FAQ

Opieka Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności nad ołtarzem i obrazem Matki Boskiej w Bramie Floriańskiej w XIX i na początku XX wieku

Data publikacji: 31.03.2020

Prace Historyczne, 2020, Numer 147 (1), s. 63 - 85

https://doi.org/10.4467/20844069PH.20.004.12458

Autorzy

Ewa Barnaś-Baran
Uniwersytet Rzeszowski, Aleja Rejtana 16c 35-959 Rzeszów
https://orcid.org/0000-0001-8084-6150 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Opieka Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności nad ołtarzem i obrazem Matki Boskiej w Bramie Floriańskiej w XIX i na początku XX wieku

Abstrakt

The care of the Cracow Charitable Society over the altar and painting of Our Lady at the Florian Gate in the 19th and early 20th centuries

The aim of this article is to present the actions taken by the Cracow Charitable Society in order to protect the altar and the painting in the Florian Gate. The image of Our Lady was handed over to the Society for care in 1817, which it provided until the communist authorities disbanded the Society in 1951. In order to renovate the painting and altar, the Society mainly raised funds through public sacrifices and donations of individual people. Among the benefactors there were many affluent and well-known people from Cracow, as well as anonymous individuals. Source materials reveal that the image was revered both by the inhabitants of Cracow and its surroundings and that the religious services held there in the 19th century were infused with patriotic spirit. Next to the painting an alms box was placed for financial donations to the poor who were cared for by the Society – it had the highest income among all the poor boxes in Cracow. Today, the Florian Gate still houses an altar with a painting, which is currently under the care of the Daughters of Charity.

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Narodowe w Krakowie

Akta obrazu Matki Boskiej w Bramie Floriańskiej będącego pod opieką Towarzystwa Dobroczynności 1817–1945, sygn. 547/427, rękopis.

Protokół pierwszy posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1816 do 1827, sygn. 547/ 1 (dawna: TD 7), rękopis.

Protokoły posiedzeń z lat 1921–1940, sygn. 547/11 (dawna: TD 320), maszynopis.

Urząd Wojewódzki Krakowski, sygn. UW II 1098, Rejestracja stowarzyszeń z terenu Krakowa 1945–1950 (1951), maszynopis.

Źródła drukowane

Brzozowski S., Józef Kremer jako pisarz, filozof i estetyk. Szkic krytyczny, Warszawa 1902.

Cyfrowicz L., Obraz Matki Boskiej i skarbonka ubogich w Bramie Floryańskiej w Krakowie, Kraków 1884.

Dawne zabytki miasta Krakowa. Przypomnienia przeszłości o niektórych starożytnych zwyczajach mieszczan krakowskich. O bramach, basztach i wszelakich tej niegdyś stolicy kraju obronach, z dodatkiem różnych do dziedziny pamiątek należących wiadomości. Z rękopisów zebrał i ogłosił Ambroży Grabowski, Kraków 1850.

Głębocki J.T., Zakłady ku ulżeniu cierpieniom bliźnich obecnie w Krakowie istniejące. Z krótką wzmianką o dawniejszych, a dziś nie istniejących instytucyach tego rodzaju, Kraków 1852.

Historye cudownych obrazów Najświętszej Maryi Panny w Polsce zebrał według autentycznych źródeł ks. Alojzy Fridrich T.J., tom drugi obejmujący obrazy dyecezyi krakowskiej, archidyecezyi lwowskiej, dyecezyi przemyskiej i tarnowskiej, Kraków 1904.

Kopera F., Historya architektury, „Rocznik Krakowski” 1904, t. VI, s. 70–144.

Kremer J., Kraków wobec Polski i Sukiennice jego oraz słowo o Bramie Floriańskiej, Kraków 1870.

Nowakowski W., O cudownych obrazach w Polsce Przenajświętszej Matki Bożej wiadomości historyczne, bibliograficzne i ikonograficzne przez X. Wacława z Sulgostowa, Kraków 1902.

Organizacja i ustawy Towarzystwa Dobroczynności Wolnego Miasta Krakowa, Kraków 1817.

Pamiętnik Towarzystwa Dobroczynności Krakowskiego wydanym z powodu obchodzonego w d. 24 i 25 czerwca 1866 r. pięćdziesiąt-letniego Jubileuszu wskrzeszenia w roku 1816 tegoż Towarzystwa, Kraków 1868.

Radwański J., O Bramie Floriańskiej i o Serbach, Kraków 1832.

Remer J., Kronika konserwatorska, „Rocznik Krakowski” 1938, t. XXX, s. 249–264.

Rocznik XIII Towarzystwa Dobroczynności Wolnego Miasta Krakowa za rok 1830, Kraków 1831.

Rocznik XXII Towarzystwa Dobroczynności Wolnego Miasta Krakowa, Kraków 1841.

Rocznik XXXII Towarzystwa Dobroczynności Miasta Krakowa z roku 1850, Kraków 1851.

Rocznik XLII Towarzystwa Dobroczynności Miasta Krakowa z roku 1860, Kraków 1861.

Rocznik LVII Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1875, Kraków 1876.

Rocznik LXIII Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1881, Kraków 1882.

Rocznik LXXIII Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1891, Kraków 1892.

Uroczyste zamknięcie kuli z Bramy Floriańskiej, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, 5 VIII 1936 r., nr 216, s. 17–18.

Wiadomości o czynnościach Wileńskiego Towarzystwa Dobroczynności od czasu jego utworzenia do dnia 1 stycznia 1819 r. przez Sekretarza Towarzystwa Ignacego Jundziłła ułożona, Wilno 1819.

Artykuły w czasopismach

Barnaś E., Powstanie i pierwsze lata działalności Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności (1816–1820), „Zeszyty Naukowe WSP w Rzeszowie. Pedagogika. Psychologia” (Rzeszów) 1997, z. 3, s. 87–99.

Barnaś-Baran E., Działalność opiekuńcza Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w latach 1919–1939, „Studia i Prace Pedagogiczne” (Lublin) 2015, nr 2, s. 213–224.

Bąk J., Opieka społeczna nad sierotami w Krakowskim Towarzystwie Dobroczynności w latach 1816–1916, „Rocznik Krakowski” (Kraków) 1975, t. 46, s. 99–112.

Markiewiczowa H., Działalność Wileńskiego Towarzystwa Dobroczynności w początkach XIX stulecia, „Kultura i Edukacja” (Warszawa) 1993 nr 3, s. 117–124.

Markiewiczowa H., Działalność wychowawczo-opiekuńcza Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności w latach 1814–1914, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” (Warszawa) 1990 R. 33, nr 2, s. 196–206.

Reinhard-Chlanda M., Witraż w kaplicy Bramy Floriańskiej, „Rocznik Krakowski” (Kraków) 2008, t. 74, s. 191–201.

Skowron R., Towarzystwo Dobroczynności. Organizacja i działalność ogólnego domu schronienia ubogich na Wawelu (1816–1846), „Studia do Dziejów Wawelu” (Kraków), R. V, 1991 s. 479–496.

Sułecki S., Gałka na karmelitańskiej kaplicy Matki Bożej Pisakowej w Krakowie, „Krakowski Rocznik Archiwalny” (Kraków) 2007, t. 13, s. 175–189.

Swaryczewski A., Południowo-zachodni odcinek murów obronnych Krakowa, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury” (Kraków) 1975, t. IX, s. 25–42.

Treter B., Kronika konserwatorska, „Rocznik Krakowski” (Kraków) 1936, t. XXVII, s. 177–189.

Wzorek Z., Cracovia Totius Poloniae Urbs Celeberimma, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury” (Kraków) 1983, t. XVII, s. 9–15.

Opracowania

Bańdo A., „Ilustrowany Kurier Codzienny” – pierwsze nowoczesne polskie pismo masowe [w:] Ilustrowany Kurier Codzienny. Księga pamiątkowa w stulecie powstania dziennika i wydawnictwa 1910–1939, red. G. Wrona, P. Borowiec, K. Woźniakowski, Kraków 2010.

Bańdo A., Nie tylko krew na pierwszej stronie. Problematyka kulturalna na łamach „Ilustrowanego Kuriera Codziennego” w latach 1918–1939, Kraków 2006.

Borowiec P., Jesteśmy głosem milionów. Dzieje krakowskiego wydawnictwa i koncernu prasowego Ilustrowany Kurier Codzienny (1910–1939), Kraków 2005.

Dzieje Krakowa, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, J. Mitkowski, t. 3: Kraków w latach 1796–1918, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków 1997.

Dzieje Krakowa, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, t. 4: E. Adamczyk [et al.], Kraków w latach 1918–1939, Kraków 1997.

Encyklopedia Krakowa, red. A.H. Stachowski, Kraków 2000.

Kępski C., Lubelskie Towarzystwo Dobroczynności (1815–1952), Lublin 1990.

Kołodziej J., Krakowskie tramwaje, Rybnik 2010.

Korczyńska-Derkacz M., Problematyka kulturalna na łamach tygodnika ilustrowanego „Światowid” (1924–1939) [w:] G. Wrona, P. Borowiec, K. Woźniakowski, Ilustrowany Kurier Codzienny. Księga pamiątkowa w stulecie powstania dziennika i wydawnictwa 1910–1939, Kraków 2010.

Kukiel M., Czartoryski Władysław, książę (1828–1894) [w:] Polski Słownik Biograficzny 1938, t. IV, s. 300–303.

Pachoński J., Dawne mury floriańskie. Zarys historyczny fortyfikacji i organizacji obrony miasta oraz przewodnik po wystawie „Dawne warownie Krakowa”, Kraków 1955.

Panek B., Krakowskie organizacje charytatywne w latach 1918–1939, Kraków 1986.

Puszka A., Działalność opiekuńczo-wychowawcza Zakonu Sióstr Miłosierdzia Wincentego à Paulo w Lublinie w XIX i XX wieku, Lublin 2013.

Widacka-Bisaga A., Między pobożnością a przesądem. Matka Boska Piaskowa a fenomen cudownych wizerunków maryjnych w Polsce, Kraków 2013.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2020, Numer 147 (1), s. 63 - 85

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Opieka Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności nad ołtarzem i obrazem Matki Boskiej w Bramie Floriańskiej w XIX i na początku XX wieku

Angielski:

The care of the Cracow Charitable Society over the altar and painting of Our Lady at the Florian Gate in the 19th and early 20th centuries

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-8084-6150

Ewa Barnaś-Baran
Uniwersytet Rzeszowski, Aleja Rejtana 16c 35-959 Rzeszów
https://orcid.org/0000-0001-8084-6150 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Rzeszowski, Aleja Rejtana 16c 35-959 Rzeszów

Publikacja: 31.03.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Ewa Barnaś-Baran (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski