FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Geographic individuality of basins without outlets in a post-glacial area (Parsęta catchment, West Pomeranian Province

Data publikacji: 31.03.2016

Prace Geograficzne, 2015, Zeszyt 143, s. 21 - 31

https://doi.org/10.4467/20833113PG.15.023.4624

Autorzy

Maciej Major
Adam Mickiewicz University in Poznań, Institute of Geoecology and Geoinformation, 27 Dzięgielowa Str., 61-680 Poznań, Poland
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Geographic individuality of basins without outlets in a post-glacial area (Parsęta catchment, West Pomeranian Province

Abstrakt

The paper seeks to present the exceptional qualities of closed basins commonly found in areas covered by the last Pleistocene glaciation. Such basins are a natural part of the landscape ; they occupy a large percentage of the area. The research was conducted in the Parsęta catchment over the course of several years. Two basic types of basins without outlets were analyzed absorptive basins : absorption basins, evapotranspiration basins. The geographic individuality of small landforms with no surface runoff was characterized on the basis of key morphometric indicators, lithology, soil distribution, and physical-chemical properties of surface and groundwaters. Closed basins are usually small concave landforms, roughly circular in shape, at the bottom of which organic sediments attain a great thickness. In the southern part of the Parsęta catchment, permeable sediments predominate, while those located in its middle part are predominantly retentive in nature. Typical features of the spatial distribution of soils in the small catchments of closed depressions are their ring-like pattern going down towards the bottom and a predominance of organic soils in the bottom. Surface and groundwaters in these catchments display a low and a medium level of mineralization, and the elements dominating in their chemical composition are those coming from the leaching of rocks, the chief source of which is chemical weathering, as well as biogenic components connected with the deposition of organic sediments in the bottoms.

Bibliografia

Choiński A., 1998, Warunki obiegu wody w dorzeczu Parsęty, [in:] A. Kostrzewski (ed.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych. Środowisko przyrodnicze dorzecza Parsęty. Stan badań, zagospodarowanie, ochrona, t. 1, Poznań, 36–51.

Drwal J., 1975, Zagadnienia bezodpływowości na obszarach młodoglacjalnych, ZeszytyNaukowe Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi, Uniwersytet Gdański, Geografia, 3, 7–26.

Drwal J., Hryniszak E., 2003, Obieg wody w wybranych geoekosystemach Pomorza Zachodniego, [in:] A. Kostrzewski, J. Szpikowski (eds.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych. Obieg wody – uwarunkowania i skutki w środowisku przyrodniczym, t. 3, Poznań, 127–137.

Dzięciołowski W. (ed.), 1980, Ćwiczenia z gleboznawstwa, Skrypty Akademii Rolniczej w Poznaniu.

Kaczmarek L., Kierstein M., Kowara M., 1989, Analiza morfometryczna obniżeń bezodpływowych wolińskiej moreny czołowej, [in:] A. Kostrzewski (ed.), Środowisko przyrodnicze i przestrzenna struktura społeczno-ekonomiczna miasta i gminy Międzyzdroje, Monografie Geograficzne, Poznań.

Karczewski A., 1988, Układ przestrzenny morenowych poziomów wysoczyznowych północnego skłonu Pomorza jako rezultat zróżnicowanej deglacjacji. Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, t. 38, Seria A, Geografia Fizyczna, Poznań.

Kostrzewski A., 1998, Struktura krajobrazowa dorzecza Parsęty w oparciu o dotychczasowe podziały fizyczno-geograficzne, [in:] A. Kostrzewski (ed.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych, Środowisko przyrodnicze dorzecza Parsęty. Stan badań, zagospodarowanie, ochrona, t. 1, Poznań, 131–141.

Macioszczyk A., 1987, Hydrogeochemia, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.

Major M., 1999, Morfometria zagłębień bezodpływowych strefy młodoglacjalnej jako element małej retencji, [in:] A. Kostrzewski (ed.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych, t. 2, Poznań, 125–129.

Major M., 2009, Charakter i funkcjonowanie zagłębień bezodpływowych w krajobrazie strefy młodoglacjalnej (Pomorze Zachodnie, górna Parsęta), Wydawnictwo PTPN, Poznań.

Major M., 2012, Funkcjonowanie zagłębień bezodpływowych w zróżnicowanych warunkach morfolitologicznych (dorzecze Parsęty, Pomorze Zachodnie), Studia i Prace z Geografii i Geologii, 27, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.

Podział hydrograficzny Polski (Hydrological Division of Poland), 1983, IMGW, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa.

Szpikowski J., 2010, Antropogeniczne przekształcenia rzeźby zlewni Perznicy w neoholocenie (Pojezierze Drawskie, dorzecze Parsęty), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Stachy J., 1986, Atlas hydrologiczny Polski, t. 1, z. 1. Metoda opracowania i zestawienia liczbowe, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.

Systematyka Gleb Polski (Polish Soil Taxonomy), 1989, Systematyka Gleb Polski (wyd. 4), Roczniki Gleboznawcze, t. 40, 3/4, PWN, Warszawa.

Informacje

Informacje: Prace Geograficzne, 2015, Zeszyt 143, s. 21 - 31

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Geographic individuality of basins without outlets in a post-glacial area (Parsęta catchment, West Pomeranian Province

Angielski:

Geographic individuality of basins without outlets in a post-glacial area (Parsęta catchment, West Pomeranian Province

Autorzy

Adam Mickiewicz University in Poznań, Institute of Geoecology and Geoinformation, 27 Dzięgielowa Str., 61-680 Poznań, Poland

Publikacja: 31.03.2016

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Maciej Major (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski