FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Poczucie odpowiedzialności matek za dziecko w kontekście ich oceny odpowiedzialności ojców a trudności w macierzyństwie i wypalenie rodzicielskie

Data publikacji: 06.09.2024

Psychologia Rozwojowa, 2023, Tom 28, Numer 2, s. 99 - 114

https://doi.org/10.4467/20843879PR.23.018.19855

Autorzy

Anna Szymanik-Kostrzewska
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0002-1544-7302 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Poczucie odpowiedzialności matek za dziecko w kontekście ich oceny odpowiedzialności ojców a trudności w macierzyństwie i wypalenie rodzicielskie

Abstrakt

The study’s aim was to describe the sense of mothers’ responsibility for the child and their assessment of parental responsibility of the father and other people close to the child. It was also to determine the relationship of these variables with the Jennifer J. Senior’s concept of difficulties experienced in motherhood and parental burnout. The author’s Questionnaire of the Perceived Responsibility for the Child, the 2nd ver. of the „All Joy and No Fun” Questionnaire and The Parental Burnout Assessment (Polish version) were used. The study involved 99 mothers (aged 20–51; M = 33; SD = 6) of at least one child aged 1–10. A particularly high sense of parental responsibility of mothers was noted. The difference in the mother’s sense of parental responsibility and the responsibility attributed to the father correlated positively with both the difficulties experienced in motherhood and the symptoms of parental burnout.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Bakiera L. (2019), Wychowanie i rodzicielstwo, styl wychowania i styl rodzicielski. Analiza terminologiczna. Psychologia Wychowawcza, 16, 60–72. doi: 10.5604/01.3001.0013.6361.

Bastiaansen C., Verspeek E., van Bakel H. (2021), Gender Differences in the Mitigating Effect of Co-Parenting on Parental Burnout: The Gender Dimension Applied to COVID-19 Restrictions and Parental Burnout Levels. Social Science, 10(4), 127. doi: 10.3390/socsci10040127.

CBOS = Centrum Badania Opinii Społecznej (2023), Postawy prokreacyjne kobiet. Komunikat z badańhttps://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_003_23.PDF (dostęp: 7.07.2023).

Cudak H. (2010), Odpowiedzialność rodziców za losy dzieci jako ważny element kultury pedagogicznej. W: U. Kazubowska (red.), Odpowiedzialność rodzicielska jako wartość. Teoria i praktyka, 79–101. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.

Derbis R. (1993), Skala do Badania Poczucia Odpowiedzialności SPO. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Donath O. (2017), Regretting Motherhood: A Study. Berkeley: North Atlantic Books.

Doucet A. (2015), Parental Responsibilities: Dilemmas of Measurement and Gender Equality. Journal of Marriage and Family, 77, 224–242. doi: 10.1111/jomf.12148.

GUS = Główny Urząd Statystyczny (2020), Sytuacja społeczno­gospodarcza kraju w 2020 r. Warszawa: Analizy statystyczne. https://tvn24.pl/najnowsze/sxbdgw-Sytuacja-spo%C5%82eczno-gospodarcza-kraju-w-2020-roku.-Raport-GUS/sytuacja_spoleczno-gospodarcza.pdf (dostęp: 9.08.2023).

Havighurst R.J. (1972), Developmental Tasks and Education. New York: D. McKay Co.

Hubert S., Aujoulat I. (2018), Parental Burnout: When Exhausted Mothers Open Up. Frontiers in Psychology, 9, 1021. doi: 10.3389/fpsyg.2018.01021.

Juul J. (2012), Być mężem i ojcem. Książka dla niego, przekł. D. Syska. Podkowa Leśna: Wydawnictwo MiND.

Kościelska M. (2011), Odpowiedzialni rodzice. Z doświadczeń psychologa. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Lamb M.E., Pleck J.H., Charnov E.L., Levine J.A. (1985), Paternal behavior in humans. American Zoologist, 25, 883–894.

Lisiak E., Morytz-Balska E. (2023), Polska w liczbach. Główny Urząd Statystyczny, Departament Opracowań Statystycznychhttps://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/inne-opracowania/inne-opracowania-zbiorcze/polska-w-liczbach-2023,14,16.html (dostęp: 7.07.2023).

Mikolajczak M., Roskam I. (2018), A theoretical and clinical framework for parental burnout: The balance between risks and resources (BR2). Frontiers in Psychology, 9, 886. doi: 10.3389/fpsyg.2018.00886.

Mikut M. (2010), Odpowiedzialność rodzicielska w perspektywie alternatywnych koncepcji przestrzeni funkcjonowania dziecka. W: U. Kazubowska (red.), Odpowiedzialność rodzicielska jako wartość. Teoria i praktyka, 102–112. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.

Okoń W. (2001), Słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Piotrowski K. (2021), How many parents regret having children and how it is linked to their personality and health: Two studies with national samples in Poland. PLoS ONE, 16(7), e0254163. doi: 10.1371/journal.pone.0254163.

Prandstetter K., Murphy H., Foran H.M. (2022), The Role of Intimate Partner Violence, Couple Dissatisfaction and Parenting Behaviors in Understanding Parental Burnout. Journal of Child and Family Studies, 32, 343–355. doi: 10.1007/s10826-021-02218-5.

Roskam I., Aguiar J., Akgun E. i in. (2021), Parental Burnout Around the Globe: a 42-Country Study. Affective Science, 2, 58–79. doi: 10.1007/s42761-020-00028-4.

Senior J. (2015), Dużo radości, mniej przyjemności. Paradoks współczesnego rodzicielstwa, przekł. M. Hesko-Kołodzińska. Poznań: Media Rodzina.

Słownik języka polskiego PWNhttps://sjp.pwn.pl/sjp/;2493511 (dostęp: 9.08.2021).

Sobol E. (1999), Ilustrowany słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Szczygieł D. (2023), Wypalenie rodzicielskie – uwarunkowania i konsekwencje. W: L. Bakiera (red.), Rodzicielstwo w zmieniającym się świecie, 37–48. Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM.

Szczygieł D., Sekulowicz M., Kwiatkowski P., Roskam I., Mikolajczak M. (2020), Validation of the Polish version of the Parental Burnout Assessment (PBA). New Directions for Child and Adolescent Development, 174, 137–158. doi: 10.1002/cad.20385.

Szymanik-Kostrzewska A., Michalska P. (2021), All Joy and less fun: Maternity difficulties and limitations in the perception of Polish mothers. Couple and Family Psychology: Research and Practice, 11(4), 332–349. doi: 1037/cfp0000194.

Zimny Z.M. (1984), Odpowiedzialność obiektywna, subiektywna i społeczna. Przegląd Pedagogiczny, 27(4), 785–810.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2023, Tom 28, Numer 2, s. 99 - 114

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Poczucie odpowiedzialności matek za dziecko w kontekście ich oceny odpowiedzialności ojców a trudności w macierzyństwie i wypalenie rodzicielskie
Angielski: Mothers’ Sense of Responsibility for the Child in the Context of their Assessments of Fathers’ Responsibility and Difficulties in Motherhood and Parental Burnout

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-1544-7302

Anna Szymanik-Kostrzewska
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0002-1544-7302 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Publikacja: 06.09.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Anna Szymanik-Kostrzewska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski