FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Tłumacz na tropie, czyli o ruchu scenicznymw Phormio (wersy 981–989) Terencjusza

Data publikacji: 30.06.2016

Przekładaniec, 2015, Numer 31 – Przekład na scenie, s. 55 - 74

https://doi.org/10.4467/16891864PC.15.020.4949

Autorzy

Ewa Skwara
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Tłumacz na tropie, czyli o ruchu scenicznymw Phormio (wersy 981–989) Terencjusza

Abstrakt

Translating drama requires not only knowledge of the elements constituting the play’s world and of the theatrical conventions of the author’s epoch, but it frequently entails also a reconstruction of the original performance. Such is usually the case with classical tragedies and comedies that – created as performances – initially had no textual form. In order to understand, interpret and translate such plays it is necessary to recreate the stage construction and setting, as well as the stage movement and proxemics. Taking as an example a passage from Terence’s Phormio, or the Scheming Parasite, the article presents results of such a reconstruction. The mere fact of understanding the manuscript (stage 1) does not guarantee the right interpretation that might result in a relevant translation. One has to consider also the opinions of editors and commentators (stage 2), psychological realism of the characters (stage 3), and the potential for a convincing staging of the text (stage 4). Only these four aspects considered jointly can ensure a proper translation of the analysed passage.

Bibliografia

Térence. 1984 (19471). Comédies, wyd. przeł. J. Marouzeau, Paris: Les Belles Lettres, t. II.

Terencjusz 2005. Komedie, przeł. przypisami opatrzyła E. Skwara, t. I, Warszawa: Prószyński S-ka.

Terencjusz 2006. Komedie, przeł. przypisami opatrzyła E. Skwara, t. II, Warszawa: Prószyński S-ka.

Terentius. 19522 (18871). Phormiowprowadzeniem przypisami A. Slomana, Oxford.

— 19541Comoediae, wyd. S. Prete, Heidelberg: Kerle.

— 19615 (19261). Comoediae, wyd. R. Kauer, W.M. Lindsay, Oxford: Typographeo Clarendoniano.

Terence 1962 (18791, 18893). Phormiowprowadzeniem przypisami J. Bonda, London.

— 1981 (1959, 1964, 1968). Phormio, red. R.H. Martin, Letchworth: Bradda Books.

— 1982. PhormioComedy by Terence: Manuscript Reproduction, Facing Transcription, Edited with Latin Text, Notes, Vocabulary, red. E.M. Coury, Chicago.

— 2001. PhormioThe Mother in LawThe Brothers, red. tłum. J. Barsby, London: The Loeb Classical Library.

— 2012. Phormiowprowadzeniem, przekładem komentarzem R. Maltby’ego, Oxford: Oxbow Books.

 

Kraszewski J.1888. T.M. Plauta komedyj pięciu parafrazy, Złoczów: Zuckerkandl O. Syn.

Axer J. 1991. Filolog teatrze, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Barsby J. 1993. The Stage Action of Terence, „Phormio” 979–989, „Classical Quarterly” 43, s. 329–335.

Beare W. 1968. The Roman Stage. Short History of Latin Drama in the Time of the Republic, London: Methuen.

Bieber M. 1961. The History of the Greek and Roman Theater, Princeton, New Jersey: Princeton UP.

Coury E.M. 1982. Terence. Bembine Phormio: Palaeographic Examination, Chicago: Bolchazy-Carducci.

Dodwell C.R. 2000. Anglo-saxon Gestures and the Roman Stage, Cambridge: Cambridge UP.

Grant J.N. 1984. Personal Disagreements in the Manuscripts of Terence, „Classical Philology” 79, s. 32–38.

Kocur M. 2001. Teatr antycznej Grecji, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Omont H.A. 1907. Comédies de Térence. Reproduction des 151 dessins du Manuscrit latin 7899 de la Bibliothéque nationale, Paris.

Pöhlmann E. 1981. Die Proedrie des Dionysostheaters im 5. Jh., „Muzeum Helveticum” 38, s. 129–146.

Victor B.A. 2007. Terentiana, „Classical Quarterly” 57, s. 117–124.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2015, Numer 31 – Przekład na scenie, s. 55 - 74

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Tłumacz na tropie, czyli o ruchu scenicznymw Phormio (wersy 981–989) Terencjusza

Angielski:

Translator on Trail: Stage Movement in Terence’s Phormio (lines 981–982)

Autorzy

Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań

Publikacja: 30.06.2016

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Ewa Skwara (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski