonowaniu dwujęzycznego umysłu, ale o co dotychczas nie potrafiliśmy zapytać

Abstrakt

Funkcjonowanie umysłu osób posługujących się wieloma językami staje się w ostatnich latach coraz bardziej popularnym tematem badań kognitywistycznych. Jednym z powodów rosnącego zainteresowania tym zagadnieniem jest niewątpliwie fakt, iż obecnie ponad połowa ludzkości mówi więcej niż jednym językiem lub posługuje się różnymi dialektami tego samego języka [Abutalebi i Costa 2008]. Badania są zatem stymulowane również potrzebami wielojęzycznego społeczeństwa; naukowcy szukają odpowiedzi na wiele nowych pytań, m.in. jak przebiega proces rozwoju poznawczego dwujęzycznych dzieci, jak efektywnie prowadzić rehabilitację osób dwujęzycznych z afazją oraz dlaczego osoby dwujęzyczne mają problem z wykonywaniem zadań oceniających fluencję słowną [Abutalebi i Costa 2008; Kurcz 2007]

Bibliografia

Abutalebi J., Costa A. (2008). Acquisition, processing and loss of L2: Functional, cognitive and neural perspectives. „Journal of Neurolinguistics” 21(6), s. 473–476.

Abutalebi J., Green D. (2007). Bilingual language production: Th e neurocognition of language representation and control. „Journal of Neurolinguistics” 20(3), s. 242–275.

Abutalebi J., Miozzo A., Cappa S.F. (2000). Do subcortical structures control language selection in polyglots? Evidence from pathological language mixing. „Neurocase” 6(1), s. 51–56.

Bialystok E. (2007). Wpływ dwujęzyczności na rozwój poznawczy [w:] I. Kurcz (red.), Psychologiczne aspekty dwujęzyczności (s. 269–289). Gdańsk: GWP (tłum. Z. Wodniecka-Chlipalska).

Bialystok E., Craik F.I., Grady C., Chau W., Ishii R., Gunji A. (2005). Eff ect of bilingualism on cognitive control in the Simon task: evidence from MEG. „Neuroimage” 24(1), s. 40–49.

Bialystok E., Craik F.I., Klein R., Viswanathan M. (2004). Bilingualism, aging, and cognitive control: evidence from the Simon task. „Psychology and Aging” 19(2), s. 290–303.

Bialystok E., Craik F.I. M., Luk G. (2008). Lexical access in bilinguals: Eff ects of vocabulary size and executive control. „Journal of Neurolinguistics” 21(6), s. 522–538.

Bialystok E., Martin M.M. (2004). Attention and inhibition in bilingual children: evidence from the dimensional change card sort task. „Developmental Science” 7(3), s. 325–339.

Botvinick M.M., Braver T.S., Barch D.M., Carter C.S., Cohen J.D. (2001). Confl ict monitoring and cognitive control. „Psychological Reviews” 108, s. 624–652.

Bush G., Luu P., Posner M.I. (2000). Cognitive and emotional infl uences in anterior cingulate cortex. „Trends in Cognitive Sciences” 4(6), s. 215–222.

Costa A., Hernández M. i Sebastián-Gallés N. (2008). Bilingualism aids confl ict resolution: Evidence from the ANT task. „Cognition” 106(1), s. 59–86.

Costa A., Santesteban M. i Ivanova I. (2006). How do highly profi cient bilinguals control their lexicalization process? Inhibitory and language-specific selection mechanisms are both functional. „Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory and Cognition” 32(5), s. 1057–1074.

Crinion J., Turner R., Grogan A., Hanakawa T., Noppeney U., Devlin J.T. i in. (2006). Language control in the bilingual brain. „Science” (Vol. 312, pp. 1537–1540): American Association for the Advancement of Science.

Fabbro F., Peru A. i Skrap M. (1997). Language disorders in bilingual patients aft er thalamic lesions. „Journal of Neurolinguistics” 10(4), s. 347–367.

Fabbro F., Skrap M. i Aglioti S. (2000). Pathological switching between languages after frontal lesions in a bilingual patient. „Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry” 68(5), s. 650–652.

Fan J., McCandliss B.D., Sommer T., Raz A. i Posner M.I. (2002). Testing the efficiency and independence of attentional networks. „Journal of Cognitive Neuroscience” 14(3), s. 340–347.

Green D.W. (1998 ). Mental control of the bilingual lexico-semantic system. „Bilingualism: Language and Cognition” 1, s. 67–81.

Green D.W. i Abutalebi J. (2008). Understanding the link between bilingual aphasia and language control. „Journal of Neurolinguistics” 21(6), s. 558–576.

Hernandez A.E., Dapretto M., Mazziotta J. i Bookheimer S. (2001). Language switching and language representation in Spanish-English bilinguals: an fMRI study. „Neuroimage”, 14(2), s. 510–520.

Hernandez A.E. i Meschyan G. (2006). Executive function is necessary to enhance lexical processing in a less profi cient L2: Evidence from fMRI during picture naming. „Bilingualism: Language and Cognition” 9(02), s. 177–188.

Kurcz I. (2007). Jakie problemy społeczne może rodzić dwujęzyczność? [w:] I. Kurcz (red.), Psychologiczne aspekty dwujęzyczności (s. 9–34). Gdańsk: GWP.

Meuter R.F.I. i Allport A. (1999). Bilingual language switching in naming. Asymmetrical costs of language selection. „Journal of Memory and Language” 40, s. 25–40.

Norman D.A. i Shallice T. (1986). Attention to action: Willed and automatic control of behavior [w:] R.J. Davidson, G.E. Schwartz, D. Shapiro (red.), Consciousness and Self-regulation (Vol. 4, s. 1–18). New York: Plenum.

Parasuraman R. (2000). The Attentive Brain: Issues and prospects [w:] R. Parasuraman (red.), Th e Attentive Brain (s. 3–15). Cambridge MA: MIT Press.

Pinker S. i Jackendoff R. (2005). The faculty of language: what’s special about it? „Cognition” 95(2), s. 201–236.

Posner M.I. i Fan J. (2008). Attention as an organ system [w:] J. Pomerantz (red.), Neurobiology of Perception and Communication: From Synapse to Society. De Lange Conference IV. London: Cambridge Univ. Press. In press.

Price C.J., Green D.W. i von Studnitz, R. (1999). A functional imaging study of translation and language switching. „Brain” 122 ( Pt 12), s. 2221–2235.

 van Heuven W.J., Schriefers H., Dijkstra T., i Hagoort P. (2008). Language confl ict in the bilingual brain. „Cerebral Cortex” 18 (11), s. 2706–2716.

Wronka E. (2004). Uwaga. Mózg w działaniu. O neuronalnych podstawach mechanizmu uwagi. „Studia Psychologiczne”, 4 (1), s. 11–23.

Informacje

Informacje: Rocznik Kognitywistyczny, 2009, Tom 3, s. 101 - 108

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Czego chcieliśmy się dowiedzieć o funkcjonowaniu dwujęzycznego umysłu, ale o co dotychczas nie potrafiliśmy zapytać

Angielski:

Czego chcieliśmy się dowiedzieć o funkcjonowaniu dwujęzycznego umysłu, ale o co dotychczas nie potrafiliśmy zapytać

Autorzy

Instytut Psychologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, ul. Ingardena 6, 30-060 Kraków

Publikacja: 06.07.2009

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Anna Marzecowa (Autor) - 50%
Dariusz Asanowicz (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1823

Liczba pobrań: 1173