FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Uwarunkowania cyrkulacyjne występowania ciepłych miesięcy zimowych na obszarze pobrzeży południowobałtyckich

Data publikacji: 25.03.2015

Prace Geograficzne, 2014, Zeszyt 139, s. 43 - 56

https://doi.org/10.4467/20833113PG.14.024.3014

Autorzy

Małgorzata Świątek
Instytut Nauk o Morzu, Uniwersytet Szczeciński, ul. Mickiewicza 16, 70-383 Szczecin
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Uwarunkowania cyrkulacyjne występowania ciepłych miesięcy zimowych na obszarze pobrzeży południowobałtyckich

Abstrakt

Circulation conditions of the occurrence of warm winter months in the southern Baltic coast

The paper analyzes winter temperatures in the Polish part of the southern Baltic coast using the mean monthly temperature from the years 1951–2010 from the following stations: Szczecin, Świnoujście, Ustka, Hel, Gdynia and Elbląg and the maximum daily air temperature from the years 1986–2010 from the stations: Szczecin, Świnoujście, Kołobrzeg, Łeba and Hel. In order to characterize the circulation determinants in especially warm winters, the NAO index and types of circulation according to Lityński were used. The study showed a strong influence of the western airflow on winter temperatures, which distorted the upward trend in temperature by an extremely high intensity of advection. The particularly strong advection of air masses from the Atlantic in the last decade of the twentieth century contributed to the high, compared to other years, winter temperature on the Polish coast, especially in its western part

Bibliografia

Archer D., 2007, Global Warming. Understanding the Forecast, Blackwell Publishing Ltd, Oxford.

Baranowski D., Kirschenstein M., 2008, Częstość występowania oraz cyrkulacyjne uwarunkowania dni charakterystycznych pod względem termicznym w Ustce, [w:] E. Rydz, A. Kowalak (red.), Świadomość ekologiczna a rozwój regionalny w Europie Środkowo-Wschodniej, Akademia Pomorska w Słupsku, Słupsk, 433–439.

Ferdynus J., Marsz A., 2010, Zmiana charakteru struktury pogód na południowo-wschodnim wybrzeżu Bałtyku wraz ze słabnięciem klimatycznych wpływów Atlantyku w okresie regionalnego wzrostu temperatury, [w:] E. Bednorz, L. Kolendowicz (red.), Klimat Polski na tle klimatu Europy. Zmiany i ich konsekwencje, Bogucki Wyd. Naukowe, Studia i Prace z Geografii i Geologii, 16, 51–65.

Fortuniak K., Kożuchowski K., Żmudzka E., 2001, Trendy i okresowość zmian temperatury powietrza w drugiej połowie XX wieku, Przegląd Geofizyczny, 4, 283–303.

Girjatowicz J., 2001, Effects of atmospheric circulation on ice conditions in the southern Baltic coastal lagoons, International Journal of Climatology, 21, 1593–1605.

Hansen J., Ruedy R., Sato M., Lo K., 2010, Global surface temperature change, Reviews of Geophysics, 48, 4, http://onlinelibrary.wiley.com (data dostępu: 10.06.2014).

Hanssen-Bauer I., Førland E., 2000, Temperature and precipitation variations in Norway 1900–1994 and their links to atmospheric circulation, International Journal of Climatology, 20, 1693–1708.

Hartmann D., Klein Tank A., Rusticucci M., Alexander L., Brönnimann S., Charabi Y., Dentener F., Dlugokencky E., Easterling D., Kaplan A., Soden B., Thorne P., Wild M.and P.M. Zhai, 2013, Observations: Atmosphere and Surface, [w:] T. Stocker, D. Qin, G.-K. Plattner, M. Tignor, S. Allen, J. Boschung, A. Nauels, Y. Xia, V. Bex, P.M. Midgley (red.), Climate Change 2013: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge, New York.

Jones P.D., Jónsson T., Wheeler D., 1997, Extension to the North Atlantic Oscillation using early instrumental pressure observations from Gibraltar and South-West Iceland,International Journal of Climatology,17, 1433–1450.

Kirschenstein M., 2013, Zmienność temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w północno-zachodniej Polsce, Akademia Pomorska, Słupsk.

Koźmiński Cz., Michalska B., 2008, Variability of maximum daily air temperature in the zone of the Polish Baltic Sea coast,Acta Agrophysica, 12 (2), 437–456.

Kożuchowski K., 2004, Skala i tendencje współczesnych zmian temperatury w Polsce,[w:] K. Kożuchowski (red.), Skala, uwarunkowania i perspektywy współczesnych zmian klimatycznych w Polsce, Łódź, 69–81.

Kożuchowski K., Żmudzka E., 2001, Ocieplenie w Polsce: skala i rozkład sezonowy zmian temperatury powietrza w drugiej połowie XX wieku, Przegląd Geofizyczny, 1–2, 81–89.

Kożuchowski K., Żmudzka E., 2003, 100-year series of areally averaged temperatures and precipitation totals in Poland, [w:] L. Pyka, M. Dubicka, A. Szczepankiewicz-Szmyrka, M. Sobik, M. Błaś (red.), Man and Climate in the 20-th Century, Studia Geograficzne, 75, 116–122.

Kożuchowski K., Marciniak K., 1990, The influence of global circulation patterns on inter-annual temperature changes in Europe, Meteorologische Zeitschrift, 40 (4), 237–240.

Lehmann A., Getzlaff K., Harlaß J., 2011, Detailed assessment of climate variability in the Baltic Sea area for the period 1958 to 2009, Climate Research, 46, 185–196.

Lityński, 1969, Liczbowa klasyfikacja typów cyrkulacji i typów pogody dla Polski, Prace PIHM, 97.

Marosz M., Ustrnul Z., 2010, Zmienność warunków cyrkulacyjnych nad Polską na tle obszaru atlantycko-europejskiego (1951–2008). Rezultaty projektu KLIMAT, [w:] E. Bednorz, L. Kolendowicz (red.), Klimat Polski na tle klimatu Europy. Zmiany i ich konsekwencje, Bogucki Wyd. Naukowe, Studia i Prace z Geografii i Geologii, 16, 23–38.

Marsz A., 1999, Oscylacja Północnoatlantycka a reżim termiczny zim na obszarze północno-zachodniej Polski i na polskim wybrzeżu Bałtyku, Przegląd Geograficzny, 3, 225–243.

Marsz A., 2001, Stan termiczny Północnego Atlantyku a reżim termiczny zim na polskim wybrzeżu Bałtyku, WSM w Gdyni, Gdynia.

Marsz A., Styszyńska A., 2001, Oscylacja Północnego Atlantyku a temperatura powietrza nad Polską, WSM w Gdyni, Gdynia.

Miętus M., Filipiak J., 2004, The temporal and spatial patterns of thermal conditions in the area of the southwestern coast of the Gulf of Gdańsk (Poland) from 1951 to 1998, International Journal of Climatology, 24, 499–509.

Moberg A., Jones Ph., 2005, Trends in indices for extremes in daily temperature and precipitation in central and western Europe, 1901–99, International Journal of Climatology, 25, 1149–1171.

Morski Komunikat Hydrologiczno-Meteorologiczny, 1960–90, Oddział Morski IMGW, Gdynia.

Pianko-Kluczyńska K., 2006, Nowy kalendarz typów cyrkulacji atmosfery według J. Lityńskiego, IMGW, Warszawa.

Przegląd Pogody, 1949–1967, Państwowy Instytut Hydrologiczno-Meteorologiczny, Warszawa.

Rocznik Meteorologiczny, 1954–1977, Wyd. Komunikacji i Łączności, Warszawa.

Stępniewska-Podrażka M., 1991, Kalendarz typów cyrkulacji atmosfery (1951–90), IMGW, Warszawa.

Stopa-Boryczka M., Boryczka J., 1992, Wpływ Oceanu Atlantyckiego i Morza Bałtyckiego na klimat Polski, Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, 44, A, Geografia Fizyczna, 153–158.

Świątek M., 2013, Zmiany temperatury powietrza i sum opadów na obszarze Pobrzeży Południowobałtyckich i ich wpływ na klimatyczny bilans wodny, na tle zmian globalnych, [w:] R. Borówka, A. Cedro, I. Kavetskyy (red.), Współczesne problemy badań geograficznych, US i PAN, Szczecin, 35–45.

Warunki środowiskowe polskiej strefy południowego Bałtyku w 1990,…, 2010 roku, 1991–2013, Materiały Oddziału Morskiego IMGW, Gdynia.

Wibig J., 2000, Oscylacja Północnoatlantycka i jej wpływ na kształtowanie pogody i klimatu, Przegląd Geofizyczny, 2, 121–137.

Żmudzka E., 2004, Tendencje zmian a zróżnicowanie przestrzenne elementów klimatu w Polsce w drugiej połowie XX wieku, [w:] Z. Michalczyk (red.), Badania geograficzne w poznaniu środowiska, UMCS, Lublin.

Informacje

Informacje: Prace Geograficzne, 2014, Zeszyt 139, s. 43 - 56

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Uwarunkowania cyrkulacyjne występowania ciepłych miesięcy zimowych na obszarze pobrzeży południowobałtyckich

Angielski:

Uwarunkowania cyrkulacyjne występowania ciepłych miesięcy zimowych na obszarze pobrzeży południowobałtyckich

Autorzy

Instytut Nauk o Morzu, Uniwersytet Szczeciński, ul. Mickiewicza 16, 70-383 Szczecin

Publikacja: 25.03.2015

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Małgorzata Świątek (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski