FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

From Intersemiotic Translation to Intersemiotic Aspects of Translation

Data publikacji: 12.12.2018

Przekładaniec, Numery anglojęzyczne, Special Issue 2018 – Word and Image in Translation, s. 7 - 35

https://doi.org/10.4467/16891864ePC.18.009.9831

Autorzy

Marta Kaźmierczak
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0003-2925-0209 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

From Intersemiotic Translation to Intersemiotic Aspects of Translation

Abstrakt

The paper outlines a distinction between several allied notions related to intersemioticity, polysemioticity and translation, with examples pertaining to the indicated categories. It begins with an overview of how Roman Jakobson’s concept of intersemiotic translation has been re-interpreted and broadened to account for more types of transformations and for new modes of expression. Secondly, the non-identity of referentiality and transmutation is indicated. Next, the notion of intersemiotic complementation is proposed for instances that involve adding a new code to an existing work, rather than changing its code. A distinction is also drawn between intersemiotic translation and intersemiotic aspects orcontexts of interlingual translation (of a polysemiotic work or a verbal text which refers to non-discursive media). It is emphasized that it is this last category that deserves the attention of translation scholars, and some particular areas of interest are enumerated.

Bibliografia

Bibliography

Adamczyk-Garbowska M. 1988. Polskie tłumaczenia angielskiej literatury dziecięcej. Problemy krytyki przekładu, Wrocław: Ossolineum.

Altenberg T., Owen R.J. 2015. “Comics and Translation: Introduction,” New Readings 15, ed. T. Altenberg, R. J. Owen, i–iv.

Anderson S., et al. (ed.). 2004. Collins English Dictionary. 8th edition, Glasgow: Harper Collins.

Andriolli M.E. 1955. Ilustracje do Pana Tadeusza, engravings, Warszawa: Wydawnictwo Sztuka.

Anyango C., Mairowitz D.Z. 2010. Heart of Darkness. Adapted from the original novel by Joseph Conrad, London: SelfMadeHero.

—2011. Hart der duisternis. Naar de roman van Joseph Conrad, trans. B. Heijne, Amsterdam: Atlas.

Baker M. 1998. Introduction, in: M. Baker, K. Malmkjær (ed.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London: Routledge, xiii–xviii.

Balcerzan E. 2011. Tłumaczenie jako „wojna światów”. W kręgu translatologii i komparatystyki, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 3rd ed.

Bałuk-Ulewiczowa T. 2004. “Values in the Visual Arts and Untranslatability. Powerless Pastors-Faithful and Wolves in Sheep’s Clothing,” in: O. Kubińska, W. Kubiński (ed.), Przekładając nieprzekładalne, vol. 2, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 101–108.

Barańczak A. 1983. Słowo w piosence. Poetyka współczesnej piosenki estradowej, Wrocław: Ossolineum–PAN.

Barańczak S. 2004. Mała antologia przekładów-problemów…: William Shakespeare, „It was a lover and his lass,” in: S. Barańczak, Ocalone w tłumaczeniu, Kraków: a5, 3rd ed., 341–342, 457.

Benecke B. 2004. “Audio-Description,” Meta 49 (1), 78–80.

Benveniste É. 1969. “Sémiologie de la langue,” (1) Semiotica 1 (1), 1–12.

Bernstein L. 1998. Serenade after Plato’s Symposium (from original LP notes), in: Bernstein Century: Prelude, Fugue and Riffs [and other compositions], Sony Classical, 6–7. CD sleeve note.

Brzostowska-Tereszkiewicz T. 2016. Modernist Translation. An Eastern European Perspective. Models, Semantics, Functions, Frankfurt am Main: Peter Lang.

Bulgakov M. 1997/2008. Master and Margarita, trans. R. Pevear, L. Volokhonsky, e-book [originally: Harmondsworth: Penguin].

Cattrysse P. 1992. “Film (Adaptation) as Translation: Some Methodological Proposals,” Target 4 (1), 53–70.

Cendrars B., Delaunay S. 1913/2008. La Prose du Transsibérien et de la Petite Jehanne de France, ed. T. Young, New Haven: Beinecke Rare Book and Manuscript Library—Yale University Press.

Clüver C. 1989. “On Intersemiotic Transposition,” Poetics Today 1 (10), 55–90.

Conrad J. 1994. Hart der duisternis, trans. B. Heijne, Amsterdam: Veen.

—2009. Jądro ciemności, trans. J. Polak, Poznań: Vesper.

Del Grosso S. 2008. Sequenze. Strategie e dispositivi di traduzione intersemiotica dal romanzo inglese al cinema, Roma: Aracne.

Díaz Cintas J., Desblache L. 2007. “Accessibility and/in Translator Training,” paper read at 5th EST Congress Why Translation Studies Matters, University of Ljubljana, Slovenia, 3–5 Sept. 2007.

Díaz Cintas J. 2005. “Audiovisual Translation Today. A Question of Accessibility for All,” Translating Today 4, 3–5.

Eco U. 2000. “Traduzione e interpretazione,” Versus 85–86–87, 55–100.

Fu L. 2013. “Translating Science Illustrations in China,” Translation Studies 6 (1), 78–102.

Genette G. 1982. Palimpsestes. La littérature au second degré, Paris: Seuil.

Gogol M. 1998. Płaszcz, adapt. J. Tuwim, dir. A. Domalik, TVP [Polish Television].

Gonçalves de Assis É. 2015. “The Letterer as a Translator in Comics Translation,” in: N. Mälzer (ed.), Comics— Übersetzungen und Adaptionen, Berlin: Frank & Timme, 251–267.

Goodwin A. 1993. Dancing in the Distraction Factory: Music Television and Popular Culture, London – New York: Routledge.

Gottlieb H. 2007. “Multidimensional Translation: Semantics Turned Semiotics,” in: S. Nauert, H. Gerzymisch-Arbogast (ed.), Challenges of Multidimensional Translation. Proceedings of the Marie Curie Euroconferences MuTra 2005, Saarbrücken: Saarland University, 33–61.

Helman A. 1979. “Modele adaptacji filmowej. Próba wprowadzenia w problematykę,” Kino 6, 28–30.

Hopfinger M. 1974. Adaptacje filmowe utworów literackich. Problemy teorii i interpretacji, Wrocław: Ossolineum.

Imperowicz-Jurczak M. 2014. “Bene nati w interpretacji plastycznej Piotra Stachiewicza,” Przestrzenie Teorii 22, 71–87.

Jakobson R. 1959/2000. “On Linguistic Aspects of Translation,” in: L. Venuti (ed.), The Translation Studies Reader, London: Routledge, 113–118.

—. 1971. “Language in Relation to Other Communication Systems,” in: R. Jakobson, Selected Writings, vol. I: Word and Language, The Hague – Paris: Mouton, 697–708.

Jankowski J. 2014. “O przekładzie komiksu, czyli uwagi teoretyczno-praktyczne o tłumaczeniu graficznym,” Między Oryginałem a Przekładem 3 (25), vol. XX, 67–85.

Kaźmierczak M. 2006. “Leśmian po rosyjsku ilustrowany przez Alinę Golachowską,” in: P. Fast, P. Janikowski (ed.), Dialog czy nieporozumienie? Z zagadnień krytyki przekładu, Katowice: „Śląsk,” 63–84.

—2010. Intertekstualne i intersemiotyczne aspekty przekładu poezji Bolesława Leśmiana na języki rosyjski i angielski, PhD dissertation, Łódź: Uniwersytet Łódzki.

—2015. “Typografia a przekład,” in: W. Bolecki (ed.), Sensualność w kulturze polskiej. Przedstawienia zmysłów człowieka w języku, piśmiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności [The Senses in Polish Culture: Internet thematic encyclopedia], Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN. http://sensualnosc.bn.org.pl/pl/articles/typografia-a-przeklad-810/ (DOA: 8.05.2017).

Kondo M., Wakabayashi J. 1998. “Japanese Tradition,” in: M. Baker, K. Malmkjær (ed.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London: Routledge, 485–494.

Krejtz K. et al. 2012. “Multimodal Learning with Audio Description,” in: Proceedings of the ACM Symposium on Applied Perception, New York: ACM, 83–90.

Larousse 1962. Grand Larousse Encyclopédique en dix volumes, tome sixième (vol. 6), Paris: Librairie Larousse. 

Liseling Nilsson S.A. 2012. Kod kulturowy a przekład. Na podstawie wybranych utworów Astrid Lindgren i ich polskich przekładów, Stockholm: Stockholms universitet.

Lukas K. 2013. “Przekład intersemiotyczny,” in: W. Bolecki (ed.), Sensualność w kulturze polskiej, Przedstawienia zmysłów człowieka w języku, piśmiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności [The Senses in Polish Culture: Internet thematic encyclopedia], Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN. http://sensualnosc.bn.org.pl/pl/articles/przeklad-intersemiotyczny-638/ (DOA: 8.05.2017).

Markowski M.P. 2007. Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy, Kraków: Universitas.

Martinec R., Salway A. 2005. “A System for Image-Text Relations in New (and Old) Media,” Visual Communication 4 (3), 337–371.

McCloud S. 1994. Understanding Comics: The Invisible Art, New York: HarperPerennial.

McFarlane B. 1996. Novel to Film: An Introduction to the Theory of Adaptation, Oxford: Clarendon Press.

Morriconi Ch. 2014. “Dante’s Dream: Rossetti’s Reading of the Vita Nuova Through the Lens of a Double Translation,” Nordic Journal of English Studies 13 (4), 56–80.

O’Sullivan E. 2006. “Translating Pictures,” in: G. Lathey (ed.), The Translation of Children’s Literature: A Reader, Clevedon, Buffalo, Toronto: Multilingual Matters, 113–121.

Oittinen R. 2000. Translating for Children, New York – London: Garland Publishing.

Pánková L., Beebee T.O. 2013. “Dictionary of the Khazars as Translational Fiction,” in: Czech, Slovak and Polish Structuralist Traditions in the Translation Studies Paradigm Today, Charles University, Prague, 26–29 Sept. 2013. Conference abstracts. N. pag.

Pawica M. 1996. “Przeciw pantranslatologii albo o tłumaczeniu synowi matematyki i przekładaniu tortu masą,” in: M. Filipowicz-Rudek, J. Konieczna-Twardzikowa (ed.), Między oryginałem a przekładem. Vol. II: Przekład, jego tworzenie się i wpływ, Kraków: Universitas, 399–409.

Pisarkowa K. 1998. Pragmatyka przekładu. Przypadki poetyckie, Kraków: IJP PAN.

Popovič A. 2009. “Teoria przekładu w systemie nauki o literaturze,” trans. M. Papierz, in: P. Bukowski, M. Heydel (ed.), Współczesne teorie przekładu. Antologia, Kraków: Znak, 89–106.

Redling E. 2015. “The Musicalization of Poetry,” in: G. Rippl (ed.), The Handbook of Intermediality: Literature – Image – Sound – Music. Berlin: de Gruyter, 412–426.

Remael A. 2001. “Some Thoughts on the Study of Multimodal and Multimedia Translation,” in: Y. Gambier, H. Gottlieb (ed.), (Multi)Media Translation, Amsterdam: John Benjamins, 13–22.

Robinson M., Davidson G. (ed.). 1996. Chambers 21st Century Dictionary, Edinburgh: Chambers.

Schwarcz J.H. 1982. The Ways of the Illustrator. Visual Communication in Children’s Literature, Chicago: ALA.

Schogt H.G. 1986. “Translation,” in: T.A. Sebeok (ed.), Encyclopedic Dictionary of Semiotics, vol. 2, Berlin: Mouton de Gruyter, 1107–1111.

Schultze B. 2016. “Hybridity Maintained, Reduced, Abolished and Redefined: The Czech Graphic Novel Alois Nebel (Jaroslav Rudiš, Jaromir 99, 2006) in Polish and German,” Rocznik Komparatystyczny – Comparative Yearbook 7, 41–55.

Skibińska E. 2008. “Niedoceniona wartość przymusu. O przekładzie pewnego komiksu dla dzieci,” in: E. Skibińska, Kuchnia tłumacza, Kraków: Universitas, 230–242.

Steiner G. 1975/1998. After Babel: Aspects of Language and Translation, Oxford: Oxford UP, 3rd ed.

Stam R., Burgoyne R., Flitterman-Lewis S. 2005. New Vocabularies in Film Semiotics, London – New York: Routledge.

Szyłak J. 1999. Komiks w kulturze ikonicznej XX wieku, Gdańsk: słowo/obraz terytoria.

Szymczak M. (ed.). 2002. Słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Teodorowicz-Hellman E. 1995. “Nils Holgerssons resa över Polen: En analys av läsprocessen,” Slovo: Journal of Slavic Languages and Literatures 44, 5–20.

Testa C. 2002. Masters of Two Arts: Re-creation of European Literatures in Italian Cinema, Toronto: Toronto UP.

Tomaszkiewicz T. 2006. Przekład audiowizualny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Toury G. 1986. “Translation. A Cultural-Semiotic Perspective,” in: T.A. Sebeok (ed.), Encyclopedic Dictionary of Semiotics, vol. 2, Berlin: Mouton de Gruyter, 1111–1124.

Trivedi H. 2007. “Translating Culture vs. Cultural Translation,” in: P. St-Pierre, P.C. Kar (ed.), In Translation – Reflections, Refractions, Transformations, Amsterdam — Philadelphia: John Benjamins, 277–287 [First published in: 91st Meridian 4 (1), May 2005].

Webster N. 1993. Webster’s Third New International Dictionary of the English Language, Unabridged, ed. P.B. Gove, [Köln:] Könemann.

Weissbrod R., Kohn A. 2015. “Re-Illustrating Multimodal Texts as Translation: Hebrew Comic Books Uri Cadduri and Mr. Fibber, the Storyteller,” New Readings 15, 1–20.

Wiercińska J. 1986. Sztuka i książka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Wilkoń J., Hołobut, A. 2009–2010. “Sztuka akompaniamentu.” Z Józefem Wilkoniem rozmawia Agata Hołobut [Interview with Józef Wilkoń by Agata Hołobut]. Przekładaniec: A Journal of Literary Translation 22–23, 295–306.

Wysłouch S. 2007. “Ekfraza czy przekład intersemiotyczny?,” in: T. Mizerkiewicz, A. Stankowska (ed.), Od tematu do rematu. Przechadzki z Balcerzanem, Poznań: UAM, 489–504.

Zawadzka M. 2009. “Jak przetłumaczyć obraz? Próby przekładu Figures Jeana Tardieu,” in: K. Hejwowski, A. Szczęsny, U. Topczewska (ed.), Imago mundi: 50 lat polskiej translatoryki, Warszawa: Instytut Lingwistyki Stosowanej UW, 213–221.

Лесьмян Б. 2006. Безлюдная баллада или Слова для песни без слов. Поэзия. Театр. Проза, ed. А. Базилевский, Москва: РИПОЛ классик – Вахазар – WSH w Pułtusku.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, Numery anglojęzyczne, Special Issue 2018 – Word and Image in Translation, s. 7 - 35

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

From Intersemiotic Translation to Intersemiotic Aspects of Translation

Angielski:

From Intersemiotic Translation to Intersemiotic Aspects of Translation

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-2925-0209

Marta Kaźmierczak
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0003-2925-0209 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska

Publikacja: 12.12.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Marta Kaźmierczak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski