FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Postawy wobec globalizacji a satysfakcja z życia. Mediacyjna rola procesów tożsamościowych

Data publikacji: 13.09.2019

Psychologia Rozwojowa, 2019, Tom 24, Numer 2, s. 73 - 86

https://doi.org/10.4467/20843879PR.19.011.10894

Autorzy

,
Arkadiusz Jasiński
Instytut Psychologii, Uniwersytet Opolski, Plac Staszica 1 45-052 Opole
https://orcid.org/0000-0002-5200-1174 Orcid
Wszystkie publikacje autora →
,
Anna Oleszkowicz
Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski, ul. Dawida 1, Wrocław
https://orcid.org/0000-0002-8982-2953 Orcid
Wszystkie publikacje autora →
,
Aleksandra M. Słowińska
Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski
https://orcid.org/0000-0002-9498-501X Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →
Romuald Derbis
Instytut Psychologii, Uniwersytet Opolski, Plac Staszica 1 45-052 Opole
https://orcid.org/0000-0001-5145-7922 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Postawy wobec globalizacji a satysfakcja z życia. Mediacyjna rola procesów tożsamościowych

Abstrakt

Attitudes toward Globalization and Life Satisfaction The Mediating Role of Identity Formation

The aim of the research was to describe the relationship between attitudes toward globalization and life satisfaction and identity processes in the group of young adults. The sample included of 403 people at the age of 19–35 (M = 22.84, SD = 2.81), 219 women (54.3%) and 184 men. The relations were measured with the use of three questionnaires: Questionnaire of Attitudes Toward Globalization (Senejko, Łoś, 2016), Questionnaire of Identity Formation by A. Oleszkowicz, A. Słowińska (referring to the Dual-Cycle Model of Identity Formation by Luyckx et al., 2006) and SWLS Questionnaire (Diener et. al., 1985). Data analysis was based on structural equation modeling. The research results indicate a lack of direct relationship between attitudes toward globalization and life satisfaction. It was established that all of the identity processes differentiate the level of life satisfaction. The most powerful predictor of life satisfaction is a refl ective exploration in depth. In the relation of attitudes toward globalization – life satisfaction, identity processes are mediators. The anxiety attitude toward globalization is in strong relationship with ruminative exploration processes. Critical attitude is in relationship with refl ective exploration in breadth and depth and identifi cation with commitment. The accepting attitude is in relationship with a refl ective exploration in breadth and depth.

Bibliografia

Abdel-Hadi A. (2012), Culture, quality of life, globalization and beyond. Procedia. Social and Behavioral Sciences, 50, 11–19.

Antonovsky A. (1979), Health, stress and coping. San Francisco, CA: Jossey-Bass.

Antonovsky A. (1993), The structure and properties of the sense of coherence scale. Social Science& Medicine, 36, 725–733.

Antonovsky A. (1995), Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować. Warszawa: Fundacja IPN.

Appadurai A. (2005), Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji. Kraków: TAiWPN Universitas.

Ariely G. (2012), Globalisation and the decline of national identity? An exploration across sixtythree countries. Nations and Nationalism, 18, 461–482.

Arnett J.J. (2002), The psychology of globalization. American Psychologist, 57(10), 774–783.

Arnett J.J. (2003), The moral dimensions of globalization. American Psychologist, 58(10), 815–816.

Arnett J. (2011), Bridging universal and cultural perspective. A vision for developmental psychology in a global world. Child Development Psychology, 6, 98–104.

Berzonsky M. (2003), Identity style and well-being: Does commitment master? Identity: An International Journal of Theory and Research, 3, 131–142.

Bhagvati J. (2007), Why the critics of globalization are mistaken. The Economist, 155, 1–21.

Brzezińska A.I. (2017), Tożsamość u progu dorosłości. Wizerunek uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.

Brzezińska A.I., Piotrowski K., Garbarek-Sawicka E., Karowska K., Muszyńska K. (2010), Wymiary tożsamościowe a ich podmiotowe i kontekstowe korelaty. Studia Psychologiczne, 49, 1, 81–93.

Carr A. (2009), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu i ludzkich siłach. Poznań: Z-sk i Spółka Wydawnictwo.

Diener E., Emmons R.A., Larson R.J., Griffi n S. (1985), The Satisfaction with Life Scale. Journal of Personality Assessment, 49, 71–75.

Diener E., Lucas R.E., Oishi S. (2002), Dobrostan psychiczny. Nauka o szczęściu i zadowoleniu z życia. W: J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, 35–50. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Derbis R. (2007), Poczucie jakości życia a zjawiska afektywne. W: S. Kowalik (red.), Społeczne konteksty jakości życia, 13–52. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSG.

Erikson E.H. (1997), Dzieciństwo i społeczeństwo. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Erikson E.H. (2004), Tożsamość a cykl życia. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Giddens A. (2000), Runaway world. How Globalization Is Reshaping our Lives. New York: Routledge.

Giddens A. (2008), Socjologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Gurba E. (2016), Wczesna dorosłość. W: J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki, 287–311. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Havighurst R.J. (1972), Developmental tasks and education. New York: David McKay.

Huppert F.A. (2007), Psychologia pozytywna w ujęciu populacyjnym: znaczenie kampanii społecznych we wzmacnianiu dobrostanu i zapobieganiu zaburzeniom. W: P.A. Linley, S. Joseph (red.), Psychologia pozytywna w praktyce, 442–465. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Juczyński Z. (2001), Narzędzia pomiaru w promocji zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Karaś D., Cieciuch J. (2015), Domenowe podejście do kształtowania tożsamości. Weryfi kacja trójwymiarowego modelu w różnych sferach życia w grupie młodych dorosłych. Studia Psychologiczne, 53(3), 63–75.

Karaś D., Kłym M., Wasilewska Ż.M., Rusiak D., Cieciuch J. (2012), Wymiary tożsamości a satysfakcja z życia u studentów i pracujących. Studia Psychologica, 12(1), 25–45.

Kashima Y., Shi J., Tsuchiya K., Kashima E.S., Cheng S.Y.Y., Chao M.M., Shin S., (2011), Globalization and folk theory of social change: How globalization relates to societal perceptions about the past and future. Journal of Social Issues, 67(4), 696–715.

Kim Y.Y., Bhawuk D.P.S. (2008), Globalization and diversity. Contributions from intellectual research. International Journal of Intercultural Research, 32, 301–304.

Kowalik S. (2015), Uśpione społeczeństwo. Szkice z psychologii globalizacji. Warszawa: Wydawnictwo Sedno.

Kowalik S. (1995), Pomiar jakości życia – kontrowersje teoretyczne. W: A. Bańka, R. Derbis (red.), Pomiar i poczucie jakości życia u aktywnych zawodowo oraz bezrobotnych, 75–85. Poznań: PRINTB.

Kozielecki J. (2001), Psychotransgresjonizm. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Ledzińska M. (2012), Młodzi dorośli w dobie globalizacji. Warszawa: Difin.

Ledzińska M. (2006), Globalizacja i transgresja. W: E. Aranowska, M. Goszczyńska (red.), Człowiek wobec wyzwań i dylematów współczesności, 172–188. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Luyckx K., Schwartz S.J., Berzonsky M., Soenens B., Vansteenkiste M., Smits I., Goossens L. (2008), Capturing ruminative exploration: extending the fourdimensional model of identity formation in late adolescence. Journal of Research in Personality, 42, 58–82.

Luyckx K., Soenens B., Berzonsky M., Smits I., Goossens L., Vansteenkiste M. (2007), Information-oriented identity processing, identity consolidation, and well-being: The moderating role of autonomy, self-refl ection and self-rumination. Personality and Individual Differences, 43, 1099–1111.

Luyckx K., Goossens L., Soenens B., Beyers W., Vansteenkiste M. (2005), Identity statuses based upon 4 rather than 2 identity dimensions: extending and refi ning Marcia’s paradigm. Journal of youth and adolescence, 34(6), 605–618.

Łoś Z., Senejko A., (2013), Doświadczanie globalizacji diagnozowane Kwestionariuszem Świat-Ja a style tożsamości młodzieży. W: M. Straś-Romanowska (red.), Drogi rozwoju psychologii wrocławskiej, 267–292. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Marcia J.E. (1966), Development and validation of ego-identity status. Journal of Personality and Social Psychology, 3(5), 551–558.

Misztela A. (2018), Realizacja zadań rozwojowych w okresie wczesnej dorosłości oraz jej psychospołeczne uwarunkowania i konsekwencje. Uniwersytet Wrocławski, Instytut Psychologii, nieopublikowana praca doktorska.

Myers D.G. (2007), Związki z ludźmi a dobre życie: szukanie równowagi między interesem jednostki i wspólnoty w polityce społecznej. W: P.A. Linley, S. Joseph, Psychologia pozytywna w praktyce, 442–465. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Oleszkowicz A., Koziorowska K. (2019), Formowanie się tożsamości osobistej w okresie stającej się dorosłości, w kontekście poczucia bezpieczeństwa i gotowości do zmian. Polskie Forum Psychologiczne, 2 (w druku).

Oleszkowicz A., Senejko A. (2013), Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Oleś M. (2010), Wymiary tożsamości a subiektywna jakość życia u młodzieży. Czasopismo Psychologiczne, 16(1), 61–76.

Pilarska A. (2012), Ja i tożsamość a dobrostan psychiczny. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.

Pilarska A., Suchańska A. (2015), Procesy tożsamości i poczucie tożsamości: wzajemne powiązania oraz znaczenie dla zdolności do bliskości. Studia Psychologiczne, 53(3), 91–104.

Ritzer G. (2007), The Globalization of Nothing. Thousand Oaks, CA: Pine Forge Press.

Ruta D., Camfi eld L., Donaldson C. (2007), Sen and the art of quality of life maintenance: Towards a general theory of quality of life and its causation. The Journal of Socio-Economics, 36, 397–423.

Senejko A., Łoś Z. (2011), Style tożsamości a doświadczanie globalizacji przez adolescentów. Paper presented at the 20th Polish National Conference in Developmental Psychology Knowledge About Development in the Study of the Human Being; Institute of Psychology, Jagiellonian University, Developmental Psychology
Section of the Polish Psychological Association, Cracow, PL, June 13–16, 2011.

Senejko A., Łoś Z. (2014), Style przetwarzania tożsamościowego a ustosunkowanie do globalizacji. Paper presented at the 23rd Psychological Colloquia of the Polish Academy of Sciences (PAN), Human Subjectivity in the Contemporary World; University of Wrocław, University of Social Sciences and Humanities (SWPS), Polish Academy of Sciences, Wrocław, June 16–18, 2014.

Senejko A., Łoś Z. (2016), Attitudes toward globalization and identity styles. Roczniki Psychologiczne/Annals of Psychology, XIX(2), 315–331. doi: 10.18290/rpsych.2016.19.2-4en.

Słowińska A., Oleszkowicz A. (2015), Kwestionariusz Procesów Tożsamościowych (KPT) – walidacja narzędzia. Studia Psychologiczne, 53(3), 9–18.

Straś-Romanowska M. (2005), Jakość życia w świetle założeń psychologii zorientowanej na osobę. Kolokwia Psychologiczne, 13, 261–274.

Świerżewska D. (2010), Satysfakcja z życia aktywnych i nieaktywnych osób po 60. roku życia. Psychologia Rozwojowa, 15(2), 89–99.

The Economist (2015). Planned obsolescence. www.economist.com [dostęp: 7.05.2019].

Trzebińska E. (2008), Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2019, Tom 24, Numer 2, s. 73 - 86

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Postawy wobec globalizacji a satysfakcja z życia. Mediacyjna rola procesów tożsamościowych

Angielski:

Attitudes toward Globalization and Life Satisfaction. The Mediating Role of Identity Formation

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-5200-1174

Arkadiusz Jasiński
Instytut Psychologii, Uniwersytet Opolski, Plac Staszica 1 45-052 Opole
https://orcid.org/0000-0002-5200-1174 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Psychologii, Uniwersytet Opolski, Plac Staszica 1 45-052 Opole

https://orcid.org/0000-0002-8982-2953

Anna Oleszkowicz
Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski, ul. Dawida 1, Wrocław
https://orcid.org/0000-0002-8982-2953 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski, ul. Dawida 1, Wrocław

https://orcid.org/0000-0002-9498-501X

Aleksandra M. Słowińska
Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski
https://orcid.org/0000-0002-9498-501X Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski

https://orcid.org/0000-0001-5145-7922

Romuald Derbis
Instytut Psychologii, Uniwersytet Opolski, Plac Staszica 1 45-052 Opole
https://orcid.org/0000-0001-5145-7922 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Psychologii, Uniwersytet Opolski, Plac Staszica 1 45-052 Opole

Publikacja: 13.09.2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Arkadiusz Jasiński (Autor) - 25%
Anna Oleszkowicz (Autor) - 25%
Aleksandra M. Słowińska (Autor) - 25%
Romuald Derbis (Autor) - 25%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski