Przekład jako interpretacja, czyli jak krytyka przekładu porządkuje interpretacje literaturoznawców
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPrzekład jako interpretacja, czyli jak krytyka przekładu porządkuje interpretacje literaturoznawców
Data publikacji: 2023
Przekładaniec, 2023, Numer 46 – Przekład i przemoc, s. 161 - 177
https://doi.org/10.4467/16891864PC.23.010.17974Autorzy
Przekład jako interpretacja, czyli jak krytyka przekładu porządkuje interpretacje literaturoznawców
Translation as Interpretation: How Translation Criticism Organizes Literary Studies Scholars’ Interpretations
The article discusses the concept of translation as interpretation. I propose an analysis of translation techniques used by two Polish literary scholars and translators, Tadeusz Komendant and Michał Paweł Markowski. I compare their translations and divide them into two categories: “critical” and “unnatural” (in the case of Komendant) and “vulnerable” and “existential” (Markowski). I argue that a critical analysis of translation is necessary to justify the adopted strategy of interpretation which occupies a privileged position in these texts. I also use translation criticism as a “structuring” criterion to establish a certain hierarchy which exists, more or less explicitly, in the field of literary scholars’ translations. In order to do so, I juxtapose Markowski’s views with the those of Tomasz Swoboda in his Repetition and Difference (2014). I attempt to demonstrate that translation criticism allows not only for the articulation of the underlying pattern behind a translation, but also problematizes some issues related to the translator’s and author’s subjective scope of responsibility. In this way, I come to the conclusion that translation criticism reveals important qualities of a text, usually overlooked by strictly literary approaches. I acknowledge and confirm an important role it plays in building self-awareness and participating in self-knowledge within literary studies.
Bończa Bukowski de, Piotr. 2021. Krytyka przekładu literackiego jako dialog. Model hermeneutyczny, „Przekładaniec” 42, s. 14‒39.
Foucault, Michel. 1999 [1994]. Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, wybór i oprac. T. Komendant, przeł. B. Banasiak et al., Warszawa: Fundacja Aletheia.
Komendant, Tadeusz. 1994. Władze dyskursu. Michel Foucault w poszukiwaniu siebie, Warszawa: Wydawnictwo SPACJA.
— 1996. Związki nienaturalne, „Teksty Drugie” 5, s. 160‒165.
— 2002. Od Tłumacza, w: P. Quignard, Albucjusz, przeł. T. Komendant, Warszawa: Czytelnik, s. 213‒214.
— 2004. Od Tłumacza, w: P. Quignard, Błędne cienie. Ostatnie królestwo I, przeł. T. Komendant, Warszawa: Czytelnik, s. 153‒159.
— 2006. Od Tłumacza. Koyaanisqatsi – słownik Foucaulta, w: M. Foucault, Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych, przeł. T. Komendant, Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, s. 349‒352.
Markowski, Michał Paweł. 1995. Fou & Co., czyli nieznośna lekkość szaleństwa, „Teksty Drugie” 5, s. 109‒117.
— 1996. Nici z chiazmu (uwagi o tłumaczeniu Blanchota), „Literatura na Świecie” 10, s. 240‒249.
— 1997. Przekład jako simulacrum, „Literatura na Świecie” 8‒9, s. 396‒409.
— 2013. Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki, Kraków: Universitas.
— 2019. Wyrównywanie fałdu, „Twórczość” 10, s. 77‒81.
Nycz, Ryszard. 2015. Humanistyka wczoraj i dziś (w wielkim skrócie i nie bez uproszczeń), w: R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza (red.), Kultura afektu ‒ afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, s. 7‒24.
Sendyka, Roma. 2015. Od kultury Ja do kultury Siebie. O zwrotnych formach w projektach tożsamościowych, Kraków: Universitas.
Sowa, Jan. 2014. Humanistyka płaskiego świata, „Teksty Drugie” 1, s. 192‒207.
Swoboda, Tomasz. 2014. Powtórzenie i różnica. Szkice z krytyki przekładu, Gdańsk: Wydawnictwo w Podwórku.
Informacje: Przekładaniec, 2023, Numer 46 – Przekład i przemoc, s. 161 - 177
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Przekład jako interpretacja, czyli jak krytyka przekładu porządkuje interpretacje literaturoznawców
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 415
Liczba pobrań: 411