„Co wyraża twarz?” – rozpoznawanie ekspresji emocjonalnej twarzy przez osoby głuche i słyszące

Katarzyna  Buluk; Celina Timoszyk-Tomczak

„Co wyraża twarz?” – rozpoznawanie ekspresji emocjonalnej twarzy przez osoby głuche i słyszące

Data publikacji: 2020

Psychologia Rozwojowa, 2020, Tom 25, Numer 4, s. 101 - 110

https://doi.org/10.4467/20843879PR.20.030.13438

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

„Co wyraża twarz?” – rozpoznawanie ekspresji emocjonalnej twarzy przez osoby głuche i słyszące

Abstrakt

„What does the Face Express?” – Recognition of Emotional Facial Expressions in Deaf and Hearing People

An analysis of emotional functioning of deaf people is important for understanding their activities in different areas of life. Emotional functioning is related to emotional intelligence, which involves emotion perception and recognition as well as emotional expressiveness. The aim of the study was to compare the ability to recognize facial emotional expression among deaf and hearing people.

The present study was conducted on 80 individuals (40 deaf people and 40 hearing people). The Emotional Intelligence Scale – Faces (Matczak, Piekarska, Studniarek, 2005) and a set of photographs used by Paul Ekman in his study of basic emotions were used for the data collection.

The results obtained show that deaf people differ from hearing people in recognizing facial expressions. The analysis was conducted in terms of differences in recognition of expression of basic and complex emotions. The study included variables such as the moment of hearing loss (congenital or acquired deafness) or upbringing with deaf or hearing parents.

Słowa kluczowe

facial expression, emotions, deaf people, hearing people; ekspresja emocjonalna twarzy, emocje, osoby głuche, osoby słyszące

facial expression, emotions, deaf people, hearing people

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Corder L.E. (1988), The Ability of Deaf Individuals To Identify Facial Expressions, 1–25. https://eric.ed.gov/?id=ED309603.

Czuchta B., Juszkiewicz A., Mokrzyńska K., Słomska A., Urbańska K. (2012), Zdolność rozpoznawania twarzy a czas nabycie umiejętności czytania. W: E. Drop, M. Mackiewicz (red.), Młoda Psychologia. T. 1, 253–266. Warszawa: Liberi libri.

Darwin K. (1988), O wyrazie uczuć u człowieka i zwierząt. Warszawa: PWN.

Denham S., Kochanoff A.T. (2002), Parental Contributions to Preschoolers’ Understanding of Emotion. Marriage & Family Review, 34, 311–343.

Dyck M., Denver E. (2003), Can the emotion recognition ability of deaf children be enhanced. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 8, 348–356. doi:10.1093/deafed/eng019.

https://doi.org/10.1093/deafed/eng019.

Eckert U. (1997), Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących – surdopedagogika. W: W. Dykcik (red.), Pedagogika specjalna, 170. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Eibl-Eibesfeldt I. (1973), The expressive behavior of the deaf-and-blind-born. W: M. Von Cranach, I. Vine (red.), Social communication and movement, 163–194. New York: Academic Press.

Ekman P. (1972), Universals and cultural differences in facial expressions of emotion. W: J. Cole (red.), Nebraska Symposium on Motivation, 207–282. Lincoln: University of Nebraska Press.

Ekman P. (2003), Natura emocji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Ekman P. (2012), Emocje ujawnione. Gliwice: HELION.

Ferrari C., Papagno C., Todorov A., Cattaneo Z. (2019), Differences in Emotion Recognition From Body and Face Cues Between Deaf and Hearing Individuals, Multisensory Research, 32(6), 499–519. https://doi.org/10.1163/22134808–20191353.

Gregory S., Hartley G.M. (1991), Constructing Deafness. Milton Keynes: Open University.

Hansen C.H., Hansen R.D. (1988), Finding the face in the crowd: an anger superiority effect. Journal of Personality and Social Psychology, 54, 917–924.

Hopyan-Misakyan T.M., Gordon K.A., Dennis M., Papsin B. (2009), Recognition of affective speech prosody and facial affect in deaf children with unilateral right cochlear implants. Child Neuropsychology, 15 ,136–146. doi:10.1080/09297040802403682.

https://doi.org/10.1080/09297040802403682.

Hosie J., Gray C., Russell P., Scott C., Hunter N. (1998), The matching of facial expressions by deaf and hearing children and their production and comprehension of emotion labels. Motivation and Emotion, 22, 293–313.

Izard C. (1991), The psychology of emotions. New York: Plenum.

Kaczmarek B.L.J. (1986), Wzrokowa percepcja wypowiedzi słownych. Lublin: UMCS i PTL.

Keltner D., Ekman P. (2005), Wyrażanie emocji twarzą. W: M. Levis, J. Havild-Jones (red.), Psychologia emocji, 307–323. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Kobosko J. (2006), Specyfika regulacji afektywnej u słyszących matek i młodzieży głuchej – czy istnieje?. Audiofonoliga, 28, 85–93.

Kobosko J. (2009), Relacja matka-dziecko a zaburzenia rozwoju językowego u młodzieży głuchej. Przegląd Psychologiczny, 52(3), 327–342.

Letourneau S.M., Mitchell T.V. (2011), Gaze patterns during identity and emotion judgments in hearing adults and deaf users of American Sign Language. Perception 40(5), 563–575.

Ludlow A., Heaton P., Rosset D., Hills P., Deruelle C. (2010), Emotion recognition in children with profound and severe deafness: do they have a deficit in perceptual processing?, Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology 32(9), 923–928.

Macko A. (2008), Złość a procesy oceniania i podejmowanie decyzji, Decyzje, 10, 59–81.

Martinez L., Falvello V.B., Ariezer H., Todorov A. (2016), Contribution of facial expressions and body language to the rapid perception of dynamic emotions. Cognition and Emotion, 30, 939–952.

Matczak A., Piekarska J., Studniarek E. (2005), Skala Inteligencji Emocjonalnej – Twarze (SIE-T): podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

McCullough S., Emmorey K., Sereno M. (2005), Neural organization for recognition of grammatical and emotional facial expressions in deaf ASL signers and hearing nonsigners, Cognitive Brain Research 22(2), 193–203.

Meadow K., Schlesinger H. (1971), The prevalence of behavioral problems in a population of deaf school children. American Annals of the Deaf, 125, 346–348.

Meadow K., Trybus R.J. (1979), Behavioral and emotional problems of deaf children. W: L.J. Breadford, W.G. Hardy (red.), Hearing and hearing impairment, 395–403, New York: Grune & Stratton, Inc.

Meadow K.P., Greenberg M.T., Erting C. (1984), Attachment behavior of deaf children with deaf parents W: S. Chess, A. Thomas (red.), Annual Progress in Child Psychiatry and Child Development, N.Y.: Brunner/Mazel.

Mestre J.M., Larrán C., Herrero J., Guil R., de la Torre G.G. (2015), PERVALE-S: a new cognitive task to assess deaf people’s ability to perceive basic and social emotions, Frontiers in Psychology, 6. doi:10.3389/fpsyg.2015.01148.

https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.01148.

Most T., Michaelis H. (2012), Auditory, visual, and auditory-visual perception of emotions by young children with hearing loss versus children with normal hearing. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 55, 1148–1162. doi:10.1044/1092–4388.

Nelson K.E., Welsh J.A., Trup E.M.V., Greenberg M.T. (2011), Language delays of impoverished preschool children in relation to early academic and emotion recognition skills. First Language, 31, 164–194. doi:10.1177/0142723710391887.

https://doi.org/10.1177/0142723710391887.

Pierer O. (1998), Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu: aspekty medyczne, wychowawcze, socjologiczne i psychologiczne; tł. [z fr.] Tadeusz Gałkowski. Warszawa: WSiP.

Saarni C. (1997), Coping with aversive feelings. Motivation and Emotion, 21(1), 45–63.

Schick B., de Villiers P., de Villiers J., Hoffmeister R. (2007), Language and theory of mind: A study of deaf children. Child Development, 78, 376–396. doi:10.1111/j.1467–8624.2007.01004.x.

Schlesinger H.S., Meadow K.P. (1972), Chapter Two in Sound and Sign. Childhood Deafness and Mental Health, Berkeley: University of California Press.

Sierra F., Amado A., Martinez L. (2017), Influences of Facial Emotion Recognition in Deaf Children. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 22(2), 164–177.

Singleton J.L., Tittle M.D. (2000), Deaf parents and their hearing children, Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 5(3), 221–236.

Stokoe W.C., Battison R.M. (1975), Sign Language, Mental Health, Satisfying Interaction. First National Symposium on the Mental Health Needs of Deaf Adults and Children. Chicago: David T. Siegel Institute for Communicative Disorders, Michael Reese Hospital and Medical Center, June 12–14.

Szczepankowski B. (1999), Niesłyszący-głusi-głuchoniemi. Wyrównanie szans. Warszawa: WSiP.

Szczepankowski B. (2000), Komunikowanie się z osobami z uszkodzonym słuchem. Warszawa–Krapkowice: Centrum Języka Migowego.

Świdziński M. (2003), Po głuchoniemsku, Charaktery, 7, 43.

Weisel A., Most T., Efron C. (2005), Initiations of social interactions by young hearing impaired preschoolers, Journal of Deaf Studies Deaf Education, 10(2), 161–170.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2020, Tom 25, Numer 4, s. 101 - 110

DOI: https://doi.org/10.4467/20843879PR.20.030.13438

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

„Co wyraża twarz?” – rozpoznawanie ekspresji emocjonalnej twarzy przez osoby głuche i słyszące

Angielski:

„What does the Face Express?” – Recognition of Emotional Facial Expressions in Deaf and Hearing People

Autorzy

Katarzyna Buluk

Celina Timoszyk-Tomczak

https://orcid.org/0000-0002-8314-0476

Instytut Psychologii, Uniwersytet Szczeciński

Publikacja: 2020

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Katarzyna Buluk (Autor) - 50%

Celina Timoszyk-Tomczak (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1683

Liczba pobrań: 1453

<div id="cke_pastebin"> „Co wyraża twarz?” – rozpoznawanie ekspresji emocjonalnej twarzy przez osoby głuche i słyszące</div>

Pobierz xml