FAQ

Miejsce unii horodelskiej w polsko-litewskich negocjacjach unijnych w latach 1492–1506

Data publikacji: 15.01.2015

Prace Historyczne, 2014, Numer 141 (2), s. 339 - 365

https://doi.org/10.4467/20844069PH.14.016.2744

Autorzy

Dominik Szulc
Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
, Polska
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Miejsce unii horodelskiej w polsko-litewskich negocjacjach unijnych w latach 1492–1506

Abstrakt

The place of the Union of Horodło in the Polish-Lithuanian union negotiations in the years 1492–1506
 
The article refers to the diplomatic talks and discussions in the years 1492–1506 whose aim was to renegotiate the conditions of the Polish-Lithuanian union. The author is of the opinion that in spite of the evolution of the Polish-Lithuanian relations, during the reign of Casimir Jagiellon, the Union of Horodło was still regarded as formally binding. 
The course of the political negotiations has been presented taking into account the interests of all interested parties – the Kingdom of Poland, Grand Duchy of Lithuania and the Jagiellon dynasty. Hence the author’s minute analysis of the successive changes within the detailed conditions of the planned union. Apart from that, the author discusses the issue of the preparation of the union documents and their circulation. The author is of the opinion that the apparent renewal of the Union of Horodło in 1501, reported by some sources, was in reality associated with the transumptions of the Horodło and Grodzieńsk agreements, which were dated only a few months after the formulation of the act of the new Polish-Lithuanian union. Yet the purpose of transuming the documents of the old unions, does not seem to be quite clear.

Bibliografia

BIBLIOGRAFIA

Akta Aleksandra, króla polskiego, wielkiego księcia litewskiego (1501–1506), wyd. F. Papée, Kraków 1927.

Akta unji Polski Litwą 1385–1791, wyd. S. Kutrzeba, W. Semkowicz, Kraków 1932.

Akty otnosiaščiesia k istorii Zapadnoj Rossii, t. 1: 1340–1506, S. Peterburg 1846.

Anusik Z., Życie polityczne miasta latach 1501–1578 [w:] Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, red. B. Baranowski, Piotrków 1989.

Archiwum Główne Akt Dawnych Warszawie. Przewodnik po zespołach, cz. 1: Archiwa dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1958.

Baczkowski K., Kurozwęcki Mikołaj h. Róża (Poraj), PSB 1971, t. 16.

Balzer O.Modus eligendi Regis początku XVI wieku [w:] Księga pamiątkowa ku uczczeniu 250. rocznicy założenia Uniwersytetu Lwowskiego przez króla Jana Kazimierza 
r.
 1661, t. 1, Lwów 1912.

Banionis E., Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės pasiuntinybių tarnyba XV–XVI amžiais, Vilnius 1998.

Bardach J., Historia państwa prawa Polski, t. 1, Warszawa 1965.

Bardach J., Początki sejmu [w:] Historia sejmu polskiegot. 1redJMichalski, Warszawa 1984.

Białowiejska W., Stosunki Litwy Moskwą, „Ateneum Wileńskie” 1933, t. 8, z. 3–4.

Białowiejska W., Stosunki Litwy Moskwą pierwszej połowie panowania Aleksandra Jagiellończyka (1492–1499), „Ateneum Wileńskie” 1930, t. 7, z. 1–2.

Błaszczyk G., Dzieje stosunków polsko-litewskich, t. 2, cz. 1, Poznań 2007.

Błaszczyk G., Litwa na przełomie średniowiecza nowożytności 1492–1569, Poznań 2002.

Caro J., Dzieje Polski, t. 5, Warszawa 1899.

Chorążyczewski W., Nowożytny dokument królewski. Możliwości badawcze [w:] Polska kancelaria królewska czasów nowożytnych między władzą społeczeństwem. Materiały konferencji naukowej, Toruń 18 kwietnia 2002 roku, red. W. Chorążyczewski, W. Krawczuk, Toruń 2003.

Chorążyczewski W., Przemiany organizacyjne polskiej kancelarii królewskiej progu czasów nowożytnych, Toruń 2007.

Chronologia polska, red. B. Włodarski, Warszawa 1957.

Citko L., „Kronika Bychowca” na tle historii geografii języka białoruskiego, Białystok 2006.

Codex epistolaris saeculi decimi quinti, t. 3, oprac. A. Lewicki, Kraków 1894.

Czermak W., Sprawa równouprawnienia schizmatyków katolików na Litwie (1432–1563), Kraków 1903.

Czerny F., Panowanie Jana Olbrachta Aleksandra Jagiellończyka (1492–1506), Kraków 1871.

Dąbrowski J., Dzieje Polski średniowiecznej, t. 2, Kraków 1926.

Deruga A. (rec.), Chodynicki Kazimierz, Kościół Prawosławny Rzeczpospolita Polska. Zarys historyczny 1370–1632, Warszawa 1934, „Ateneum Wileńskie” 1935, t. 10.

Divéky A., Królewicz Zygmunt na dworze Władysława II, króla węgierskiego [w:] Media-
evalia. 
50. rocznicę pracy naukowej Jana Dąbrowskiego, red. J. Garbacik, Warszawa 1960.

Garbacik J., Helena (1476–1513), żona Aleksandra Jagiellończyka, PSB 1960–1961, t. 9.

Górski K., Kilka uwag radzie koronnej Polsce XV w., „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1975, t. 27, z. 2.

Halecki O., Dzieje unii jagiellońskiej, t. 1–2, Kraków 1919–1920.

Halecki O., unji jagiellońskiej (zarys rozwoju), Warszawa 1920.

Herberštein S., Zapiski Moskovii, t. 2, Moskva 2008.

Jakubowski J., Archiwum państwowe W. X. Litewskiego jego losy, „Archeion” 1931, t. 9.

Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego. Księga dwunasta 1445–1461, red. J. Wyrozumski, Warszawa 2004.

Jaworski R., Archiwum Koronne Krakowskie za Jagiellonów. Zarys problematyki 
[w:] Polska kancelaria królewska czasów nowożytnych. Między władzą społeczeństwem
cz. 2, red. W. Chorążyczewski, W. Krawczuk, Kraków 2006.

Jaworski R., Sprawa „przywileju Alexandra” na sejmie warszawskim 1563 r. geneza pierwszej polskiej ustawy archiwalnej, „Archiwista Polski” 2008, nr 2 (50).

Jučas M., Unia polsko-litewska, tłum. A. Firewicz, Toruń 2003.

Katalog dokumentów pergaminowych Biblioteki Czartoryskich Krakowie, cz. 1: Dokumenty lat 1148–1506, oprac. W. Szelińska, J. Tomaszewicz, Kraków 1975.

Katalog dokumentów pergaminowych Biblioteki Czartoryskich Krakowie, cz. 2: Dokumenty lat 1506–1828, oprac. J. Tomaszewicz, Kraków 1991.

Kempa T., Rusini wobec unii lubelskiej. Czy ruscy możni szlachta chcieli ściślejszego połączenia Polską 1569 roku[w:] Unia lubelska. Unia Europejska, red. I. Hofman, Lublin 2010.

Kiaupienė J., 1413 M. horodlės dokumentų panaudojimas Lenkijos Karalystės teisės kodifikavimo procese XVI a. [w:] Jogailos ir Vytauto laikai. Mokslinių straipsnių rinkinys, skirtas žalgirio mūšio 600-osioms metinėms, Kaunas 2011.

Kiaupienė J., Istnienie funkcjonowanie dokumentów horodelskich 1413 r. [w:] Akty horodelskie 1413 roku (dokumenty studia), red. J. Kiaupienė, L. Korczak, Vilnius–Kraków 2013.

Kirkienė G., LDK politikos elito galingieji: Chodkievičiai XV–XVI aminuje, Vilniaus 2008.

Kiryk F., Kurozwęcki Piotr Kurozwęk, zwany Lubelczyk, h. Róza (Poraj), (zm. 1499), PSB 1971, t. 16.

Koczerska M., Zbigniew Oleśnicki Kościół krakowski czasach jego pontyfikatu (1423–1455), Warszawa 2004.

Koczerska M., Zbigniew Oleśnicki wśród ludzi idei swojej epoki [w:] Zbigniew Oleśnicki – książę Kościoła mąż stanu. Materiały konferencji. Sandomierz 20–21 maja 2005 roku, red. F. Kiryk, Z. Noga, Kraków 2006.

Kolankowski L., Dzieje Wielkiego Księstwa Litewskiego za Jagiellonów, t. 1: 1377–1499, Warszawa 1930.

Kolankowski L., Jagiellonowie unja [w:] Pamiętnik VI Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich Wilnie 17–20 września 1935 r., cz. 2: Protokoły, Lwów 1936.

Kolankowski L., Polska Jagiellonów. Dzieje polityczne, wyd. 3, Olsztyn 1991.

Korczak L., Horodło. Na drodze ku dziedzicznej monarchii jagiellońskiej [w:] Akty horodelskie 1413 roku (dokumenty studia), red. J. Kiaupienė, L. Korczak, Vilnius–Kraków 2013.

Korczak L., Marszałkowie ziemscy Wielkim Księstwie Litewskim XV wieku [w:] Cracovia–Polonia–Europa. Studia dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu 60-tą rocznicę urodzin, Kraków 1995.

Korczak L., Monarcha poddani. System władzy Wielkim Księstwie Litewskim okresie wczesnojagiellońskim, Kraków 2008.

Kronika Macieja Stryjkowskiego niegdyś Królewcu drukowana, Warszawa 1766 (Biblioteka Uniwersytecka im. J. Giedroycia Białymstoku, Zbiory Specjalne, sygn. St-327).

Kronika polska Marcina Bielskiego, nowo przez Joach. Bielskiego syna iego wydana, Kraków 1597.

Kurtyka J., Tęczyńscy. Studium dziejów polskiej elity możnowładczej średniowieczu, Kraków 1997.

Kutrzeba S., Kilka kwestyi historyi ustroju Polski. Przyczyny polemika, KH 1906, t. 20.

Kutrzeba S., Unia Polski Litwą [w:] Polska Litwa dziejowym stosunku, oprac. 
S. Kutrzeba, Warszawa–Lublin–Łódź–Kraków 1913.

Lewicki A., Król Jan Olbracht klęsce bukowińskiej r. 1497, „Kwartalnik Historyczny” 1893, t. 7.

Lewicki A., Zarys historii Polski, Warszawa 1925.

Lietuvos Metrika. Knyga nr. 5 (1427–1506). Užrašymų knyga 5, oprac. E. Banionis, Vilnius 1993.

Łapiński A., Zygmunt Stary Kościół prawosławny, Warszawa 1937.

Łosowska A., Pennae investivi Praemisliae. Notariusze kancelarii kościelnych, pisarze sądów oraz urzędów świeckich XV na początku XVI wieku, Przemyśl 2011.

Łowmiański H., Polityka Jagiellonów, do druku przyg. K. Pietkiewicz, Poznań 1999.

Malec D., Dzieje notariatu polskiego, Kraków 2007.

Maleczyński K., Studia nad dokumentem polskim, Wrocław–Warszawa–Kraków–
–Gdańsk 1971.

Mienicki R., Stanisław Dowojno wojewoda połocki, „Ateneum Wileńskie” 1937, t. 12.

Narbutt T., Dzieje narodu litewskiego, t. 8, Wilno 1840.

Nawrocki S., Rozwój form kancelaryjnych na ziemiach polskich od średniowiecza do końca XX wieku, Poznań 1998.

Nerlo M., Świadkowie dokumentach królewskich Zygmunta Starego 1507–1515 [w:] Polska kancelaria królewska między władzą społeczeństwem, Warszawa 2011, cz. 4.

Neuman M., Pietkiewicz K., Lietuvos didžiojo kunigaikščio ir Lenkijos karalius Aleksandro Jogailaičio itinerariumas (1492 m. birzelis–1506 m. rugpjūtis), „Lietuvos istorijos metraštis” 1995 metai (Vilnius 1996).

Nowak P., Pokora P., Wstęp [w:] Dokumenty strony polsko-litewskiej pokoju mełneńskiego 1422 roku, wyd. P. Nowak, P. Pokora, Poznań 2004.

Nowakowska N., Królewski kardynał. Studium kariery Fryderyka Jagiellończyka (1468–1503), Kraków 2011.

Odrzywolska-Kidawa A., Biskup Piotr Tomicki (1464–1535). Kariera polityczna kościelna, Warszawa 2004.

Papée F., Jan Olbracht, wyd. 2, Kraków 1999.

Pawiński A., Młode lata Zygmunta Starego, Warszawa 1893.

Prochaska A., rzekomej unii 1446 r., „Kwartalnik Historyczny” 1907, R. 18.

Rachuba A., Litwa unii Polską [w:] Historia Litwy. Dwugłos polsko-litewski, oprac. A. Rachuba, J. Kiaupienė, Z. Kiaupa, Warszawa 2009.

Rybus H., Królewicz kardynał Fryderyk Jagiellończyk jako biskup krakowski arcybiskup gnieźnieński, Warszawa 1935.

Ryżewski G., Ród Chreptowiczów herbu Odrowąż. Dobra kariery Chreptowiczów Wielkim Księstwie Litewskim XV–XVIII w., Kraków 2006.

Scriptores rerum polonicarumt. 2, wyd. J. Szujski, Kraków 1874.

Semkowicz W., litewskich rodach bojarskich zbratanych ze szlachtą polską Horodle 1413 r., „Lituano-Slavica Posnaniensia” 1989, t. 3.

Skarbiec diplomatów papieskich, cesarskich, królewskich, książęcych, uchwał narodowych, postanowień różnych władz urzędów do wyjaśnienia dziejów Litwy, Rusi Litewskiej ościennych krajów, oprac. I. Daniłowicz, t. 2, Wilno 1862.

Skupieński K., Notariat publiczny średniowiecznej Polsce, wyd. 2, Lublin 2002.

Sochacka A., Zjazdy polsko-litewskie Lublinie Parczewie czasach Władysława Jagiełły, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 1986–1987, Sectio F, t. 41–42, s. 65–80.

Stryjkowski M., Kronika polska, litewska, żmudzka wszystkiej Rusi, wyd. M. Malinowski, Warszawa 1846.

Sułkowska-Kurasiowa I., Polska kancelaria królewska latach 1447–1506, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967.

Szweda A., Organizacja technika dyplomacji polskiej stosunkach zakonem krzyżackim Prusach latach 1386–1454, Toruń 2009.

Szymanek A., Wojtowicz H., Nihil Novi. dorobku sejmu radomskiego 1505 r., Radom 2005.

Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2001.

Tafiłowski P., Jan Łaski 1456–1531. Kanclerz koronny prymas Polski, Warszawa 2007.

Tęgowski J., Rodowód kniaziów Świrskich do końca XVI wieku, Wrocław 2011.

Urzędnicy centralni dostojnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV–XVIII wieku. Spisy, oprac. H. Lulewicz, A. Rachuba, Kórnik 1994.

Volumina Constitutionum, t. 1, vol. 1, do druku przyg. S. Grodziski, I. Dwornicka, W. Uruszczak, Warszawa 1996.

Wiesiołowski J., Ambroży Pampowski – starosta Jagiellonów. dziejów awansu społecznego na przestrzeni średniowiecza odrodzenia, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1976.

Wolff J., Senatorowie dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386–1795, Kraków 1885.

Zyglewski Z., Polityczna aktotwórcza działalność kanclerza Krzesława Kurozwęk podkanclerzego Grzegorza Lubrańca latach 1484–1495, Bydgoszcz 2007.

Źródłopisma do dziejów unii, cz. 3, wyd. T. Działyński, Poznań 1856.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2014, Numer 141 (2), s. 339 - 365

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Miejsce unii horodelskiej w polsko-litewskich negocjacjach unijnych w latach 1492–1506
Angielski:
The place of the Union of Horodło in the Polish-Lithuanian union negotiations in the years 1492–1506

Autorzy

Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
Polska

Publikacja: 15.01.2015

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Dominik Szulc (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski