Umiejętność operowania wiedzą i wyższe funkcje poznawcze uczniów edukacji domowej

Maria Kielar-Turska; Anita Duplaga

Umiejętność operowania wiedzą i wyższe funkcje poznawcze uczniów edukacji domowej

Data publikacji: 2020

Psychologia Rozwojowa, 2020, Tom 25, Numer 4, s. 77 - 99

https://doi.org/10.4467/20843879PR.20.028.13436

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Umiejętność operowania wiedzą i wyższe funkcje poznawcze uczniów edukacji domowej

Abstrakt

The Ability to Operate Knowledge and Higher Cognitive Functions of Home Education Students

The presented research examined the relationship between the use of knowledge, the development level of higher cognitive functions and the type of education. Research was conducted on two groups of third grade students: homeschoolers and public school students (28 children in each of the groups). Students were paired by sex and factors connected to the family environment. Ability to operate knowledge was tested by The original Reading Comprehension Test and the level of development of executive functions (inhibition, working memory, cognitive flexibility and planning) was measured by a set of tasks from Inquisit computer program. Results show that homeschoolers use and utilize their knowledge better than public school students. They comprehend meaning of words more efficiently, understand cause-effect relations better and use relations of superiority-inferiority more efficiently. However, the results connected with executive functions do not show any dominance of any of groups. Ability of inhibition and planning is similar for homeschoolers and public students. Public school students have higher level of memory development whereas homeschoolers dominate in the category of flexibility. The presented results are material for a discussion on the role of the educational system in the development of late childhood students. They can also be used to consider the assessment of the value of home education.

Słowa kluczowe

education, homeschooling, inhibition, working memory, flexibility, planning, knowledge operating, reading comprehension; edukacja, edukacja domowa, hamowanie, pamięć, elastyczność poznawcza, planowanie, operowanie wiedzą, rozumienie tekstu

education, homeschooling, inhibition, working memory, flexibility, planning, knowledge operating, reading comprehension

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Anderson P., Anderson V., Lajoie G. (1996), The Tower of London test: Validation and standardization for pediatric populations. The Clinical Neuropsychologist, 10, 55–65.

Barrett M.D. (1978), Lexical development and overextension in child language. Journal of Child Language, 5(2), 205–219.

Barrett M.D. (1983), The early acquisition and development of the meanings of action-related words. In: T.B. Seiler, W. Wannenmacher (eds.), Concept development and the development of word meaning, 191–209. Berlin: Springer–Verlag.

Barwegen L.M., Falciani N.K., Putnam S.J., Reamer M.B., Stair E.E. (2004), Academic Achievement of Homeschool and Public School Students and Student Perception of Parent Involvement. School Community Journal, 14(1), 39–58.

Berg W.K., Byrd D.L. (2002), The Tower of London Spatial Problem Solving Task: Enhancing Clinical and Research Implementation. Journal of Experimental and Clinical Neuropsychology, 25, 586–604.

Bernstein B. (1990), Odtwarzanie kultury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Botkin J.W., Elmandjra M., Malitza M. (1982), Uczyć się – bez granic. Raport Klubu Rzymskiego. Warszawa: PWN.

Boulter L.T. (2017), A comparison of the academic achievement of home school and public school students. International Journal of Buisness and Social Research, 7(3), 1–9.

Bradley B.S. (1991), Infancy as paradise. Human Development, 34, 35–54.

Bruner J. (2006), Kultura edukacji. Kraków: Universitas.

Budajczak M. (2004), Edukacja domowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Cagigas X.E., Filoteo J.V., Stricker J.L., Rilling L.M., Friedrich F.J. (2007), Flanker compatibility effects in patients with Parkinson’s disease: Impact of target onset delay and trial-by-trial stimulus variation, Brain and Cognition, 63, 247–259.

Carlson J.F. (2020), Context and Regulation of Homeschooling: Issues, Evidence, and Assessment Practices. School Psychology, 35(1), 10–19.

Catsambis S. (1998), Expanding the knowledge of parent involvement in secondary education: Effects on high school academic success. (CRESPAR Tech. Rep. No. 27), Baltimore, MD: Johns Hopkins University.

Cianchetti C., Corona S., Foscoliano M., Comptu D., Sannio Fancello G. (2007), Modified Card Sorting Test: normative data in children 4–13 years old, according to classical and new types of scoring, The Clinical Neuropsychology, 21(3), 456–478.

Delors J. (red.), (1998), Edukacja: jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku. Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich Wydawnictwa UNESCO.

Divoky D. (1983), The New Pioneers of the Home Schooling Movement. Phi Delta Kappan, 64(6), 395–398.

Doroszewski W. (red.), (1996), Słownik języka polskiego. Warszawa: PWN.

Eriksen B.A., Eriksen C.W. (1974), Effects of noise letters upon identification of a target letter in a nonsearch task. Perception & Psychophysics, 16, 143–149.

Erikson E. (1997), Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Głowacka M. (2015), Edukacja domowa a przemiany nowoczesności. Zoon Politikon, 6, 219–236.

Hafer R. (2017), New estimates on the relationship between IQ, economic growth and welfare. Intelligence, 61, 92–101.

Harding T.J.A. (1997), Why Australian Christian Academy Families in Queensland Choose to Home School: Implications for Policy Development. Unpublished thesis, Queensland University of Technology; Brisbane, Queensland.

Harding T., Farrell A. (2003), Home schooling and legislated education. The Journal of the Australian and New Zealand Educational Law Association, 8, 127–136.

Hughes, C., (2011), Changes and challenges in 20 years of research into the development of executive functions, Infant and Child Development, 20(3), 251–271.

Hughes C., Graham A., Grayson A. (2004), Executive functions in childhood: development and disorder. W: J. Oates, A. Grayson (red.), Cognitive and language development in children. Oxford: Blackwell Publishing.

Jenkins J.J. (1986), Funkcjonalne podejście do badań nad rozumieniem. W: I. Kurcz, J. Bobryk, D. Kądzielawa (red.), Wiedza a język. T. 1, Ogólna psychologia języka i neurolingwistyka, 15–35. Warszawa: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich.

Jodzio K. (2008), Neuropsychologia intencjonalnego działania. Koncepcje funkcji wykonawczych. Warszawa: Wyd. Scholar.

Johnstone S.J., Galletta D. (2012), Event-rate effects in the flanker task: ERPs and task performance in children with and without AD/HD. International Journal of Psychophysiology, 87(3), 340–348.

Józefacka-Szram N. (2014), Diagnoza funkcji wykonawczych u dzieci. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 14(2), 116–121.

Kaczan R., Rycielski P., Wasilewska O. (2012), Wybrane uwarunkowania zadowolenia ze szkoły rodziców dzieci uczących się w szkołach podstawowych. Edukacja, 4(120), 84–99.

Kessels R.P.C., van Zandvoort M.J.E., Tostma A., Kappelle L.J., de Haan E.H.F. (2000), The Corsi Block Tapping task: Standarization and normative data. Applied Neuropsychology, 7(4), 252–258.

Kołodziejczyk A. (2011), Późne dzieciństwo – młodszy wiek szkolny. W: J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka, 234–258. Warszawa: PWN.

Krikorian R., Bartok J., Gay N. (1994), Tower of London procedure: a standard method and developmental data. Journal of Clinical Experimental Neuropsychology, 16, 840–850.

Kupisiewicz C., Kupisiewicz M. (2009), Słownik pedagogiczny. Warszawa: PWN.

Lubienski Ch., Puckett T., Brewer T.J. (2013), Does Homeschooling “work”? A Critique of the Empirical Claims and Agenda of Advocacy Organizations. Peabody Journal of Education, 88, 378–392.

Mau W.C. (1997), Parental influences on the high school students’ academic achievement: A comparison of Asian immigrants, Asian Americans, and White Americans. Psychology in the Schools, 34(3), 267–277.

Martin-Chang S., Gould O.N., Meuse R.F. (2011), The impact of schooling on academic achievement: evidence from homeschooled and traditionally schooled students. Canadian Journal of Behavioral Science, 43(3), 195–202.

Medlin R. (2013), Homeschooling and the question of socialization revised. Peabody Journal of Education, 88(3), 284–297.

Miyake A., Friedman N.P., Emerson M.J., Witzki A.H., Howerter A., Wager T.D. (2000), The unity and diversity of executive functions and their contributions to complex “frontal lobe” tasks: A latent variable analysis. Cognitive Psychology, 41, 49–100.

Piaget J. (1977), Dokąd zmierza edukacja. Warszawa: PWN.

Piaget J., Inhelder B.(1967), Operacje umysłowe i ich rozwój. W: P. Fraisse, J. Piaget (red.), Inteligencja. Warszawa: PWN.

Piaget J., Inhelder B.(1993), Psychologia dziecka. Wrocław: Wydawnictwo Siedmiogród.

Pilch T. (2003), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Żak.

Pinker S. (2018), Nowe oświecenie. Argumenty za rozumem, nauką, humanizmem i postępem. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Ray B.D. (1997), Strengths of their own homeschoolers across America: Academic achievements, family characteristics and longitudinal traits. Salem: NHERI.

Ray B.D. (2009), A review of research on homeschooling and what might educators learn? Salem: NHERI.

Ray B.D. (2010), Academic achievement and demographic traits of homeschool students: A nationwide study. Academic Leadership Journal, 8(1), 1–31.

Ray B.D. (2011), Historia, rozwój i filozofia edukacji domowej. W: J. Piskorski (red.), Szkoła domowa. Między wolnością a obowiązkiem, 19–25. Warszawa: Instytut Sobieskiego.

Rorty R. (1993), Edukacja i wyzwania postnowoczesności. W: Z. Kwieciński, L. Witkowski (red.), Spory o edukację. Dylematy i kontrowersje we współczesnych pedagogiach, 96–102. Warszawa: Edytor.

Rothermel P. (2004), Home-education: Comparison of home-and school-educated children on PIPS baseline assessments. Journal of Early childhood Research, 2(3), 273–299.

Rudner L.M. (1999), Scholastic Achievement and Demographic Characteristics of Home School Students in 1998. Education Policy Analysis Archives, 7, 8, 1–33.

Sacks P. (2007), Tearing down the gates: Confronting the class divide in American education. Los Angeles: University of California Press.

Salthouse T.A. (2010), Is flanker-based inhibition related to age? Identifying specific influences of individual differences on neurocognitive variables. Brain and Cognition, 73, 51–61.

Schnirman G.M., Welsh M.C., Retzlaff P.D. (1998), Development of the Tower of London–Revised. Assessment, 5, 355–360.

Shallice T. (1982), Specific impairments of planning. Philosophical Transcripts of the Royal Society of London, B298, 199–209.

Shyers L.E. (1992), A comparison of social adjustment between home and traditionally schooled students. Home School Researcher, 8(3), 1–8.

Smedley T.C. (1992), Socialization of home school Children. Home School Researcher, 8(3), 9–16.

Smith Ch., Sikkink D. (1993), Is private schooling privatizing? First Things, 92, 16–20.

Szuman S. (1938), Rozwój myślenia u dzieci w wieku szkolnym. Lwów–Warszawa: Książnica Atlas.

Taylor J.W. (1986), Self-concept in home schooling children. Doctoral dissertation, Andrews University, Berrien Springs, MI.

Tillman V.D. (1995), Home schoolers, self-esteem, and socialization. Home school Researcher, 11(3), 1–6.

Tizard B., Hughes M. (1984), Young children learning. London: Fontana.

Tizard B., Hughes M., Pinkerton G., Carmichael H. (1982), Adults’ Cognitive Demands at Home and at Nursery School. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 23, 105–116.

Wenklar K. (2013), Edukacja domowa – pięć najczęściej stawianych pytań. Edukacja elementarna w teorii i praktyce, 4, 109–117.

West R.L. (2009), The harms of homeschooling. Philosophy & Public Policy Quarterly, 29, 7–12.

White C.N., Ratcliff R., Starns J.J. (2011), Diffusion models of the flanker task: Discrete versus gradual attentional selection. Cognitive Psychology, 63, 210–238.

Włodarski Z. (1975), Rozwój i kształtowanie doświadczenia indywidualnego. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Wrigley, T. (2011), Culture, class, and curriculum: A reflective essay. In: P.E. Jones (eds.), Marxism and education: Renewing the dialogue, pedagogy, and culture, 11–38. New York: Palgrave Macmillan.

Wygotski L.S. (1971a), Problem nauczania i rozwoju umysłowego w wieku szkolnym. W: L.S. Wygotski, Wybrane prace psychologiczne, 531–547. Warszawa: PWN.

Wygotski L.S. (1971b), Nauczanie a rozwój w wieku przedszkolnym. W: L.S. Wygotski, Wybrane prace psychologiczne, 517−530. Warszawa: PWN.

Zasieczny A. (red.). (1999), Wielka encyklopedia dla dzieci. Warszawa: MUZA.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2020, Tom 25, Numer 4, s. 77 - 99

DOI: https://doi.org/10.4467/20843879PR.20.028.13436

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Umiejętność operowania wiedzą i wyższe funkcje poznawcze uczniów edukacji domowej

Angielski:

The Ability to Operate Knowledge and Higher Cognitive Functions of Home Education Students

Autorzy

Maria Kielar-Turska

https://orcid.org/0000-0002-6543-7030

Uniwersytet Ignatianum w Krakowie, Mikołaja Kopernika 26, Kraków
ul. Mikołaja Kopernika 26, Kraków, Polska

Anita Duplaga

https://orcid.org/0000-0002-6428-6795

Uniwersytet Ignatianum w Krakowie, Mikołaja Kopernika 26, Kraków
ul. Mikołaja Kopernika 26, Kraków, Polska

Publikacja: 2020

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Maria Kielar-Turska (Autor) - 50%

Anita Duplaga (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1332

Liczba pobrań: 1150

<div id="cke_pastebin"> Umiejętność operowania wiedzą i wyższe funkcje poznawcze uczniów edukacji domowej</div>

Pobierz xml