FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Słuchowisko a przekład teatralny: Rough for Radio II Samuela Becketta

Data publikacji: 30.06.2016

Przekładaniec, 2015, Numer 31 – Przekład na scenie, s. 241 - 261

https://doi.org/10.4467/16891864PC.15.031.4960

Autorzy

Łukasz Borowiec
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
, Polska
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Słuchowisko a przekład teatralny: Rough for Radio II Samuela Becketta

Abstrakt

The article examines the intricacies of theatrical translation with reference to foreignlanguage radio plays. The attempt is to trace the interrelations between elements of translated radio drama on the basis of Samuel Beckett’s Rough for Radio II, its RTÉ Ireland realization (2006) and the Polish translation by Antoni Libera together with his own production of the play for Polish Radio 2 (2009). One of the main aims of this study is to present the potential for analysing a translated work for radio as well as to initiate a discussion on the role of theatrical translation in radio dramatic forms. Firstly, the analysis focuses on the juxtaposition of the English version of Beckett’s play and its Polish translation, which – notably – is based both on the English and French versions. Next, English and Polish radio productions are scrutinized in the light of the script which constitutes their basis. The discussion foregrounds such elements of radio drama as voice, sound effects and the employment of pauses and silences. The final step consists in comparing and contrasting both realizations as overlapping layers of practical instances of theatrical translation originating from Beckett’s text, which as such is also a translation. The analysis reveals intriguing changes and transformations on the way from the original script by Beckett to its rendering in Polish radio. The most visible is Libera’s (translator-director’s) constant wavering in his choices between his own translation and two versions of the Beckett text, which lead to the final radio production becoming a specific manifestation of linguistically and culturally based decisions.

Bibliografia

Ackerly C. J., Gontarski S.E. 2007. The Grove Companion to Samuel Beckett: Reader’s Guide to His Works, Life, and Thought, New York: Groove Press [e-book].

Bachura J., Pawlik A. 2011. Słuchowisko jego „anatomia”, w: E. Pleszkun-Olejniczakowa, J. Bachura, A. Pawlik (red.), Dwa teatry. Studia zakresu teorii interpretacji sztuki słuchowiskowej, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 141–179.

Bassnett S. 2011. Reflections on Translation, Bristol: Multilingual Matters.

Beck A. 1998. Point-of-listening in Radio Plays, „Sound Journal” [online], http://www.ukc.ac.uk/sdfva/sound-journal/beck981.html (dostęp: 10.08.2014).

Beckett S. 1984. The Collected Shorter Plays, New York: Groove Press [e-book].

–––– 1995. Dramaty. Wybór, przełożył opracował A. Libera, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

–––– 2006. Rough for Radio II, słuchowisko, dir. by J. Hegarty Lovett, Animator: M. O’Regan, Stenographer: A. Ní Chiaráin, Fox: C. Lovett, RTÉ radio 1, data emisji: 13.04.2006.

––––– Skecz radiowy, słuchowisko, reż. A. Libera, Prowadzący: A. Ferency, Stenografka: M. Kuta, Fox: J. Gajewski, Polskie Radio Program 2, data emisji: 17.04.2009.

––––– 2012. All That Fall and Other Plays for Radio and Screen, preface and notes by E. Frost, London: Faber & Faber [e-book].

Boyce B. 2009. The Radio Life and Work of Samuel Beckett, „Nordic Irish Studies” 8(1), 47–65.

Branigan K. 2008. Radio Beckett: Musicality In the Radio Plays of Samuel Beckett, Bern: Peter Lang AG.

Brater E. 2013. Beckett, ‘Thou Art Translated’, w: S. Bigliazi, P. Kofler, P. Ambrosi, (eds.), Theatre Translation in Performance, London: Routledge, 130–139.

Clapp R. 1989. All That Fall by Samuel BeckettEmbers by Samuel BeckettWords and Music by Samuel BeckettCascando by Samuel BeckettRough for Radio II by Samuel Beckett, „Theatre Journal” 41(4), 543–546.

Cohn R. 1961. Samuel Beckett Self-Translator, „PMLA” 76(5), 613–621.

Culler A.D. 1975. Monodrama and the Dramatic Monologue, „PMLA” 90(3), 366–385.

Esslin M. 1977. Beckett’s „Rough for Radio”, „Journal of Modern Literature” 6(1), 95–103.

Fox Ch. 1999. Square Dances: An Introduction to the Music of Richard Rijnvos, „The Musical Times” 140(1869) [online] http://www.richardrijnvos.com/biography/publications.htm (dostęp: 20.06.2014).

Frost E.C. 1991. Fundamental Sounds: Recording Samuel Beckett’s Radio Plays, „Theatre Journal” 43(3), 361–376.

Jesson J. 2009. ‘White World. Not Sound:’ Beckett’s Radioactive Text in Embers, „Texas Studies in Literature and Language” 51(1), 47–65.

Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki W. 1927. Słownik języka polskiego, t. I, Warszawa, http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/publication?id=254 (dostęp: 15.06.2014).

Lawley P. 1989. The Difficult Birth: An Image of Utterance in Beckett, w: R.J. Davis, L.St.J. Butler (eds.), Make Sense who May: Essays on Samuel Beckett’s Later Works, Totowa, 1–10.

Libera A. 2009. Komentarz do słuchowiska Skecz radiowy S. Becketta, Wieczór ze słuchowiskiem: Samuel Beckett Skecz radiowy, http://www.polskieradio.pl/8/295/Artykul/214315,Wieczor-ze-sluchowiskiem-Samuel-Beckett-Skecz-radiowy (dostęp: 12.06.2014).

Pavis P. 2002. Słownik terminów teatralnych, przeł. S. Świontek, (red.), Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Perloff C. 1991. ’Film Is Evil, Radio Is Good’ … or Could Be, „Theatre Journal” 43(3), 293–298.

Picturing France 1830–1900. National Gallery of Art Catalogue. 2014. Washington, http://www.nga.gov/content/ngaweb/education/teachers/teaching-packets/picturing-france.html (dostęp: 3.06.2014).

Rattigan D. 2002. Theatre of Sound: Radio and the Dramatic Imagination, Dublin: Corysfort Press Limited.

Słownik PWN, sjp.pwn.pl (dostęp: 8.08.2014).

Toury G. 1995. The Nature and Role of Norms in Translation, w: Descriptive Translation Studies and Beyond, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 53–69.

Uchman J. 2013. „Patrzenie uszami” – Artysta schodzący po schodach Toma Stopparda, „Tekstualia” 32(1), 97–112.

Wiśniewski T. 2006. Kształt literacki dramatu Samuela Becketta, Kraków: Universitas.

Weiss K. 2012. The Plays of Samuel Beckett, London: Methuen Drama.

Worth K. 1990. The Beckett Festival of Radio Plays by Everett C. Frost; All That FallWords and MusicCascandoRough for Radio II, „Theatre Journal” 42(3), 385–388.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2015, Numer 31 – Przekład na scenie, s. 241 - 261

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Słuchowisko a przekład teatralny: Rough for Radio II Samuela Becketta

Angielski:

Radio Drama and Theatrical Translation: A Case of Samuel Beckett’s Rough for Radio II

Autorzy

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Polska

Publikacja: 30.06.2016

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Łukasz Borowiec (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski