FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Masowa śmiertelność małży w zbiorniku Rusałka

Data publikacji: 09.2022

Prace Geograficzne, 2022, Zeszyt 166, s. 27 - 41

https://doi.org/10.4467/20833113PG.22.002.16132

Autorzy

,
Karol Pietruczuk
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-6233-2065 Orcid
Wszystkie publikacje autora →
Joanna Chmist-Sikorska
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa
https://orcid.org/0000-0003-1612-4940 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Masowa śmiertelność małży w zbiorniku Rusałka

Abstrakt

The mass mortality of mussels in the Rusałka reservoir

The phenomenon of mass death of mussels in the Rusałka reservoir in Poznań took place in July 2018. As a result of this incident, the Unionidae population has been depleted. The number of dead mussels was counted, which floated around the banks and in the water. A total of approximately 5,500 deaths were found. Due to the scale of the phenomenon, the analysis of water quality was carried out by the Voivodeship Inspectorate for Environmental Protection in Poznań. Four samples of water were taken from different depths of the reservoir to perform physico-chemical and biological analyses. Two profiles, oxygen and temperature, were made in the deepest place of the Rusałka reservoir. There was a presence of hydrogen sulphide at the 5-meter depth of the reservoir. Additionally, oxygen concentration decreased strongly with depth to total deoxidation (< 0.50 mg·l-1O2 from 5 meters depth to the bottom). Furthermore, the average air temperatures in May 2018, in Poznań, were more than 3°C higher than in 2017 and 2016. In June and July, temperatures increased on average by 1 and 2°C compared to the previous. It was shown that the mass death of mussels was probably the result of the interaction of high temperature, a lack of oxygen, and the presence of hydrogen sulphide. It is not possible to clearly indicate only one factor that led to this phenomenon.

Keywords: mussels, Rusałka reservoir, Unionidae


Zarys treści: Zjawisko masowej śmierci małży w poznańskim zbiorniku Rusałka miało miejsce w lipcu 2018 r. W wyniku tego zdarzenia populacja małży Unionidae została uszczuplona. W ramach badań terenowych wykonano liczenie małży, które znajdowały się przy brzegach oraz pływały, unosząc się w toni wodnej. Stwierdzono łącznie około 5500 śniętych sztuk. Ze względu na skalę zjawiska Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu wykonał kompleksowe analizy jakości wody. Pobrano cztery próbki wody z różnych głębokości zbiornika w celu przeprowadzenia analiz fizyczno-chemicznych i biologicznych. Wykonano również dwa profile – tlenowy i temperaturowy w najgłębszym miejscu zbiornika. Wykazano m.in obecność siarkowodoru na 5 m głębokości w zbiorniku. Ponadto stężenie tlenu ulegało obniżeniu w miarę wzrostu głębokości do poziomu bliskiego całkowitemu odtlenieniu (< 0,50 mg·l-1O2) od 5 m do dna. Dodatkowo średnie temperatury powietrza w Poznaniu w maju 2018 r. były wyższe o ponad 3°C w porównaniu do lat 2016 i 2017. W czerwcu i lipcu 2018 r. średnie temperatury powietrza wzrosły średnio o 1 i 2°C. Wykazano, że masowa śmierć małży była prawdopodobnie wynikiem wzajemnego oddziaływania wysokiej temperatury, braku tlenu oraz obecności siarkowodoru. Nie można jednoznacznie wskazać wyłącznie jednego czynnika, który doprowadził do tego zjawiska.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Aoki S., Mase T., Kamohara S., 2014, Upwelling of bottom oxygen-depleted waters in shallow coastal seas, Journal of Japan Society of Civil Engineers, Ser. B2, 70 (2), 1141–1145.
Bayne B.L., Thompson R.J., Widdows J., 1976, Physiology: I, [w:] B.L. Bayne (red.), Marine mussels: Their Ecology and Physiology, Cambridge University Press, Cambridge, 121–206.
Beitinger T.L., Bennett W.A., McCauley R.W., 2000, Temperature tolerances of North American freshwater fishes exposed to dynamic changes in temperature, Environmental Biology of Fishes, 58 (3), 237–275.
Biedka P., 2014, Wpływ czasu trwania letniej stratyfikacji termicznej na stężenie substancji biogennych w wodach jezior, Rocznik Ochrona Środowiska, 16 (1), 470–487.
Bieroński J., 2014, Zbiorniki małej retencji – problemy funkcjonowania, Problemy Ekologii Krajobrazu, 17 (17), 101–110.
Boehrer B., Schultze, M., 2008, Stratification of lakes, Reviews of Geophysics, 46 (2), 1–27.
Galbraith H.S., Blakeslee C.J., Lellis W.A., 2012, Recent thermal history influences thermal tolerance in freshwater mussel species (Bivalvia: Unionoida), Freshwater Science, 31 (1), 83–92.
Gibbs P.E., Green J.C., Pascoe P.L., 1999, A massive summer-kill of the dog-whelk, Nucella lapillus, on the north Cornwall coast in 1995: freak or forerunner?, Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom, 79 (1), 103–109.
Gołdyn R., Podsiadłowski S., Kowalczewska-Madura K., Dondajewska R., Szeląg-Wasielewska E., Budzyńska A., Romanowicz-Brzozowska W., 2010, Functioning of the Lake Rusałka ecosystem in Poznań (western Poland), Oceanological and Hydrobiological Studies, 39 (3), 65–80.
Gosling E., 2003, Bivalve Molluscs: Biology, Ecology and Culture, Fishing New Books, Blackwell Publishing, Oxford, United Kingdom.
Janyszek S., Szczepanik-Janyszek M., Danielewicz W., Wrońska-Pilarek D., 2002, W dolinie Bogdanki, [w:] Wśród zwierząt i roślin, Kronika Miasta Poznania, 3, 203–218, Poznań.
Kajak Z., 1998, Hydrobiologia-limnologia: ekosystemy wód śródlądowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Kodama K., Waku M., Sone R., Miyawaki D., Ishida T., Akatsuka T., Horiguchi T., 2018, Ontogenetic and temperature-dependent changes in tolerance to hypoxia and hydrogen sulfide during the early life stages of the Manila clam Ruditapes philippinarum, Marine Environmental Research, 137, 177–187.
Kowalczewska-Madura K., Gołdyn R., Dondajewska R., 2010, Phosphorus release from the bottom  sediments of Lake Rusałka (Poznań, Poland), Oceanological and Hydrobiological Studies, 39 (4), 135–144.
Kuczynska-Kippen N., Nowosad P., Grzegorz G., 2004, Ocena jakości wód jezior Wielkopolskiego Parku Narodowego oraz zbiorników rekreacyjnych miasta Poznania w okresie wiosennym, Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, Botanika, 7, 193–200.
Lurman G., Walter J., Hoppeler H.H., 2014, Seasonal changes in the behaviour and respiration physiology of the freshwater duck mussel, Anodonta anatina, Journal of Experimental Biology, 217 (2), 235–243.
Nowlin W.H., Evarts J.L., Vanni M.J., 2005, Release rates and potential fates of nitrogen and phosphorus from sediments in a eutrophic reservoir, Freshwater Biology, 50 (2), 301–322.
Pandolfo T.J., Cope W.G., Arellano C., Bringolf R.B., Barnhart M.C., Hammer E., 2010, Upper thermal tolerances of early life stages of freshwater mussels, Journal of the North American Benthological Society, 29 (3), 959–969.
Przybyła C., Zbierska A., Dwornikowska Ż., 2011, Ocena zmian jakości wody w wybranych jeziorach Pojezierza Poznańskiego w latach 2004–2009, Rocznik Ochrony Środowiska, 13, 723–746.
Pułyk M., Tybiszewska E., 1995, Raport Ochrony Środowiska w województwie wielkopolskim w 1994 roku, Biblioteka Państwowego Monitoringu Środowiska, WIOŚ, Poznań.
Räike A., Pietiläinen O.P., Rekolainen S., Kauppila P., Pitkänen H., Niemi J., Vuorenmaa J., 2003, Trends of phosphorus, nitrogen and chlorophyll a concentrations in Finnish rivers and lakes in 1975–2000, Science of the Total Environment, 310 (1–3), 47–59.
Rajchel L., 2002, The occurrences of sulphurous waters in the Polish Carpathians, Geologica  Carpathica, 53, 1–4.
Siemieniuk A., Szczykowska J., Wiater J., 2013, Sezonowe zmiany stanu troficznego zbiorników retencyjnych, Ekonomia i Środowisko, 2 (45), 107–116.
Szczepańska M., 2008, Elementy wodne w systemie rekreacyjnym miasta Poznania, Zeszyty Naukowe WWSTiZ. Studia Periegetica. Podróże drogi i szlaki kulturowe, Poznań, 2, 179–198.

Informacje

Informacje: Prace Geograficzne, 2022, Zeszyt 166, s. 27 - 41

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Masowa śmiertelność małży w zbiorniku Rusałka

Angielski:

The mass mortality of mussels in the Rusałka reservoir

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-6233-2065

Karol Pietruczuk
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-6233-2065 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie

https://orcid.org/0000-0003-1612-4940

Joanna Chmist-Sikorska
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa
https://orcid.org/0000-0003-1612-4940 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa

Publikacja: 09.2022

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Karol Pietruczuk (Autor) - 50%
Joanna Chmist-Sikorska (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 625

Liczba pobrań: 605

<p> Masowa śmiertelność małży w zbiorniku Rusałka</p>