FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Motywacja osiągnięć dorosłych z dysleksją rozwojową w kontekście retrospektywnej oceny zachowań nauczycieli

Data publikacji: 19.11.2019

Psychologia Rozwojowa, 2019, Tom 24, Numer 3, s. 61 - 75

https://doi.org/10.4467/20843879PR.19.017.11295

Autorzy

Ewa Łodygowska
Instytut Psychologii, Uniwersytet Szczeciński
https://orcid.org/0000-0002-5649-3890 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Motywacja osiągnięć dorosłych z dysleksją rozwojową w kontekście retrospektywnej oceny zachowań nauczycieli

Abstrakt

Achievement Motivation in Adults with Developmental Dyslexia in the Context of Retrospective Assessment of Teachers’ Behaviors

The aim of the research was to verify whether persons with dyslexia differ from those without it in terms of level of achievement motivation and retrospective assessment of teachers` behavior and to define the relationship between the achievement motivation of adults and their retrospective assessment of teachers` behaviors. The study was carried out on 435 adults with (227) or without (208) diagnosed dyslexia, aged 20–30, with the use of socio-demographic survey (Survey-2) enabling to obtain information about retrospective assessment of teachers’ behaviors – 3) Inventory of Achievement Motivation (LMI) by Schuler et al. in the Polish adaptation of Klinkosz and Sękowski. Research does not draw a distinction between adults with and without dyslexia in terms of level of achievement motivation. The teachers` behaviors in terms of support, assistance and appreciation of the student were evaluated less favourably by people with dyslexia. There are significant differences between groups within the relationship between the perception of motivating teachers and self-confidence as a dimension of achievement motivation. There are significant differences between groups within the relationship between the perception of teacher appreciation and self-confidence as a dimension of achievement motivation – this relationship is statistically significant in adults with dyslexia. 

Bibliografia

Alexander-Passe N. (2008), The sources of manifestations of stress amongst school-aged dyslexics, compared with sibling controls. Dyslexia, 14, 291–313.

Alexander-Passe N. (2010), Dyslexia and Depression: The Hidden Sorrow. New York: Nova Science Publishers.

Alexander-Passe N. (2015), Dyslexia and Mental Health: Helping people to overcome depressive, self-harming and other adverse emotional coping strategies. london: Jessica Kingsley Publishers.

Alexander-Passe N. (2016), The School`s Role in Creating Successful and Unsuccessful Dyslexics. Jourtnal of Psychology & Psychotherapy, 6,1, 1–13.

Ames C. (1992), Classrooms: goals, structures, and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84, 3, 261–271.

Antoniazzi D., Snow P., Dickson-Swift V. (2010), Teacher Identification of Children at Risk for language Impairment in the First Year of School. International Journal of Speech-Language Pathology, 12,3, 244–252.

Atkinson J.W. (1957), Motivational determinants of risk-taking behavior. Psychological Review, 64, 359–372.

Atkinson J.W. (1974), Strength of motivation and efficiency of performance. W: J.W. Atkinson, J.O. Raynor (red.), Motivation and achievement. New York: Wiley.

Atkinson J.W., Litwin G.H. (1960), Achievement motive and test anxiety conceived as motive to approach success and avoid failure. Journal of Abnormal and Social Psychology, 60, 52–63.

Bandura A. (1997), Self-efficacy: the exercise of control. New York: Freeman.

Bańka A. (2016), Motywacja osiągnięć. Podstawy teoretyczne i konstrukcja skali do pomiaru motywacji osiągnięć w wymiarze międzynarodowym. Warszawa: Stowarzyszenie Psychologia i Architektura.

Bogdanowicz M. (1994), O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli. Lublin: Wydawnictwo Linea.

Bogdanowicz M. (2006), Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu. W: G. Krasowicz-Kupis (red.), Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

Bogdanowicz M., Adryjanek A. (2005), Uczeń z dysleksją w szkole. Gdynia: Wydawnictwo Operon.

Bogdanowicz M., Łockiewicz M., Bogdanowicz K. (2007), Umiejętności życiowe. W: I. Smythe (red.), Dysleksja. Przewodnik dla dorosłych. Publikacja realizowana przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej.

Borkowska A.R., Karbowniczek D. (2011), Analiza porównawcza funkcjonowania psychospołecznego młodzieży z dysleksją rozwojową mieszkającą na wsi i w mieście. W: M.B. Pecyna (red.), Dysleksja ro- zwojowa. Fakt i tajemnica w diagnostyce psychologiczno-pedagogicznej. Opole: Wydawnictwa Wyższej Szkoły zarządzania i Administracji w Opolu.

Borowska M. (2008), Postawy nauczycieli języka polskiego i języków obcych w gimnazjum wobec dysleksji rozwojowej. W: G. Krasowicz-Kupis, I. Pietras (red.), Zrozumieć, żeby pomóc. Dysleksja w ujęciu interdyscyplinarnym. Gdynia: Wydawnictwo Operon.

Brejnak W., Zabłocki K.J. (1999), Dysleksja w teorii i praktyce. Warszawa: Warszawski Oddział PTD.

Brzezińska A. (1987), Umiejętność czytania i pisania warunki jej rozwoju i kształtowania. W: A. Brzezińska (red.), Czytanie i pisanie nowy język dziecka. Warszawa: WSiP.

Brzezińska A. (2003), Dzieci z układu ryzyka. W: A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow (red.), Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.

Burden R. (2008), Is dyslexia necessarily associated with negative feelings of self worth? A review and implications for future research. Dyslexia, 14, 3, 188–196.

Carvalhais l., da Silva F.C. (2010), Developmental Dyslexia: Perspectives on Teacher Training and learning Disabilities in Portugal. Learning Disabilities: A Contemporary Journal, 8, 2, 1–8.

Czerwińska A. (2004), Uwarunkowania akceptacji uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się w klasie szkolnej. Perspektywa edukacyjna W: B. Kaja (red.), Wspomaganie rozwoju. Psychostymulacja i psychokorekcja, t. 6. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.

Dale M., Taylor B. (2001), How adult learners make sense of their dyslexia. Disability & Society, 16, 7, 997–1008.

Deci E.L., Ryan R.M. (1985), Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum Press.

Doikou-Avlidou M. (2015), The educational, social and emotional experiences of students with dyslexia: the perspective of postsecondary education students. International Journal Of Special Education, 30, 1, 132–145.

Domagała-Zyśk E. (2008), Specyfika trudności i potrzeb doświadczanych przez dorosłe osoby z syndromem dysleksji. W: G. Krasowicz-Kupis, I. Pietras (red.), Zrozumieć, żeby pomóc. Dysleksja w ujęciu interdyscyplinarnym. Gdynia: Wydawnictwo Operon.

Dyrda J. (2003), Style uczenia się dzieci dyslektycznych a wymagania poznawcze szkoły. Gdańsk: Wydawnic Two UG.

Dyson A., Skidmore D. (2002), Contradictory Models: The Dilemma of Specific learning Difficulties. W: J. Wearmouth, J. Soler, R. Reid (red.), Addressing Difficulties in Literacy Development. London: Open University Press.

Eccles J.S., Adler T.F., Futterman R., Goff S.B., Kaczala C.M., Meece J.L., Midgley C. (1983), Expectancies, values, and academic behaviors. W: J.T. Spence (red.), Achievement and achievement motivation. San Francisco, CA: W.H. Freeman.

Edwards J. (1994), The scars of dyslexia. London: Cassell.

Fairhurst P., Pumfrey P.D. (1992), Secondary school organisation and the self concepts of pupils with relative reading difficulties. Research in Education, 47, 325–331.

Fawcett A.J. (1995), Case studies and some recent research. W: T. Miles, V. Varma (red.), Dyslexia and Stress. London: Whurr.

Ferguson G.A., Takane Y. (2003), Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Fink R.P. (2002), Successful Careers: The Secrets of Adults with Dyslexia, Career Planning and Adult Development Network. Career Planning and Adult Development Journal, 18, 118–135.

Franken R.E. (2006), Psychologia motywacji. Gdańsk: Gwp

Gerber P.J., Reiff H.B. (1991), Speaking for themselves: Ethnographic interviews with adults with learning disabilities. Ann Arbor, MI: The University of Michigan Press.

Gerber P.J., Ginsberg R.J. (1992), School of Education. Identifying Alterable Patterns of Success in Highly Successful Adults with learning Disabilities. Journal of Learning Disabilities, 25, 8, 475–487.

Gindrich P.A. (2004), Funkcjonowanie psychospołeczne uczniów dyslektycznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Gjessing H. J., Karlsen B. (1989), A longitudinal study of dyslexia. New York: Springer.

Goldberg R.J., Higgins E.L., Raskind M.H., Herman K.L. (2003), Predictors of Success in Individuals with learning Disabilities: A Qualitative Analysis of a 20-Year longitudinal Study. Learning Disabilities Re- search & Practice, 18, 4, 222–236

Heiervang E., Stevenson J., Lund A., Hugdahl K. (2001), Behaviour problems in children with dyslexia. Nordic Journal of Psychiatry, 55, 251–256.

Hall C.W., Spruill K.L., Webster R.E. (2002), Motivational and Attitudinal Factors in College Students with and without learning Disabilities. Learning Disability Quarterly, 25, 79–86.

Hellendoorn J., Ruijssenaars W. (2000), Personal experiences and adjustment of Dutch adults with dyslexia. Remedial and Special Education, 21, 4, 227–239.

Hornstra L., Denessen E., Bakker J., Van Den Bergh L., Voeten M. (2010), Teacher attitudes toward dyslexia: Effects on teacher expectations and the academic achievement of students with dyslexia. Journal of Learn ing Disabilities, 43, 6, 515–529.

Hughes W., Dawson R. (1995), Memories of school: Adult dyslexics recall their school days. Support for Learning, 10, 4, 181–184.

Humphrey N. (2002), Teacher and pupil ratings of self-esteem in developmental dyslexia. British Journal of Special Education, 29,1, 29–36.

Kaja B. (1995), Zarys terapii dziecka. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.

Kim J.A., Lorsbach A.W. (2005), Writing self-efficacy in young children: Issues for the early grades environment. Learning Environments Research, 8, 157–175.

Klinkosz W., Sękowski A.E. (2013), Inwentarz Motywacji Osiągnięć H. Schulera, G.C. Thorntona, A. Frintrupa i M. Prochaski. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Krasowicz-Kupis G. (2005), Psychospołeczne funkcjonowanie w dysleksji stereotypy i fakty, referat prezentowany na II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Dysleksja problem znany czy nieznany? Lublin: Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie.

Krasowicz-Kupis G. (2009), Psychologia dysleksji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Krasowicz-Kupis G., Pietras I. (2008), Funkcjonowanie psychospołeczne osób z dysleksją stereotypy i fakty. Przegląd literatury. W: G. Krasowicz-Kupis, I. Pietras (red.), Zrozumieć, żeby pomóc. Dysleksja w ujęciu interdyscyplinarnym. Gdynia: Wydawnictwo Operon.

La Greca A.M., Stone W.L. (1990), Ld status and achievement: Confounding variables in the study of childrens social status, self-esteem, and behavioral functioning. Journal of Learning Disabilities, 23, 483–490.

Lewandowski L., Arcangelo K. (1994), The social adjustment and self-concept of adults with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 27, 598–605.

Łockiewicz M., Karasiewicz K., Bogdanowicz M., Bogdanowicz K.M. (2013), Modele zasobów psychologicznych u osób z dysleksją i bez tego zaburzenia. Psychologia Rozwojowa, 18, 2, 65–78.

Łockiewicz M., Bogdanowicz K.M. (2013), Dysleksja u osób dorosłych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Łockiewicz M., Bogdanowicz K.M., Bogdanowicz M. (2014), Psychological Resources of Adults with Developmental Dyslexia. Journal of Learning Disabilities, 47, 6, 543–555.

Łodygowska E. (2011), Wybrane aspekty poczucia sprawstwa szkolnego u dzieci dyslektycznych z różnymi doświadczeniami terapeutycznymi. Gdańsk: Uniwersytet Gdański (niepublikowana praca doktorska).

Łodygowska E. (2017), Dysleksja a problemy emocjonalne dzieci i młodzieży przegląd badań. W: E. Łodygowska, E. Pieńkowska (red.), Psychologia wieku rozwojowego. Norma nietypowość patologia. Szczecin: Volumina.pl.

Łodygowska E. (2019a), Locus of control in adolescents with dyslexia research report. Studia Psychologiczne, w druku.

Łodygowska E. (2019b), Poziom lęku a styl radzenia sobie ze stresem u młodych dorosłych z dysleksją rozwojową. Pomeranian Journal of Life Sciences, 65, 1, 113–119.

Łodygowska E, Chęć M, Samochowiec A. (2017), Academic motivation in children with dyslexia. Journal of Educational Research, 110, 5, 575–580.

Logan J. (2009), Dyslexic Entrepreneurs: The Incidence; Their Coping Strategies and Their Business Skills. Dyslexia, 15, 328–346.

Łukaszewski W., Doliński D. (2007), Mechanizmy leżące u podstaw motywacji. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2. Gdańsk: GWP.

Martan V., Skočić-Mihić S., Matošević A. (2017), Teachers Attitudes toward Teaching Students with Dyslexia. Croatian Journal of Education,19, 3, 75–97.

Mcclelland D.C., Atkinson J.W., Clark R.A., Lowell E.L. (1953), The achievement motive. New York: Appleton-Century-Crofts.

Mcloughlin D., Leather C., Stringer P. (2002), The adult dyslexic. Interventions & Outcomes. London and Philadelphia: Whurr Publishers.

McNulty M. A. (2003), Dyslexia and the life course. Journal of Learning Disabilities, 36, 4, 363–381.

Miller C.J., Hynd G.W., Miller S.R. (2005), Children with dyslexia: Not necessarily at risk for elevated internalizing symptoms. Reading and Writing, 18, 425–439.

Nichols J.G. (1984), Achievement motivation: Conceptions of ability, subjective experience, task choice and performance. Psychological Review, 91, 328–346.

Pajares F. (2003), Self-efficacy beliefs, motivation and achievement in writing: A review of literature. Reading and Writing Quarterly: Overcoming Learning Difficulties, 19, 139–158.

Reid g., Kirk J. (2001), Dyslexia in adults. Education and employment. New York: John Wiley & Sons.

Riddick B. (1996), Living with dyslexia: The social and emotional consequences of specific learning difficulties. London: Routledge.

Riddick B. (2000), An examination of the relationship between labelling and stigmatism with special reference to dyslexia. Disability & Society, 15, 4, 653–667.

Riddick B., Farmer M., Sterling C. (1997), Students and dyslexia: Growing up with a specific learning difficulty. London: Whurr Publishers.

Ridscale J. (2005), Dyslexia and self-esteem. W: M. Turner, J. Rack (red.), The Study of Dyslexia, Springer US.

Rycielski P., Brzezicka A. (2007), Wnioskowanie statystyczne na danych jakościowych: testy oparte na rozkładzie chi-kwadrat. W: S. Bedyńska, A. Brzezicka (red.), Statystyczny drogowskaz, Warszawa: Wydawnictwo SWPS „Academica”.

Schuler H., Prochaska M. (2000), Entwicklung und Konstruktvalidierung eines berufsbezogenen leistungsmotivationstests. Diagnostica, 46, 61–72.

Schuler H., Thornton g.C., Frintrup A., Mueller-Hanson R. (2004), Achievement Motivation Inventory Manual. Oxford: Hogrefe & Huber Pulisher.

Schunk D.H. (1991), Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 26, 207–231.

Scott R. (2004). Dyslexia and Counselling. London: Whurr.

Scott M.E., Scherman A., Philips H. (1992), Helping individuals with dyslexia succeed in adulthood: Emerging keys for effective parenting, education and development of positive self-concept. Journal of Instructional Psychology, 19, 197–204.

Silverman R., Zigmond N. (1983), Self-concept in learning-disabled adolescents. Journal of Learning Disabilities, 16, 478–482.

Singer E. (2005), The strategies adopted by Dutch children with dyslexia to maintain their self-esteem when teased at school. Journal of Learning Disabilities, 38, 5, 411–423.

Tamboer P., Vorst H., Oort F. (2014), Identifying dyslexia in adults: An iterative method using the predictive value of item scores and self-report questions. Annales of Dyslexia, 64, 1, 34–56.

Taylor K.E., Walter J. (2003), Occupation choices of adults with and without symptoms of dyslexia. Dyslexia, 9, 177–185.

Terras M.A., Thompson L.C., Minnis H. (2009), Dyslexia and psycho-social functioning: An exploratory study of the role of self-esteem and understanding. Dyslexia, 15, 304–327.

Thompson M., Chinn S. (2001), good Practice in the Secondary School. W: A. Fawcett (red.), Dyslexia Theory and Practice. London: Whurr Publishers.

Weiner B. (1979), A theory of motivation for some classroom experiences. Journal of Educational Psychology, 71, 3–25.

Werner E.E. (1993), Risk and resilience in individuals with learning dissabilities: lessons learned from Kauai longitudinal study. Learning Disabilities Research and Practice, 8, 28–34.

Wigfield A. (1997), Reading motivation; a domain and specific approach to motivation. Educational Psychologist, 32, 2, 59–68.

Wszeborowska-Lipińska B. (1995), Młodzież ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu. Psychologia Wychowawcza, 3, 223–234.

Wszeborowska-Lipińska B. (1997), Trzy modele rozumienia dysleksji. Forum Psychologiczne, 2, 1, 39–54.

Zeleke S. (2004), Self-concepts of students with learning disabilities and their normally peers: a review. European Journal of Special Needs Education, 19, 2, 145–170.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2019, Tom 24, Numer 3, s. 61 - 75

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Motywacja osiągnięć dorosłych z dysleksją rozwojową w kontekście retrospektywnej oceny zachowań nauczycieli
Angielski:
Achievement Motivation in Adults with Developmental Dyslexia in the Context of Retrospective Assessment of Teachers’ Behaviors

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-5649-3890

Ewa Łodygowska
Instytut Psychologii, Uniwersytet Szczeciński
https://orcid.org/0000-0002-5649-3890 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Psychologii, Uniwersytet Szczeciński

Publikacja: 19.11.2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Ewa Łodygowska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski