Dyscypliny naukowe reprezentowane przez polskich ekologów krajobrazu – stan i oczekiwania
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 02.2025
Prace Geograficzne, First View (2024), Zeszyt 176, s. 139-159
https://doi.org/10.4467/20833113PG.24.020.21103Autorzy
Dyscypliny naukowe reprezentowane przez polskich ekologów krajobrazu – stan i oczekiwania
Celem badań było rozpoznanie dyscyplin nauki reprezentowanych przez polskich ekologów krajobrazu przed i po 2018 r. oraz ich opinii dotyczących zgodności tych dyscyplin z przedmiotem ich badań i projektowania. W tym celu zimą 2023 r. przeprowadzono badanie ankietowe członków Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu, uzyskując 50 odpowiedzi od badaczy z 15 miast i 25 instytucji, co stanowi około 1/3 ogółu ekologów krajobrazu w kraju. Uzyskane wyniki wskazały na dominację geografów w badanej grupie (blisko 4/5 osób) i niewielką przewagę reprezentantów nauk o Ziemi i środowisku nad geografią społeczno- -ekonomiczną i gospodarką przestrzenną. Po kilka osób reprezentowało rolnictwo i ogrodnictwo, architekturę i urbanistykę oraz inżynierię środowiska. Aż 2/3 badanych oceniło, że ich aktualna dyscyplina w całości lub części nie pokrywa się z ich pracą, a większość z nich chciałaby powrotu do dyscypliny sprzed 2018 r. Analiza struktury organizacyjnej instytucji akademickich zatrudniających ekologów krajobrazu wskazała na istnienie 3 głównych podejść: przyrodniczego na największej liczbie uczelni, społeczno-ekonomicznego z przestrzenno- -gospodarczym na mniejszej oraz najrzadziej inżynierskiego. Ogólnie można ocenić, że zmiany przepisów o nauce wprowadzane od 2018 r. miały dość niekorzystny wpływ na dyscyplinę i mogą prowadzić do jej destrukcji, indyferentyzmu badawczego i problemów organizacyjnych.
Figlus T., Musiaka Ł., Wachecka-Kotkowska L., Włodarczyk B., 2022, Społeczna rola geografii jako nauki – wyniki badań empirycznych, Czasopismo Geograficzne, 93(4), 639–663. DOI: 10.12657/czageo-93-25.
Forman R.T.T., Godron M., 1986, Landscape ecology, John Wiley & Sons Ltd, New York.
Kistowski M., 2019, Kierunki polskich zastosowań ekologii krajobrazu w gospodarowaniu przestrzenią po 1982 r., Przegląd Geograficzny, 91(1), 7–39. DOI: 10.7163/PrzG.2019.1.1.
Obwieszczenie Przewodniczącego Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych z 25 lutego 1992 r. w sprawie wykazu dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, Monitor Polski nr 16 z 1992 r. poz. 123.
OECD, 2007, Revised Field of Science and Technology (FOS) Classification in the Frascati Manual, Directorate for Science, Technology and Industry, Committee for Scientific and Technological Policy, Organisation for Economic Co-operation and Development, DSTI/EAS/STP/NESTI (2006)19/Final.
Parysek J.J., 2020, Polska geografia społeczno-ekonomiczna (i gospodarka przestrzenna) w okresie przełomu. Kilka wybranych refleksji, Prace i Studia Geograficzne, 65(2), 33–56.
Plit F., 2016, Dezintegracja polskiej geografii. Wizja subiektywna, [w:] W. Maik, A. Suliborski, M. Wójcik (red.), Nowe i stare perspektywy oraz ujęcia w geografii na przełomie XX i XXI wieku, seria Podstawowe idee i koncepcje w geografii, 9, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 59–47.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, Dz.U. 2011 nr 179 poz. 1065.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych, Dz.U. 2018 poz. 1818.
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 11 października 2022 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych, Dz.U. 2022 poz. 2202.
Solon J., 2008, Kierunki standaryzacji metod badań krajobrazu do celów praktycznych, Przegląd Geograficzny, 80(1), 39−54.
Sowińska B., 2006, Próba zastosowania standardów jakości krajobrazu projektowanego Rezerwatu Biosfery Roztocze – Puszcza Solska jako instrumentu kształtowania wizualnego kontekstu obiektów zabytkowych, praca magisterska wykonana pod kierunkiem T.J. Chmielewskiego, Politechnika Lubelska, Lublin.
Sowińska B., 2011, Standardy jakości krajobrazu projektowanego Rezerwatu Biosfery Roztocze – Puszcza Solska jako instrument kształtowania środowiska obszarów wiejskich, rozprawa doktorska wykonana pod kierunkiem T.J. Chmielewskiego, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie.
Sowińska-Świerkosz B., 2019, Wskaźniki oceny jakości krajobrazu obszarów o różnym stopniu antropogenicznego przekształcenia, autoreferat osiągnięcia habilitacyjnego, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.
Stachowiak, Bajerski, 2012, Związki geografii z innymi dyscyplinami – próba analizy bibliometrycznej, [w:] W. Maik, K. Rembowska, A. Suliborski (red.), Związki geografii z innymi naukami, seria Podstawowe idee i koncepcje w geografii, 7, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, Bydgoszcz, 109–132.
Szulczewska B., 2007, Architektura krajobrazu w Polsce jako dyscyplina kształcenia kadr naukowych, Czasopismo Techniczne. Architektura, 104 (5-A), 247–250.
Śleszyński P., 2013, Cytowania i oddziaływanie polskich ośrodków geograficznych według Google Scholar, 85(4) 599−627. DOI: 10.7163/PrzG.2013.4.5.
Uchwała Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, MP nr 40 z 2003 r. poz. 586.
Uchwała Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów z dnia 25 października 2005 r. w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, MP nr 79 z 2005 r. poz. 1120.
Ustawa z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym, Dz.U. 1990 nr 65 poz. 385.
Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz.U. 2018 poz. 1668.
Informacje: Prace Geograficzne, First View (2024), Zeszyt 176, s. 139-159
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej,
Uniwersytet Gdański
Jana Bażyńskiego 8, 80-309 Gdańsk, Polska
Publikacja: 02.2025
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 33
Liczba pobrań: 28