Barthes w Japonii, poststrukturalizm w Polsce. Uwagi o przekładzie Imperium znaków
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEBarthes w Japonii, poststrukturalizm w Polsce. Uwagi o przekładzie Imperium znaków
Data publikacji: 2022
Przekładaniec, 2022, Numer 44, s. 39 - 62
https://doi.org/10.4467/16891864PC.22.002.16508Autorzy
Barthes w Japonii, poststrukturalizm w Polsce. Uwagi o przekładzie Imperium znaków
Barthes in Japan, Poststructuralism in Poland. Remarks on the Polish Translation of L’Empire des signes
The aim of the paper is to present the vital differences in the level of intelligibility and cohesion between L’Empire des signes and its Polish translation Imperium znaków (1999). The excerpts discussed in the article represent the key features and phenomena characteristic of Japan or more precisely the contrast that Barthes draws between Japan and France, the East and the West. The analysis of the examples concerning i.e. the rules of ideographic writing, the nature of haiku and cuisine proves that – as a result of grammatical misreadings on the part of the translator – the Polish translation often blurs Barthes’s precise descriptions, misrepresents the image of East and West emerging from the book and distorts the author’s subtle theoretical project. The paper also outlines the relationship between the mistakes present in Imperium znaków and the stereotype of poststructuralist writing in Poland around the time the translation was made.
* Artykuł powstał w ramach projektu „Tłumaczenie dyskursów teoretycznych w humanistyce polskiej przełomu XX I XXI wieku” (numer 2017/25/N/HS2/01585) finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. Autorka uzyskała również środki finansowe w ramach finansowania stypendium doktorskiego z Narodowego Centrum Nauki (numer 2018/28/T/HS2/00514).
Barthes, Roland. 1992. Empire of Signs, przeł. R. Howard, New York: Will and Wang, The Noonday Press.
— 1993. Światło obrazu, przeł. J. Trznadel, „Arka” 5, s. 90–99.
— 1996. Światło obrazu, przeł. J. Trznadel, Warszawa: KR.
— 1999. Imperium znaków, przeł. A. Dziadek, przekł. przejrzał i popr., wstępem opatrzył M.P. Markowski, Warszawa: KR.
— 2002. L’Empire des signes, w: R. Barthes, Oeuvres complètes, red. É. Marty, Paris: Éditions du Seuil, s. 547–564.
— 2004. Imperium znaków, przeł. A. Dziadek, przekł. przejrzał i popr., wstępem opatrzył M.P. Markowski, Warszawa: KR.
— 2012a. Camera lucida, przeł. W. Michera, w: P. Kwiatkowska, I. Kurz, Ł. Zaremba (oprac.), Antropologia kultury wizualnej. Zagadnienia i wybór tekstów, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 230–246.
— 2012b. Imperium znaków, przeł. A. Dziadek, Warszawa: Aletheia.
Brown, Andrew. 1992, Roland Barthes. The Figures of Writing, Oxford: Clarendon Press, s. 259–263.
Davis, Kathleen. 2001. Deconstruction and Translation, London–New York: Routledge. de Viilliers, Nicholas. 2012. Opacity and the Closet, Minneapolis: University of Minnesota Press, s. 75–76.
Dziadek, Adam. 2006. Sztuka mikrolektury – Roland Barthes, w: A. Dziadek, Na marginesach lektury. Szkice teoretyczne, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Graf, Paweł. 2016. Dwie Japonie – Rolanda Barthes’a i Claude’a Lévi-Straussa potyczki z miejscem, w: A. Grzegorczyk, A. Kaczmarek, K. Machtyl (red.), Imperium Rolanda Barthes’a, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Ishida, Hidetaka. 1997. Lecture japonaise de Roland Barthes, „Language Information Text” 4, s. 1–13.
— 2009. L’écriture japonaise de Roland Barthes, w: D. Bougnoux (red.), Empreintes de Roland Barthes, Nantes: Éditions Cécile Defaut, s. 85–95.
Ishige, Naomichi. 2011. The History and Culture of Japanese Food, New York: Routledge. Kandiyoti,
Dalia. 1997. Roland Barthes Abroad, w: J.M. Rabaté (red.), Writing the Image after Roland Barthes, Philadelphia: University of Pennsylvania Press, s. 233–36.
Khatibi, Abdelkebir. 1987. Le Japon de Barthes, w: A. Khatibi, Figures de l’etranger dans la litterature francaise, Paris: Denoël, s. 57–85.
Knight, Diana. 1993. Barthes and Orientalism, „New Literary History” 24, s. 617–633.
— 1997. Barthes and Utopia. Space, Travel, Writing, Oxford: Claredon Press. Laporte, Roger. 1972. Empire des signifiants, „Critique” 302, s. 583–594.
Lavers ,Annette. 1982. Roland Barthes. Structuralism and After, London: Methuen&Co.
Lewis, Philip E. 2000. The Measure of Translation Effects, w: L. Venuti (red.), Translation Studies Reader, London–New York: Routledge.
Malcomson, Scott L. 1985. The Pure Land beyond the Seas: Barthes, Birch and the Uses of Japan, „Screen” 26, s. 23–33.
Markowski, Michał Paweł. 1990. Między fragmentem a powieścią, czyli za co kocham Rolanda Barthes’a, „Teksty Drugie” 2, s. 65–73.
— 1999. Szczęśliwa mitologia, czyli pragnienia semioklasty, w: R. Barthes, Imperium znaków, przeł. A. Dziadek, Warszawa: KR, s. 5–42.
Modzelewska, Ewa, Sikora, Sławomir. 1994. „Światło obrazu” czy „Camera lucida”. W sprawie pewnego tłumaczenia, „Literatura na Świecie” 7–8, s. 435–438.
Nowak, Bogusław. 1995. Słownik znaków japońskich, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Ryziński, Remigiusz. 2010. Japonia Rolanda Barthesa. Przestrzeń asemii, „Parerga” 3, s. 55–62.
Siemek, Andrzej. 2000. Barthes polskim znakiem wyrażony, „Literatura na Świecie” 7–8, s. 348–349.
Venuti, Lawrence. 2003. Translating Derrida on Translation: Relevance and Disciplinary Resistance, „The Yale Journal of Criticism”, 16 (2), s. 237–262.
Wasserman, George R. 1981. Roland Barthes, Boston: Twayne Publishers.
Zalewska, Anna (oprac.) 2015. Kaligrafia japońska. Trzy traktaty o drodze pisma, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Informacje: Przekładaniec, 2022, Numer 44, s. 39 - 62
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Barthes w Japonii, poststrukturalizm w Polsce. Uwagi o przekładzie Imperium znaków
Barthes in Japan, Poststructuralism in Poland. Remarks on the Polish Translation of L’Empire des signes
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań
Publikacja: 2022
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 574
Liczba pobrań: 418