Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w wybranych miastach województwa łódzkiego
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEZagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w wybranych miastach województwa łódzkiego
Data publikacji: 24.06.2015
Prace Geograficzne, 2015, Zeszyt 140, s. 57 - 77
https://doi.org/10.4467/20833113PG.15.004.3533Autorzy
Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w wybranych miastach województwa łódzkiego
Land use within areas exposed to flooding in selected towns of the Łódź province
The main objective of this paper is the evaluation of land use in the areas exposed to flooding in respect of the potential loss of property in three towns – Tomaszów Mazowiecki, Kutno and Łowicz. Spatial development was investigated by the analysis of land use, using Topographic Data Base and field research areas within i.e. the 100-year flood zones. Land use was presented using GIS methods. In the Łowicz area the valley bottom of the Bzura river is very wide, especially in its western and eastern parts, which are built-up ( the central section of the river within the town administrative boundaries was embanked ). Tomaszów Mazowiecki is a town where smaller tributaries flow into the Pilica river, which is why the valley bottom reaches a considerable size, thus fostering residential development. Tributaries, especially the Czarna, Piasecznica ( in Tomaszów Mazowiecki ) and Ochnia rivers ( in Kutno ), create a sense of security among the users of these areas. This leads to intensification of land development in these areas and an increase in potential adverse consequences in the event of flooding. The analysis of flood risk levels is of a great importance and it enables authorities to conduct a suitable anti-flood protection policy.
Zarys treści: Celem artykułu jest ocena aktualnego stanu zagospodarowania terenów zagrożonych powodziami ze względu na potencjalne straty materialne, na przykładzie Tomaszowa Mazowieckiego, Łowicza i Kutna. Zagospodarowanie badano przez analizę użytkowania ziemi z wykorzystaniem Topograficznej Bazy Danych oraz inwentaryzacji terenowej, w granicach zasięgu tzw. wody 100-letniej. Następnie za pomocą metod GiS przedstawiono zarówno zagospodarowanie, jak i jego ocenę. Stwierdzono, że na obszarze Łowicza dno doliny Bzury jest bardzo szerokie, w szczególności w zachodniej i wschodniej części, tam też lokalizowana jest zabudowa. W Tomaszowie Mazowieckim równina zalewowa również jest szeroka, zwłaszcza w miejscach, gdzie dopływy uchodzą do Pilicy. Występowanie małych dopływów, w szczególności Czarnej, Piasecznicy ( w Tomaszowie Mazowieckim ) oraz Ochni ( w Kutnie ) stwarza wśród użytkowników tych obszarów poczucie bezpieczeństwa i skutkuje zagospodarowaniem terenów zagrożonych powodziami. Analiza poziomu ryzyka powodziowego jest niezwykle potrzebna i umożliwia prowadzenie odpowiedniej polityki w zakresie ochrony przeciwpowodziowej.
Best practices on flood prevention, protection and mitigation, 2003, Water Directors of EU meeting, Athens,http://ec.europa.eu/environment/water/flood_risk/key_docs.htm ( 14.11.2013 ).
Bogdańska-Warmuz R., Grela J., Konieczny R., Siudak M., 2000, Systemy ostrzeżeń powodziowych, [w:] M. Maciejewski ( red. ), Model kompleksowej ochrony przed powodzią w obszarze dorzecza górnej Wisły na przykładzie województwa małopolskiego, IMGW, Kraków ( CD-ROM ).
Bromek K., Mydel R., 1972, Uwagi metodyczne do opracowania szczegółowej mapy użytkowania ziemi przestrzeni miejskiej, Folia Geographica Series Geographica-Oeconomica, 5, 149–160.
Brzeziński M., 1990, Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski, arkusz Łowicz ( 555 ), 1:50 000, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Chojnacki J., 2000, Szacowanie strat powodziowych, [w:] M. Maciejewski ( red. ), Model kompleksowej ochrony przed powodzią w obszarze dorzecza górnej Wisły na przykładzie województwa małopolskiego, IMGW, Kraków CD-ROM. Dyrektywa Powodziowa, 2007, http://www.kzgw.gov.pl/Dyrektywa-Powodziowa.html ( 27.11.2013 ).
Genovese E., 2006, A methodological approach to land use-based flood damage assessment in urban areas: Prague case study, European Communities, http://www.preventionweb.net/files/2678_EUR22497EN.pdf ( 12.02.2015 ).
Geoportal, http ://maps.geoportal.gov.pl ( 12.02.2015 ).
Gorzym-Wilkowski W.A., Miszczuk A., Miszczuk M., Żuk K., 1999, Zarys ekonomiki gminy, Lublin.
Kobojek E., 2009, Naturalne uwarunkowania różnych reakcji rzek nizinnych na antropopresję, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kobojek E., 2010, Środowisko przyrodnicze dolin rzek nizinnych i kierunki antropogenicznych przekształceń, [w:] B. Więzik ( red. ) Prawne, administracyjne i środowiskowe uwarunkowania zagospodarowania dolin rzecznych, Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku Białej, Bielsko-Biała, 41–54.
Kobojek E., 2013, Problem przestrzennego rozwoju miast w dolinach rzecznych na przykładzie Łowicz i Uniejowa, [w:] B. Więzik ( red. ) Prawne, administracyjne i środowiskowe uwarunkowania zagospodarowania dolin rzecznych, Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała, 15–26.
Liszewski S., 1977, Tereny miejskie a struktura przestrzenna Łodzi, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Liszewski S., 1978, Tereny miejskie. Podział i klasyfikacja, Acta Universitatis Lodziensis. Nauki Matematyczno-Przyrodnicze, Folia Geographica, 2, 15, 3–33.
Liszewski S., 1997, Przestrzeń miejska i jej organizacja, Geografia. Człowiek. Gospodarka, Kraków.
Majda T., Wałdykowski P., Adamczyk J., Grygoruk M., 2012, Typologia terenów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, [w:] Program Bezpieczeństwa Powodziowego w Dorzeczu Wisły Środkowej, Warszawa.
Merz B., Thieken A.H., 2004, Flood risk analysis: concepts and challenges, Osterreichische Wasser und Abfallwirtschaft, 56( 3–4 ), 27–34.
Messner F., Meyer V., 2005, Flood damage, vulnerability and risk perception – challenges for flood damage research, http://www.ufz.eu/export/data/1/29306_Disk_Papiere_2005_13.pdf ( 12.02.2015 ).
Plan operacyjny ochrony przed powodzią dla województwa łódzkiego, 2013, Oddział Zarządzania Kryzysowego Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, Łódzki Urząd Wojewódzki, Łódź.
Program Bezpieczeństwa Powodziowego w dorzeczu Wisły Środkowej – założenie, 2011, Warszawa.
Program Bezpieczeństwa Powodziowego w regionie wodnym Środkowej Wisły, 2012, Warszawa.
Regulski J., 1985, Planowanie przestrzenne, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Ripl W., 1995, Management of water cycle and energy flow for ecosystem control: The energy-transportreaction ( ETR ) model, Ecological Modelling, 78, 61–76.
Rotnicka J., 2011, Gospodarka wodna w świetle uwarunkowań Unii Europejskiej, [w:] Stan gospodarki wodnej w Polsce – problematyka prawna i kompetencyjna ( na przykładzie Dolnej Wisły ), Materiały z konferencji zorganizowanej przez Parlamentarny Zespół ds. Dróg Wodnych i Turystyki Wodnej 2 czerwca 2011 r. w siedzibie Senatu, Kancelaria Senatu.
Rozporządzenie Ministra Środowiska, Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Ministra Administracji i Cyfryzacji oraz Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie opracowywania map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego, Dz.U. 2013, poz. 104.
Smith K., Ward R., 1998, Floods: Physical Processes and Human Impact, John Wiley & Sons Ltd., Chichester.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Łowicz, 2003.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Tomaszowa Mazowieckiego, 2009.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Kutna, 2012.
Trzmiel B., 1986, Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski, arkusz Tomaszów Mazowiecki ( 667 ), 1:50 000, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Ustawa Prawo wodne, 2012, Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, t.j. Dz.U. 2012, poz. 145.
Ustawa o planowaniu, 2003, Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz.U. 2003, nr 80, poz. 717.
Wind H.G., Nierop T.M., de Blois C.J., de Kok J.L., 1999, Analysis of flood damages from the 1993 and 1995 Meuse flood, Water Resources Research, 35( 11 ), 3459–3465.
Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych, 2012, informacje szczegółowe. Wytyczne techniczne Topograficznej Bazy Danych ( TBD ), 2008, Główny Geodeta Kraju.
Zagrożenia okresowe występujące w Polsce, 2010, Wydział analiz i prognoz biura monitorowania i analizy zagrożeń Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, http://rcb.gov.pl/wp-content/uploads/2011/02/zagr_okres1.pdf ( 21.01.2014 ).
Informacje: Prace Geograficzne, 2015, Zeszyt 140, s. 57 - 77
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w wybranych miastach województwa łódzkiego
Land use within areas exposed to flooding in selected towns of the Łódź province
Wydział Nauk Geograficznych, Uniwersytet Łódzki
Publikacja: 24.06.2015
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2170
Liczba pobrań: 1492