FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Kompresja wiekowa zachowań w rozwoju dzieci  – ujęcie poznawcze i kulturowo-społeczne

Data publikacji: 03.11.2015

Psychologia Rozwojowa, 2015, Tom 20, Numer 3, s. 11 - 22

https://doi.org/10.4467/20843879PR.15.013.3802

Autorzy

Anna Szymanik-Kostrzewska
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0002-1544-7302 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Kompresja wiekowa zachowań w rozwoju dzieci  – ujęcie poznawcze i kulturowo-społeczne

Abstrakt

Age compression of behaviours in the development of children.
A cognitive and socio-cultural view

The article focuses on a a social phenomenon known as the age compression of behaviours, described as the dysregulation of boundaries between childhood and adulthood in the area of consumer, social and  product usage behaviours. The age compression of behaviours was defined as reducing the time from the birth of the child to the moment of undertaking behaviours, which in previous decades were common for adolescents and adults. This phenomenon is discussed from a cognitive perspective, as an effect of  acceleration related to certain areas of both children’s cognitive development, as and socio-cultural changes which influence changes in the way children are treated. It was assumed that we simultaneously observe behaviours which, on the one hand, are based on a dysregulation of cognitive processes – accelleration and cognitive asynchrony, and, on the other hand, result from the adaptation to the changing conditions of how children function.
 

Bibliografia

Abma J., Chandra A., Mosher W., Peterson L., Piccinino L. (1997), Fertility, family planning, and women’s health: New data from the 1995 National Survey of Family Growth. National Center for Health Statistics. Vital Health Statistics, 23, 19.

American Psychological Association, Task Force on the Sexualization of Girls (2010), Report of the APA Task Force on the Sexualization of Girls. http://www.apa.org/pi/women/programs/girls/report-full.pdf, dostęp: 04.10.2012.

Arnett J. (2004), Emerging adulthood: A winding road from the late teens through the twenties. New York: Oxford University Press.

Bogucka M. (2006), Gorsza płeć. Kobieta w dziejach Europy od antyku po wiek XXI. Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Chall J.S. (1983), Stages of reading development. New York: McGraw Hill.

Cohen M., Cahill E. (2000), Getting older younger: Developmental differences in children and the challenge of developmental compression. Young Consumers: Insight and Ideas for Responsible Marketers, 1, 4, 271–278.

Coleman L., Coleman J. (2002), The measurement of puberty: A review. Journal of Adolescence, 25, 535–550.

Durham M.G. (2010), Efekt Lolity. Wizerunek nastolatek we współczesnych mediach i jak sobie z nim radzić, przeł. M. Gliński. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.

Frazier A. (1998), Market research: The old nagging game can pay off for marketers. Selling to Kids, 8, 3, 1–2.

Gębuś D. (2001), Kreowane w mediach modele rodziny. Edukacja i Dialog, 127, 4, 45–50. http://www.eid.edu.pl/archiwum/2001,99/kwiecien,168/kreowane_w_mediach_modele_rodziny,1127.html, dostęp: 23.10.2014.

Główny Urząd Statystyczny (2009), Dzieci – rodzina, zdrowie, wychowanie i edukacja. http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/dochody-wydatki-i-warunki-zycia-ludnosci/dzieci-rodzina-zdrowie-wychowanie-i-edukacja,11,1.html, dostęp: 23.10.2014.

Główny Urząd Statystyczny (2013), Stan i struktura ludności według wieku w latach 1989–2013, zbiór tablic. http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/struktura-ludnosci-do-2013-r-,16,1.html, dostęp: 23.10.2014.

Grochowska A., Bilikiewicz M. (2005), Poziom rozwoju poznawczego dzieci a odbiór reklam telewizyjnych. Czasopismo Psychologiczne, 1, 11, 49–62.

Gurba W. (2011), Wczesna dorosłość [w:] J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki, 287–325. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Ilg F.L., Ames L.B., Baker S.M. (1998), Rozwój psychiczny dziecka od 10 do 14 lat, przeł. M. Horyński. Gdańsk: GWP.

Izdebska J. (2001), Rodzina, dziecko, telewizja. Szanse wychowawcze i zagrożenia telewizji. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie.

Jasielska A., Maksymiuk R. (2010), Dorośli reklamują, dzieci kupują. Kindermarketing i psychologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Jasielska A., Maksymiuk R. (2011), Skomercjalizowane rodzicielstwo – nowy aspekt wczesnej dorosłości. Psychologia Rozwojowa, 16, 2, 33–49.

John D.R. (1999), Consumer socialization of children: A retrospective look at twenty-five years of research. Journal of Consumer Research, 26, 3, 183–213.

Kasztelan E. (1999), Stan zareklamowania. Reklama wobec dziecka w środkach masowego przekazu. Wrocław: Wydawnictwo ALTA 2.

Kielar-Turska M. (2011), Średnie dzieciństwo – wiek przedszkolny [w:] J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka, 202–233. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kodeks karny. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku. Kancelaria Sejmu. http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19970880553, dostęp: 07.10.2012.

Kołodziejczyk A. (2009), Rozwój socjalizacji konsumenckiej na świetle badań nad dziecięcymi teoriami umysłu. Refleksje nad rozumieniem perswazyjności reklamy i przekonywaniem rodziców do zakupów. Psychologia Rozwojowa, 14, 3, 23–37.

Kołodziejczyk A. (2012), Media w życiu małego dziecka. Badania własne. Polskie Forum Psychologiczne, 17, 2, 354–380.

Kossowski P. (1999), Dziecko i reklama telewizyjna. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Kurnit P. (1999), Kids getting older younger, interview. Advertising Educational Foundation. http://www.aef.com/on_campus/classroom/speaker_pres/data/35, dostęp: 21.09.2010.

Kurnit P. (2004), KGOY reconsidered: Kids just want to be kids. Young Consumers: Insight and Ideas for Responsible Marketers, 5, 2, 29–33.

Kurnit P. (2005), The elusive tween: Here today, here tomorrow? Playthings. The Business of Play, November, 1, 42.

Krzyżanowski P. (2003), Toksyczne dzieciństwo. Wprost 24, 21 (1069), 62–65. http://www.wprost.pl/ar/44432/Toksyczne-dziecinstwo/?I=1069, dostęp: 21.09.2010.

Liberska H. (2007), Współczesny obraz moratorium [w:] B. Harwas-Napierała, H. Liberska (red.), Tożsamość a współczesność, 25–52. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Linn S. (2004), Consuming kids: The hostile takeover of childhood. New York: The New Press.

Lizak J. (2006), Język reklam dla dzieci. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Marcia J.E. (1980), Identity in adolescence [w:] J.J. Adelson (red.), Handbook of Adolescent Psychology, 159–187. New York: John Wiley.

Maxwell S. (2010), Jak rozmawiać z dziećmi o seksie. Mądre wychowanie dzieci w świecie internetu i nowoczesnych technologii, przeł. H. de Broekere. Poznań: Vesper.

McNeal J.U. (1992), Kids as customers: A handbook of marketing to children. New York: Lexington Books.

Mosher W.D., Chandra A., Jones J. (2005), Sexual behavior and selected health measures: Men and women 15–44 years of age, United States, 2002. Advance data from vital and health statistics, 362, September 15, 1–56. Hyattsville, MD: National Center for Health Statistics.

Moskovitz L. (2000), What kind of mother are you? Marketing mavens dissect moms for eager advertisers.http://www.salon.com/2000/02/28/marketing/, dostęp: 23.10.2014.

Przetacznik-Gierowska M., Makiełło-Jarża G. (1985), Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.

Przetacznik-Gierowska M., Włodarski Z. (1998), Psychologia wychowawcza, t. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Przetacznikowa M., Makiełło-Jarża G. (1977), Psychologia rozwojowa. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.

Ramon G. (2000). Teens before their time. http://serendip.brynmawr.edu/biology/b103/f00/web3/ramon3.html, dostęp: 21.04.2015.

Seto M.C. (2012), Is pedophilia a sexual orientation? Archives of Sexual Behavior, 41, 1, 231–236.

Sieja K. (1998), Wiek rozwojowy i kryteria jego oceny. Koszalin: Wydawnictwo Miscellanea Sp. z o.o.

Styrc M. (2014), Bariery rodzicielstwa w percepcji Polaków [w:] I.E. Kotowska (red.), Niska dzietność w Polsce w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza Społeczna 2013. Raport tematyczny, 61–71. Warszawa: Drukarnia Braci Grodzickich Sp. J. http://www.diagnoza.com/pliki/raporty_tematyczne/Niska_dzietnosc_w_Polsce.pdf, dostęp: 23.10.2014.

Szymanik A. (2011), Zjawisko kompresji wiekowej we współczesnych rodzinach: „dorosłe” stroje „niedorosłych” dziewcząt [w:] H. Liberska, A. Malina (red.), Wybrane problemy współczesnych małżeństw i rodzin, 175–190. Bydgoszcz: Difin S.A.

Szymanik A. (2013), Seksualizacja ciała dziecięcego w psychologicznym ujęciu zjawiska kompresji wiekowej [w:] M. Żmudzka-Brodnicka, M. Brodnicki (red.), Ciało człowieka w refleksji humanistycznej, 281–296. Gdańsk: Wydawnictwo Ateneum – Szkoły Wyższej.

Szymanik A. (2014), Seksualizacja dziewcząt a sprzyjające jej współczesna zjawiska społeczne [w:] H. Liberska, A. Malina, D. Suwalska-Barancewicz (red.), Współcześni ludzie wobec wyzwań i zagrożeń XXI wieku, 198–207. Warszawa: Difin S.A.

Szymanik-Kostrzewska A. (2014), Kompleks Lolity jako zjawisko wzmacniane przez kompresję wiekową zachowań w okresie dzieciństwa. Wystąpienie w ramach XXXV Naukowego Zjazdu Polskiego Towarzystwa Psychologicznego „Psychologia w zmieniającym się świecie”, Bydgoszcz, 18–21 września 2014 r. Trempała J. (2000), Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej.

Trempała J. (2000), Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Trempała J. (2004), Rozwój psychiczny jako zamiana w czasie [w:] R. Ossowski, J. Trempała (red.), Kolokwia Psychologiczne. Zmieniający się człowiek w zmieniającym się świecie, t. 11, 55–73. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.

Trempała J. (2006), Deregulacja cyklu życia w planach życiowych młodzieży. Polskie Forum Psychologiczne, 11, 1, 108–120.

Trempała J. (2011a), Obsesyjna miłość rodziców do dziecka. Przyczynek do dyskusji. http://www.ukw.edu.pl/pracownicy/strona/janusz_trempala/materialy_do_pobrania/, dostęp: 04.10.2012.

Trempała J. (2011b), Wczesne kompetencje poznawcze w rozwoju dziecka. http://www.ukw.edu.pl/pracownicy/strona/janusz_trempala/materialy_do_pobrania/, dostęp: 07.11.2014.
 

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2015, Tom 20, Numer 3, s. 11 - 22

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Kompresja wiekowa zachowań w rozwoju dzieci  – ujęcie poznawcze i kulturowo-społeczne

Angielski:

Age compression of behaviours in the development of children.  A cognitive and socio-cultural view

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-1544-7302

Anna Szymanik-Kostrzewska
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0002-1544-7302 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Publikacja: 03.11.2015

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Anna Szymanik-Kostrzewska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski