FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Emocje odzyskane w tłumaczeniu: o audiodeskrypcji artystycznej i przekładzie humoru

Data publikacji: 27.12.2017

Przekładaniec, 2017, Numer 35– Słowo i obraz w przekładzie 2, s. 107 - 127

https://doi.org/10.4467/16891864PC.17.015.8228

Autorzy

Monika Zabrocka
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Emocje odzyskane w tłumaczeniu: o audiodeskrypcji artystycznej i przekładzie humoru

Abstrakt

The subject of this paper is audio description (AD) or – more precisely – an artistic AD, by which I understand the AD the language and form of which are adjusted to the product it accompanies, which not only informs about the content of the visual layer of the movie, but is also able to recreate its unique character. The article presents the results of a comparative analysis of some scenes of the film The Intouchables and a Polish AD prepared for the film. The aim of the study was to establish how much the authors of the latter were able to preserve from the original character of the film (and especially from the emotions and humour included in its scenes), how much was lost, and why. Although the AD for The Intouchables is written in a rich and colourful language, it can be classified as traditional. This, in turn, may be a starting point to consider whether giving it a more artistic form has a potential to contribute to a better rendition of filmic humour. The conclusions of the study are part of a wider reflection on the ability of AD to influence the mood of the audience. This is why, the text is additionally illustrated with a number of examples from Polish and foreign ADs (which can be perceived as artistic ones) prepared for various movies of different genres.

Bibliografia

Agryle M. 1988. Bodily Communication, Londyn–Nowy Jork: Methue & Co. Ltd.

Barańczak S. 2004. Ocalone tłumaczeniu, Kraków: Wydawnictwo A5.

Benecke B. 2015. Can You Believe It? – An Experiment with Subjective AD for Children, wystąpienie czasie konferencji Audio Description and Education Symposium, Warszawa, 23–24 września 2015.

Branje C.J., Fels D.I. 2012. LiveDescribe: Can Amateur Describers Create High-Quality Audio Description?Journal of Visual Impairment & Blindness” 106 (3), s. 154–165.

Braun S. 2007. Audio Description from Discourse Perspective: Socially Relevant Framework for Research and Training, „Linguistica Antverpiensia” 6, s. 357–369.

Chmiel A., Mazur I. 2011. Audiodeskrypcja jako intersemiotyczny przeklad audiowizualny – percepcja produktu ocena jakości, w: I. Kasperska, A. Żuchelkowska (red.), Przekład jako produkt kontekst jego odbioru, Poznań: Wydawnictwo Rys, s. 13–30.

Deacon T. 1997. The Symbolic Species: The Co-Evolution of Language and the Brain, Nowy Jork: Norton.

Del Corral I. 1988. Humor: When Do We Lose It?, „Translation Review” 27, s. 25–27.

Diot R. 1989. Humor for Intellectuals: Can It Be Exported and Translated? The Case of Gary Rudeau’s in Search of Reagan’s BrainMeta” 34 (l), s. 84–87.

Eco U. 2006. Dire presque la même chose. Experiences de traduction, Paryż: Édition Grasset et Fasquelle.

Jakobson R. 1960. Closing Statement: Linguistics and Poetics, w: T.A. Sebeok (red.), Style in Language,  Cambridge: The MIT Press, s. 350–377.

Fels D.I., Udo P.J., Diamond J.E., Diamond J. 2006. Comparison of Alternative Narrative Approaches to Video Description for Animated Comedy, „Journal of Visual Impairement & Blindness” 100 (5), s. 295–305.

Jankowska A., Zabrocka M. 2016. How Co-speech Gestures Are Rendered in Audio Description: Case Study, w: Researching Audio Description: New Approaches, Londyn: Palgrave Macmillan, s. 169–186.

Künstler I. 2014. Cel uświęca środki audiodeskrypcji, „Przekładaniec” 28, s. 140–152.

Laurian A-M. 1989. Humour et traduction, „Meta” 34 (1), s. 5–14.

Lipiński K. 2000. Vademecum tłumacza, Kraków: Wydawnictwo Idea.

Martínez-Sierra J.J. 2010. Approaching the Audio Description of HumourEntreculturas” 2, http://www.entreculturas.uma.es/n2pdf/articulo07.pdf. [dostęp: 12.05.2017].

Masson A. 2007. D’où vient le geste ?, w: V. Amiel, J. Nacache, G. Sellier, C. Vivian (red.), L’acteur de cinéma: approches plurielles, Rennes: Presses Universitaires de Rennes.

Orero P. 2011. Audio Description for Children: Once upon Time There Was Different Audio Description for Characters, w: E. Di Giovanni (red.), Entre texto y receptor: Accesibilidad, doblaje y traducción [Between Text and Audience: Accessibility, Dubbing and Translation], Frankfurt: Peter Lang, s. 169–184.

Poyatos F. 2002. Nonverbal Communication across Disciplines: Paralanguage, Kinesics, Silence, Personal and Enviromental Interaction, vol. 2, Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.

Raphaelson-West D. S. 1989. On the Feasibility and Strategies of Translating Humor„Meta” 34 (1), s. 128–141.

Rossini N. 2004. The Analysis of Gesture: Establishing Set of Parameters, w: A. Camurri, G. Volpe (red.), Gesture-Based Communication I. Computer-Human Interaction. 5th International Gesture Workshop, GW 2003, Selected Revised Papers, Berlin–Heidelberg–New York: Springer, s. 124–131.

––––– 2012. Reinterpreting Gesture as Language, Amsterdam: IOS Press.

Sweetser E. 2006. Looking at Space to Study Mental Spaces: Co-speech Gesture as Crucial Data Source in Cognitive Linguistics, w: M. Gonzalez-Marquez, I. Mittleberg, S. Coulson, M. Spivey (red.), Methods in Cognitive Linguistics, Amsterdam: John Benjamins, s. 201–224.

Szarkowska A. 2011. Text-to-Speech Audio Description: Towards Wider Availability of AD, „The Journal of Specialised Translation” 15, s. 142–162.

Szarkowska A., Wasylczyk P. 2014. Audiodeskrypcja autorska, „Przekładaniec” 28, s. 48–62.

Udo P.J. Fels D.I., 2011. From the Describer’s Mouth: Reflections on Creating Unconventional Audio Description for Live Theatre, w: A. Serban, A. Matamala, J.-M. Lavaur (red.), Audiovisual Translation in Close-up: Practical and Theoretical Approaches, Bern–Berlin: Peter Lang Verlag, s. 257–278.

Vandaele J. 1999. Each Time We LaughTranslated Humor in Screen Comedy, „Translation and the (Re)Location of Meaning”, s. 237–272.

––––– 2010. Humor in Translation, w: Y. Gambier, L. van Doorslaer (red.), Handbook of Translation Studies, vol. 1, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, s. 147–152.

Vercauteren G., Orero P. 2013. Describing Facial Expressions: Much More than Meets the Eye, „Quaderns. Revista de traducció” 20, s. 187–199.

Waugh L.R. 1980. The Poetic Function in the Theory of Roman Jakobson, „Poetics Today” 2(1), s. 57–82.

Więckowski R. 2014. Audiodeskrypcja piękna, „Przekładaniec” 28, s. 109–123.

Zabrocka M. 2014a. Audiodeskrypcja tradycyjna audiodeskrypcja artystyczna: wpływie języka formy audiodeskrypcji na komfort jej odbioru przez osoby niewidome niedowidzące, w: K. Jachimowska, B. Kudra, E. Szkudlarek-Śmiechowicz (red.), Słowo we współczesnych dyskursach, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 453–462.

––––– 2014b. Audiodeskrypcja artystyczna odbiorze osób niewidomych niedowidzących, w: M. Łukasik, B. Mikołajewska (red.), Języki specjalistyczne wczoraj, dziś jutro, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kulturologii Lingwistyki Antropocentrycznej Uniwersytetu Warszawskiego, s. 454–466.

––––– 2018. Rhymed and Traditional Audio Description According to the Blind and Partially Sighted Audience: Results of Pilot Study on Creative Audio Description, „The Journal of Specialised Translation” 29, s. 212–236.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2017, Numer 35– Słowo i obraz w przekładzie 2, s. 107 - 127

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Emocje odzyskane w tłumaczeniu: o audiodeskrypcji artystycznej i przekładzie humoru

Angielski:

Emocje odzyskane w tłumaczeniu: o audiodeskrypcji artystycznej i przekładzie humoru

Publikacja: 27.12.2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Monika Zabrocka (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski