FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rozumienie metafor z nazwą zwierzęcia w nośniku – perspektywa rozwojowa

Data publikacji: 2009

Psychologia Rozwojowa, 2009, Tom 14, Numer 2, s. 95 - 109

Autorzy

Ewa Dryll
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Rozumienie metafor z nazwą zwierzęcia w nośniku – perspektywa rozwojowa

Abstrakt

Understanding metaphors with vehicles from the animal domain – a developmental perspective

The aim of the presented empirical study was to explore the development of metaphor understanding in children. The results of the study were to reveal the way the mind organises information belonging to different fields of knowledge. The study followed a quasi-experimental design. The subjects were 77 children from three age groups: 5;6–6;0, 8;0–8;6, 9;6–10;0. The dependent variable was the level of comprehension of metaphors with vehicles from the animal domain, but connoting human attributes. The variable was measured through individual Piagetian interviews. The study proper was preceded by a pilot study on 24 adults. The data collected were analysed with the help of raters. The study confirmed the hypothesis that the ability to activate metaphorical thinking increases with age, however the increase is not linear. Older children assigned more human dispositional traits, thoughts and preferences to the objects of metaphors. Younger ones often focused on the physical features of animals. With age, the tendency to give positive evaluations to the objects of metaphors increases, while the number of digressions decreases. The development of the understanding of conventional metaphors may take a different course than the development of the understanding of creative ones. The most distinct changes in the ability of understanding metaphors concerning humans appear at the age of eight.

Bibliografia

Bęben W. (1999/2000), Systematyka kultury pozaeuropejskiej: Australia i Oceania. Wykłady dla Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej. Warszawa.

Berger P.L., Luckmann T., (1983), Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: PIW.

Brisard F., Frisson S., Sandra D. (2001), Processing unfamiliar metaphors in self-paced reading task. Metaphor and Symbol, 16 (1–2), 87–108.

Bühler K. (2004), Teoria języka: o językowej funkcji przedstawiania. Kraków: TAiWPN Universitas. Ciechanowicz A. (1981), Ewolucja skojarzeniowej struktury pola semantycznego wyrazów u dzieci w wieku od 2 do 15 lat. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Chiappe D.L, Kennedy J.M, Chiappe P. (2003), Aptness is more important than comprehensibility in pref- erence for metaphors and similes. Poetics, 31, 51–68.

Chiappe D.L., Kennedy J.M., Smykowski T. (2003), Reversibility, aptness, and the conventionality of met- aphors and similes. Metaphor and Symbol, 18 (2), 85–105.

Dryll E.M. (2007), Badanie pól semantycznych jako metoda ustalania znaczeń metafor. Referat wygłoszony podczas V Konferencji Narracyjnej. 27–29 IX 2007, Polanica Zdrój.

Dryll E.M. (2006), Rozwój zdolności rozumienia metafor charakteryzujących ludzi. Niepublikowana praca magisterska. Warszawa: Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Eliade M. (1998), Aspekty mitu. Warszawa: Wydawnictwo KR.

Gąsiorek K. (1995), Metaforyka tekstów dziecięcych (na przykładzie klasy II) [w:] J. Ożdżyński (red.), Językowy obraz świata dzieci i młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.

Gentner D., Bowdle B. (2001), Convention, form and language processing. Metaphor and Symbol, 16 (3–4), 223–247.

Gineste M., Indurkhya B., Scrat V. (2000), Emergence of features in metaphor comprehension. Metaphor and Symbol, 15 (3), 117–135.

Glucksberg S. (2003), The psycholinguistics of metaphor, Trends in Cognitive Sciences, 7, 2, February.

Gluckberg S., Newsome M.R., Goldvarg Y. (2001), Inhibition of the literal: filtering of metaphor-irrelevant information during metaphor comprehension. Metaphor and Symbol, 16 (3–4), 277–293.

Goldstein K., Scherrer M. (1941), Abstract and concrete behavior. An experimental study with special tests. Psychological Monography, 239.

Happé F., Loth E. (2002). Theory of Mind and Tracking Speakers’ Intentions. Mind & Language, 17, 1–2, 24–36 (13).

Jones L.L., Zachary Estes Z. (2005), Metaphor comprehension as attributive categorization. Journal of Memory and Language, 53, 110–124.

Kliś M. (2004), Rozumienie tekstu opowiadania a wiedza społeczna czytelnika [w:] E. Dryll, A. Cierpka (red.), Narracja. Koncepcje i badania psychologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.

Kubicka D. (1987), Kształtowanie się i funkcjonowanie znaczeń przenośnych u uczniów 10–14-letnich z różnych środowisk społeczno-kulturowych. Niepublikowana rozprawa doktorska. Kraków: UJ.

Kubicka D. (2005), Myślenie metaforyczne i jego uwarunkowania u dzieci w wieku od 4 do 10 lat. Studia Psychologiczne, 43, 2, 59–73.

Kurcz I. (1967), Porównanie powszechności skojarzeń w różnojęzycznych grupach studenckich. Studia Psychologiczne, a, VIII.

Kwiecień M. (1997), Mit jako odwieczne poszukiwanie sensu życia [w:] Z. Drozdowicz (red.), Mity – historia i struktura mistyfikacji. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.

Lakoff G., Johnson M. (1988), Metafory w naszym życiu. Warszawa: PIW.

Lakoff G., Johnson M. (1999), Philosophy in the Flesh. The Embodied Mind and it’s Challenge to Western Thought. New York: Basic Books.

Mashal N., Faust M., Hendler T., Jung-Beeman M. (2007), An fMRI investigation of the neural correlates underlying the processing of novel metaphoric expressions. Brain and Language, 100, 115–126.

Mieletinski E. (1981), Poetyka mitu. Warszawa: PIW.

Neuman C. (2001), Is metaphor universal: cross-language evidence from German and Japanese. Metaphor and Symbol, 16 (1–2), 123–142.

Nogales P.D. (1999), Metaphorically speaking. Stanford, California: Center for the Study of Language and Information.

Noveck I.A., Bianco M., Castry A. (2001), The costs and benefits of metaphor. Metaphor and Symbol, 16 (1–2), 109–121.

Otto R. (1968), Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych. Warszawa: Książka i Wiedza.

Özçahşkan S. (2003), Metaphorical motion in crosslinguistic perspective: a comparison of English and Turkish. Metaphor and Symbol, 18 (3), 189–228.

Pisula E. (2003), Cogntive and Social Aspects of Communication Deficits in Children with Autism. Psychology of Languwage and Communication, 7, 2, 49–67.

Ricoeur P. (1984), Proces metaforyczny jako poznanie, wyobrażanie i odczuwanie. Pamiętnik Literacki, LXXV, 2, 267–280.

Rittel T. (1995), Metafora i metaforyzacja w języku siedmio-, ośmio- i dziewięciolatków [w:] J. Ożdżyński (red.), Językowy obraz świata dzieci i młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.

Suchecki J. (1983), Status poznawczy wyrażeń metaforycznych [w:] I. Kurcz (red.), Studia z psycholingwistyki ogólnej i rozwojowej. Wrocław: PAN IFiS.

Stemplewska-Żakowicz K. (1996), Osobiste doświadczenie a przekaz społeczny. O dwóch czynnikach rozwoju poznawczego. Wrocław: Wydawnictwo Leopoldium.

Tarłowski A. (2005), Wpływ doświadczenia i przekazu kulturowego na strukturę naiwnej wiedzy biologicznej u małych dzieci. Niepublikowana praca doktorska. Warszawa: Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Tomasello M. (2002), Kulturowe źródła ludzkiego poznania. Warszawa: PIW

Talebinejad M.R, Datjerdi H.V. (2005), A cross-cultural study of animal metaphors: when owls are not wise. Metaphor and Symbol, 20 (2) 133–150.

Vasta R., Haiti M.M., Miller S.A. (1995), Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Yu N. (1998), The Contemporary theory of metaphor: a perspective from chinese. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2009, Tom 14, Numer 2, s. 95 - 109

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Rozumienie metafor z nazwą zwierzęcia w nośniku – perspektywa rozwojowa

Angielski:

Understanding metaphors with vehicles from the animal domain – a developmental perspective

Autorzy

Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska

Publikacja: 2009

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Ewa Dryll (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 2327

Liczba pobrań: 1591